Ձեր վստահելի աղբյուրը

Ժուռնալիստների միության նախագահ Աստղիկ Գևորգյանը, ով 56-ամյա կազմակերպությունը ղեկավարում է դեռևս 1992 թվականից, վստահ է՝ ինտերնետային կայքերի քանակի համատարած աճին զուգահեռ տպագիր մամուլը չի վերանա:

«Իմ խորին համոզմամբ, տպագիր մամուլը չի կարող վերանալ: Ցավոք, կլինի մի ժամանակաշրջան, երբ համատարած կլինեն ֆեյսբուքերը, դրանով տարածվող խայտառակ բամբասանքները, ապատեղեկատվությունը», -Panorama.am-ի թղթակցի հետ զրույցում խոսելով Հայաստանում ժուռնալիստիկայի ներկա վիճակի մասին ասաց Ժուռնալիստների միության նախագահը:

Նրա խոսքով, այսօր մեր երկում տեղեկությունը գրվում-տարածվում է առանց ստուգելու՝ արդյոք այն համապատասխանում է իրականությանը, արդյոք ճիշտ են փաստերը:

«Մինչդեռ լրագրողի պարտականությունն է՝ մշակել հասարակական կարծիք, տալ տեղեկատվություն: Իսկ տեղեկատվության հավաստիությունը պետք է ճշտել առնվազն երեք աղբյուրից և նոր սպառողին՝ հանրությանը հանձնել նյութը: Այդ բանը հիմա չկա. ում խելքին ինչ բրդում է, գրում է: Ով մտածում է, որ դրանով կարող է խժդժություն, հակամարտություն առաջացնել, բամբասանքի ձնագունդը մեծացնել, գլորել-գլորել, անում են: Բայց վերջին հաշվով ճշմարտացիության խնդիր է առաջանում, քանի որ ցանկացած իրեն հարգող մարդ պետք է հարց տա՝ ինչքանո՞վ է այս տեղեկությունը հավաստի: Ես մտածում եմ, որ տպագիր մամուլը չի կարող վերանալ, քանի որ որակյալ ու պատասխանատու մամուլը ընթերցողին հուսախաբ չի անի: Այ, այդ մամուլը չի մեռնելու»,- նկատեց Գևորգյանը:

Մամուլը կոչված է ոչ միայն ինֆորմացիոն, այլ նաև հրապարակախոսական, հետաքննական ժանրերի միջոցով հանրությանը ներկայացնել խնդիրը: ԺՄ նախագահը հիշում է, որ այդպիսին էր օրինակ, «Հետք» թերթը, որը «ձեռքից ձեռք էին փախցնում»:

«Հիմա մամուլում ձևավորվել է պատվերի ինստիտուտը՝ դրամով պատվեր են կատարում, մեկը մեկի վրա կոմպրոմատ անում»,- ասաց Գևորգյանը՝ նկատելով, որ այդ «արատավոր երևույթները արմատախիլ չեն արվում»:

Հարցին, թե ի՞նչ է անում Ժուռնալիստների միությունը այդ երևույթները վերացնելու, դաշտը կարգի բերելու հարցում, Գևորգյանն ի պատասխան ասաց, որ լրագրողական կազմակերպությունները, ինչպես նաև «ԺՄ-ն շատ ակտիվ են, էթիկայի կանոններ են մշակել»: Այդքանը: «Օրինակ, հո չե՞մ կարող գնալ, անունը չտամ, այսինչ թերթի խմբագրին ասել՝ ինչո՞ւ ես սա տպել: Է հա, որ ասեմ, կասի ես եմ տերը, սա իմ սեփականությունն է, ինչ կուզեմ, կտպեմ դա ձեր գործը չէ: Մենք ընդամենը այդ հարցը կարող ենք տեղափոխել կլոր սեղան, քննարկման առարկա դարձնել, եթերում քննարկել, ինչը անում ենք՝ ես, Բորիս Նավասարդյանը, Արա Ղազարյանը», -հավելեց մեր զրուցակիցը:

Հարցին, թե գուցե ԺՄ-ն չունի՞ բավարար հեղինակություն իր խոսքը լսելի դարձնելու համար, Միության նախագահը պատասխանեց. «Մեր հեղինակությունը բնորոշում է աշխատանքը: Մենք բավականին հին կազմակերպություն ենք արդեն 50 տարի է՝ գործում ենք, բավական մաքուր, ապաքաղաքական, ապակուսակցական կազմակերպություն ենք»:

Դիտարկմանը, թե ապաքաղաքական կազմակերպություն եք, բայց ավագանու անդամ եք դարձել Հանրապետական կուսակցության ցուցակով, Աստղիկ Գևորգյանն արձագանքեց. «Դա ի՞նչ կապ ունի, ոչ մի կապ չկա դրանց մեջ: Հանրապետական կուսակցությունը թուրքական կազմակերպություն է՞: Ես կուսակցական չեմ: Ես շատ ուրախ եմ, որ ավագանու անդամ եմ, քանի որ երբ ավագանու ընդդիմադիր կոչված անդամը ասում է ակադեմիկոս Ներսիսյանի հուշատախտակը պետք չէ պատին փակցնել, որովհետև նա խորհրդային շրջանի մտավորական է, բայց ես, իմ այնտեղ լինելով, նրա անգրագիտությունը վերացնում եմ ու ճշգրտում՝ սովետական համակարգում նա էր, որ Հայոց ցեղասպանության մասին փաստաթղթերի ժողովածու հրապարակեց: Անգրագետների հոսք է: Ի՞նչ կապ ունի իմ՝ Հանրապետական կուսակցության ցուցակում լինելը: ՀՀԿ ցուցակը կազմողները տեսել են, որ Աստղիկ Գևորգյանը այն մարդն է, որ չունի ոչ օլիգարխական նկարագիր, ոչ դղյակներ, ոչ դեղատներ, ոչ ռեստորաններ, ոչինչ չունի, բացի իր մեկ սենյականոց բնակարանից ու ազնվորեն ծառայում է երկրին: Եվ միայն ես չեմ այդպես: Ադպես են՝ Մարտին Վարդազարյանը, Լևոն Իգիթյանը, Արա Երնջակյանը, շատ շատերը, որոնք ՀՀԿ-ական չեն, բայց այդ կուսակցության ցուցակով ավագանու անդամ են դարձել: Այ, օրինակ, Հանրային խորհրդում ամենից սուր ելույթները ես եմ ունենում: Ես շատ գոհ եմ, որ ինձ տվել են այդ ամբիոնը»:

Դա ինչո՞վ է նպաստում ժուռնալիստիկայի զարգացմանը երկրում, մյուս հարցին տիկին Գևորգյանն ի պատասխան ասաց, որ լրագրողը նաև այլհարցեր է իր ուշադրության կենտրոնում պահում:

«Ես հարցեր եմ բարձրացնում Հանրային խորհրդում սահմանամերձ բնակավայրերում հարկերի նվազեցման մասին, «Նաիրիտ»ի աշխատողների աշխատավարձերի մասին», -հավելեց նա:

Հարցին, թե ինչո՞ւ լրագրողների նկատմամբ կատարված հարձակումների վերաբերյալ ԺՄ-ն հայտարարությամբ գրեթե հանդես չի գալիս, Գևորգյանն ի պատասխան հիշեց հաղորդավար Նվեր Մնացականյանի նկատմամբ կատարված հարձակման դեպքը և ասաց. «Մենք այդ ժամանակ «Ազգ» թերթում հայտարարություն հրապարակեցինք ասելով, որ մենք այսուհետև նման դեպքերի հետ կապված հայտարարությամբ հանդես չենք գալու, քանի դեռ իրավապահները բացի քրեական գործ հարուցելու մասին հայտարարելուց, չեն պատժել ծեծի ենթարկողին և այդ մասին չեն տեղեկացրել ԶԼՄ-ներին: Դեռ 2012-ի ապրիլյան դեպքերի ժամանակ ենք մենք հայտարարել, որ ծեծին դեմ ենք: Հայտարարությամբ երբեք ծեծը չի վերանա»:

Աստղիկ Գևորգյանից փորձեցինք հետաքրքրվել նաև Երևանի քաղաքապետի կողմից հատկացված 7 մլն դրամի ճակատագրի մասին, որից գումար էր հատկացվել նաև Ժուռնալիստների միությանը: Նկատենք, որ այդ մասին իր ֆեյսբուքյան էջում լրագրող Վարդուհի Սիմոնյանն հարց էր բարձրացրել, թե ինչո՞ւ է ԺՄ նախագահը «լրագրողների անունից վիզ ծռում» ու 7 մլն դրամ գումար խնդրում:

«Արի ու տես, որ այս հուշարձանը (նկատի ունի Աստղիկ Գևորգյանին-հեղ.) օր ծերության իր պատվանդանից ընկնում ու Երևանի ավագանու անդամ է կարգվում։ Ապա լրագրողների, մտավորականների անունից վիզ է ծռում ու, ի լրումն արդեն շորթած դրամագլխի, քաղաքապետից ևս 7 մլն փող պոկում, ինչ է թե իր եկամուտներից չի ղմշել հարկ տալ ու օրինապահ հարկատու լինել…….այստեղ ես պայթում եմ։ Եթե նա կաշառք է ընդունել քաղաքապետից նրա որոշումները դակելու համար, ապա ի՞նչ իրավունք ունի լրագրողներիս էլ խառնել իր կեղտոտ գործարքներին, ո՞վ է Աստղիկ Գևորգյանին իրավունք տվել շահարկել, արատավորել լրագրողի անունը», -գրել էր լրագրող Սիմոնյանը:

Ի պատասխան Աստղիկ Գևորգյանը նախ ժպտաց, ասաց, որ իրենք Վարդուհի Սիմոնյանի հետ «շատ լավ հարաբերությունների մեջ են» ու ներկայացրեց գումարը ստանալու ձևը. «Մեր ստեղծագործական միությունը ֆինանսական ոչ մի հոսք չունի, ոչ մի եկամուտ պետությունը մեզ չի ապահովում: Եվ քանի որ այդ շենքերը մեր սեփականությունն են և գումարը ստանում ենք այդ շենքերի ընձեռած հնարավորությունից: Ճիշտն ասած, ես տույժ ու տուգանքի խնդիր չունեի, բայց մյուս միությունների տուգանքները հավաքվել էին ու քաղաքապետին նամակ գրեցինք, խնդրեցին, և քաղաքապետը ընդառաջել էր ու բոլոր միություններին 1 տարով ու մեկ անգամ գումար հատկացրեց տուգանքները մաքրելու համար: Ի՞նչ կա որ, մեր երկիրն է, մեր պետությունն է, դիմել են քաղաքապետին, նա էլ ընդառաջել է: Այդ ցուցակում հայտնվել է նաև Ժուռնալիստների միությունը: Ամենավատ շենքը մերն է, ամենաաղքատը մենք ենք՝ 8 հոգով 16 քմ սենյակում ենք նստած մի պլիտայով տաքանում ենք: Փող տային մեր միջանցքի փտած պարկետը կվերանորոգեինք, որ մարդիկ, այդ թվում նաև ես, չընկնեինք»:

Հարցին, թե արդյոք այդպիսով կասկածի տակ չի՞ դրվում Ժուռնալիստների միության անկախությունը, Գևոգյանը պատասխանեց. «Նախևառաջ ես ասեմ, որ պետությունը երես չի տվել մեզ փողեր տալով՝ ոչ պետությունը, ոչ էլ որևէ մեկ հովանավոր: Ուրիշ միություններին շատ են հովանավորել, ապրեն իրենք, բայց մեզ՝ ոչ: Ժուռնալիստիկան ուրիշ ոլորտ է՝ բոլորի կոշտուկը ինչ-որ մի տեղ լրագրողը մի անգամ տրորել է: Մեր նկատմամբ ընկալումն ուրիշ է, որը սխալ է: Բայց վերջին հաշվով մենք պետության տարեգիրն ենք. եթե մի քանի լրագրող անհիմն անհարգալից վերաբերմունք են վայելում, բայց շատ մասնագետ լրագրողներ ունենք»: