ԵՏՄ-ի անդամ Բելառուսն ու Ղազախստանը պետք է հավասարակշռեն իրենց քաղաքականությունը Հարավային Կովկասում
Ադրբեջանում Բելառուսի դեսպան Նիկոլայ Պացկևիչը այսօր հայտարարել է, որ 2014թ.-ի 10 ամիսների ընթացքում Բելառուսի և Ադրբեջանի միջև ապրանքաշրջանառությունը կազմել է 288 միլիոն դոլար և նախատեսվում է մինչև տարվա վերջ հատել 300 միլիոնի սահմանը: Դեսպանը նշել է, որ Բելառուսի անդամակցությունը ԵՏՄ-ին նոր հնարավորություններ կստեղծի ոչ միայն Բելառուսի, այլ նաև Ադրբեջանի համար: Ն.Պացկևիչը նշել է, որ Հայաստանի անդամակցությունը ԵՏՄ-ին չի ազդի բելառուսա-ադրբեջանական հարաբերությունների վրա:
Ադրբեջան-Բելառուս
Վերջին շրջանում Ադրբեջանի և Բելառուսի ապրանքաշրջանառությունը զգալիորեն աճել է, ինչը կապված է «Ազերի լայթ» տեսակի ադրբեջանական նավթի՝ Բելառուս առաքումների հետ: Բելառուսը Ադրբեջանից ներկրում է ինչպես նավթամթերք, այնպես էլ սինթետիկ նյութեր և գյուղատնտեսական արտադրանք:
Ինչ վերաբերվում է ռազմա-տեխնիկական համագործակցության, ապա այն նույնպես բավականին ակտիվ զարգանում է:
Բելառուսական «Տետրաէդր» ընկերության ներկայացուցիչ Իգոր Նովիկը հայտարարել է, որ իրենք Ադրբեջան են մատակարարել Т38 «Стилет» զենիթա-հրթիռային համակարգերի երկու մարտկոց:
Նովիկը նշել է, որ «Стилет»-ը արդեն գտնվում է Ադրբեջանի ԶՈւ-ի տրամադրության տակ, իսկ իրենց ընկերությունը համագործակցում է Ադրբեջանի հետ 10 տարի:
Т38 «Стилет»-ը ուկրաինա-բելառուսական արտադրության զենիթա-հրթիռային համակարգ է, որը նախատեսված է ցամաքային զորքերի, արդյունաբերական և ռազմական օբյեկտների պաշտպանության համար՝ օդային ցանկացած տեսակի հարձակումներից: «Տետրաէդրը» ռադիոէլեկտրոնային զենքերի և ՀՕՊ համակարգերի արդիականցմամբ զբաղվող Բելառուսի առաջատար ընկերություններից է:
2004-2012թթ.-ի ընթացքում Բելառուսը Ադրբեջանին է վաճառել 132 հրետանային համակարգ, 120 միավոր Д-30 հրանոթ, 12 միավոր «Пион» հաուբիցներ, 60 միավոր «БТР-70», ինչպես նաև 11 միավոր «СУ-25» կործանիչներ:
Նույն ժամանակահատվածում բելառուսական կողմը Բաքվին է վաճառել 153 տանկ:
Դեսպան Պացկևիչի խոսքով, բելառուսական ընկերությունները պատրաստ են մասնակցել Ադրբեջանում երկաթծային ենթակառուցվածքների նախագծմանը: Նրա խոսքով, 2014թ.-ին իրենց ընկերությունները նախագծել են Բաքվի մերձակայքում գտնվող 70.000 բնակչության համար նախատեսված Գոբու ավանի գլխավոր հատակագիծը: 2015թ.-ին Մինսկում կայանալու է ադրբեջանա-բելառուսական միջկառավարական հանձնաժողովի հերթական նիստը:
Ղազախստան-Ադրբեջան
Ադրբեջանում Ղազախստանի դեսպան Ամանգելդի Ժումաբաևը այսօր հայտարարել է, որ այս տարվա ընթացքում երկկողմ ապրանքաշրջանառությունը կազմել է 400 միլիոն դոլար:Նրա խոսքով, այս տարի Ադրբեջանի տարածքով տարանցվել է ղազախական 3.5 միլիոն տոննա նավթ, իսկ 2016թ.-ին Կաշաղան նավթահանքի շահագործումից հետո կավելանա նավթի տարանցումը Բաքու-Թբիլիսի-Ջեյհան նավթամուղով: Դեսպանը կարևորել է նաև Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթգծի շինարարությունը, ինչը նույնպես կազդի տարանցման ծավալների ավելացման վրա:
Ամանգելդի Ժումաբաևը նշել է, որ 2015թ.-ին տեղի կունենա Ղազախստանի նախագահ Նուրսուլթան Նազարբաևի այցը Ադրբեջան:
2007թ.-ին Բաքվում Ղազախստանի վարչապետ Քարիմ Մասիմովի և Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի մասնակցությամբ կայացավ 500.000 տոննա ծանրաբեռնվածության հնարավորություն ունեցող հացահատիկային պահեստարանի բացման արարողությունը, ինչը թույլ է տալիս ղազախական հացահատիկը Ադրբեջանի տարածքով արտահանել այլ երկրներ:
Տնտեսական համագործակցության հիմքը՝ գյուղատնտեսական ապրանքներին զուգահեռ, կազմում են նաև այլ ապրանքները: Ղազախական կողմը Ադրբեջան է արտահանում հիմնականում նավթ, գազ, քիմիական հումք, հացահատիկ, իսկ Ադրբեջանից Ղազախստան է ներմուծվում նավթամթերքներ, շինարարական կոնստրուկցիաներ և այլ ապրանքատեսակներ:
Բաքվում գործում են ղազախական Air Astana, SCAT ավիաընկերությունները, իսկ Բաքու և ղազախական Աքտաու նավահանգիստների միջև գործում է լաստանավային փոխադրումներ:
Ղազախստանը շահագրգռված է դիվերսիֆիկացնել իր նավթագազային ռեսուրսների արտահանման ուղիները և ցանկանում է օգտագործել ադրբեջանական նավթագազային, տրանսպորտային ենթակառուցվածքները`Բաքու-Թբիլիս-Էրզրում գազամուղը, Բաքու-Թբիլիսի-Ջեյհան նավթամուղը և կառուցվող Կարս-Ախալքալաք-Թբիլիսի-Բաքու երկաթգիծը դեպի ԵՄ իր էներգակիրները արտահանելու և Ռուսաստանից իր կախվածությունը նվազեցնելու տեսանկյունից` Նոր Մետաքսի ճանապարհին միանալու համատեքստում:
Հայաստանի հարաբերությունները ԵՏՄ-ի անդամ Բելառուսի և Ղազախստանի հետ
Հայաստանը և Բելառուսը հանդիսանում են միևնույն ռազմա-քաղաքական միավորման`ՀԱՊԿ-ի անդամներ, ինչպես նաև ԱՊՀ-ի և մի շարք այլ կազմակերպությունների անդամներ, ինչը խթանում է հարաբերությունների զարգացումը նաև միջազգային կազմակերպությունների, հարթակների շրջանակներում:
Հայ-բելառուսական տնտեսական հարաբերությունները ներառում են մի շարք ոլորտներ`բելառուսական կողմը շահագրգռված է իր ապրանքների ներկայացվածությամբ հայկական շուկայում, իսկ Հայաստանն էլ ցանկանում է օգտագործել գյուղատնտեսության, գյուղմեքենայացման ոլորտում բելառուսական հարուստ փորձը: Բելառուսում բնակվում է բավականին ակտիվ հայ համայնքը, որը ներգրավված է բելառուսական հասարակության բոլոր ոլորտներում`տնտեսությունից մինչև մշակույթ:
2005թ.-ի մարդահամարի տվյաներով, երկրի տարածքում բնակվում էր 10.000-ից ավելի հայ:
Բելառուսի տարածքում գործում են հայկական մի շարք կրթական-մշակութային օջախներ, որոնց թվում Մինսկի Հայաստան մշակութային-լուսավորչական ընկերությունը, Էրեբունի անսամբլը և այլն:
Ինչ վերաբերվում է հայ-ղազախական հարաբերություններին, ապա Հայաստանը այդ երկրից ներմուծում է հանքահումքային, պատրաստի սնունդ, ոչ թանկարժեք մետաղներ ու դրանցից պատրաստված իրեր և այլն, իսկ արտահանում է հիմնականում պլաստմասա, կաուչուկ, ռետինե իրեր, կոշկեղենև այլն:
Երկու երկրները հանդիսանում են ՀԱՊԿ-ի անդամ, ինչպես նաև շուտով լինելու են ԵՏՄ-ի անդամ: Ղազախստանի նախագահը օրերս հայտարարել է, որ Աստանան կվավերացնի Հայաստանի ԵՏՄ-ին անդամակցության մասին համաձայնագիրը:
Այսպիսով, հայ-բելառուսական և հայ-ղազախական քաղաքական հարաբերությունները գտնվում են բարձր մակարդակի վրա, սակայն տնտեսական համագործակցության և Հարավային Կովկասում ավելի հավասարակշռված քաղաքականություն վարելու տեսանկյունից Մինսկն ու Աստանան պետք է Երևանի հետ երկխոսության նոր փուլ սկսեն՝ Հայաստանի ԵՏՄ-ին անդամակցելուց անմիջապես հետո:
Արտյոմ Բալասանով, վերլուծաբան
Նախորդ հրապարակումներ՝
Բելառուսը հետխորհրդային տարածքում փորձում է վարել Մոսկվայից անկախ քաղաքականություն
Ադրբեջանը և Ղազախստանը խորացնում են կապերը՝ Մոսկվայից կախվածությունը թուլացնելու նպատակով
Լրահոս
Տեսանյութեր
Անահիտ աստվածուհու արձանը կցուցադրվի Հայաստանի պատմության թանգարանում պահվող բացառիկ նմուշների հետ