Ձեր վստահելի աղբյուրը

Վիրուսային հեպատիտով աշխարհում վարակված է 600 մլն մարդ, որից 400 միլիոնը՝ հեպատիտ B-ով, իսկ 200-ը՝ C-ով։ Այս մասին այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց «Նորք ինֆեկցիոն հիվանդանոցի» լյարդաբանական բաժանմունքի ղեկավար, Հայկական լյարդաբանական ասոցիացիայի նախագահ Հասմիկ Ղազինյանը:

Հուլիսի 28-ը Հեպատիտի դեմ պայքարի միջազգային օրն է: Այս տարվա կարգախոսն է «Կանխարգելենք հեպատիտները»:

Հ.Ղազինյանի խոսքերով՝ ներկայումս վիրուսի 8 տիպ է հայտնի, որոնցից ամենատարածվածը А, В, С, D և E հեպատիտներն են: Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության (ԱՀԿ) տվյալներով, վիրուսային հեպատիտները և լյարդի՝ դրանց հրահրմամբ առաջացող հիվանդությունները տարեկան 1,5 մլն մարդու կյանք են խլում: Մահացությունը հեպատիտից տաս անգամ ավելի մեծ է, քան ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ-ից:

«Այսօր հեպատիտ B-ն և C-ն համարվում են գլոբալ խնդիր ամբողջ աշխարհում: Դա կապված է նաև այն հանգամանքի հետ, որ այն այնպես չի վերահսկվում, ինչպես ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ-ի դեպքում է. որն այսօր ամբողջ աշխարհում շատ ավելի լավ է վերահսկվում»,- ասաց մասնագետը:

Հ.Ղազինյանը նշեց, որ Հայաստանում վիրուսային հեպատիտների համաճարակային իրավիճակի վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ և հեպատիտ B-ի, և հեպատիտ C-ի առումով Հայաստանը գտնվում է միջին տարածվածության երկրների շարքում: Սա նշանակում է` հեպատիտ B-ի տարածվածությունը կազմում է 2-3 տոկոս, հեպատիտ C-ինը` 4 տոկոս:

Մասնագետի փոխանցմամբ՝ Հայաստանում պատվաստման արդյունքում վերջին տարիներին մինչև 14 տարեկան երեխանի շրջանում չի արձանագրվել վիրուսային հեպատիտ B:

Հեպատիտ С-ի վիրուսը փոխանցվում է արյան միջոցով, ընդ որում, վարակիչ են ոչ միայն ակտիվ հեպատիտ С ունեցող մարդիկ, այլեւ քողարկված վիրուսակիր հիվանդները: Այդպիսի հիվանդությամբ կարելի է վարակվել բուժհաստատություններում (օրինակ՝ ստոմատոլոգիական կենտրոնում), լաբորատորիայում, գինեկոլոգիական հետազոտությունների, արյան փոխներարկումների կամ էլ վիրահատական միջամտությունների դեպքում, եթե գործիքները չեն վարակազերծվել), գեղեցկության սրահներում (դաջվածքներ, պիրսինգներ եւ մանիկյուր անելու դեպքում) և նույնիսկ վարսավիրանոցներում: Հեպատիտ կարելի է ձեռք բերել անպաշտպան սեռական ակտի և թմրամիջոցների ներերակային օգտագործման դեպքում: Հեպատիտը կարող է նաևփոխանցվել «ուղղահայաց» ճանապարհով՝ մորից փոխանցվելով երեխային (ծննդաբերության ժամանակ):

Հեպատիտ B վարակը կարող է ընթանալ սուր կամ խրոնիկ: Հեպատիտ B-ն ժամանակ երբեմն կարող է որևէ նշաններով չդրսևորվել, և կարող է ավարտվել կամ լիարժեք ապաքինումով, կամ էլ դառնալ խրոնիկական (այս տարբերակն ավելի հաճախ է լինում վաղ մանկական տարիքում վարակվելիս): Վերջին դեպքում վիրուսը կարող է երկար ժամանակ մնալ օրգանիզմում ոչ ակտիվ վիճակում և լուրջ վնաս չհասցնի լյարդին. այդ վիճակը կոչվում է վիրուսակրություն: Սակայն վիրուսը կարող է ակտիվանալ և առաջացնել լյարդի խրոնիկական բորբոքում՝ հեպատիտ, որն էլ հետագայում կվերածվի լյարդի ցեռոզի, իսկ որոշ դեպքերում նաև՝ քաղցկեղի: