Ձեր վստահելի աղբյուրը

Մոնրեալի և մի շարք այլ միջազգային երաժշտական մրցույթի հաղթող  ավստրիաբնակ դաշնակահարուհի Նարե Արղամանյանը դարձել է  «Բյոզենդորֆեր» դաշնամուրային բրենդի 2016 թ. գովազդային դեմքը: Առաջին գովազդային տեսահոլովակի տեղադրումից հետո վերջին 280 մոդելի պատվերները կրկնապատկվել են:  Գովազդային դեմք լինելու, տարբեր բեմերում ելույթների ունենալու, հայ կոմպոզիտորների ստեղծագործությունները ներկայացնելու ու հանդիսատեսի արձագանքի մասին Panorama.am-ը  զրուցել է Նարե Արղամանյանի հետ:

-Ամփոփելով 2015-ը՝ քանի համերգ եք ունեցե՞լ, ո՞ր երկրներում, քանի՞ ձայնասկավառակ եք թողարկել:

-Տարեկան 50-60 համերգ եմ տալիս, որոնք հայտնի համերգասրահներում բարձր մակարդակի նվագախմբերի հետ են կայանում: Այնպիսի դահլիճներում եմ նվագում, ինչպիսիք են Բեռլինի ֆիլհարմոնիան, Վիեննայի  կոնցերտհաուսը, Վիեննայի Մուզիկֆերայնը, Նյու Յորքի  Լինկոլն կենտրոնը, Լոս-Անջելեսի Ամբասսադոր աուդիտորիումը, Ցյուրիխի Տոնհալլեն, Լայպցիգի Գևանդհաուսը, Դորտմունդի Կոնցերտհաուսը,Դյուսսելդորֆի Տոնհալլեն և այլն: 2015-ին հանդես եկա Քվեբեկ սիմֆոնիկի հետ, Դուբլին ֆիլհարմոնիկի, Հոնգկոնգ սիմֆոնիկի, Վայմարի Շտատսկապպելլե նվագախմբի, Լիսաբոնի Գյուլբենկյան նվագախմբի, Վիեննայի Ռադիո-սիմֆոնիկ նվագախմբի, Մյունխենի սիմֆոնիկ նվագախմբի, Շվեյցարիայում` Ցյուրիխի Տոնհալլե նվագախմբի, Կոպենհագենի ֆիլհարմոնիկի, Ճապոնիայում` Կիոտո սիմֆոնիկի, Հոնգ-Կոնգ ֆիլհարմոնիկի, Մալազիա ֆիլհարմոնիկի, Ստոկհոլմի Թագավորական Ֆիլհարմոնիկ նվագախմբի, ինչպես նաև Հայաստանի Ազգային Ֆիլհարմոնիկ և Երիտասարդական նվագախմբերի հետ:

-Նարե, համերգների ծրագրերը Դուք եք կազմո՞ւմ, թե՞ հրավիրող կողմը:

-Շատ հաճախ նվագախմբերի հետ հանդես գալիս նվագացանկի ընտրությունը կարող է կախված լինել որոշակի թեմատիկ կառուցվածքից, որտեղ մեծ դեր է խաղում դիրիժորի կամ կազմակերպչի կարծիքը: Նվագացանկումս ընդգրկված ավելի քան 40 կոնցերտների բազմազանությունը  հեշտացնում է այդ գործն` ինձ տարբեր ժանրերում ներկայացնելով: Մենահամերգով հանդես գալիս կարող եմ ինքս առաջարկել իմ նախընտրած ստեղծագործութունները: Սովորաբար, ներկայացնում եմ գերմանացի, ռուս կոմպոզիտորների նմանություններն ու տարբերությունները։

-Համերգներին կատարո՞ւմ եք հայ կոմպոզիտորների աշխատանքներ: Կատարելու դեպքում ի՞նչ եք զգում՝ հանդիսականը ծանոթ է հայ կոմպոզիտորների աշխատանքներին և ինչպե՞ս է ընդունում:

