Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Ո’չ Հայաստանի Կենտրոնական բանկը, ո’չ էլ Արժույթի միջազգային հիմնադրամը (ԱՄՀ) չեն կարող ճշգրիտ ասել, թե որքան կարժեզրկվի դրամը, քանի որ լողացող փոխարժեքի ռեժիմի ներքո շուկան կորոշի դրամի օպտիմալ մակարդակը, և այն պայմանավորված է տնտեսությունում դրամի և դոլարի նկատմամբ ընդհանուր պահանջարկով»,- նշված է ԱՄՀ-ի հայաստանյան գրասենյակի տարածած պարզաբանումների մեջ, որոնք վերաբերում է Հայաստանում լողացող փոխարժեքի անցնելուն:

«Մենք փորձել ենք գնահատել դրամի փոխարժեքի, այսպես կոչված, հավասարակշիռ մակարդակը և այդ գնահատականների հիման վրա մենք ակնկալում ենք, որ դրամը կարժեզրկվի մոտավորապես 20-30 տոկոսով: Մենք շուտով մեր կայքէջում կհրապարակենք մի փաստաթուղթ, որտեղ կբացատրենք մեր հաշվարկների հիմքում ընկած հանգամանքները: ՀՀ ԿԲ նույնպես իրականացրել է նմանատիպ գնահատականներ, որոնք գտնվում են միևնույն միջակայքում»,- ասված է պարզաբանման մեջ:

Նշենք, որ Բելառուսը և Ղազախստանը վերջերս իրենց արժույթները արժեզրկել են 20 տոկոսով, իսկ Վրաստանը` 11 տոկոսով: Ամենալուրջ ազդեցությունը կրել է Ռուսաստանի տնտեսությունը` պայմանավորված նավթի գների զգալի նվազմամբ, ինչի հետևանքով ռուբլին աստիճանաբար կորցրել է իր արժեքի 35 տոկոսը: Հայաստանի պարագայում, ըստ ԱՄՀ-ի, արժեզրկումը կլինի ավելի ցածր, քան Ռուսաստանում, սակայն ավելի բարձր, քան Վրաստանում: Այս պահից սկսած` ցանկացած օրվա դրամի նոր փոխարժեքը կորոշվի արտարժույթի շուկայի միջոցով:

Հարցին, թե այսուհետև Կենտրոնական բանկը այլևս չի՞ միջամտելու փոխարժեքի տատանումներին, ԱՄՀ-ն պատասխանում է. «Փաստը, որ Կենտրոնական բանկը որոշել է վերադառնալ լողացող փոխարժեքի, չի նշանակում, որ ԿԲ-ը ընդհանրապես չի միջամտի: Մեր առաջարկությունը Հայաստանին այն է, որ կենտրոնական բանկի միջամտությունները կիրառվեն միայն փոխարժեքի չափազանց տատանողականությունը մեղմելու նպատակով (այսինքն, օրական կտրվածքով մեծ փոփոխություններից խուսափելու համար) և չնպատակադրի փոխարժեքի կոնկրետ մակարդակ կամ կոնկրետ հետագիծ: Իմիջիայլոց, ԿԲ-ը կարող է այս սահմանափակ միջամտություններն օգտագործել նաև արտարժույթ գնելու և ոչ միայն վաճառելու համար»:

Իսկ ի՞նչ կանի ԱՄՀ-ն կամ Համաշխարհային Բանկը, եթե փոխարժեքը գերարժեզրկվի, հարցին էլ արձագանքել է. «Մեզ չի մտահոգում ժամանակավոր «գերարժեզրկումը», ինչը ըստ էության, բավականին նորմալ երևույթ է: Ուստի հնարավոր է, որ սկզբում բավականին մեծ արժեզրկում արձանագրվի, որին կհաջորդի որոշ արժևորում: Այդ դեպքում հնարավոր է, որ ԿԲ-ի միջամտության կարիքը չլինի, քանի որ փոխարժեքի բավարար գերարժեզրկման դեպքում մարդիկ կսկսեն այս հնարավորությունն օգտագործել իրենց դոլարներն առավել լավ փոխարժեքով վաճառելու նպատակով, իսկ դրա արդյունքում փոխարժեքը կիջնի` վերադառնալով իր հավասարակշռության մակարդակին»:

Հաջորդ հարցերին ի պատասխան, թե կա՞ արդյոք բանկերի ձախողման վտանգ, և կարիք կա՞ փողը բանկերից հանել, ԱՄՀ-ն նշել է. «Պատճառ չկա, որի համար հայաստանցիները պետք է իրենց փողը բանկերից հանեն: Ըստ էության բանկային համակարգը շատ իրացվելի է, շատ լավ կապիտալացված և այս արժեզրկմանը լավ պատրաստված: Բացի այդ, Հայաստանում առկա է ավանդների պաշտպանության լավ համակարգ: Եվ ի վերջո, ԿԲ-ը պատրաստ է, անհրաժեշտության դեպքում, ավելի շատ գումար ներարկել բանկային համակարգ»:

Ինչ վերաբերում է վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը բարձրացնելու անհրաժեշտությանը, ԱՄՀ-ն կարծում է, որ տոկոսադրույքների ժամանակավոր բարձրացումը մի քանի պատճառով է անհրաժեշտ: «Նախ` այն կօգնի բանկային համակարգի նկատմամբ վստահությունը բարձրացնել` բանկերում իրենց փողը պահելու համար հայաստանցիներին արժանին հատուցելով: Երկրորդ, այն կարող է օգնել գնաճային ճնշումների զսպմանը, որոնք հնարավոր է առաջանան արժեզրկման արդյունքում և այն ազդանշան է հաղորդում, որ Կենտրոնական բանկը շարունակում է լրջորեն վերաբերել գնաճին: Ի վերջո, այն կօգնի սպեկուլյատիվ վարքագիծ որդեգրելու համար բանկերի խթանների նվազեցմանը, քանի որ Կենտրոնական բանկից դրամ փոխառելն ավելի կթանկանա»: