Ձեր վստահելի աղբյուրը

Պրոբացիոն պետական ծառայության ներդրումն ապահովող օրենսդրական նախագծերի փաթեթը կառավարություն կներկայացվի արդեն մարտ-ապրիլ ամիսներին: Այս մասին այսօր հրավիրված  «Աջակցություն Հայաստանում Պրոբացիոն ծառայության ստեղծմանը» քննարկման ժամանակ  հայտարարել են աշխատանքային խմբի անդամները` հավելելով, որ այն այժմ քննարկվում է բոլոր շահագրգիռ գերատեսչությունների կողմից: Նրանցից ստացված առաջարկություններն ու կարծիքները հաշվի առնելուց հետո նախագիծը կներկայացվի կառավարության, ապա նաև` ԱԺ հաստատմանը:

ՀՀ ԱՆ տեղեկատվության և հասարակայնության հետ կապերի վարչությունից հայտնում են, որ քննարկումը կազմակերպվել է Եվրոպայի Խորհրդի Քրեական իրավունքի հարցերով համագործակցության բաժնի և ԵԽ երևանյան գրասենյակի պատվիրակության հետ համատեղ: Միջոցառմանը մասնակցել են դատական իշխանության, դատախազության, փաստաբանական համայնքի և այլ իրավասու մարմինների ներկայացուցիչներ:

Ըստ աղբյուրի, Եվրոպայի խորհրդի գործընկերները նշել են, որ տպավորված են ՀՀ արդարադատության նախարարի հետ փետրվարի 25-ին տեղի ունեցած հանդիպումից, որը նրանց կարծիքով, հստակ երաշխիքներ է տալիս պրոբացիոն ծառայության ստեղծման ժամկետների հարցում:

Փաստաթուղթն ընդգրկում է 2014 թվականի մայիսից մինչև 2015 թ-ի փետրվարն ընկած ժամանակահատվածում իրականացված գործողությունները և ամփոփ ներկայացնում ծրագրի ու ակնկալվող արդյունքների առումով արձանագրված առաջընթացը:

Հաշվետվությունն անդրադառնում է նաև ծրագրային գործողությունների իրականացման ընթացքում ծագած խոչընդոտներին, ռիսկերին և հանձնարարականներին, ինչպես նաև իրականացման հաջորդ փուլի հետ կապված մարտահրավերներին:
Արդարադատության նախարարի տեղակալ Սուրեն Քրմոյանը նշել է, որ պրոբացիոն ծառայության լիարժեք գործարկումը մեծապես կախված է դատական իշխանությունից:

Վճռաբեկ դատարանի քրեական պալատի նախագահ Դավիթ Ավետիսյանը, համաձայնելով Սուրեն Քրմոյանի կարծիքին, կարևորել է պրոբացիոն ծառայության հարցերի շուրջ դատավորների վերապատրաստումը: Նա առաջարկել է հստակեցնել դատավորների վերապատրաստմանն ուղղված դասընթացների ծրագիրը՝ նշելով, որ Վճռաբեկ դատարանը մեծ կարևորություն է տալիս պրոբացիոն ծառայության անհրաժեշտությանը:

Քննարկմանը մասնակից հայ և օտարերկրացի մասնագետները միակարծիք են եղել, որ ծառայության ներդրման հարցում կարևոր պայմաններից մեկը մտածելակերպի փոփոխության նոր մշակույթի ստեղծումն է:

Պատկերավոր նկարագրելով պրոբացիայի գործընթացում փորձ ունեցող երկրների քաղաքականությունը՝ պրոբացիայի հարցերով փորձագետ Մարտին Սեդոնը նշել է, որ մտածելակերպի փոփոխությամբ է միայն հնարավոր տարբեր աստիճանների հանցագործություն կատարած անձանց պահման պայմանների տարանջատումը: Նա կարևորել է այլընտրանքային պատիժներ կիրառող ծառայողների վերապատրաստումը, ինչպես նաև հատուկ մասնագետների՝ հոգեբանների և սոցիալական աշխատողների, կատարելագործումը:

Սուրեն Քրմոյանն ընդգծել է, որ համակարգի աշխատակիցների մտածելակերպի փոփոխության հիմքում պետք է լինի դատապարտյալին՝ որպես շահառու մոտենալու անհրաժեշտությունը, ինչը խթանելու է ծառայության ներդրման առաջնային որոշ խոչընդոտների հաղթահարումը: Նախարարի տեղակալը նշել է նաև, որ անհրաժեշտ է այս փուլից սկսած աշխատել քրեակատարողական հիմնարկների գերբեռնվածությունը թոթափելու ուղղությամբ, այդ թվում՝ գործող օրենսդրության շրջանակում: Խոսելով առաջիկայում իրականացվելիք ծրագրերից՝ նշվել է, որ էլեկտրոնային մոնիթորինգի ներդրման պիլոտային ծրագրեր են նախատեսում իրականացնել:

Հաշվետվության համաձայն՝ արդեն իսկ վերանայվել է Հայաստանում պրոբացիայի ծառայության ստեղծման հայեցակարգը և ներկայացվել Կառավարության հաստատմանը, մշակվել է Հայաստանում պրոբացիոն ծառայության ստեղծման վերաբերյալ օրենսդրական փաթեթը (ներառյալ` ենթաօրենսդրական ակտերը), որը սահմանված ժամկետում ներկայացվելու է Ազգային ժողով:

Ծրագրային գործողությունների իրականացմանն աջակցելու նպատակով ներգրավվել է երկու երկարաժամկետ միջազգային փորձագետ (ԵԺՄՓ), ներկայացվել են տեխնիկական բնույթի առաջարկություններ Հայաստանում էլեկտրոնային մոնիթորինգային համակարգի ներդրման վերաբերյալ, մշակվել են մարդկային ռեսուրսների կառավարման ռազմավարության և Գործողությունների պլանի նախագծեր, որոնք ներկայացվել են Արդարադատության նախարարություն:

Անդրադառնալով կատարված աշխատանքներին՝ արձանագրվել է, որ ԵԺՄՓ-ն գնահատել է ուսումնական կարիքներն ու համապատասխան հրահանգներ ներկայացրել ուսումնական նյութերի մշակման վերաբերյալ, որոնք նկարագրում են տեղացի և միջազգային փորձագետների կողմից ձեռնարկվելիք տարբեր գործողությունները: Ձևավորվել է տեղացի և միջազգային խորհրդատուների խումբ, որը մշակել է վերապատրաստման մոդուլներից յուրաքանչյուրի սեղմագրի առաջին տարբերակները:

Իրականացվել է փորձի ուսումնասիրման երկու այց Խորվաթիա և Վրաստան: Եվրոպական պրոբացիոն կանոնների մեկնաբանությունները, ինչպես նաև փորձի փոխանակման այցերի ընթացքում հավաքված տեղեկատվությունը թարգմանվել և ներկայացվել է ՀՀ արդարադատության նախարարության օրենսդրական աշխատանքային խմբին: Մեկնարկել են պրոբացիայի վերաբերյալ իրազեկության բարձրացման քարոզարշավները:

Հաշվետվությունը քննարկելուց հետո հանդիպման մասնակիցները մի շարք առաջարկություններ են ներկայացրել Նախարարությանը և հույս հայտնել, որ պրոբացիոն ծառայությունը դրական տեղաշարժեր կբերի քրեական արդարադատության ոլորտում:

«Փաստինֆոն» գրում է, թե  հետաքրքրական է, որ, ինչպես այսօր ներկայացվել է քննարկման ընթացքում, ծրագիրը նախատեսվածից շուրջ կես տարի ուշացել է` 2014-ին կառավարության փոփոխության հետևանքով: Նախորդ կառավարությունը նախատեսում էր օրենսդրական փաթեթը խարհրդարան ներկայացնել 2014թ-ի աշնանը: Ձգձգման արդյունքում նախատեսվել է նոր ժամկետ` 2015թ. գարուն: 

 ՀՀ-ում պրոբացիոն ծառայության ներդրման ծրագիրը մեկնարկել է 2014թ. մայիսի 1-ին: Դրա ավարտը նախանշված է 2016թ. ապրիլի 30-ին: Քննարկման մասնակիցները վստահեցրեցին, որ չնայած ուշացումներին, ծրագիրը կավարտվի ճիշտ ժամկետում: