Ձեր վստահելի աղբյուրը

Էմանուել (Մանուկ) Մահտեսյանը հայ ծովանկարիչ է, Հովհաննես Այվազովսկու ամենամոտիկ ու անմիջական հայ աշակերտը: Նա իր գործունեությունը ավարտել է Ղրիմում և իր կյանքի վերջին տարիները անց է կացրել հայ իրականությունից կտրված: Այդ պատճառով շատ պատահական է ուշադրության արժանացել հայ մամուլի կողմից: Մահտեսյանը (ծնվել է 1857թ.,Ղրիմ, այնուհետև տեղափոխվել է Երուսաղեմ) հաճախ փորձեր է արել նույնկերպ նկարել Այվազովսկու ծովանկարները, ցանկացել է ծովանկարիչ դառնալ:

Սովորել է Պետերբուրգի ակադեմիայում: Մահտեսյանը գլխավոր դիմումներ է տալիս Ակադեմիայի վարչական խորհրդին, որոնցում խնդրում է իրեն շնորհել «ոչ դասական» նկարչի կոչում, որպեսզի կարողանար պատվերներ ընդունել և ինքնուրույն աշխատեր:

Սիմֆերոպլում 1895թ.-ին կազմակերպած անհատական ցուցահանդեսում Մահտեսյանը հանդես է եկել 150-ից ավել աշխատանքներով, որոնք ճանաչում են բերել հայ ծովանկարչին և դասական արձագանքներ գտել ռուսական գեղարվեստական մամուլում: Իր կտավներում Մահտեսյանն, ինչպես և Այվազովսկին, գերադասել են պատկերել Սև ծովի անհանգիստ, փոթորկված, դրամատիզմով ու ռոմանտիզմով լի, խռովահույզ տեսարաններ: Նա վարպետորեն է վերարտադրել ջրի թափանցիկությունը, կոհակների փրփրադեզ եզրագծերը, մթնոլորտում թանձրացած խոնավությունը: Սակայն ի տարբերություն Այվազովսկու, Մահտեսյանի կտավների կոլորիտը աչքի չի ընկնում գուներանգների ու կիսատոների բազմազանությամբ, ավելի մուգ է ու միապաղաղ: Նկարչի «ցամաքային» եզակի գործերից է «Եկեղեցով տեսարան Արարատի ֆոնին» (1904 ) բնանակարը, որը նա ստեղծել է Հայաստան կատարած այցելության տպավորությամբ:

Նա հայ գեղանկարչության մեջ Այվազովսկու ստեղծագործական մեթոդի առավել հետևողական ներկայացուցիչն է: Նկարիչ Մահտեսյանի պատկերման նյութը ծովն է, մեծ մասամբ առանց մարդու երևակայության: Ձգտել է բնության վավերական հավաստիության, ծովային ազատ տարածությունների երևակման, գունապատկերի ընդհանրականության: Նա մեզ հաղորդում է ազատ բնության և օդի տարածության թարմ ու ռեալ զգացումները: Արվեստագետի ալիքներն ունեն նյութականություն, կշիռ ու թափ: Մահտեսյանը իր ուրույն տեղն է գրավում 19-րդ դարի հայ նկարիչների մեջ:

Ժայռեր ծովափին

Լուսնյակ գիշեր ծովում 

Ծովային տեսարան

Ծովային տեսարան

Ծովային տեսարան առագաստանավով

Ծովափնյա տեսարան

Ծովի տեսարան

Ծովի տեսարան

Տեսարան եկեղեցիով և Արարատի ֆոնով

Փոթորիկ ծովի վրա

Հայկական կերպարվեստ շարքը նպատակ ունի նորելու մեր հիշողությունն ու հարգանքը` հանդեպ հայ արվեստի վարպետների ու դասականների:

Շարքի նախորդ հրապարակումները՝

«…Մինասից առաջ Քամալյան է եղել, ու չենք իմացել»… Մկրտիչ Քամալյան (լուսանկարներ)

Քաղաքացիական շունչը, բանաստեղծական նուրբ ինտոնացիան... Սուրեն Սաֆարյան (լուսանկարներ)

Յուրօրինակ և ինքնատիպ դիմանկարներ... Ենովք Նազարյանց (լուսանկարներ)

«Նա կարողանում է զրուցել բնության հետ»… Հակոբ Հակոբյան (լուսանկարներ)

Հայության կյանքն ու կենցաղը` հյութեղ գույներով… Պոլ Կիրակոսյան (լուսանկարներ)

Սոցռեալիզմ… Սեդրակ Ռաշմաճյան (լուսանկարներ)

«Ջերմ, բարի անկեղծ...»... Հմայակ Արծաթպանյան (լուսանկարներ)

Հայրենիքն ու այն կառուցող մարդիկ… Երանուհի Ասլամազյան (լուսանկարներ)

«Ես իմ երկիրը տեսնում եմ... հնչեղ, լուսավոր, բերկրալի»… Մարիամ Ասլամազյան (լուսանկարներ)

«Խորհրդավոր մարդ, անսովոր խառնվածքով նկարիչ»… Ժիրայր Օրագյան (լուսանկարներ)

Ընտանիք, մայրություն, ոճրագործություն, եղեռն, պատերազմ… Խորեն Տեր-Հարության (լուսանկարներ)

Մայր ժողովրդի ողբերգությունը՝ ստեղծագործության հիմնական թեմա... Սարգիս Խաչատուրյան (լուսանկարներ)

Քնարական, պարզ և հուզական… Հմայակ Հակոբյանը (լուսանկարներ)

«Արուեստը … չի մեռնիր»… Զարեհ Մութաֆյան (լուսանկարներ)

Հմուտ փորագրություններ և անզուգական նկարազարդումներ… Տիգրան Փոլադ (լուսանկարներ)

Բնանկարներ՝ առանց մարդկային կերպարների... Հովհաննես Ալխազյան (լուսանկարներ)