Ձեր վստահելի աղբյուրը

Գեղանկարիչ Կառլոս Աբովյանը (1937-1992 թթ, Վանաձոր) սկսել է նկարել իր երիտասարդ տարիներից և այլևս երբեք չի դադարել: Միջնակարգն ավարտելուց հետո նա մի քանի տարի աշխատել է Կիրովականի քիմգործարանում որպես նկարիչ – ձևավորող:

Սակայն նրա կյանքի իմաստը նկարչությունն էր և սկսած 1975 թվականից դրան է նվիրում իր ամբողջ ժամանակն ու կենսուժը: Ինքնուս՝ նա Մոսկվայի, Երևանի պատկերասրահներում և արվեստին նվիրված գրքերում ուսումնասիրել է մեծ նկարիչների ստեղծագործությունները: Նա ասում էր, որ իր ուսուցիչները հայ մանրանկարիչներն են, նաև՝ Ռեմբրանդտը, Վան Գոգը, Սուրենյանը, Ալեքսանդր Բաժբեուկ- Մելիքյանը, Մինասը, և բնության հրաշք՝ Լոռվա ձորը: Թեև նրա համբավը բավական արագ տարածվեց իր ծննդավայրում և Երևանում, Կառլոս Աբովյանը իր ամբողջ կյանքի ընթացքում հրաժարվել է ճանաչումից և պաշտոնական պատիվներից: Չնայած բազմաթիվ հորդորների, նա միշտ հրաժարվել է ցուցադրել իր ստեղծագործությունները և գտնում էր, որ կենդանության օրոք նկարչի գործը ո՛չ թե իր նկարների ցուցադրումն է, այլ նկարելը. փնտրել, հասկանալ, գտնել և նկարել, նկարել, նկարել անվերջ: Չնայած դրան, իր կնոջ՝ Մարգարիտի հետ հաճախ էր խոսում երևակայական մի ցուցահանդեսի մասին, երազում էր մի օր իր կտավները կախված տեսնել հայ պատմության ու մշակույթի երևելի հուշարձաններից մեկի՝ Հաղպատի պատերին:

Ինքնադիմանկար

«Կանայք ինձ վստահում են, նրանք ինձ ամեն ինչ պատմում են, նույնիսկ այնպիսի բաներ, որ ես չէի ցանկանա իմանալ... Պիտի պատմեն իրենց մասին, որ հանգստանան... Այդպես են կանայք,... Ե՞ս, ես նրանց լսում եմ ու նկարում, նրանց ավելի ճի՛շտ եմ նկարում, ավելի հեշտ... Կարևորը նրանց հոգին է, նրանց զգացմունքները, նրանց անբռնելի էությունը...»: Կառլոս Աբովյանի՝ իր ընկերներից մեկին արված այս խոստովանությունները մեզ ընձեռնում են իր նկարչության էական բանալիներից մեկը:

Ինքնադիմանկար

Կառլոս Աբովյանը դիմապատկերի մեծ վարպետ էր, թեև իր ստեղծագործությունը չէր սահմանափակվում միայն դրանով: Իր վրձնած կանանց ու տղամարդկանց, մասնավորապես կանանց, բազմաթիվ դիմապատկերներում, ինչպես նաև իր ինքնադիմանկարներում, նկարիչը բնորդի արտաքինի տակ անձնավորության թաքնված իրականության, խորունկ զգացմունքների, նրա պատմության ու հոգու անընդմեջ որոնման մեջ էր:

Նյութի խորությամբ, ֆոների նուրբ բարդությամբ, մթին կամ լուսավոր գույներով, երևակայական զգեստներով, գոհարեղեններով, բանդագուշանքային զարդեղեններով, որոնցով նա զուգում էր իր բնորդներին, նա թարգմանում էր այդ այլազատ իրականությունը, միայն իր կողմից նշմարված այդ ներքին խորհրդավորությունը: Իր կտավի առջև Կառլոս Աբովյանը մի երազատես էր, մի ոգեմիջնորդ, որը բնորդի արտաքինի տակ մի այլ, մերին նման, և, այնուհանդերձ, մերին զուգահեռ ա՛յլ մի իրականության ճանապարհն էր ցույց տալիս: Նրա նկարչությունը մի ուղեցույց է բոլոր նրանց համար, ովքեր նրա հետ միասին ցանկանում են թափանցել հայելու մյուս կողմը և ըմբռնել էակների ու իրերի խորությունը:

Իր ցանկության համաձայն նրա սիրտը թաղվել է Լոռվա ձորում՝ Արդվիի մատուռի մոտ, մի վայր, որը նա առանձնապես սիրում էր:
Նկարչի կինը՝ Մարգարիտա Աբովյան Ալմաջյանը գրել է. « Նա իր կյանքն ու կենսուժը ամբողջապես նվիրաբերել է նկարչությանը: Նրա թողած ստեղծագործությունների ծավալը նշանակալից է, դրանք այսօր սփռված են աշխարհով մեկ՝ ինչպես հանրային, այդպես էլ մասնավոր հավաքածուներում: Նկարչի կյանքի ուղեկիցը լինելով մոտ քսանհինգ տարիների ընթացքում, ես նրա նկարչության առօրյա և միակ վկան էի: Ամեն օր ես տեսնում էի յուրաքանչյուր կտավի զարգացման ընթացքը, իր հետ ապրում ամենօրյա կասկածները, բարկությունը, որոնումները, նրա նկարելու կիրքը»:

