Քաղաքական 12:25 02/04/2019 Հայաստան

Խաղաղության նախապատրաստման ապրիլյան դասերը

Հեղինակ` Աննա Մկրտչյան

Մարտի 29-ին Վիեննայում տեղի ունեցավ Հայաստանի և Ադրեբեջանի ղեկավարների երկար սպասված ու նույնքան էլ քննարկված առաջին պաշտոնական հանդիպումը՝ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների հովանու ներքո։ Հանդիպումից ոչ ոք բեկում չէր սպասում, և այն ամփոփող սակավախոս, բայց կարևոր՝ համատեղ հայտարարությունը ցույց տվեց, որ կողմերը չեն փոխել բանակցային գործընթացի վերաբերյալ ունեցած իրենց սկզբունքային մոտեցումները։ Հայկական կողմն ավելի շատ խոսում է ընթացակարգային հարցերից՝ ով պետք է բանակցի, ինչ սկզբունքների շուրջ պետք է բանակցել և այն միջավայրի մասին, որտեղ պետք է բանակցություններն ընթանան։ Ադրբեջանական կողմի հայտնի մոտեցումն է, որ ստատուս քվոն անկայուն է և պետք է բովանդակային բանակցությունների ու կոնկրետ քայլերի միջոցով հասնել հարցի լուծման։ Կոնկրետ քայլ ասելով առաջին հերթին նկատի ունեն ԼՂ հարակից տարածքների և տեղահանվածների վերադարձը։ Այլապես սպառնում են ուժի կիրառմամբ ու նոր պատերազմով։

Այս երկու մոտեցումները փորձ է արվել համատեղել Վիեննայի հայտարարության մեջ, որտեղ կարդում ենք. «երկու ղեկավարներն ընդգծել են խաղաղությանը նպաստող մթնոլորտի ստեղծման և բանակցային գործընթացում հետագա կոնկրետ ու շոշափելի քայլերի կարևորությունը հակամարտության խաղաղ կարգավորման հասնելու համար»։

Նշվում է նաև, որ ղեկավարները հանձն են առել ամրապնդել հրադադարը՝ հիմնվելով Դուշանբեում ունեցած քննարկման վրա, ինչպես նաև համաձայնել են մի շարք քայլեր մշակել մարդասիրական ոլորտում։

Վիեննայի հանդիպումը զգուշավոր ոգևորություն է առաջ բերել միջազգային հանրության որոշ շրջանակներում։ Դրա արդյունքները ողջունել են ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը և Եվրոպական Միությունը։ Սակայն հետաքրքրականն այն է, որ Վիեննայի հանդիպումն ու դրա արդյունքներն առանձնապես խանդավառությամբ չեն ընդունվել Հայաստանում։ Տպավորությունն այն է, որ խաղաղության և բանակցային գործընթացի նկատմամբ կա համընդհանուր ենթագիտակցական կասկածամտություն, արմատացած թերահավատություն։

Այստեղ խնդիրը հանրության միլիտարիզացիայի կամ ռազմատենչության մեջ չէ։ Խաղաղության նկատմամբ ներկայիս նման վերաբերմունքը կապված է ոչ վաղ անցյալի ու առաջին հերթին 2016թ. ապրիլի դասերի հետ։

Այսօր լրանում է ադրբեջանական ագրեսիայի երեք տարին, որի ընթացքում ադրբեջանական զինված ուժերի ցուցաբերած գազանությունները ևս մեկ անգամ ակնհայտ դարձրեցին, որ այդ երկիրը՝ իր ռևանշիստական ղեկավարությամբ պատրաստ չէ որևէ ողջամիտ խաղաղության։ Տարիներ շարունակ քարոզած հայատյացությունը, հայի ու Հայաստանի դեհումանիզացիան ու դեմոնիզացումը զարհուրելի դրսևորումներ ունեցան ապրիլյան քառօրյա պատերազմի ժամանակ։ Մահացած զինվորի գլխատումը կամ տարեց մարդկանց սպանված մարմինների խոշտանգումները բավականին տպավորիչ պատկերներ են, որ կարող են վառ հիշվել ոչ միայն երեք տարի, այլ երեք տասնամյակ։

Եվ ամբողջ հարցն այն է, որ ապրիլյան դասերի ֆոնի վրա, երբ Ադրբեջանում ոչինչ, բացարձակապես ոչինչ չի փոխվել և որևէ բան իրապես փոխելու մտադրություն չի նկատվում, ինչպես կարող է Հայաստանը վստահել խաղաղ գործընթացին։ Այստեղ խաղաղության հետ կապված երկու խնդիր է առաջանում։ Առաջինը՝ այն  զուգակցվում է միակողմանի զիջումների հետ, և երկրորդ՝ վստահության բացակայություն պայմաններում ընկալումն այն է, որ խաղաղությունը չի կարող անվտանգություն ապահովել։

Կայուն խաղաղություն ունենալու համար հարկավոր են բոլոր կողմերի ջանքերը։ Երբ կողմերից մեկը չի դադարում ագրեսիվ պահվածքն ու ռազմատենչ հոխորտանքները, խաղաղությանը միտված մյուս կողմի քայլերը կարող են լավագույն դեպքում դիտարկվել որպես միամիտ ու պարտվողական պացիֆիզմ, որը կարող է, ի թիվս այլի, բերել բանակցային դիրքերի թուլացման։

Նման միջավայրում, ինչքան էլ որ մեծ լինի խաղաղություն հաստատելու ձգտումը, բնական է, որ հայկական կողմը պետք է փորձի խուսափել «պացիֆիզմի ծուղակից»՝ բոլոր ուղղություններով ադեկվատ պատասխան տալով Ադրբեջանի քայլերին։ Ցավալի է, որ խաղաղությունը դարձել է Ալիևի վարած քաղաքականության արդյունքում ձևավորված այս արատավոր փակ շրջանի զոհը։

Պատմությունը ցույց է տալիս, որ խրոնիկական ագրեսորին «խաղաղեցնելու» (appeasement), նրան անընդհատ «քաղցրաբլիթ» հյուրասիրելու միջոցով հնարավոր չէ խուսափել պատերազմից։ Ավելի արդյունավետ է եղել «մտրակի» քաղաքականությունը։ Ինչպես հրեաներին վերագրվող կատակում է ասվում՝ լավ մտրակ ունենալու դեպքում քաղցրաբլիթի վրա քիչ ծախս կանես։ Ասածի իմաստն այն է, ինչը հաստատվեց նաև ապրիլյան դասերվ, որ այսօրվա Ադրբեջանի նման հարևան ունենալու դեպքում խաղաղության նախապատրասվելու լավագույն միջոցը պատերազմին պատրաստվելն է։



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

23:01
Կարծում եմ, որ քաղաքական գործիչը և բոլորս պետք է մշտապես պատրաստ լինենք.Ալեն Սիմոնյանը սպառնաց պատերազմով
«Իմ միջազգային գործընկերները երբ մեկնում են Բաքու, իրենց հետ խոսելիս ասում եմ, որ մենք մտահոգություն ունենք, որ Ադրբեջանը պատրաստվում է...
Աղբյուր` Panorama.am
22:31
Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը.Ժաննա Անդրեասյան
Հանրակրթության նոր չափորոշիչի ներդրմանը զուգահեռ դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը, արդյունքում տարրական և միջին դասարաններում երեխաների...
Աղբյուր` Panorama.am
22:13
Կայացել են ՀՀ-ի և Կորեայի արտաքին գործերի նախարարությունների միջև 5-րդ քաղաքական խորհրդակցությունները
ՀՀ ԱԳՆ-ից հայտնում են Մարտի 28-ին Երևանում կայացել են Հայաստանի Հանրապետության և Կորեայի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
21:58
Մայր Աթոռում կատարվեց Ոտնլվայի կարգը
Մայր Աթոռից հայտնում են. «Մարտի 28-ին՝ Ավագ Հինգշաբթի, Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի...
Աղբյուր` Panorama.am
21:30
Օրակարգը մեկն է՝ հայկական պետականության փրկությունը. ՀՅԴ Բյուրո
ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարություն է տարածել, որում ասվում է. «Վերջին շաբաթների ընթացքում Նիկոլ Փաշինեանն ու իր վարչակազմը ևս մէկ անգամ...
Աղբյուր` Panorama.am
21:18
Գլխավոր դատախազությունը մեկնաբանել է Հայաստանի գրողների և նկարիչների միությունների շենքերը պետականացնելու իր նախաձեռնությունը
Գլխավոր դատախազությունը մեկնաբանել է «Հայաստանի գրողների միության» և Հայաստանի նկարիչների միության» շենքերը պետականացնելու իր...
Աղբյուր` Panorama.am
20:40
Լավրով. Հայաստանի իշխանությունները միտումնավոր փչացնում են հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ
Հայաստանի և Ռուսաստանի հարաբերություններում ստեղծված իրավիճակը լավատեսություն չի ներշնչում՝ պայմանավորված Հայաստանի ղեկավարության դիրքորոշմամբ,...
Աղբյուր` Panorama.am
20:26
Տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված
ՆԳՆ կողմից իրականացված օրենսդրական բարեփոխումների արդյունքում՝ մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտումների շրջանակում գոյացած պարտավորությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
20:12
«Բեմբի, գտա՞ր Ոսկեպարի 7-րդ դարի հայկական եկեղեցին, թե ադրբեջանական քարտեզներում չի երևում»․ օգտատերերը՝ Ալեն Սիմոնյանին
Երեք ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը լրագրողների հետ զրույցում, անդրադառնալով Տավուշի 4 գյուղերի տարածքներ Ադրբեջանին հանձնելու խնդրին, մտքի հերթական...
Աղբյուր` Panorama.am
19:48
Վիշտը պետք է հոգու մեջ լինի, ոչ թե սոցիալական ցանցերում․ Ալլա Պուգաչովան՝ Մոսկվայում տեղի ունեցած դեպքերի մասին
Ալլա Պուգաչովան խախտել է լռությունը՝ Մոսկվայում տեղի ունեցած ողբերգությունից հետո. «Վիշտը պետք է հոգու մեջ լինի, ոչ թե սոցիալական...
Աղբյուր` Panorama.am
19:31
Ամուրի շրջանում երկինքը նարնջագույն է դարձել ավազային փոթորկի պատճառով
Ամուրի շրջանը տուժել է Չինաստանից և Մոնղոլիայից եկած ավազի փոթորկից։ Բլագովեշչենսկի վրա դեղին-նարնջագույն մշուշ է կախված։ Այս մասին գրում է МИР...
Աղբյուր` Panorama.am
19:17
Զելենսկի․ Գազայում իրավիճակը շեղել է համաշխարհային ուշադրությունն Ուկրաինայից
Վլադիմիր Զելենսկին ամերիկյան CBS հեռուստաալիքին տված հարցազրույցում կրկին դժգոհել է, որ պաղեստինա-իսրայելական հակամարտությունը շեղել է...
Աղբյուր` Panorama.am
18:53
Ֆրանսիական առագաստանավը օլիմպիական ջահը կտեղափոխի Միջերկրական ծովով
Ֆրանսիայի ծովային պրեֆեկտուրան հայտարարել է, որ մայիսի 8-ին իրենց երկիր հասնող օլիմպիական կրակը կուղեկցվի ծովային հսկայական շքերթով:Այս մասին...
Աղբյուր` Panorama.am
18:44
Հայաստանի տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ
Փրկարար ծառայությունը տեղեկացնում է, որ ՀՀ տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ։ «Փակ են Արագածոտնի մարզում...
Աղբյուր` Panorama.am
18:28
Ավագ հինգշաբթին Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում
Մարտի 28-ին՝ Ավագ հինգշաբթի, Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցին հիշատակեց մեր Տեր և Փրկիչ Հիսուս Քրիստոսի Վերջին ընթրիքը և Սուրբ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:13
Թուրքիան ԱՄՆ-ի հետ բանակցություններ է սկսել Ուկրաինային զինամթերք մատակարարելու հարցով
Ըստ թուրքական լրատվամիջոցների՝ Թուրքիան ԱՄՆ պաշտպանության նախարարությանը կմատակարարի զինամթերք՝ նախատեսված 116 հազար միավոր արկ 155մմ տրամաչափի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Կիրականացվի «Հարության Ավետիս» կանթեղներով երթը
Մարտի 30-ին` ժամը 20-ին, Արարատյան Հայրապետական թեմի առաջնորդանիստ Ս. Սարգիս եկեղեցուց կմեկնարկի «Հարության Ավետիս» խորագրով...
Աղբյուր` Panorama.am
17:49
20-ամյա հղի կնոջ մահվան գործով մեղադրանք է առաջադրվել երեք բժշկի
Քննչական կոմիտեի Լոռու մարզային քննչական վարչությունում քննվող քրեական վարույթի նախաքննության շրջանակներում պարզվել են 2022 թ․ օգոստոսին...
Աղբյուր` Panorama.am
17:32
Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը
ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունը, հաշվի առնելով բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների հետագա մասնագիտական...
Աղբյուր` