Մշակույթ 15:29 21/05/2011

Հայ մասնագետները կմասնացե՞ն Անիի Մայր Տաճարի վերականգնմանը. Պարզաբանում է «Անադոլու Կուլտուր»-ի ղեկավարը

Հեղինակ` Հասմիկ Համբարձումյան

Թուրքիայի կառավարությունը և Հուշարձանների Համաշխարհային հիմնադրամը (World Monuments Fund) համատեղ նախատեսում են հաջորդ տարվանից վերականգնել հայկական Սբ. Ամենափրկիչ եկեղեցին ու Անիի Մայր Տաճարը: Վերականգնման աշխատանքներին, սակայն, հայ մասնագետների մասնակցության հարցը մնում է առկախ:

Հիմնադրամի եզրակացությամբ, Անին 10-րդ դարի խոշորագույն քաղաքներից մեկն է և աչքի է ընկնում իր կրոնական շինություններով, պալատներով ու այլ նշանակալից կառույցներով, որոնք իրենց ներկայիս պայմաններով մտահոգություն են առաջացնում միջազգային հանրության շրջանում:

Տաճարի վերականգնման նախաձեռնության մասին Թուրքիայի Մշակույթի նախարար Էրթուղրուլ Գունեյը (Ertugrul Gunay) մայիսի սկզբներին ասել էր. «Անին, որն աշխարհի կարևորագույն վայրերից մեկն է, շատ մարտահրավերների է հանդիպել, և մենք հույս ունենք կյանք տալ քիչ, թե շատ կենդանի մնացած շինություններին»: Նա նաև չէր մոռացել նշել, որ Տաճարին «կյանք տալը» տնտեսական մեծ հնարավորություններ կստեղծի տարածաշրջանի համար:

«Անադոլու Կուլտուր» ոչ կառավարական մշակութային կազմակերպությունը, որը հայտնի է արվեստի ոլորտում հայ-թուրքական մերձեցմանն ուղղված իր բազմաթիվ նախաձեռնություններով, օգնում է Հուշարձանների Համաշխարհային հիմնադրամի հետ համագործակցությանը: Panorama.am-ի թղթակցի հետ բացառիկ հարցազրույցում «Անադոլու Կուլտուր»-ի նախագահ Օսման Կավալան տեղեկացրեց, որ վերականգնմանն ուղղված նախապատրաստական աշխատանքների վրա նախատեսվում է ծախսել 1 մլն ԱՄՆ դոլար: Իսկ վերականգնումը կսկսվի 2012-ին ու կշարունակվի չորս տարի:

Հայկական այս երկու արժեքավոր հուշարձան-կոթողների վերականգնման աշխատանքներում հայ մասնագետների մասնակցության մասին պարոն Կավալան ոչ մի հստակ բան չասաց: ««Անադոլու Կուլտուր»-ը օգնում է, որպեսզի այս ծրագիրն իսկապես կյանքի կոչվի, բայց մենք այս ծրագրում պաշտոնական կողմ չենք», -հավելեց նա:

Հուշարձանների և տեսարժան վայրերի միջազգային խորհրդի` ԻԿՕՄՕՍ-ի հայաստանյան կազմակերպության ղեկավար Գագիկ Գյուրջյանի համար պարզ է. Թուրքիան պետական մակարդակով դեմ է, որ հայ մասնագետները` չափագիրներ, ճարտարապետներ ու հնագետներ, մասնակցեն Անիի Մայր Տաճարի ու Ամենափրկիչ եկեղեցու վերականգնողական աշխատանքներին:

«Նրանց մասնագետները իսկապես դեմ չեն մեզ հետ համատեղ աշխատանք իրականացնել: Իսկ ինչ վերաբերում է պաշտոնական թույլտվություն ստանալուն, ապա դրա համար մեր երկրները դիվանագիտական հարաբերություններ չունեն», -ասաց Գյուրջյանը` թերահավատություն հայտնելով առ այն, որ հասարակական կազմակերպություններին կհաջողվի հասնել այն բանին, որ թուրքական կառավարությունը թույլ տա վերականգնման աշխատանքներին հայ մասնագետների ներգրավել:

Օսման Կավալան տեղեկացրեց, որ ապրիլին Անատոլիական քաղաքակրթությունների հետազոտությունների կենտրոնը կազմակերպել է մի քննարկում, որին Հայաստանից նաև ներկա են եղել ճարտարապետներ ու իրենց թուրք գործընկերների և Հուշարձանների համաշխարհային հիմնադրամի փորձագետների հետ քննարկել են կոթողների վերականգնման աշխատանքները: «Ես կարծում եմ քննարկումները շատ արդյունավետ էին», -ասաց «Անադոլու կուլտուր»-ի ղեկավարը:

Նրա խոսքով, Թուրքիայի ու Հայաստանի միջև դիվանագիտական հարաբերությունների բացակայության պատճառով հնարավոր է, որ հայկական ճարտարապետական կազմակերպությունների մասնակցությունը այս ծրագրին չիրականանա: «Այնուամենայնիվ, մենք ընդգծում ենք նման համագործակցության անհրաժեշտությունը` բարձր չափորոշիչներին համապատասխան աշխատանք ունենալու համար», -ասաց Կավալան:

Գագիկ Գյուրջյանի կարծիքով, եթե այնուամենայնիվ, հայ մասնագետների ներկայություն չապահովվեց վերականգնման աշխատանքներում, հուշարձանների հայկականությունն աղճատված կլինի:

«Ճիշտ կլինի, որ վերականգնումների ժամանակ օգտագործվի Նիկողայոս Մառի, Թորոմանյանի կողմից արված պեղումների արդյունքները: Այդ նյութերը պահպանվում են Հայաստանի հուշարձանների պահպանման գործակալությունում և շատ անհրաժեշտ կլինեն վերականգնման աշխատանքների համար», -նշեց Գյուրջյանը` հավելելով, որ հայ մասնագետների մասնակցության պարագայում, այդ նյութերը բնականաբար կտրամադրվեն:

Հայաստանի ու Թուրքիայի միջև մշակութային երկխոսության ջատագով «Անադոլու կուլտուր»-ի ղեկավարը մեզ հետ զրույցում խոստացավ հեշտացնել երկու երկրների ակադեմիական ու քաղաքացիական կազմակերպությունների գիտական համագործակցությունը, «մինչև երկու երկրների հարաբերությունները կվերականգնվեն»:

Գյուրջյանն իր հերթին տեղեկացրեց, որ իր ղեկավարած հայաստանյան ԻԿՕՄՕՍ-ը դիմել է Հայաստանի ԻԿՕՄՕՍ-ը դիմել է միջազգային ԻԿՕՄՕՍ-ին և խնդրել են, որ վերջիններս Հուշարձանների համաշխարհային հիմնադրամի միջոցով հասնեն թուրքական կառավարության թույլտվությանը:

«Հիմնադրամը ֆինանսավորում է Մայր Տաճարի ու Ամենափրկչի վերականգնման աշխատանքները, հետևաբար պետք է նաև պայմաններ թելադրի», -կարծում է Գյուրջյանը: ԻԿՕՄՕՍ-ին մեկ ամիս առաջ ուղարկված նամակը, սակայն, պատասխան չի ստացել:
 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

23:01
Ալեն Սիմոյանը մեծահոգաբար Ադրբեջանին է տալիս այն, ինչը «իրենցն է»
«Իմ միջազգային գործընկերները երբ մեկնում են Բաքու, իրենց հետ խոսելիս ասում եմ, որ մենք մտահոգություն ունենք, որ Ադրբեջանը պատրաստվում է...
Աղբյուր` Panorama.am
22:31
Ինչպե՞ս Ժաննա Անդրեասյանը դասարաններում կկրճատի աշակերտների թիվը
«Հանրակրթության նոր չափորոշիչի ներդրմանը զուգահեռ դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը, արդյունքում տարրական և միջին դասարաններում...
Աղբյուր` Panorama.am
22:13
Կայացել են ՀՀ-ի և Կորեայի արտաքին գործերի նախարարությունների միջև 5-րդ քաղաքական խորհրդակցությունները
ՀՀ ԱԳՆ-ից հայտնում են Մարտի 28-ին Երևանում կայացել են Հայաստանի Հանրապետության և Կորեայի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
21:58
Մայր Աթոռում կատարվեց Ոտնլվայի կարգը
Մայր Աթոռից հայտնում են. «Մարտի 28-ին՝ Ավագ Հինգշաբթի, Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի...
Աղբյուր` Panorama.am
21:30
Օրակարգը մեկն է՝ հայկական պետականության փրկությունը. ՀՅԴ Բյուրո
ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարություն է տարածել, որում ասվում է. «Վերջին շաբաթների ընթացքում Նիկոլ Փաշինեանն ու իր վարչակազմը ևս մէկ անգամ...
Աղբյուր` Panorama.am
21:18
Գլխավոր դատախազությունը մեկնաբանել է Հայաստանի գրողների և նկարիչների միությունների շենքերը պետականացնելու իր նախաձեռնությունը
Գլխավոր դատախազությունը մեկնաբանել է «Հայաստանի գրողների միության» և Հայաստանի նկարիչների միության» շենքերը պետականացնելու իր...
Աղբյուր` Panorama.am
20:40
Լավրով. Հայաստանի իշխանությունները միտումնավոր փչացնում են հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ
Հայաստանի և Ռուսաստանի հարաբերություններում ստեղծված իրավիճակը լավատեսություն չի ներշնչում՝ պայմանավորված Հայաստանի ղեկավարության դիրքորոշմամբ,...
Աղբյուր` Panorama.am
20:26
Տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված
ՆԳՆ կողմից իրականացված օրենսդրական բարեփոխումների արդյունքում՝ մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտումների շրջանակում գոյացած պարտավորությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
20:12
«Բեմբի, գտա՞ր Ոսկեպարի 7-րդ դարի հայկական եկեղեցին, թե ադրբեջանական քարտեզներում չի երևում»․ օգտատերերը՝ Ալեն Սիմոնյանին
Երեք ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը լրագրողների հետ զրույցում, անդրադառնալով Տավուշի 4 գյուղերի տարածքներ Ադրբեջանին հանձնելու խնդրին, մտքի հերթական...
Աղբյուր` Panorama.am
19:48
Վիշտը պետք է հոգու մեջ լինի, ոչ թե սոցիալական ցանցերում․ Ալլա Պուգաչովան՝ Մոսկվայում տեղի ունեցած դեպքերի մասին
Ալլա Պուգաչովան խախտել է լռությունը՝ Մոսկվայում տեղի ունեցած ողբերգությունից հետո. «Վիշտը պետք է հոգու մեջ լինի, ոչ թե սոցիալական...
Աղբյուր` Panorama.am
19:31
Ամուրի շրջանում երկինքը նարնջագույն է դարձել ավազային փոթորկի պատճառով
Ամուրի շրջանը տուժել է Չինաստանից և Մոնղոլիայից եկած ավազի փոթորկից։ Բլագովեշչենսկի վրա դեղին-նարնջագույն մշուշ է կախված։ Այս մասին գրում է МИР...
Աղբյուր` Panorama.am
19:17
Զելենսկի․ Գազայում իրավիճակը շեղել է համաշխարհային ուշադրությունն Ուկրաինայից
Վլադիմիր Զելենսկին ամերիկյան CBS հեռուստաալիքին տված հարցազրույցում կրկին դժգոհել է, որ պաղեստինա-իսրայելական հակամարտությունը շեղել է...
Աղբյուր` Panorama.am
18:53
Ֆրանսիական առագաստանավը օլիմպիական ջահը կտեղափոխի Միջերկրական ծովով
Ֆրանսիայի ծովային պրեֆեկտուրան հայտարարել է, որ մայիսի 8-ին իրենց երկիր հասնող օլիմպիական կրակը կուղեկցվի ծովային հսկայական շքերթով:Այս մասին...
Աղբյուր` Panorama.am
18:44
Հայաստանի տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ
Փրկարար ծառայությունը տեղեկացնում է, որ ՀՀ տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ։ «Փակ են Արագածոտնի մարզում...
Աղբյուր` Panorama.am
18:28
Ավագ հինգշաբթին Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում
Մարտի 28-ին՝ Ավագ հինգշաբթի, Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցին հիշատակեց մեր Տեր և Փրկիչ Հիսուս Քրիստոսի Վերջին ընթրիքը և Սուրբ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:13
Թուրքիան ԱՄՆ-ի հետ բանակցություններ է սկսել Ուկրաինային զինամթերք մատակարարելու հարցով
Ըստ թուրքական լրատվամիջոցների՝ Թուրքիան ԱՄՆ պաշտպանության նախարարությանը կմատակարարի զինամթերք՝ նախատեսված 116 հազար միավոր արկ 155մմ տրամաչափի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Կիրականացվի «Հարության Ավետիս» կանթեղներով երթը
Մարտի 30-ին` ժամը 20-ին, Արարատյան Հայրապետական թեմի առաջնորդանիստ Ս. Սարգիս եկեղեցուց կմեկնարկի «Հարության Ավետիս» խորագրով...
Աղբյուր` Panorama.am
17:49
20-ամյա հղի կնոջ մահվան գործով մեղադրանք է առաջադրվել երեք բժշկի
Քննչական կոմիտեի Լոռու մարզային քննչական վարչությունում քննվող քրեական վարույթի նախաքննության շրջանակներում պարզվել են 2022 թ․ օգոստոսին...
Աղբյուր` Panorama.am
17:32
Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը
ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունը, հաշվի առնելով բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների հետագա մասնագիտական...
Աղբյուր` Panorama.am
17:21
Հայաստանի և Վրաստանի միջև սահմանազատումն արագ լուծվող հարց չէ. Վրացագետ
«Այսօր մենք նաև քննարկել ենք Հայաստանի և Վրաստանի միջև սահմանազատման գործընթացի ակտիվացման հնարավորությունները»,-մարտի 25-ին...
Աղբյուր` Panorama.am
17:04
Ժաննա Անդրեասյանն ասում է՝ Կոնսերվատորիայի շուրջ ոչինչ տեղի չի ունենում, բայց 6290 ստորագրությունն այլ բան է վկայում
«Կոնսերվատորիայի շուրջ ոչինչ, որևէ իրադարձություն տեղի չի ունենում»,- Ազգային ժողովում քննարկման ժամանակ ասաց ԿԳՄՍ նախարար...
Աղբյուր` Panorama.am
16:21
ՄԻԵԴ-ը նախնական ընդունել է Արթուր Դանիելյանի ու Արմեն Աշոտյանի գործերով գանգատները
Փաստաբան Տիգրան Աթանեսյանը գրում է. «Այսօր Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանից ստացա երկու ծանուցում՝ իմ կողմից ներկայացված...
Աղբյուր` Panorama.am
16:11
Արցախի և արցախահայերի նկատմամբ վարվող քաղաքականությամբ Նիկոլը և Ալիևը վաղուց նույնացել են. Սաղաթելյան
«Վերստին հիշեցնեմ, ՀՀ անվտանգության գլխավոր սպառնալիքը Նիկոլ Փաշինյանն է, այլ ոչ թե Արցախի պետական ինստիտուտները»:
Աղբյուր` Panorama.am
16:10
Հայաստանում բռնության դեպքերի աճի պատճառները՝ հոգեբանի դիտարկմամբ
Ի պատասխան Panorama.am-ի հարցման ՆԳՆ-ն տրամադրել է 2022 և 2023 թվականների և 2024 թվականի առաջին երկու ամիսներին ֆիզիկական ներգործության (ծեծ),...
Աղբյուր` Panorama.am
16:03
«Այրում» գինիում գտել են սինթետիկ ներկանյութ ազորուբին. ՍԱՏՄ-ն Բելառուսից նամակ է ստացել
Արարատի կոնյակի գործարան ՍՊԸ-ում վերահսկողություն կիրականացվի
Աղբյուր` Panorama.am
15:37
Նազենի Հովհաննիսյան. Շատ դժվար անցավ այս անգամ Պահքն ինձ համար
Հաղորդավարուհի Նազենի Հովհաննիսյանը գրում է. «Արաբկիրի Ս. Խաչ եկեղեցում մարդկանց սիրտը բաց էր՝ աղոթքի եւ սիրո համար: Հաղորդվելու և...
Աղբյուր` Panorama.am
15:32
Ամուսնության առաջարկություն՝ «Հայաթ փրոջեքթի» համերգի ժամանակ
«Հայաթ փրոջեքթ» խմբի՝ Գյումրիում տեղի ունեցած համերգներից մեկի ժամանակ բեմում ամուսնության առաջարկություն է արվել։ Բեմ...
Աղբյուր` Panorama.am
15:06
Տղաները պինդ էին. Աղվան Վարդանյանն այցելել է Սամսոնյանին և Սաղաթելյանին
Այսօր «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Աղվան Վարդանյանն այցելել է «Արմավիր ՔԿՀ»-ում կալանքի տակ պահվող Վազգեն...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Հիմա Հայաստանին դեմ են տվել 33 քարտեզ. Սուրենյանց
12:51 28/03/2024

Հիմա Հայաստանին դեմ են տվել 33 քարտեզ. Սուրենյանց

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}