Ձեր վստահելի աղբյուրը

Բոլոր երկրները, որոնք ծերացող են, սկսում են խոսել կուտակային կենսաթոշակի՝ որպես այլընտրանքի ներդրման մասին: Այս մասին այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց Մարդկային զարգացման միջազգային կենտրոնի փորձագետ, տնտեսագետ Աշոտ Խուրշուդյանը:

Տնտեսագետի խոսքով՝ կան նաև այլ լուծումներ: Օրինակ, ըստ նրա, Ռուսաստանը խնդրին լուծում տվեց՝ երկարացնելով կենսաթոշակային տարիքը, այսինքն՝ այնպես երկարացնել տարիքը, որ աշխատողների վրա թոշակառուի բեռը քիչ լինի:

«Մենք ոչ թե ծերացող, այլ արագ ծերացող ազգ ենք: 1990-ականներից հետո Հայաստանում  ծնելիությունը կտրուկ անկում է ապրել և այդ բեռը շուտով մեծանալու է: Եթե այսօր 15-64 տարեկան  6 աշխատողի բաժին է հասնում 1 թոշակառու, ապա 2060 թ-ին այդ ցուցանիշը կտրուկ նվազելու է՝ 2 աշխատողի բաժին կընկնի 1 թոշակառու: Պահել հին համակարգը՝ նշանակում էր ապագա սերունդների վրա շատ-շատ մեծ բեռ դնել, հարկերը գնալով մեծացնել: Այսինքն՝ այլընտրանքը եկամտահարկի շարունակական մեծացումն էր, և այդ խնդրի լուծումը կուտակային համակարգն է: Այս համակարգը լուծում է ոչ միայն այն հարցը՝  բարձր աշխատավարձ ստացողը բարձր կենսաթոշակ կստանա, այլև այսօրվա սպառումները ինչ-որ չափով զսպելու և ապագայում մեզ պահելու համար է»,- ընդգծեց Աշոտ Խուրշուդյանը:

Տնտեսագետի խոսքով՝ կուտակայինի այլընտրանքը վախենալու է, ինչը դրդում է երկրներին կուտակային համակարգ ներդնել:  Ըստ նրա՝ ունիվերսալ մեկ համակարգ չկա, ամեն երկիր մի ձև է այն ներդնում:

«Հայաստանը գնաց համընդհանուր ներդրման ուղիով, և դրանից ամենաշատը տուժեցին այսօրվա թոշակառուները: Այսօր մեր երկրում մեծ գումարներն են ծախսվում թոշակների վրա, բայց թոշակառուների թիվն այնքան շատ է, որ չեն կարողանում կենսաթոշակները բարձրացնել: Եւ մենք գնացինք թոշակները բարձրացնելու ուղիով»,- ասաց տնտեսագետը:

Նա նաև նշեց, որ հնչում են տեսակետներ, թե պետք է այսօր թոշակները բարձրացնել, սակայն, տնտեսագետի կարծիքով` նույնիսկ 10 հազար դրամով թոշակը բարձրացնելու դեպքում աշխատողները ավելի շատ հարկ կվճարեն, և այդ ուղիով գնալը շատ ավելի մեծ ռիսկեր է պարունակում:

Ինչ վերաբերում է Հայաստանում պարտադիր կուտակայինի մեկ տարով հետաձգմանը, Աշոտ Խուրշուդյանը դա համեմատեց նրա հետ, որ երեխան լավ չսովորի, թողնեն նույն դասարանում: Մինչդեռ այսօր, ըստ նրա, համակարգին կամավոր միացած այն մարդիկ, որոնք 500 հազար դրամ աշխատավարձ են ստանում, արդեն ունեն 2.5 մլն դրամ խնայված միջոցներ, որի կեսն են իրենք հատկացրել:

Այսպիսով, տնտեսագետը վարչապետի հայտարարությունը՝ հուլիսի 1-ից պետք է ներդվի պարտադիր կուտակային համակարգը, համարում է ոչ պոպուլյար քայլ, որը դրսի ներդրողները դրական են գնահատում: «Ուրախ եմ՝ որոշվեց, որ այլևս չի հետաձգվելու այս բարեփոխումը, Հայաստանի միջազգային դիրքը միանշանակ աճելու է, ավելի վստահելի երկիր է դառնալու»,- ասաց Աշոտ Խուրշուդյանը:

Ինչ վերաբերում է Մանե Թանդիլյանի հրաժարականին, իսկ հետո Նիկոլ Փաշինյանի հետ պայմանավորվածության արդյունքում հրաժարականի դիմումը հետ վերցնելուն, և արդյոք դա չի ենթադրում, որ նոր նախագծում այլ սկզբունքներ պետք է լինեն, Աշոտ Խուրշուդյանը նախ դրական գնահատեց Մանե Թանդիլյանի գործունեությունը՝ նաև որպես քաղաքական գործիչ. «Ես միշտ երազել եմ մեր կառավարությունները լինեն այնպիսին, որ եթե մեկ հոգի ասում է՝ ոչ, որոշումը չի անցնում: Դա բերում է նրան, որ երկարաժամկետ հատվածում կգան կոնսենսուսի, և կգտնեն ավելի օպտիմալ լուծում»:

Նա նաև ասաց, որ եթե պարտադիր կուտակայինը հետաձգվեր, ապա դա բացասկան կլիներ: