Ձեր վստահելի աղբյուրը

Աշխարհի չեմպիոն Լևոն Արոնյանը բացառիկ հարցազրույց է տվել Հանրային Ռադիոյին:

Հարց – Լարվածության տեսակետից կուզենայի  մեկ հարց տալ, որը, համոզված եմ, հետաքրքրում է բազմաթիվ շախմատասերների: Դուք խաղում եք նաև ադրբեջանցի շախմատիստների հետ: Նման դեպքերում  լրացուցիչ լարվածություն զգո՞ւմ եք:

Պատասխան-Իմ շախմատային ճանապարհի սկզբնամասում ադրբեջանցի շախմատիստների հետ խաղը երևի թե բերում էր լրացուցիչ լարվածության, բայց այս պահին լարվածություն չեմ զգում, փորձում եմ հաղթահարել: Երբ շատ ես մտածում, որ անպայման պետք է լավ խաղաս, հաճախ հակառակն է ստացվում:

Հարց – Իսկ նույն լարվածությունն իրենք իրենց վրա չե՞ն զգում:

Պատասխան– Ժամանակին կար: Մի պատմություն կպատմեմ, բայց անուններ չեմ տա: 2003, թե 2004 թվականին Եվրոպայի առաջնությունում էի խաղում, և գիշերը մեկ անց կես ինձ զանգահարեց ադրբեջանցի խաղացողներից մեկի հայրը: Նա խնդրեց, որ հաջորդ օրը իմ և իր որդու միջև կայանալիք խաղն ավարտվի ոչ-ոքի, քանի որ նրանց համար դա կարևոր էր: Ես մերժեցի խնդրանքը, քանի որ չեմ սիրում այդպիսի բաներ: Հաջորդ օրը պարտիան շատ վատ գնաց ինձ համար, պարտության եզրին էի, բայց արդյունքում ոչ-ոքի գրանցվեց (ծիծաղում է,-խմբ.):

Հարց – Հարցազրույցներից մեկում ասել եք. «Երբ խաղում ես նորմալ մարդու, նորմալ շախմատիստի հետ, ապա խաղի ընթացքում նորմալ հարաբերություններ են ձևավորվում: Բայց եթե հակառակորդը փորձում է քեզ հունից հանել, իրեն դրսևորում է ոչ մարզական ձևով, բնականաբար դա իր հետ բերում է «ուղեբեռ», որն էլ իրեն զգացնել է տալիս»: Ինչիպի՞սի հնարքներ են օգտագործել Ձեր դեմ:

Պատասխան– Շատ է եղել: Իսրայելից մի շախմատիստ կա (ոչ առաջատարներից), խաղի ժամանակ թեյ էր խմում և թեյի փաթեթը հանելուց մատներով սեղմում էր, որից հետո քայլ էր անում (ծիծաղում է, –խմբ.): Պարտիայի ժամանակ ինձ մոտեցավ Ալեքսանդր Գրիշչուկը, ում հետ մոտ եմ, և ասաց. «Լևոն, խաղը հավանաբար հաղթելու ես, բայց կարո՞ղ ես մի ձև գտնել և ձեռքը չսեղմել»: Լինում են տարբեր բաներ: Նույնիսկ առաջատար խաղացողների հետ խաղերում եղել է, երբ փորձել են կատարած քայլը հետ վերցնել: Օրինակ՝ Նակամուրան, Կարլսենը: Երկու դեպքում էլ մրցավարին կանչել եմ: Նրանք շարունակում էին հերքել, բայց մրցավարները հաստատեցին իմ ասածը: Նրանք էլ գիտեին, որ նկարահանող սարքեր կան, և ի վերջո խոստովանեցին: Շախմատը շատ արդար խաղ է: Կապ չունի` շուրջբոլորն ինչ է կատարվում, եթե ուժեղ ես՝ կհաղթես: Տեսեք, թե ուրիշ մարզաձևերում որքան մեծ է դատավորի դերը: Շախմատում ռեյտինգն ամենաօբյեկտիվ բանն է, եթե դու լավ ես խաղում, քո ռեյտինգը բարձր է, եթե այդ պահին վատ ես խաղում, հետևաբար ռեյտինգը ցածր է, ինչը շատ դրական է:

Հարց – Շախմատը և կոնֆլիկտը: Ձեզ համար շախմատը` խաղը, պարտիան՝ կոնֆլի՞կտ է, թե՞ ոչ:

Պատասխան– Անպայման: Ամեն քայլով խոսում ես հակառակորդիդ հետ: Սկզբից փորձում ես գրավել կենտրոնը, հետո զարգացնել քո խաղաքարերը և դիմացինի խաղի զարգացման մեջ սխալը գտնել: Միաժամանակ  ինքն էլ փորձում է քեզ բացատրել, որ` «չէ, սա սխալ չէր, ես այսպես եմ արել, որ գաս, այս թույլ զինվորը վերցնես, ես էլ այդտեղ քեզ խաբեմ»: Այնպես որ` պարտիան մշտապես մի հանելուկ է, զրույց, որն իր մեջ միշտ էլ կոնֆլիկտ է պարունակում:

Հարց – Վերադառնալով Ձեր նախորդ հարցազրույցներին, կարդամ մի հատված. «Մինչև հասարակական կարծիքի կամ անցյալի շախմատիստներից որևէ մեկի հետ, նրանց հասկացությունների հետ կոնֆլիկտի մեջ չմտնես, մեծ շախմատիստ չես կարող դառնալ»: Հասարակական կարծիքի հետ Ձեր կոնֆլիկտը ո՞րն է:

Պատասխան– Երբ ես գրոսմայստեր դարձա, արդեն 19 տարեկան էի: Ինձ շատերն ասացին` «Դե, եթե դեռևս 50 կամ 100 լավագույն շախմատիստների ցանկում չես, մինչև 20 տարեկան չես հասնի, արդեն այդքան հնարավորություններ չես ունենա»: Ես նրանց ապացուցեցի, որ տարիքն այդքան մեծ կապ չունի:

Մանրամասները՝ սկզբնաղբյուր կայքում: