Ձեր վստահելի աղբյուրը

Վերջին տարիներին Ադրբեջանում հաճախակիացել են երկու տեսակի միջազգային միջոցառումների անցկացումը, որոնք հովանավորվում են երկրի ամենաբարձր ղեկավարության կողմից: Առաջին խմբի մեջ կարելի է ներառել մեծածավալ միջազգային համաժողովների ու ֆորումների կազմակերպումը, որոնք հաճախ նվիրված են լինում միջմշակութային երկխոսությանը, միջկրոնական համերաշխությանը, քաղաքակրթական շփումներին և այլ նմանատիպ հումանիտար հարցերին:

Նպատակներից է միջազգային ասպարեզում Ադրբեջանին որպես երկխոսության ու համագործակցության ջատագով ներկայացնելը: Նման միջոցառումների շարքում որպես առանձին ենթախումբ կարելի է ներկայացնել «սնափառության միջոցառումները», որոնք կոչված են ցույց տալու երկրի մեծությունն ու հարստությունը, բարի համբավն ու «գրանդիոզը»: Օրինակ` տարաբնույթ սպորտային միջոցառումները` Ֆորմուլա 1, Իսլամական խաղեր, Եվրոպական Օլիմպիական խաղեր և այլն:

Երկրորդ խմբի միջոցառումների շարքին կարելի է դասել տարածաշրջանային տնտեսական ու ենթակառուցվածքային ծրագրերի խթանմանն ուղղված հանդիպումները, որոնց հայտարարված նպատակը համագործակցության միջոցով տարածաշրջանում կայունություն ու բարեկեցություն հասատատելն է:

Երկու տեսակի միջոցառումների կազմակերպումն էլ Ադրբեջանի կողմից, թվում է, տրամաբանական ու ողջունելի: Բայց սա միայն առաջին հայացքից: Բավական է, լսել նախագահ Ալիևի ելույթներն այս միջոցառումներին, և ամեն ինչ պարզ է դառնում, ի հայտ է գալիս այս ամենի հիմնական դրդապատճառը: Կամ ինչպես նման իրավիճակները նկարագրելու համար լատինական ասույթում է նշվում` «գալիս է ավանակը` գեղեցիկ ու շատ ուժեղ» (Adventavit asinus, pulcher et fortissimus):

Ավանակն այս համատեքստում վերաբերում է տվյալ անձի հիմնական համոզմունքներին, որը հնարավոր չէ թաքցնել` երկար ճառերի ու գեղեցիկ խոսքերի հետևում: Ալիևի «ավանակը» բոլորիս հայտնի է, որի գեղեցկությանն ու ուժին հերթական անգամ ականատես եղանք երեկ, երբ նա ելույթ ունեցավ Բաքվի 6-րդ գլոբալ ֆորումին, որին մասնակցում են մի քանի երկրների գործող ու նախկին նախագահներ, բարձրաստիճան հյուրեր:

Ալիևի ելույթի պայմանական ասած 20% վերաբերում էր Հայաստանին, թե ինչքան վատն է այն, ագրեսիվ ու ապակայունացնող: Մինչդեռ Ադրբեջանը բարի է, կամեցող ու այսպիսի կարևոր ֆորումներ է կազմակերպում: Նման միջոցառումների առանցքային նշանակությունն էլ հենց սա է` արտասահմանյան հյուրերի առջև վատաբանել Հայաստանին և տպավորություն ստեծղել, որ միջազգային հանրությունն աջակցում է Ադրբեջանին: Դրանով նաև լուծվում է Ալիևների ընտանիքի հավերժական իշխանության արտաքին լեգիտիմացման խնդիրը:

Մարտի 15-ին Բաքվում կայացել է նաև Ադրբեջանի, Վրաստանի, Իրանի և Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարարների քառակողմ հանդիպումը, որին քննարկվել են տարածաշրջանային համագործակցության հարցեր, մասնավորապես` Հարավ-Արևմուտք նոր տրանսպորտային միջանցքի ստեղծման հնարավորությունը: Այս նախաձեռնությունն էլ ամբողջությամբ մտնում է երկրորդ խմբի միջոցառումների տրամաբանության մեջ, որոնց կազմակերպումը Ադրբեջանի կողմից ոչ այնքան իրական տնտեսական շահ է հետապնդում, որն իհարկե չի բացառվում, այլ հիմնական նպատակն է ցույց տալ Հայաստանի թվացյալ մեկուսացումը:

Քաղաքականացված ենթակառուցվածքային նախաձեռնությունների պակաս մեր տարածաշրջանում չկա: Ավելին, զուտ տնտեսական բնույթի ծրագրերն էլ հաճախ քաղաքականացվում են և օգտագործվում որպես ճնշման գործիք ոչ տնտեսական շահերն առաջ մղելու համար:

Ակնհայտ է, որ նման միջոցառումների կազմակերպմամբ Ադրբեջանի հիմնական խնդիրներից է Հայաստանի վրա տնտեսական ու բարոյական ճնշում գործադրելը, ինչը զուգորդվում է ուժի սպառնալիքով ու հարկադրող դիվանագիտությամբ: Ակնհայտ է նաև, որ թեև Հայաստանը որոշակիորեն տուժում է տարածաշրջանային ոչ լիարժեք համագործակցությունից և կան բաց թողնված հնարավորություններ, բայց Հայաստանին քաղաքական ու տնտեսական մեկուսացման ադրբեջանական քաղաքականությունն այնքան էլ արդյունավետ չէ: Դրա մասին են վկայում թե Հայաստանի անդամակցությունը տասնյակ միջազգային կազմակերպություններին, թե նոր պայմանագրային հարաբերությունները ԵՄ-ի հետ, թե դիվանագիտական ակտիվությունը, որ դրսևորվում է բազմաթիվ փոխայցելությունների տեսքով:

Վերջապես չմոռանանք, որ այս հոկտեմբերին Հայաստանը հյուրընկալելու է 84 անդամ ունեցող Ֆրանկոֆոնիայի միջազգային կազմակերպության գագաթնաժողովը: Այնպես որ, ինչքան էլ գեղեցիկ ու ուժեղ լինի Ալիևի ադրբեջանական «ավանակը», այն մնում է «ավանակ», որին Հայաստանում վերագրում են այլ հատկանիշներ: