Եթե 6-7 տարի կանգնեցվի կենդանիների որսը, գայլերի հարձակումները գյուղերի վրա կդադարեն. Բնասեր

Հասարակություն 14:44 19/12/2014

Եթե 6-7 տարի կանգնեցվի կենդանիների որսը, գայլերի հարձակումները գյուղերի վրա կդադարեն. Բնասեր

«Մարդիկ ծանր սոցիալական խնդիրների պատճառով չեն խորանում գայլերի խնդիրների մեջ և թշնամաբար են վերաբերվում այդ զարմանահրաշ կենդանիներին»,- լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ հայտարարեց «Թռչնասերների կենտրոն» ՀԿ նախագահ Սիլվա Ադամյանը:

Նա նաև նշեց, որ կարևորում է Հայաստանում Օրհուսի կենտրոնների գործունեությունը, հատկապես՝ մարզերում:

Իսկ Օրհուս կենտրոնների տեղեկատվության պատասխանատու Մարի Չաքրյանն ասաց.«Գայլերն իրենց ուրույն տեղն ունեն բնության մեջ: Այսօրվա սոցիալական պայմաններում մենք խնդիր ունենք այդ կենդանուն հասկանալու»:

Չաքրյանը ներկայացրեց բնասեր Արմեն Մարտիրոսյանին, որը երկար տարիներ շների վարժեցմամբ է զբաղվել, սակայն ուսումնասիրելով գայլերին, հասկացել է, որ գայլերը վեր են կանգնած շներից:

«Գայլերին հասկանալ է պետք, իսկ դա մեծ աշխատանք է պահանջում: Ես շներ վարժեցնելուց գայլերին անցա ինքս ինձ կատարելագործելու համար»,- ասաց Մարտիրոսյանը:

Ինչպես պատմեց բնասերը, գայլի հետ իր առաջին հանդիպումը եղել է մանուկ տարիներին՝ գազանանոցում: Տեսնելով գայլին վանդակի մեջ՝ Արմենը առանց վախ զգալու, ձեռքերով բռնել է վանդակաճաղերն ու ուշադիր զննել կենդանուն: Իր խոսքերով՝ գայլը, հավանաբար զարմացած էր, որ իրենից չեն վախենում:

Մարտիրոսյանի կարծիքով, շունը երբեք գայլ չի դառնա, ինչպես և գայլը՝ շուն: Պատճառը մեկն է. գայլերը չեն սիրում հնազանդվել, ինչպես շները, նրանց հնարավոր չէ վարժեցնել: Ավելին, գայլերին ենթարկվել է հարկավոր: Բնասեր Արմենը լրագրողներին նաև տեղեկացրեց, որ գայլերին որևէ անունով կոչելը սխալ է: Նախ, նրանք չեն արձագանքում անվանը, եթե կանչեք իրենց: Իսկ եթե հասկանան, որ այդ անունով իրենց եք կանչում, գուցե նույնիսկ վնասեն ձեզ:

Ըստ Մարտիրոսյանի՝ գայլերը գյուղացիների անասունների հոտերի վրա են հարձակվում, որպեսզի իրենց ձագերին կերակրեն: Իսկ լրագրողների այն հարցին, թե ինչու է գայլը ջարդում ողջ հոտը, բայց իր հետ տանում մեկ անասուն, Մարտիրոսյանը պատասխանեց. «Նրանք ջարդում են ողջ հոտը, որպեսզի հետո նրանցից ամենալավին ընտրեն և տանեն: Կենդանի ժամանակ դժվար կլինի լավագույնին ընտրել»:

Բնասերի տվյալներով՝ գայլը երբեք մարդուն չի վնասի, եթե վտանգ չզգա: Բացի այդ, մարդը նաև սնունդ չի հանդիսանում գայլի համար: Վերջինս մարդուն կհոշոտի, բայց երբեք չի ուտի:

«Մի բնություն, մի գայլեր,- հայտարարեց Մարտիրոսյանը՝ հավելելով,- գայլերն իրենց ամենախելացին են համարում: Նրանք ունեն ուղեղ, հոգի, մտածելակերպ….գայլերն անգամ ապագայի մասին են մտածում, քանի որ ոհմակի մեջ առաջնորդ-ուսուցիչներ ունեն, որոնք ձագերին սովորեցնում են վազել, որսալ…»:

Բնասերի կարծիքով, մարդիկ են խանգարում գայլերին, ներխուժում նրանց տարածք, որսում նրանց սնունդը: Սա է, ըստ Մարտիրոսյանի, գայլերի հարձակումների հիմնական պատճառը: Նրա հաշվարկներով՝ եթե 6-7 տարի կանգնեցվի կենդանիների որսը, գայլերի հարձակումները գյուղերի վրա կդադարեն:

Արմեն Մարտիրոսյանը պատմեց նաև, թե ինչպես է գայլի ձագին պահել շների հետ, և թե ինչպես է գայլի ձագը շներին «գայլություն» սովորեցրել: Նրա ունեցած փորձի մասին գրված է նաև «Դունայը և իր ոհմակը» գրքում, որի համահեղինակը Գենադի Մինասյանն է: Ըստ Մարտիրոսյանի՝ նախատեսվում է գրել գրքի երկրորդ մասը:

«Գայլերը մարդու նման հոգեկան ապրումներ են ունենում, իսկ մենք այնքան անհասու ենք, որ վերացնում ենք նրանց»,- իր խոսքը եզրափակեց բնասեր Արմեն Մարտիրոսյանը:

Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter: