Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Ես նույնիսկ բառեր չեմ գտնում արտահայտելու, թե որքան կարևոր ու անհրաժեշտ է այս ծրագիրը: Կարևոր, որովհետև Հայաստանում ներառական կրթության հիմքը դրվել է 2001թ-ին և թվում է, թե անցել այդքան տարի ու հասարակությունը պատրաստ պետք է լիներ այդ գաղափարին ու այն ընդունելուն, բայց անձամբ ես դեռ այդքան էլ գոհ չեմ»,- հաշմանդամություն ունեցող երեխաների սոցիալական ներառմանն ուղղված հանրային արշավի մեկնարկին նվիրված միջոցառման ժամանակ Panorama.am-ի հետ զրույցում ասաց Կրթության ազգային ինստիտուտի փոխտնօրեն Անահիտ Բախշյանը:

Նա նաև նշեց, որ փոփոխություններն իհարկե ակնհայտ են, բայց ակնհայտ է նաև, որ դեռ շատ անելիք կա: Եվ այս ծրագիրը, նրա խոսքով, գալիս է օգնելու, լրացնելու և օգնելու հասարակությանը հատկապես այն ժամանակահատվածում, երբ Ազգային Ժողովում է «Հանրակրթության մասին» օրենքի փոփոխությունների նախագիծը, որի նպատակն է Հայաստանում կրթությունը հայտարարել համընդհանուր ներառական:

«Ներառական կրթության գաղափարախոսությունը իրականում միայն կրթություն չէ, այլ դրա միջոցով հասարակությունը ավելի հասարակական և ավելի հանդուրժող դարձնելու գաղափար: Եվ եթե հասարակության մեջ մեկը մյուսից որևէ կերպ տարբերվում է, ապա պետք է բոլոր էպիտետները, մակդիրները կամաց-կամաց իրենց տեղը զիջեն ավելի գեղեցիկ մակդիրների ու հասարակության մեջ մարդը միայն իր լավ կողմերով դրսևորվի»,- նշեց տիկին Բախշյանը:

Անդրադառնալով մեր հարցին, թե արդյոք գործընթացը որոշակիորեն միակողմանի չէ, քանի որ մենք անընդհատ պահանջում ենք հանդուրժողականություն հասարակությունից, սակայն նույն ներառական կրթություն իրականացնող դպրոցների մանկավարժները երբեմն պատրաստ չեն հաշմանդամություն ունեցող երեխաներին ինտեգրել կրթական գործընթացի մեջ, Ա.Բախշյանը նշեց, թե դպրոցում, թե այն մակարդակում, որտեղ պաշտոնյաներ են և որոշումներ են կայացվում ու պետք է , որ այդ մտայնությամբ այդ որոշումները կայացնեն` նրանց մոտ էլ դեռ առկա է այդ մտածելակերպը: Եվ դա շատ խանգարում է:

«Մանկավարժական համալսարանը արդեն երրորդ տարին է, որ ներառական կրթությունը որպես պարտադիր կրեդիտ մտցրել է բակալավրում: Սա նշանակում է, որ այսօրվա ուսանողը, որ վաղը պետք է ուսուցիչ դառնա, նա արդեն ներառական կրթության մասին գաղափար ունի: Իսկ գործող ուսուցիչները, որ նախկինում չէին էլ լսել դրա մասին , նրանք պարզապես վախենում են հաշմանդամություն ունեցող երեխաներից, կոմպլեքսավորվում են, որովհետև չգիտեն ինչ պետք է անեն»,- նկատեց նա` կարևորելով նաև գործող մանկավարժների վերապատրաստումն այս իմաստով:

Ինչ վերաբերում է ծնողներին և նրանց գիտակցության մեջ առկա փոփոխություններին Ա.Բախշյանն ասաց, որ 1999թ-ին, երբ ինքը թիվ 27 դպրոցի տնօրենն էր և նոր-նոր էր հայտարարվել, որ Հայաստանն ունենալու է ներառական կրթություն, իր մոտ եկավ մի ծնող ու հայտնեց, որ ուզում է հատուկ դպրոցի 4-րդ դասարանում սովորող իր երեխային տեղափոխել հանրակրթական դպրոց:

«Դա իսկապես համարձակ քայլ էր…. Իսկ մենք երկու օր է մի ծնողի համոզում ենք, որ սայլակով իր երեխային բերի մեր միջոցառմանը, բայց չենք կարողանում, ասում է` չեմ ուզում երեխայիս այդտեղ տանել, ուզում եմ տանել այնտեղ, որտեղ միայն իր նման երեխաներն են: Եվ ահա այս բոլոր միջոցառումները նպաստելու են, որ մեր ծնողները հավատան, որ իրենց երեխան նույնպես կարող է և շատ լավ կարող է ներառվել մյուս երեխաների հետ»,-նշեց մեր զրուցակիցն ու հավելեց, որ այս գործընթացը դեռ շատ ջուր կպահանջի:

Նշենք, որ 2014թ-ի հունիսին UNICEF-ը ՀՀ կառավարության և երեխայի իրավունքների ոլորտի տեղական և միջազգային մի շարք կազմակերպությունների աջակցությամբ մեկնարկեց հաշմանդամություն ունեցող երեխաների սոցիալական ներառմանն ուղղված հանրային արշավ, որի նպատակներն են` բարձրացնել իրազեկությունը հաշմանդամություն ունեցող երեխաների իրավունքների մասին, խթանել ներառման և «կրթություն բոլոր երեխաների համար» գաղափարների տարածումը, նպաստել հաշմանդամություն ունեցող երեխաների` որպես հասարակության լիարժեք անդամների ընդունմանն ու նրանց դերի կարևորմանը երկրի զարգացման գործում: Արշավը կտևի երեք տարի` հիմքը դնելով Երևանում և աստիճանաբար կտարածվի մարզեր ու համայնքներ: Այն կունենա երեք բաղադրիչ. Հանրային միջոցառումների բաղադրիչի շրջանակում կապահովվի շփում հաշմանդամություն ունեցող և չունեցող երեխաների և երիտասարդների միջև, մեդիա բաղադրիչի շրջանակում կիրականացվեն մի շարք լուսաբանման գործողություններ, կլոր-սեղան քննարկումների բաղադրիչի շրջանակում կիրականացվի հանդիպումների շարք թիրախային խմբերի հետ, որոնց ընթացքում կքննարկվի ներառական կենսակերպի և արժեքների կարևորությունը:

Նախորդող հրապարակում`

Այսօր էլ հաշմանդամություն ունեցող բազմաթիվ երեխաներ դուրս են մնում հասարակական կյանքից. Տ. Փիրումյան (Տեսանյութ)

Փոխնախարար. Անչափ կարևոր է համայնքային և առօրյա կյանքում հաշմանդամություն ունեցող երեխաների ինտեգրումը (տեսանյութ)