Ձեր վստահելի աղբյուրը

Իսրայելի նոր պաշտպանության նախարարի՝ Ավիգդոր Լիբերմանի, նշանակման հետ կապված Ադրբեջանում տիրող ոգևորությունը հազիվ թե քարոզչական հարթությունից տեղափոխվի առավել առարկայական ոլորտ, քանի որ այդ հարցում առկա են լուրջ օբյեկտիվ խոչընդոտներ:

Միանշանակ, բավական մեծ է «Մեր տունն Իսրայելն է» կուսակցության առաջնորդ Ա. Լիբերմանի ավանդն իսրայելա-ադրբեջանական հարաբերությունների զարգացման գործում՝ հատկապես նրա՝ Իսրայելի ԱԳ նախարար եղած ժամանակաշրջանում, ինչին նպաստում էր նաև Լիբերմանի տվյալ պաշտոնի գործառույթների բնույթը: Մինչդեռ ՊՆ-ի պաշտոնում իսրայելցի քաղաքական գործչի պաշտոնավարման ընթացքում Ադրբեջանի հետ հարաբերությունների զարգացման լուրջ հեռանկարներ ակնկալելն անտրամաբանական է։

Բանն այն է, որ Իսրայելում ՊՆ-ի պաշտոնը զբաղեցրած ցանկացած անձի պաշտոնական գործառույթները հատկապես քաղաքական, միջպետական հարաբերությունների բնագավառներում խիստ սահմանափակ են, ասել է, թե՝ Իսրայելի անվտանգության ոլորտում նոր ՊՆ-ի առջև առկա խնդիրներն այնքան առարկայական և բազմավեկտոր են, որ ադրբեջնական քարոզչադաշտում շրջանառվող՝ Ադրբեջանի հետ ռազմատեխնիկական հարաբերությունների զարգացմանը միտված Լիբերմանի հնարավոր գործունեությունն ընդամենը պատրանք է: Ի դեպ,  հենց այսօր «Trend» գործակալությանը տված հարցազրույցում Իսրայելի նորանշանակ ՊՆ-ի արտահայտած բավական լղոզված կարծիքում այդպես էլ չեն հնչել ադրբեջանական կողմի ակնկալած վերոնշյալ շեշտադրումները։

Որպես հավաստում վերն արտահայտած կարծիքիս՝ նշեմ առնվազն 2 հանգամանք.

Նախ՝ պաշտպանական ոլորտում Իսրայելի առջև այսօր ծառացած են բավական սուր հիմնախնդիրներ հատկապես երկրի անմիջական հարևանությամբ շրջաններում ստեղծված իրավիճակով՝ Գազայի հատվածում պաղեստինյան արմատական կառույցների հետ մշտապես ակտիվ դիմակայությունը, սիրիական ճգնաժամի հետևանքով՝ իսրայելասիրիական սահմանին ստեղծված անկայուն իրավիճակն, իսրայելալիբանանյան ուղղվածությամբ՝ «Հիզբալլահի» հնարավոր գործողությունների մշտական սպառնալիքը, և այլն։

Իսկ ներքաղաքական հարթությունում, պետք է նշել, որ Լիբերմանի նշանակումը ՊՆ-ի պաշտոնում բավական լուրջ խնդիրներ է առաջացրել վարչապետ Բենյամին Նեթանյահուի համար ոչ միայն ընդդիմության բացասական վերաբերմունքի առնչությամբ, այլև՝ հենց իշխող կոալիցիայի ներսում, երբ վարչապետի կոալիցիոն գործընկերներից ֆինանսների և կրթության նախարաները մի քանի փուլում՝ ընդհուպ մինչև Լիբերմանի նշանակման վերջին պահը, ներկոալիցիոն շահարկումներում փորձում էին քաղել սեփական հաղթաթղթերը՝ հակառակ դեպքում սպառնալով անգամ իշխող կոալիցիայի տապալմամբ և նոր ընտրությունների անցկացմամբ: Հետևաբար, նշվածը հաշվի առնելով, ակնհայտ է, որ Ա. Լիբերմանի գործունեությունը պետք է լինի բավական զգույշ, հավասարակշռված՝ միտված բացառապես երկրի նեղ շահերին, այլապես խնդիրները ողջ կոալիցիայի համար պարզապես անխուսափելի են: Հենց այս համատեքստում է, որ հատկապես Ադրբեջանի հետ հարաբերությունների ուղղությամբ Լիբերմանի առանձնահատուկ մոտեցումը կարող է ճակատագրական լինել նրա համար, քանի որ մեկ անգամ չէ, որ արդեն Իսրայելի գործող ՊՆ-ն ընդդիմադիր «Մերեց» կուսակցության ղեկավար շրջանակների կողմից մեադրվել է Բաքվի գործակալը լինելու մեջ. նման վերջին քննադատությունը հնչել է անցյալ շաբաթվա ընթացքում։

Ինչ վերաբերում է՝ իսրայելա-ադրբեջանական փոխգործակցության հնարավոր հեռանկարներին, անշուշտ, իսրայելա-ադրբեջանական հարաբերություններում հատկապես նախորդ 6 տարիների ընթացքում նկատվել է զգալի առաջընթաց՝ հատկապես էներգետիկ, գյուղատնտեսական, ռազմատեխնիկական ոլորտներում, ինչին, բացի 2 երկրների նեղ տնտեսական շահերը, ռազմավարական տեսանկյունից նպաստում էին նաև մերձավորարևելյան տարածաշրջանում ծավալվող զարգացումները, հատկապես՝ «Իրանի միջուկային ծրագիրը»: Վերջինի կարգավորմանը նախորդած շրջանում Իսրայելն Ադրբեջանի տարածքը դիտարկում էր որպես կարևոր պլասդարմ՝ Իրանի հետ կապված հետախուզական տեղեկատվություն ստանալու, ինչպես նաև՝ հնարավոր ռազմական գործողություններ իրականացնելու համար: Մինչդեռ հիմա, երբ փաստացի կարգավորման փուլում են Իրանի և Արևմուտքի միջև հարաբերությունները, Ադրբեջանի աշխարհագրական դիրքի ռազմավարական կարևորությունը ևս էականորեն նվազել է: Հետևաբար, առաջիկա 2-3 տարիների ընթացքում ինչպիսի առաջընթաց էլ գրանցվեն իսրայելա-ադրբեջանական հարաբերություններում, Լիբերմանի դերակատարումը դրանում կլինի խիստ սահմանափակ։