Մարգարիտայի դիմանկարը

Կենսագրական ակնարկը՝ http://www.karlosabovian.com կայքից:

Հայկական կեպարվեստ շարքը նպատակ ունի նորելու մեր հիշողությունն ու հարգանքը` հանդեպ հայ արվեստի վարպետների ու դասականների:

Շարքի նախորդ հրապարակումները`

«Էությամբ արտիստ է, ուղն ու ծուծից արտիստականություն է ճառագում…»... Վարուժան Վարդանյան (լուսանկարներ)

«Ռաֆֆիի ամենածայրահեղ աբստրակցիան անգամ ունի նախահիմքային գրգիռներ, ապրումներ, մտասևեռումներ»... Ռաֆֆի Ադալյան (լուսանկարներ)

«Ով չգիտի Պոդպոմոգովին, նա չգիտի Հայաստանը»... Վալենտին Պոդպոմոգով (լուսանկարներ)

«Ոտքս ու ձեռքս կոտրվեր, չգնայի Կանադա»… Մարտին Պետրոսյան (լուսանկարներ)

Նրան մեղադրել են այլամտածողության մեջ... Բագրատ Գրիգորյան (լուսանկարներ)

«...ծովային ինչ-որ բան կա նրա մեջ,…»... Ասատուր Պզտիկյան (լուսանկարներ)

«Կյանքը, ինչպես մարդու սրտի կարդիոգրաման, նույն ռիթմը չի ունենում »… Ռոբերտ Էլիբեկյան (լուսանկարներ)

«…միշտ էլ ըմբոստ եմ եղել»… Հենրի Էլիբեկյան (լուսանկարներ)

Գծանկարի, կոմպոզիցիոն պատկերի և դիմանկարի առաջատար ներկայացուցիչ… Վռամշապուհ Շաքարյան (լուսանկարներ)

«Ազգային մոդեռնի հիմնադիրներից»… Ռուբեն Ադալյան (լուսանկարներ)

«Տարվա եղանակներ» եռապատկերից հետո ստեղծագործական կյանքում բեկում տեղի ունեցավ… Հովհաննես Մինասյան (լուսանկարներ)

«Ես պարզապես չեմ կարող առանց վրձնի, առանց ներկապնակի, առանց ներկերի»... Գայանե Խաչատուրյան (լուսանկարներ)

Գեղանկարիչ և թատերական նկարիչ... Արմեն Չիլինգարյան (լուսանկարներ)

Անհատական ցուցահանդեսներ է ունեցել Հայաստանում և Թուրքիայում… Մանուկ Ղրդյան (լուսանկարներ)

«Արտակարգ հետաքրքիր ու բարի մարդ էր»... Հակոբ Անանիկյան (լուսանկարներ)

Ուրույն ձեռագիր և հայրենասիրական պաթոս… Մկրտիչ Սեդրակյան (լուսանկարներ)

Նրա ստեղծագործություններն ընդգրկել են «British and Continental Pictures» կատալոգում… Սիմոն Գալստյան (լուսանկարներ)

Հայ գեղանկարչության մեջ էքսպրեսիոնիզմի վառ ներկայացուցիչ… Բարդուղ Վարդանյան (լուսանկարներ)

Երևան քաղաքի կերպարի ինքնատիպ ու վառ նկարագրություն… Գրիգոր Աղասյան (լուսանկարներ)

Ակադեմիական ոճից մինչև ֆովիզմ… Աշոտ Զորյան (լուսանկարներ)

Զարդանկարային պատկերմամբ կտավներ և հագեցած ու գեղեցիկ ոճավորմամբ խեցեղեն… Ռուբեն Շահվերդյան (լուսանկարներ)

Աշխատել է գեղանկարչության բոլոր ժանրերում… Արամ Ղարիբյան (լուսանկարներ)

Մոնումենտալ և հաստոցային գեղանկարչություն… Հրաչյա Հակոբյան (լուսանկարներ)

Կոմպոզիցիաներ, բնանկարներ ու դիմանկարներ… Ցոլակ Ազիզյան (լուսանկարներ)

«…իմ նկարչությունը Մինասն էր հավանում»… Վարդիթեր Կարապետյան (լուսանկարներ)

«Ես մտածում էի, թե իմ պատմությունը միայն նկարներով պիտի կերտեմ, …»… Էդուարդ Արծրունյան (լուսանկարներ)

«Նա Հայաստանում Մեդեռն արվեստի առաջին դեմքն էր»… Երվանդ Քոչար (լուսանկարներ)

Կ. Պոլիսից՝ Փարիզ... Կարապետ (Շարլ) Նշանյան (լուսանկարներ)

Ձգտել է ձևի և գույնի սինթեզին… Աշոտ Հովհաննիսյան (լուսանկարներ)

«Իսկական գեղանկարիչ էր»... Հմայակ Ավետիսյան (տեսանյութ, լուսանկարներ)

Բեմանկարչություն, գեղանկարչություն, գրաֆիկա, հոդվածներ և պիեսներ... Գիգո Շարբաբչյան (լուսանկարներ)

«…հայրենիքի ժողովրդական արվեստի կրքոտ սիրահարը»… Հովհաննես (Վանիկ) Շարամբեյան (տեսանյութ, լուսանկարներ)

Իր արվեստին և հասարակությանն ազնվորեն նվիրված նկարիչ… Վրթանես Ախիկյան (լուսանկարներ)

Նկարչի ստեղծագործությունները գրավում են ապրումների անկեղծությամբ, ժամանակի ճիշտ զգացողությամբ… Բաբկեն Քոլոզյան (լուսանկարներ)

«Գրքարվեստի հազվագյուտ վարպետ, հիանալի գեղանկարիչ ու գրաֆիկ»... Անդրանիկ Կիլիկյան (լուսանկարներ)

Պրոֆեսիոնալ ուրույն մոտեցում օֆորտի բնագավառում… Վլադիմիր Այվազյան (լուսանկարներ)

Նրա աշխատանքները նոր խոսք էին Հայաստանի բնանկարային գեղանկարչության մեջ… Խաչատուր Եսայան (լուսանկարներ)

«Հայերը հերոսաբար կռվել գիտեն»... Արտաշես Աբրահամյան (լուսանկարներ)

 «Գույների ասպետ»... Կարեն Սմբատյան (լուսանկարներ)

 «Նա ստեղծում է արվեստ»…Ալեքսանդր Գրիգորյան (լուսանկարներ)

«Հատուկ ուշադրության արժանի երևույթ»... Վրույր Գալստյան (լուսանկարներ)

Անմիջական, ուղղամիտ և ուղղախոս… Սեյրան Խաթլամաջյան (լուսանկարներ)

«Նա ոտաբոբիկ քայլեց Հայաստանով…»… Հենրիկ Սիրավյան (տեսանյութ, լուսանկարներ)

Գրաֆիկական ինքնատիպ գործերի հեղինակ… Տաճատ Խաչվանքյան (լուսանկարներ)

«Ամենաբեղմնավոր ու թերևս ամենահավասարակշռված բեմանկարիչն է մեզանում»... Սերգեյ Արուտչյան (լուսանկարներ)

Խորհրդահայ բեմանկարչության հիմնադիրներից… Միքայել Արուտչյան (լուսանկարներ)

«Պոլիտբյուրոյի առաջին վրձինը»... Դմիտրի Նալբանդյանը (լուսանկարներ)

Պարզ կոմպոզիցիաներ, ճշգրիտ գծանկար... Դավիթ Օքրոյան (լուսանկարներ)

Հայաստան, աշխատավոր ու կենցաղ… Մհեր Աբեղյան (լուսանկարներ)

Հովհաննես Այվազովսկու հետքերով… Էմանուել (Մանուկ) Մահտեսյան (լուսանկարներ)

«…Մինասից առաջ Քամալյան է եղել, ու չենք իմացել»… Մկրտիչ Քամալյան (լուսանկարներ)

Քաղաքացիական շունչը, բանաստեղծական նուրբ ինտոնացիան... Սուրեն Սաֆարյան (լուսանկարներ)

Յուրօրինակ և ինքնատիպ դիմանկարներ... Ենովք Նազարյանց (լուսանկարներ)

«Նա կարողանում է զրուցել բնության հետ»… Հակոբ Հակոբյան (լուսանկարներ)

Հայության կյանքն ու կենցաղը` հյութեղ գույներով… Պոլ Կիրակոսյան (լուսանկարներ)

Սոցռեալիզմ… Սեդրակ Ռաշմաճյան (լուսանկարներ)

«Ջերմ, բարի անկեղծ...»... Հմայակ Արծաթպանյան (լուսանկարներ)

Հայրենիքն ու այն կառուցող մարդիկ… Երանուհի Ասլամազյան (լուսանկարներ)

«Ես իմ երկիրը տեսնում եմ... հնչեղ, լուսավոր, բերկրալի»… Մարիամ Ասլամազյան (լուսանկարներ)

«Խորհրդավոր մարդ, անսովոր խառնվածքով նկարիչ»… Ժիրայր Օրագյան (լուսանկարներ)

Ընտանիք, մայրություն, ոճրագործություն, եղեռն, պատերազմ… Խորեն Տեր-Հարության (լուսանկարներ)

Մայր ժողովրդի ողբերգությունը՝ ստեղծագործության հիմնական թեմա... Սարգիս Խաչատուրյան (լուսանկարներ)

Քնարական, պարզ և հուզական… Հմայակ Հակոբյանը (լուսանկարներ)

«Արուեստը … չի մեռնիր»… Զարեհ Մութաֆյան (լուսանկարներ)

Հմուտ փորագրություններ և անզուգական նկարազարդումներ… Տիգրան Փոլադ (լուսանկարներ)

Բնանկարներ՝ առանց մարդկային կերպարների... Հովհաննես Ալխազյան (լուսանկարներ)