Ձեր վստահելի աղբյուրը

ՀՀ առողջապահության նախարար Արմեն Մուրադյանի մասնակցությամբ շարունակվում են «Դեղերի մասին» ՀՀ նոր օրենքի նախագծի հիմնարար սկզբունքների քննարկումները։ Օրակարգային հերթական թեման դեղերի գների պետական կարգավորման դրույթն էր։

Ինչպես տեղեկանում ենք Առողջապահության նախարարության պաշտոնական կայքից` դեղերի և բժշկական տեխնոլոգիաների փորձագիտական կենտրոնի տնօրեն Հակոբ Թոփչյանը և փոխտնօրեններ Լիլիթ Ղազարյանն ու Ալբերտ Սահակյանը ներկայացրել են աշխարհի տարբեր երկրներում դեղերի գնի կարգավորման մեխանիզմները։

Նշվել է, որ եվրոպական բոլոր երկրներում պետությունը կարգավորում է դեղերի գները։ Օրինակ, բավական բարձր կենսամակարդակ ունեցող Ավստրիան կարգավորում է երկրում գրանցված բոլոր դեղերի գները։ Շատ երկրներում կարգավորվում են միայն հիմնական դեղերի ցանկում ընդգրկված դեղերը, որոնք անհրաժեշտ են բնակչության առողջապահական առաջնային կարիքները բավարարելու համար։ Դրան հակառակ, ԱՄՆ-ում դեղի շուկան լիովին ազատականացված է և պետությունը որևէ կերպ չի միջամտում դեղերի գնագոյացմանը։ Փոխարենն ինչպես այս, այնպես էլ եվրոպական երկրներում դեղերի գինը փոխհատուցվում է պետական պարտադիր կամ մասնավոր ապահովագրական ընկերությունների կողմից։

Դեղերի գնի կարգավորման տարբեր մեխանիզմներ ու մոտեցումներ են կիրառվում։ Շատ տեղերում գործում է ռեֆերենս գնի հաստատման մեխանիզմը։ Երկիր մտնելիս` դեռ սահմանի վրա, ֆիքսվում է դեղի գինը` հիմք ընդունելով նույն կենսամակարդակի կամ աշխարհագրորեն մոտ 2-7 երկրի միջին գինը։

ԱՊՀ երկրներից միայն Ղրղըզստանը, Տաջիկստանը և Հայաստանը որևէ կերպ չեն կարգավորում դեղերի գները։ Հայաստանում տարեկան ավելի քան 2.5 մլրդ դրամի արժողությամբ 41 անուն դեղորայք ձեռք է բերվում կենտրոնացված գնումներով և անհատույց բաշխվում ՀՀ կառավարության կողմից հաստատված սոցիալապես անապահով և հատուկ խմբերում ընդգրկված, ինչպես նաև, անկախ սոցիալական կարգավիճակից, ՀՀ կառավարության կողմից հաստատված առանձին հիվանդություններով տառապող մարդկանց։ Միաժամանակ տարեկան մոտ 1.3 մլրդ դրամի դեղորայք անվճար կամ արտոնյալ պայմաններով բաշխվում է առողջության պահպանման առաջնային օղակում։

Նոր նախագծով առաջարկվում է ինչպես մեծածախ և (կամ) մանրածախ հավելագների առավելագույն դրույքաչափերի սահմանում, այնպես էլ ռեֆերենս գնի սկզբունքի կիրառում, որոնք օրենքի ընդունումից հետո կհաստատվեն կառավարության կողմից:

Քննարկման ընթացքում կրկին հնչել է այն կարծիքը, որ դեղերի զուգահեռ ներմուծման կիրառումը հնարավորություն կտա պայքարել դեղերի մոնոպոլ գների դեմ:

Կարևորելով գների մատչելիությունը` նախարար Մուրադյանն ընդգծել է, որ չպետք է մոռանալ դեղերի որակի, արդյունավետության և անվտանգության ապահովման մասին: Նա շեշտել է նաև, որ կուժեղացվի վերահսկողությունը։
«Դեղերի մասին» ՀՀ նոր օրենքի նախագծում ամրագրված դրույթները քննարկվել են նաև «Դեղ արտադրողների և ներմուծողների միության» և դեղագործական գործունեություն իրականացնող տնտեսվարողների հետ: