Ձեր վստահելի աղբյուրը

Լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ «Հետաքննող լրագրողների ընկերակցության» ղեկավար Էդիկ Բաղդասարյանն ու «SOS Թեղուտ» հասարակական նախաձեռնության ակտիվիստ Մարիամ Սուխուդյանը խոսեցին բնապահպանական լուրջ խնդրի մասին, այն է` Նուբարաշենի թունաքիմիկատների գերեզմանոցի անմխիթար վիճակի մասին, որն այսօր սպառնում է ոչ միայն հարակից գյուղերի բնակիչներին, այլև բոլորիս:

Ինչ-որ մեկը համապատասխան տեխնիկայի միջոցով, 1982թ-ից թաղված 577 տոննա թունաքիմիկատների գերեզմանը քանդել է և այդ գերեզմանի վտանգավոր նյութերն այսօր դուրս են եկել հողի մակերես: Է.Բաղդասարյանը նշեց, որ ամենից զարմանալին այն է, որ հնարավոր չէ պարզել, թե ո՞վ է տեխնիկայով քանդել այդ հատվածը, թեպետ ավելի կարևոր է անել այնպես, որպեսզի այդ թունաքիմիկատները բնապահպանական աղետի չհանգեցնեն. «Խնդիրը նրանում է, որ հնարավոր չէ պարզել, թե ի՞նչ թունաքիմիկատներ են դրանք, որոնք արդեն ջրի մեջ են ներծծվել` տարածքից 35 մետր հեռավորության վրա կատարված ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ դրանք առկա են հողի և օդի մեջ»,- ասաց Է.Բաղդասարյանը:

Նրա խոսքերով այդ տարածքում գյուղացիները կովեր են արածում, իսկ կաթը, նրանց իսկ խոստովանությամբ, հանձնվում է մայրաքաղաքի խանութներ: Այսինքն` սա ահազանգ պետք է լինի համապատասխան գերատեսչությունների համար, որպեսզի խնդրով լուրջ զբաղվեն, քանի անդառնալի հետևանքների առջև չենք կանգնել հորդորեցին բանախոսները:

Ինչ վերաբերում է քայլերին, որոնք ձեռնարկվել են պետության կողմից աղետը կանխելու համար, ապա դրանք, նրա խոսքով, հավասարազոր են զրոյի.

«Բնապահպանության նախարարության համապատասխան բաժինը երբեք ուսումնասիրություններ այս տարածում չի կատարել: Ի դեպ, ժամանակին այն վերահսկվում էր պետության կողմից, համապատասխան ջրահեռացման խողովակներ կային, որոնք ապահովում էին անվտանգությունը: Չի զբաղվում խնդրով նաև արտակարգ իրավիճակների նախարարությունը` վերջինս գոնե առաջնային պետք է զգուշացնի հարակից գյուղերի բնակիչներին այս սպառնալիքի մասին»,- ասաց Է.Բաղդասարյանը:

Անդրադառնալով կոնկրետ բնապահպանության նախարարության որդեգրած քաղաքականությանն, ավելի ճիշտ անգործությանը, բանախոսը տեղեկացրեց, որ 2005թ-ին Հայաստանին տրամադրվել է 500 հազար ԱՄՆ դոլար և կազմվել ազգային ծրագիր, համաձայն որի 2008թ-ին այս հարցը պետք է լուծում ստանար:

Ծրագրի պատասխանատուն է եղել Անահիտ Ալեքսանդրյանը, որը, Է.Բաղդասարյանի խոսքերով, այս թեմայի շուրջ խուսափում է խոսել, ինչն էլ պարզ է` այդ գումարով նույնիսկ ուսումնասիրություն չի անցկացվել, թե ի՞նչ թունաքիմիկատներ կան թաղված այդ տարածքում և այլն:

Ի դեպ, նման վախվորած վարքագիծ են որդեգրել գրեթե բոլոր այն լաբորիատորիաները, ուր Է.Բաղդասարյանն ու նրա գործընկերները դիմել են պարզելու, թե ի՞նչ քիմիկատներ կային Նուբարաշենում թաղված և խառնվելով իրար` ի՞նչ թունաքիմիկատների են վերածվել այսօր:

Է.Բաղդասարյանը նշեց, որ բոլոր լաբորատորիաները համաձայնվում են հետազոտություն անցկացնել, սակայն մեկ պայմանով` պաշտոնապես չեն հաստատելու հետազոտության արդյունքները.

«Բնապահպանության նախարարությունն էլ ընդհանրապես ասում է, թե լաբորատորիա չունի: Թեպետ ես վստահ եմ, որ նրանք նույնիսկ այդ գերեզմանոցի տեղը չգիտեն» ,- ասաց Մ.Սուխուդյանը, որն առաջարկում է ուշադրություն դարձնել այս խնդրի վրա, քանզի հնարավոր է, որ սա ոչ թե բնապահպանական աղետ լինի, այլ միտումնավոր դիվերսիա:

Ո՞րն է ելքը: Նախ, այս խնդրով պետք է զբաղվի Ազգային անվտանգության ծառայությունն ու գլխավոր դատախազությունը, բայց զբաղվեն ոչ թե «իբր», ինչպես ոստիկանությունը, այլ լուրջ: Բացի այս, որոշակի միջոցառումներ ձեռնարկելուց հետո, օրինակ` ջրահեռացման խողովակները պատշաճ վիճակի բերելուց և տարածքը դարձյալ վերահսկելի դարձնելուց հետո, անհրաժեշտ է վերաթաղել այդ թունաքիմիկատները: Կա հարցի լուծման մեկ այլ տարբերակ ևս, որն առաջարկել են միջազգային կառույցները` տեղափոխել այդ նյութերը Իտալիա, որտեղ այդ նյութերի ոչնչացնող գործարան կա.

«Սակայն սա իրագործելու համար մի քանի միլիոն դոլար է հարկավոր, ինչպես նաև ժամանակ»,- տեղեկացրեցին բանախոսները:
 
Նախորդող նորություններ`  Նուբարաշենի թունաքիմիկատների գերեզմանոց. Կրկին ուսումնասիրություններ…

«Թունաքիմիկատների գերեզմանոցի վիճակը բարդ է, խնդիրը միայն սողանքը չէ…»

Չեխիան ու Հայաստանը միասնական ծրագրով` ընդդեմ թունաքիմիկատների, քիմիական աղտոտվածության վտանգի

ԹՈՒՆԱՔԻՄԻԿԱՏՆԵՐԸ ԿՀՈՍԵՆ ԵՎ ԿԼՑՎԵՆ ԳԵՏԵՐՆ ՈՒ ԱՌՈՒՆԵՐԸ. ՏԵՂԱՓՈԽՈՂ ՈՒ ՈՉՆՉԱՑՆՈՂ ՉԿԱ

ԵՐԵՎԱՆԻՆ ՎՏԱՆԳ Է ՍՊԱՌՆՈՒՄ. «ԹՈՒՆԱՔԻՄԻԿԱՏՆԵՐԻ ԳԵՐԵԶՄԱՆՈՑԸ ՇԱՐԺՎՈՒՄ Է »