Տարածաշրջան 16:37 02/09/2015

Թուրքիան հերթական երկդիմի խաղն է խաղում Սիրիայում

«Իսլամական պետության» վերաբերյալ տարածաշրջանային և արտատարածաշրջանային ուժային կենտրոնների պահվածքը դառնում է կանխատեսելի: «Իսլամական պետության» դեմ պայքարը միավորել է մի շարք երկրներ, որոնք միջազգային կոալիցիայի շրջանակներում իրականացնում են իսլամականների դեմ ռազմական գործողություններ Սիրիայում և Իրաքում: 

Ինչ վերաբերում է «Իսլամական պետության» դեմ պայքարի համատեքստում Թուրքիայի վարքագծին, ապա այստեղ ավելի շատ հարցեր են, քան՝ պատասխաններ, որոնք, սակայն, տրամաբանված են ձևավորված տարածաշրջանային իրողության պայմաններում վարվող թուրքական քաղաքականությամբ: Ըստ այդմ՝ կարելի որոշակի եզրահանգումներ անել (Թուրքիան վերջերս է միացել միջազգային կոալիցիային և օդային հարվածներ է հասցնում իսլամականների կայանատեղիներին հիմնականում Սիրիայում):

Օրինակ՝
§ «Իսլամական պետության» դեմ հայտարարված պայքարը, որի առաջնագծում Թուրքիայի դաշնակից ԱՄՆ-ն է, չէր կարող անտարբեր թողնել Անկարային:
§ Իր սահմանին (Թուրքիայի հետ սահմանակից Սիրիայի և Իրաքի որոշ հատվածներ) ունենալ իսլամական ծայրահեղ արմատական սկզբունքների վրա կառուցված պետություն, չէր կարող չանհանգստացնել Թուրքիային:
§ Դեպի Սիրիա և Իրաք իսլամականների հիմնական հոսքը ընկած է Թուրքիայով (ինչպես նաև թուրքական տարածքներով է ընկած իսլամականների ետադարձ ճանապարհը): Թուրքական իշխանությունների համար սեփական երկրում աճող իսլամականների ներկայությունը իսկական գլխացավանք է, որից անհրաժեշտ է օր առաջ ձերբազատվել և այլն:


Սակայն ամեն ինչ այդքան էլ հստակ չէ սիրիական հակամարտության մեջ ներգրավված ընդդիմադիր այլ խաղացողների հանդեպ պաշտոնական Անկարայի պահվածքում, ինչն էլ բավական մտահոգիչ է: Խոսքը չի վերաբերում Բաշար ալ-Ասադի վարչակարգի դեմ պայքարող սիրիական «չափավոր» ընդդիմադիր ուժերին, որոնց կազմակերպման, ֆինանսավորման և ուղղորդման աշխատանքներին էր լծված Թուրքիան դեռևս սիրիական հակամարտության սկզբնավորման փուլից (2011 թ. մարտ):

Ինչևէ` եթե նախկինում լրատվական ռեսուրսներում շատ էր խոսվում Թուրքիա-«Իսլամական պետություն» կապի մասին, ապա վերջին շրջանում հաճախակի ենք հանդիպում տեղեկություններ՝ մի կողմից սիրիական ընդդիմադիր ճամբարի առանցքային դերակատարների` «Ջաբհաթ ալ-Նուսրա»-ի և «Ահրար աշ-Շամ»-ի, իսկ մյուս կողմից թուրքական իշխանությունների միջև գոյություն ունեցող համագործակցության վերաբերյալ:

Իսլամական ծայրահեղ արմատական գաղափարախոսությամբ առաջնորդվող վերոհիշյալ կառույցները ամենաազդեցիկ խմբավորումներից են ներկայիս սիրիական հակամարտությունում: Սիրիայում «ալ-Կաիդա»-ի պաշտոնական ճյուղավորումը հանդիսացող «Ջաբհաթ ալ-Նուսրա»-ի, և թվաքանակով ամենամեծ իսլամական կառույցը հանդիսացող «Ահրար աշ-Շամ»-ի ջիհադական պայքարի սահմանները ընդգրկում են հիմնականում Սիրիայի հյուսիսային շրջանները (Թուրքիայի հետ սահմանակից շրջանները): Հենց այս կառույցների համագործակցության և ռազմական առաջխաղացման իրողությունը վերջին շրջանում ստիպում է մտածել Թուրքիա-«Ջաբհաթ ալ-Նուսրա»-«Ահրար աշ-Շամ» շարունակվող համագործակցության մասին:

Վերոշհիշյալի վկայությունն է անցած տարվա մարտին Սիրիայի հյուսիս-արևմտյան Լաթակիա նահանգի հայաբնակ Քեսաբի և հարակից գյուղերի վրա սիրիական ընդդիմադիր խմբավորումների (որոնց մեջ էին նաև հիշյալ իսլամական ծայրահեղ արմատական ուժերը) հարձակումը:

Իսլամականների մոտ 5000 հոգուց բաղկացած զորաջակատները Թուրքիայի կողմից անարգել հատելով սահմանը (ընդ որում հենց անմիջապես սահմանային անցակետը)` հարձակվեցին Քեսաբի և շրջակա գյուղերի վրա: Իսլամականների գրոհը ստացավ նաև սահմանամերձ հատվածում տեղակայված թուրքական զորամիավորումների անմիջական աջակցությունը, որոնք կրակ բացելով Սիրիայի տարածքում տեղակայված սիրիական ուժերի, ինչպես նաև իսլամականների դիրքերը հրթիռակոծող սիրիական ռազմաօդային ուժերին պատկանող ինքնաթիռի վրա, ապահովեցին իսլամականների անվտանգ ներխուժումը սիրիական տարածք:

Այն որ Թուրքիան իր ուշադրության կենտրոնում է պահում հիշյալ իսլամական կառույցներին՝ նկատվեց նաև 2015 թ. սկզբից, երբ ընդդիմադիրները լայնամասշտաբ ռազմական հարձակման անցան մի քանի ուղղություններով` հարձակվելով Թուրքիայի հետ սահմանակից Իդլիբ նահանգի համանուն կենտրոնի և հարարակից բնակավայրերի վրա: Այդ հարձակման առաջնագծում «Ջաբհաթ ալ-Նուսրա» և «Ահրար աշ-Շամ» կառույցներն էին: 2015 թ. մարտի վերջին Իդլիբ քաղաքը և դեպի արևմուտք ընկած մի քանի բնակավայրեր անցան ընդդիմադիրների վերահսկողության տակ: 2015 թ. մայիս-հունիս ամիսներին չնվազեցին ընդդիմադիր խմբավորումների ռազմական ակտիվությունը նաև Հալեպի շրջանում` շարունակելով ռմբակոծությունները քաղաքի կառավարական ուժերի կողմից վերահսկվող նաև հայաբնակ թաղամասերի ուղղությամբ:

Ընդդիմադիրների հիշյալ ռազմական հաջողությունները չէր կարող լինել առանց թուրքական իշխանությունների աջակցության:
Սիրիայի հյուսիսում կառավարական ուժերի դեմ պայքարող իսլամականների շրջանում նկատվում են բազմաթիվ թյուրքական ծագում ունեցող իսլամական խմբավորումներ:

Հիմնականում թյուրքերով (թուրքեր, ադրբեջանցիներ, թաթարներ և այն) և չեչեններով համալրված իսլամական ծայրահեղական խմբավորումների թվաքանակի ավելացում նկատվեց հատկապես Հալեպի և Իդլիբի սիրիական նահանգներում և հյուսիսային այլ շրջաններում, հատկապես «Ջաբհաթ ալ-Նուսրա» և «Ահրար աշ-Շամ» խմբավորումների կազմում:

Վերջիններիս ռազմական, ֆինանսական և այլ բնույթի օժանդակությամբ զբաղվող Թուրքիան իրեն հարող սիրիական տարածքների վերաբերյալ ունի սեփական ծրագրերը (Թուրքիան միշտ փորձել է իր ուշադրության կենտրոնում պահել իր հետ սահմանային սիրիական տարածքները բնակեցնող թուրքոմաններին` փորձելով ամրապնդել վերջիններիս դիրքերն այս տարածքներում՝ ձգտելով խորացնել նրանց նկատմամբ թուրքական իշխանությունների ազդեցությունը:

Դրանով է պայմանավորված նաև սիրիա-թուրքական սահմանագծի երկայնքով Թուրքիայի կողմից աջակցություն ստացող ծագումով թյուրք իսլամականների թվաքանակի ավելացումն ու ակտիվությունը):

Թուրքական իշխանությունների կողմից թյուրքերով և չեչեններով համալրված հիշյալ իսլամական խմբավորումների ուղղորդման մասին են խոսում նաև այդ կառույցները ղեկավարող մի շարք առանցքային իսլամական լիդերների Թուրքիայում լինելու և սիրիա-թուրքական սահմանամերձ շրջաններում ռազմական ճամբարներ ունենալու փաստերը:

Թուրքիան ներգրավվել է «Իսլամական պետության» դեմ պայքարի մեջ, սակայն գաղտնի կապեր է պահում այլ իսլամական ծայրահեղ արմատական կառույցների հետ, և եթե ուզում ենք համագործակցության եզրեր փնտրել, ապա դրանք տեսանելի են պաշտոնական Անկարայի և «Ջաբհաթ ալ-Նուսրա»-ի և «Ահրար աշ-Շամ»-ի իսլամական ծայրահեղ արմատական խմբավորումների միջև:

Արաբագետ՝ Սարգիս Գրիգորյան



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

23:01
Ալեն Սիմոյանը մեծահոգաբար Ադրբեջանին է տալիս այն, ինչը «իրենցն է»
«Իմ միջազգային գործընկերները երբ մեկնում են Բաքու, իրենց հետ խոսելիս ասում եմ, որ մենք մտահոգություն ունենք, որ Ադրբեջանը պատրաստվում է...
Աղբյուր` Panorama.am
22:31
Ինչպե՞ս Ժաննա Անդրեասյանը դասարաններում կկրճատի աշակերտների թիվը
«Հանրակրթության նոր չափորոշիչի ներդրմանը զուգահեռ դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը, արդյունքում տարրական և միջին դասարաններում...
Աղբյուր` Panorama.am
22:13
Կայացել են ՀՀ-ի և Կորեայի արտաքին գործերի նախարարությունների միջև 5-րդ քաղաքական խորհրդակցությունները
ՀՀ ԱԳՆ-ից հայտնում են Մարտի 28-ին Երևանում կայացել են Հայաստանի Հանրապետության և Կորեայի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
21:58
Մայր Աթոռում կատարվեց Ոտնլվայի կարգը
Մայր Աթոռից հայտնում են. «Մարտի 28-ին՝ Ավագ Հինգշաբթի, Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի...
Աղբյուր` Panorama.am
21:30
Օրակարգը մեկն է՝ հայկական պետականության փրկությունը. ՀՅԴ Բյուրո
ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարություն է տարածել, որում ասվում է. «Վերջին շաբաթների ընթացքում Նիկոլ Փաշինեանն ու իր վարչակազմը ևս մէկ անգամ...
Աղբյուր` Panorama.am
21:18
Գլխավոր դատախազությունը մեկնաբանել է Հայաստանի գրողների և նկարիչների միությունների շենքերը պետականացնելու իր նախաձեռնությունը
Գլխավոր դատախազությունը մեկնաբանել է «Հայաստանի գրողների միության» և Հայաստանի նկարիչների միության» շենքերը պետականացնելու իր...
Աղբյուր` Panorama.am
20:40
Լավրով. Հայաստանի իշխանությունները միտումնավոր փչացնում են հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ
Հայաստանի և Ռուսաստանի հարաբերություններում ստեղծված իրավիճակը լավատեսություն չի ներշնչում՝ պայմանավորված Հայաստանի ղեկավարության դիրքորոշմամբ,...
Աղբյուր` Panorama.am
20:26
Տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված
ՆԳՆ կողմից իրականացված օրենսդրական բարեփոխումների արդյունքում՝ մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտումների շրջանակում գոյացած պարտավորությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
20:12
«Բեմբի, գտա՞ր Ոսկեպարի 7-րդ դարի հայկական եկեղեցին, թե ադրբեջանական քարտեզներում չի երևում»․ օգտատերերը՝ Ալեն Սիմոնյանին
Երեք ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը լրագրողների հետ զրույցում, անդրադառնալով Տավուշի 4 գյուղերի տարածքներ Ադրբեջանին հանձնելու խնդրին, մտքի հերթական...
Աղբյուր` Panorama.am
19:48
Վիշտը պետք է հոգու մեջ լինի, ոչ թե սոցիալական ցանցերում․ Ալլա Պուգաչովան՝ Մոսկվայում տեղի ունեցած դեպքերի մասին
Ալլա Պուգաչովան խախտել է լռությունը՝ Մոսկվայում տեղի ունեցած ողբերգությունից հետո. «Վիշտը պետք է հոգու մեջ լինի, ոչ թե սոցիալական...
Աղբյուր` Panorama.am
19:31
Ամուրի շրջանում երկինքը նարնջագույն է դարձել ավազային փոթորկի պատճառով
Ամուրի շրջանը տուժել է Չինաստանից և Մոնղոլիայից եկած ավազի փոթորկից։ Բլագովեշչենսկի վրա դեղին-նարնջագույն մշուշ է կախված։ Այս մասին գրում է МИР...
Աղբյուր` Panorama.am
19:17
Զելենսկի․ Գազայում իրավիճակը շեղել է համաշխարհային ուշադրությունն Ուկրաինայից
Վլադիմիր Զելենսկին ամերիկյան CBS հեռուստաալիքին տված հարցազրույցում կրկին դժգոհել է, որ պաղեստինա-իսրայելական հակամարտությունը շեղել է...
Աղբյուր` Panorama.am
18:53
Ֆրանսիական առագաստանավը օլիմպիական ջահը կտեղափոխի Միջերկրական ծովով
Ֆրանսիայի ծովային պրեֆեկտուրան հայտարարել է, որ մայիսի 8-ին իրենց երկիր հասնող օլիմպիական կրակը կուղեկցվի ծովային հսկայական շքերթով:Այս մասին...
Աղբյուր` Panorama.am
18:44
Հայաստանի տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ
Փրկարար ծառայությունը տեղեկացնում է, որ ՀՀ տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ։ «Փակ են Արագածոտնի մարզում...
Աղբյուր` Panorama.am
18:28
Ավագ հինգշաբթին Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում
Մարտի 28-ին՝ Ավագ հինգշաբթի, Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցին հիշատակեց մեր Տեր և Փրկիչ Հիսուս Քրիստոսի Վերջին ընթրիքը և Սուրբ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:13
Թուրքիան ԱՄՆ-ի հետ բանակցություններ է սկսել Ուկրաինային զինամթերք մատակարարելու հարցով
Ըստ թուրքական լրատվամիջոցների՝ Թուրքիան ԱՄՆ պաշտպանության նախարարությանը կմատակարարի զինամթերք՝ նախատեսված 116 հազար միավոր արկ 155մմ տրամաչափի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Կիրականացվի «Հարության Ավետիս» կանթեղներով երթը
Մարտի 30-ին` ժամը 20-ին, Արարատյան Հայրապետական թեմի առաջնորդանիստ Ս. Սարգիս եկեղեցուց կմեկնարկի «Հարության Ավետիս» խորագրով...
Աղբյուր` Panorama.am
17:49
20-ամյա հղի կնոջ մահվան գործով մեղադրանք է առաջադրվել երեք բժշկի
Քննչական կոմիտեի Լոռու մարզային քննչական վարչությունում քննվող քրեական վարույթի նախաքննության շրջանակներում պարզվել են 2022 թ․ օգոստոսին...
Աղբյուր` Panorama.am
17:32
Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը
ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունը, հաշվի առնելով բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների հետագա մասնագիտական...
Աղբյուր` Panorama.am
17:21
Հայաստանի և Վրաստանի միջև սահմանազատումն արագ լուծվող հարց չէ. Վրացագետ
«Այսօր մենք նաև քննարկել ենք Հայաստանի և Վրաստանի միջև սահմանազատման գործընթացի ակտիվացման հնարավորությունները»,-մարտի 25-ին...
Աղբյուր` Panorama.am
17:04
Ժաննա Անդրեասյանն ասում է՝ Կոնսերվատորիայի շուրջ ոչինչ տեղի չի ունենում, բայց 6290 ստորագրությունն այլ բան է վկայում
«Կոնսերվատորիայի շուրջ ոչինչ, որևէ իրադարձություն տեղի չի ունենում»,- Ազգային ժողովում քննարկման ժամանակ ասաց ԿԳՄՍ նախարար...
Աղբյուր` Panorama.am
16:21
ՄԻԵԴ-ը նախնական ընդունել է Արթուր Դանիելյանի ու Արմեն Աշոտյանի գործերով գանգատները
Փաստաբան Տիգրան Աթանեսյանը գրում է. «Այսօր Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանից ստացա երկու ծանուցում՝ իմ կողմից ներկայացված...
Աղբյուր` Panorama.am
16:11
Արցախի և արցախահայերի նկատմամբ վարվող քաղաքականությամբ Նիկոլը և Ալիևը վաղուց նույնացել են. Սաղաթելյան
«Վերստին հիշեցնեմ, ՀՀ անվտանգության գլխավոր սպառնալիքը Նիկոլ Փաշինյանն է, այլ ոչ թե Արցախի պետական ինստիտուտները»:
Աղբյուր` Panorama.am
16:10
Հայաստանում բռնության դեպքերի աճի պատճառները՝ հոգեբանի դիտարկմամբ
Ի պատասխան Panorama.am-ի հարցման ՆԳՆ-ն տրամադրել է 2022 և 2023 թվականների և 2024 թվականի առաջին երկու ամիսներին ֆիզիկական ներգործության (ծեծ),...
Աղբյուր` Panorama.am
16:03
«Այրում» գինիում գտել են սինթետիկ ներկանյութ ազորուբին. ՍԱՏՄ-ն Բելառուսից նամակ է ստացել
Արարատի կոնյակի գործարան ՍՊԸ-ում վերահսկողություն կիրականացվի
Աղբյուր` Panorama.am
15:37
Նազենի Հովհաննիսյան. Շատ դժվար անցավ այս անգամ Պահքն ինձ համար
Հաղորդավարուհի Նազենի Հովհաննիսյանը գրում է. «Արաբկիրի Ս. Խաչ եկեղեցում մարդկանց սիրտը բաց էր՝ աղոթքի եւ սիրո համար: Հաղորդվելու և...
Աղբյուր` Panorama.am
15:32
Ամուսնության առաջարկություն՝ «Հայաթ փրոջեքթի» համերգի ժամանակ
«Հայաթ փրոջեքթ» խմբի՝ Գյումրիում տեղի ունեցած համերգներից մեկի ժամանակ բեմում ամուսնության առաջարկություն է արվել։ Բեմ...
Աղբյուր` Panorama.am
15:06
Տղաները պինդ էին. Աղվան Վարդանյանն այցելել է Սամսոնյանին և Սաղաթելյանին
Այսօր «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Աղվան Վարդանյանն այցելել է «Արմավիր ՔԿՀ»-ում կալանքի տակ պահվող Վազգեն...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Հիմա Հայաստանին դեմ են տվել 33 քարտեզ. Սուրենյանց
12:51 28/03/2024

Հիմա Հայաստանին դեմ են տվել 33 քարտեզ. Սուրենյանց

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}