-2015-ին Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցի առթիվ մի շարք մենահամերգներում ընդգրկել եմ հայ կոմպոզիտորների ստեղծագործություններ՝ Բաբաջանյան, Միրզոյան, Դելլալյան, Կոմիտաս, Բաղդասարյան, և սովորաբար համերգներն ավարտում եմ Կոմիտասի իմ մշակումներով: Աշխատում եմ, որ միջազգային հանրությունը հայ կոմպոզիտորներին ավելի մոտիկից ճանաչի։ Հաճախ անդրադառնում եմ  Խաչատրյանի կոնցերտին, որը Պրոկոֆևի 3-րդ դաշնամուրային կոնցերտի հետ միասին վերջերս ձայնագրեցի Բեռլինի ռադիո-սիմֆոնիկ նվագախմբի հետ «Պենտատոն» ձայնագրման ստուդիայով: Այս կոնցերտն արդեն բազմիցս կատարել  եմ Լայպցիգի, Բեռլինի, Վիեննայի, Լիսսաբոնի, Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների, Շվեյցարիայի, Սինգապուրի, Մալազիայի և  այլ նվագախմբերի հետ: Խաչատրյանն իսկական հայտնություն է ունկնդրի համար, որին համերգներից հետո հիացած հանդիսատեսն ընկալում է ոչ միայն իբրև հայկական, այլև համամարդկային կոմպոզիտոր:  Այնպես որ, հանդիսատեսը բաց է հայ կոմպոզիտորի համար,  և աշխարհն արդեն սկսում է ճանաչել և գնահատել, որ Հայաստանը, փոքրիկ երկիր լինելով, տվել է  բազմաթիվ մշակութային գործիչներ և հանճարեղ արվեստագետներ:

-Նարե, հայ կոմպոզիտորների և օտարազգի կոմպոզիտորների ստեղծագործություններ կատարելիս նույն զգացողություններն եք ունենո՞ւմ:

-Զգացողություններս, ինչքան էլ դրանք բազմազան լինեն, երբեք չեն կրկնվում,  ուզում եմ մեջբերել արվեստաբան Երեմիա Իոֆֆեի խոսքերը. «Երաժշտությունն ունի առավել հոգևոր և առավել նյութական հնչյուններ, ոլորտներ՝ երկնային և երկրային։ Հնչյունի բարձրանալը և իջնելն նշանակում են ոչ թե մարդ-անհատի ներսում տեղի ունեցող հոգեկան շարժում, այլ տիեզերական՝ երկնային և երկրային, հոգևոր և նյութական...Հնչյունի միջոցով հոսում է թռիչքի և անկման տիեզերական ուժ՝ շարժում դեպի երկինք, լույս, բերկրանք, կամ էլ շարժում դեպի հողը, խավարը, ողբը։ Հնչյունի մեջ տեղի են ունենում սկզբունքների պայքար, պարտություն և հաղթահարում»: Ամեն մի կոմպոզիտոր իր երկրի ֆոլկլորի ներկայացուցիչն է, և օտարերկրյա կոմպոզիտորներին կատարելիս ուսումնասիրում եմ ոչ միայն ժանրային առանձնահատկությունները, այլև ֆոլկլորիկ մի շարք տարրեր, որոնք օգտագործվել են, ինչպես նաև ստեղծագործողի և ստեղծագործության ողջ նախապատմությունը:  Հայ կոմպոզիտորներին կատարելիս, ավելի մեծ է պատասխանատվությունը, երբ մի քանի րոպեների ընթացքում պետք է հաղորդեմ մի ամբողջ ժողովրդի պատմություն, որն ունեցել է դառը ճակատագիր, պայքարել և մնացել է, կանգնել է և հաղթել: Ես կարծես դառնում եմ մի ամբողջ ազգի հավաքական կերպար և հաճախ զգում եմ այն պարտքն ու սերը, որ ունեմ երկրիս հանդեպ:

-Ձեր նվագացանկում ո՞ր ստեղծագործողների աշխատանքներն են առաջին տեղում:

-Ինձ համար անգերազանցելի են Բախը, Բեթհովենը և Բրամսը, երաժշտական աշխարհում ընդունված է ասել նաև Բ-ի եռանկյունի։ Բախը նախահայրն է բոլոր կոմպոզիտորների և արարիչը կոնտրոպունկտի,  Բեթհովենը դասական ժամանակաշրջանի փառահեղ սոնատային ֆորման ստեղծողն է և բոլոր կարծրատիպերն իր ժամանակի մեջ փշրողը, Բրամսը ռոմանտիկ ժամանակաշրջանի վառ ներկայացուցիչն է, ում երաժշտության խորությունն անդարտակ է և անսահման։  Նաև շատ եմ սիրում Շուման, որն ինձ համար բուռն, էքստրեմ,  էմոցիաներով լի, արագ փոփոխվող, հզոր մտքով հագեցած կոմպոզիտոր է։ Ռուսականից ամենահարազատը  Ռախմանինովն է, որն ինձ համար հոգևոր արժեքներով լի կոմպոզիտոր է: Նա իր երկրից հեռու լինելով, կարոտից տառապել է, և երբ ես նվագում եմ, զգում եմ այդ մելանխոլիկ կարոտն իմ երկրի հանդեպ։

-2016-ի ծրագրերի մասին կպատմե՞ք: 

-2016-ի ծրագրերը շատ են: Մի շարք համերգային շրջագայություններ ունեմ տարբեր նվագախմբերի հետ՝ ինչպիսիք են Շտուտգարտ Ֆիլհարմոնիկ, Մյունխեն Սիմֆոնիկ, Մյունխեն Կամերային, Կիմի Սինֆոնիետտա, մենահամերգներ ունեմ  Ամերիկայում, Կանադայում, Ասիայիում,  ինչպես նաև կթողարկեմ ձայնասկավառակ նվագախմբի հետ «Սոնի Կլասսիկալ»-ով:

-Դարձել եք «Բյոզենդորֆեր» դաշնամուրային բրենդի 2016 թ. գովազդային դեմքը: Ի՞նչ է դա ենթադրում:

-Այս տարի դառնալով Բյոզենդորֆերի արտիստ՝  ներկայացնում եմ նոր մոդելներն ամբողջ աշխարհով, ձայնագրվել են մի քանի գովազդային տեսահոլովակներ  և արդեն իսկ առաջին գովազդային տեսահոլովակի տեղադրումից հետո վերջին 280 մոդելի պատվերները կրկնապատկվել են, որից հետո այնպիսի հայտնի արտիստներ, ինչպիսիք են Ռիխարդ Կեսսլերն և Ֆրանկո Կաստելուչչիոն, «Գրանդ Բոհեմիան» հյուրանոցների ցանցի աջակցությամբ միասին աշխատել և թողարկել են բացառապես էքսկլյուզիվ Grand Bohemian Limited Edition Բյոզենդորֆեր մոդել: Ինչպես նաև մի շարք  խոշոր նվագախմբեր և համերգասրահներ, որոնց հետ աշխատում էի, ցանկություն են հայտնել գնել նոր Բյոզենդորֆեր մոդելներից, իսկ որոշներն արդեն  հասցրել են գնել:

-Նարե, դաշնամուրի առջև նստելիս, ստեղնաշարին հպվելիս՝ ի՞նչ եք զգում:

-Նվագելիս ես ակամա փակում եմ աչքերս, կտրվում եմ վերացական առօրյա հոգսերից, պրոբլեմներից, և խորանում, մտնում եմ երաժշտական տիեզերական աշխարհի մեջ, կարծես լսում եմ Աստծուն, ավելի ճիշտ խոսում եմ Նրա հետ, թողնում եմ, որ այն հոսի իմ միջով, և դառնալով տիեզերքի և Աստծո գովքի մի մասնիկ ինքս և ունկնդիր, և մասնակից եմ լինում Նրա ձայնին: Եվ ինչպես Բեթհովենն է ասում. «Այն, ինչ կարող է հուզել սիրտը, պետք է գա վերուստ, այլապես դրանք միայն նոտաներ կլինեն՝ մարմին առանց հոգու... հոգին պետք է վեր հառնի երկրից, որտեղ Աստծո կայծը գտնվում է ժամանակավոր աքսորում... Այսպես, միայն իրեն շնորհված ուժերով արարածը երկրպագում է Արարչին՝ անսահման բնություն ստեղծողին»։

Լուսանկարները տրամադրել է Նարե Արղամանյանը: