Քաղաքական 09:54 28/11/2017 Հայաստան

ՌԴ-ԵՄ հայաստանյան խաղատախտակում գրանցվեց ոչ-ոքի, բայց հաղթեց Հայաստանը

Հեղինակ` Աննա Մկրտչյան, քաղաքագետ

Նոյեմբերի 24-ին Բրյուսելում ստորագրվեց Հայաստան-ԵՄ նոր՝ համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագիրը։ 7 տարվա բանակցությունների արդյունքում մշակված այս փաստաթուղթը բավականին սպասված էր, և դրա  ստորագրումը լայն հանրային քննարկումների տեղիք տվեց Հայաստանում և դրա սահմաններից դուրս, հատկապես՝ Ադրբեջանում և Ռուսաստանում։

Հայաստանում նոր համաձայնագրի ստորագրման մասին խոսում են հիմնավոր ուրախությամբ, Ադրբեջանում՝ նախանձով և չարակամտությամբ, իսկ Ռուսաստանում՝ անթաքույց գրգռվածությամբ, որը երբեմն դառնում է մաղձոտ չարախոսություն։ Եվրոպական կողմից արձագանքները առանձնահատուկ զգացմունքային չէին, գնահատականները բարձր էին, սակայն ավելի զուսպ և պրագմատիկ։

Հայաստանի համար նոր համաձայնագրի կարևորության մասին այս օրերին շատ է խոսվել։ Այն ընկալվում է որպես դիվանագիտական մեծ հաջողություն, որը  նպաստելու է արտաքին քաղաքականության բազմավեկտորության ապահովմանն ու հավասարակշռության վերականագնմանը, ներպետական բարեփոխումներին ու արդիականացմանը, տնտեսական աճին ու ոլորտային համագործակցության խթանմանը ԵՄ հետ և այլն։ Սակայն ամենաշատ շրջանառվող թեզերից մեկն այն էր, որ Հայաստանը դժվարությամբ, բայց կարողացավ կյանքի կոչել «և, և» քաղաքականությունը։

Այսինքն, Հայաստանն առաջինն էր, որ լինելով Եվրասիական տնտեսական միության անդամ, նման համընդգրկուն և ընդլայնված գործընկերություն է հաստատում մեկ այլ միության հետ։ Ինչու՞ սա հնարավոր եղավ 2017թ․-ին,այլ ոչ թե 2013թ․-ին։

Արևելյան գործընկերությունը, կոչված լինելով բարեփոխումների, համագործակցության ու առևտրի միջոցով խթանելու նրա մեջ ընդգրկված երկրների եվրոպականացումը և զարգացումը, ըստ էության նաև աշխարհաքաղաքական ծրագիր է և մի շարք երկրներ այն օգտագործում են իրենց ռեալպոլիտիկ շահերն առաջ մղելու համար։ Ռուսաստանն ի սկզբանե այս նախաձեռնությունն ընդունել է որպես մարտահրավեր՝ իր մերձավոր արտասահմանի երկրներում ազդեցության համար մղվող մրցակցության համատեքստում։ Արևելյան գործընկերության նախաձեռնողներ Լեհաստանը և Շվեդիան, դրա ամենամեծ ջատագով երկրներից մերձբալթյան պետությունները, Չեխիան, Ռումինիան ևս այս կամ այն չափով Արևելյան գործընկերությունը դիտարկել և կիրառել են որպես աշխարհաքաղաքական գործիք Ռուսաստանի և իրենց միջև ընկած բարիեր երկրներին՝ հատկապես Ուկրաինային, ազդեցության իրենց ոլորտում պահելու համար։

Ի՞նչ փոխվեց վերջին չորս տարիներին, որը աշխարհաքաղաքական նման մրցակցության պայմաններում հնարավոր դարձրեց կյանքի կոչել Հայաստանի բազմավեկտոր քաղաքականությունը։

Նախ նշենք, որ 2014թ. ուկրաինական ճգնաժամից հետո Ռուսաստան-ԵՄ և Ռուսաստան-ԱՄՆ հարաբերությունները մշտական վատթարացել են և ներկայումս աննախադեպ ցածր ու լարված մակարդակի վրա են։ Այդուհանդերձ Հայաստանում այդ հարաբերությունները չվերաճեցին առճակատման ու հանրային բախումների։ Առաջին հերթին դա պայմանավորված է Հայաստանի հռչակած շահերի համադրման քաղաքականությամբ, գործընկերների հետ բաց ու թափանցիկ լինելու փաստով, ինչպես նաև սահմանափակ եվրոպական ձգտումներով։ Վերջին հանգամանքը նշանակում է, որ այսօր Հայաստանը չի ձգտում ԵՄ անդամակցության, ինչն ընդունելի է և՛ ԵՄ-ի, և՛ ՌԴ-ի համար։

Եվրոպական միությանը պետք էր Բրյուսելի գագաթնաժողովին իրական առաջընթաց գրանցել՝ ցույց տալու համար, որ Արևելյան գործընկերությունը դեռ կենսունակ ծրագիր է։ Բացի այդ Ուկրաինայի ճգնաժամից հետո պարզ դարձավ, որ հնարավոր չէ անտեսել ռուսական շահն այս տարածաշրջանում, ուստի վերանայվեց «կամ, կամ» իմպերատիվ մոտեցումը։ ԵՄ արտաքին քաղաքական հաստատակամության վրա ազդել են նաև ներքին զարգացումները, ինչպես օրինակ՝ Բրեքսիտը, աջակողմյան պոպուլիզմի աճը, որոնք նվազեցնում են Միության արտաքին գրավչությունը և թուլացնում են բանակցային դիրքերը։

ԵԱՏՄ-ին անդամակցությունից հետո Հայաստանի եվրոպական քաղաքականությունն այլևս լուրջ ռիսկեր չի ներկայացնում Ռուսաստանի համար։ Եվ ինչքան էլ տհաճ լինի ռուսական որոշ շրջանակների համար Հայաստանի եվրոպական այս ռեվերանսները, ընդհանուր առմամբ դաշնակից երկրի կարողություններն ամրապնդող համաձայնագրի կնքումը պետք է, որ լուրջ խոչընդոտների չհանդիպեր։

Թե Եվրոպայում, թե Ռուսաստանում կգտնվեն մարդիկ, ովքեր այս համաձայնագրի կնքումը գլոբալ խաղի տեսակետից կհամարեն դիրքային կորուստ: Դրանով իսկ հանդերձ, կարող ենք փաստել, որ Ռուսաստան-ԵՄ մրցակցության հայաստանյան խաղատախտակում այս փուլում գրանցվեց ոչ-ոքի։ Իսկ եթե ավելի դրական անկյունից ներկայացնենք, ապա աշխարհաքաղաքական այս պարտիան «win-win» ելք ունեցավ ԵՄ և ՌԴ համար, իսկ Հայաստանը կրկնակի հաղթող դուրս եկավ։

Նյութական շոշափելի և ոչ շոշափելի, անմիջական և հեռանկարային օգուտներից բացի, այս համաձայնագրի կնքումը բավականին մեծ դրական լիցք հաղորդեց հայաստանյան հանրությանը՝ բացելով նոր հեռանկարներ ու բերելով նոր ակնկալիքներ։



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

10:17
Եթե ճիշտ եմ հասկանում, «Պատիվ ունեմ» խմբակցությունը չի գրանցվել, որպեսզի քվորում չլինի. Ռուբինյան
Այսօր մեկնարկում է Ազգային ժողովոի հերթական քառօրյան։ Սակայն քվորում չլինելու պատճառով, նիստը քիչ ուշ մեկնարկեց։ Նախ գրանցվեց 47 պատգամավոր,...
Աղբյուր` Panorama.am
10:11
Միքայել Վարդանյանը Մասիսին նվիրել է 117 մլն դրամ արժողությամբ աղբահավաք մեքենաներ և 230 աղբաման
Մասիս խոշորացված համայնքում աղբահանության խնդիրն ամբողջությամբ կլուծվի: Բարերար Միքայել Վարդանյանը համայնքին նվիրել է աղբատար մեքենա,...
Աղբյուր` Panorama.am
10:08
Մարդը ոնց կարող է նման սարսափելի մտքեր ունենա. Ալեքսանդր Չաուշյանը Կոսներվատորիան տեղափոխելու մասին
«Ինձ համար շատ բարդ է հասկանալ, թե մարդը ոնց կարող է նման սարսափելի մտքեր ունենա։ Հետաքրքիր է՝ այդ մարդն ինչ է կերել, խմել, կամ միգուցե...
Աղբյուր` Panorama.am
09:50
Դիլիջանի ոլորանները փակ են բեռնատարների համար
Փրկարար ծառայությունը տեղեկացնում է, որ ՀՀ տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ։ Փակ են Արագածոտնի մարզում...
Աղբյուր` Panorama.am
09:47
«Ժողովուրդ». Փաշինյանի այցին հնարավոր է հաջորդի Շիրակի մարզպետ Մուշեղ Մուրադյանի պաշտոնանկությունը
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. ««Ժողովուրդ» օրաթերթի տեղեկություններով՝ այս շաբաթվա վերջին Նիկոլ Փաշինյանը...
Աղբյուր` Panorama.am
09:45
«Փաստ». «Փողի խնդիր չունեն», բայց գնում են հարկերը և տուրքերը բարձրացնելու կամ նորերը սահմանելու ճանապարհով
«Փաստ» թերթը գրում է. «Դեռ նախորդ տարվանից փորձագետները պնդում էին, որ Հայաստանի իշխանությունները գնալու են հարկերը և...
Աղբյուր` Panorama.am
09:44
«Հրապարակ». ՀՀ իշխանությունը կփորձի՞ հետայսու աշխատել Արցախի ՀԿ սեկտորի հետ
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Արցախի ՀԿ սեկտորի ակտիվիստները մարտի 20-ին հանրահավաք են անելու Օպերայի հրապարակում։...
Աղբյուր` Panorama.am
09:42
«Ժողովուրդ». Ազգային ժողովը պատրաստ է և՛ ԱԺ բացօթյա սրճարանի համար գրեթե նույնքան վճարել, և՛ օրացույցների և օրագրերի համար
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. ««Ժողովուրդ» օրաթերթը գրում է. «Ուսումնասիրելով Ազգային ժողովի 2024 թվականի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:41
«Փաստ». Փաշինյանը բավական այլայլված է եղել ու նեղված
«Փաստ» թերթը գրում է. «Երեկ Նիկոլ Փաշինյանն այցելել է Ոսկեպար և, ինչպես տեղեկանում ենք պաշտոնական հաղորդագրությունից,...
Աղբյուր` Panorama.am
09:38
Էդգար Ղազարյան. Իջևանցիներին պետք է փրկել իջևանցիներից
Քաղաքական-հասարակական գործիչ Էդգար Ղազարյանը գրում է. «2022 թվականի օգոստոսին Արցախի տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների...
Աղբյուր` Panorama.am
09:32
Թուրքիայի արտգործնախարարը բացառում է 2024թվականին ուկրաինական հակամարտության կարգավորումը
Թուրքիայի արտգործնախարար Հաքան Ֆիդանը CNN Turk-ին տված հարցազրույցում ասել է, որ այս տարի Ուկրաինայում հակամարտությունը կարգավորելու...
Աղբյուր` Panorama.am
09:32
«Ժողովուրդ». Փաշինյանի այցին հնարավոր է հաջորդի Շիրակի մարզպետ Մուշեղ Մուրադյանի պաշտոնանկությունը
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. ««Ժողովուրդ» օրաթերթի տեղեկություններով՝ այս շաբաթվա վերջին Նիկոլ Փաշինյանը...
Աղբյուր` Panorama.am
09:30
«Հրապարակ». Եվրադիտորդներին տրվող անձեռնմխելիությունից Հայաստանում անգամ երկրի ղեկավարներն ու պատգամավորները չունեն
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Երեկ ՔՊ խմբակցությունը մեկուկես ժամանոց նիստ է արել՝ ԱԺ այսօրվա նիստից առաջ քննարկելու...
Աղբյուր` Panorama.am
09:23
Ողբերգական պատահար Սիսիան-Գորիս ավտոճանապարհին
Մարտի 19-ին, ժամը 05:40-ին Սյունիքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Սիսիանի օդանավակայանի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:21
«Փաստ». Խնդիր է դրվել ձևավորել ուժեղ քաղաքական բևեռ` որպես գործող քաղաքական համակարգին իրական այլընտրանք
«Փաստ» թերթը գրում է. «Մեր ունեցած տեղեկություններով, կիրակի օրը Երևանի «Գոլդեն Թուլիփ» հյուրանոցում փակ,...
Աղբյուր` Panorama.am
09:18
«Ժողովուրդ». Փաշինյանը վրդովվել է ու կտրուկ արձագանքել է, թե ամեն մարդ իր գործով պետք է զբաղվի, այդ հարցերը Պապիկյանի տիրույթում չեն
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «Երեկ հայտնի դարձավ, որ Տավուշի գյուղերի հանձման մասին թեժ խոսակցությունների ֆոնին Նիկոլ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:15
«Հրապարակ». ՆԳՆ-ն 89 հատ ժամացույցների համար վճարել է 10 մլն 786 հազար դրամ
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Ներքին գործերի նախարարությունը 89 հատ թանկարժեք ժամացույց է գնել, որոնցից 45 հատից...
Աղբյուր` Panorama.am
09:14
Մարտի 19-ին դոլարն էժանացել է, ռուբլին և եվրոն՝ արժևորվել
ՀՀ բանկերում այսօր՝ մարտի 19-ին ժամը 09:05-ի դրությամբ, ԱՄՆ դոլարի առքի միջին փոխարժեքը կազմում է 399.33 դրամ՝ էժանանալով 0.23 դրամով։ Ըստ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:13
«Փաստ». Որևէ պաշտոնյա իրավասու չէ միանձնյա որոշել, թե որն է ՀՀ տարածքը
«Փաստ» թերթը գրում է. «Կիրակի օրը «Հայաքվե» նախաձեռնության ներկայացուցիչները այցելել են Տավուշի սահմանագիծ,...
Աղբյուր` Panorama.am
09:09
«Ժողովուրդ». «Իմ քայլը» բարեգործական հիմնադրամի դեպքում 277.5 միլիոն դրամից 99.7 միլիոնը աշխատավարձ է
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «Մարդկությանը հայտնի բոլոր բարեգործական հիմնադրամների շնորհները ուղղվում են տարբեր կարիքավոր...
Աղբյուր` Panorama.am
09:05
«Հրապարակ». Փաշինյանն ու իր խմբակը իրականում չեն պատրաստվում խզել ՌԴ-ի հետ որևէ միջպետական պայմանագիր
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Չնայած Նիկոլ Փաշինյանն ու իր խմբակն արդեն մի քանի տարի է՝ Ռուսաստանի դեմ քարոզչական արշավ են...
Աղբյուր` Panorama.am
09:03
«Ժողովուրդ». Վարչապետի և ԱԺ նախագահի եղբայրները բիզնեսմեններ են. Փաշինյանը խաբել է
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «2018 թվականի հուլիսի 20-ին տված մամուլի ասուլիսի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը հրապարակավ խոստացավ....
Աղբյուր` Panorama.am
08:58
Ղամբարյան. Պետք է հիշել ԲԴԽ անդամների անունները, ովքեր կողմ քվեարկեցին Բորիսին կալանավորելու միջնորդությանը
Բորիս Բախշիյանը նշանակվել է Արարատի և Վայոց ձորի մարզերի առաջին ատյանի ․․․ դատարանի դատավոր։ Այս մասին գրում է իրավաբանական գիտությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
08:53
Երևանի, Գեղարքունիքի բազմաթիվ հասցեներում լույս չի լինի
«Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր» փակ բաժնետիրական ընկերությունը տեղեկացնում է, որ մարտի 19-ին պլանային նորոգման աշխատանքներ...
Աղբյուր` Panorama.am
23:20
Իմ կարծիքով, Փաշինյանն անկեղծ սիրում է ադրբեջանցիներին. ավելի շատ՝ քան հայերին. Արամ Պետրոսյան
«Ոսկեպարում է գտնվում հայկական եկեղեցի, որը 7-րդ դարի կոթող է: 7-րդ դարում այս տարածաշրջանում թուրքական ներկայություն չի եղել, դրանից...
Աղբյուր` Panorama.am
23:09
Քաղաքացին հարցնում է ԱՆ-ին՝ ով պետք է այս դեղի դեղատոմսը գրի
«Արմաշ» գյուղական համայնքների աջակցման և զարգացման կենտրոն»-ի նախագահ Տիգրան Մաթևոսյանը գրում է. «ՀՀ առողջապահության...
Աղբյուր` Panorama.am
22:49
Փաշինյանը անձամբ է վարել ՀՀ գյուղեր հանձնելու բանակցությունները Տավուշի մարզում
Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման և սահմանագծման գործընթացը մտնում է գործնական փուլ՝ այսօր Տավուշում ասել է վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը:...
Աղբյուր` Panorama.am
22:30
Հայաստանի և Մալթայի արտաքին գերատեսչությունների միջև կայացել են քաղաքական խորհրդակցություններ
ՀՀ ԱԳՆ-ից հայտնում են. «Մարտի 18-ին Վալետայում ՀՀ ԱԳ նախարարի տեղակալ Պարույր Հովհաննիսյանի և Մալթայի Հանրապետության ԱԳ նախարարության...
Աղբյուր` Panorama.am
22:12
«КамАЗ»-ը վրաերթի է ենթարկել հետիոտնին և բախվել «Hyundai»-ին
Այսօր՝ մարտի 18-ին, վրաերթ-ավտովթար է տեղի ունեցել Երևանում։ Ժամը 15։50-ի սահմաններում Իսակովի պողոտայում՝ ռուսական եկեղեցու դիմաց, 55-ամյա...
Աղբյուր` Panorama.am
21:40
Ոսկեպարի և Բաղանիսի, Նոյեմբերյանի, Ոսկևանի բնակիչները պատրաստ են ինքնապաշտպանություն կազմակերպել
Ոսկեպարի և Բաղանիսի, Նոյեմբերյանի, Ոսկևանի բնակիչները Նիկոլ Փաշինյանի հետ հանդիպումից հետո քննարկում են անցկացրել և պատրաստակամություն հայտնել...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Երևանի ծառերի գրեթե կեսը կորցրել կամ կորցնում է իր կենսունակությունը. Բեգոյան
12:15 18/03/2024

Երևանի ծառերի գրեթե կեսը կորցրել կամ կորցնում է իր կենսունակությունը. Բեգոյան

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}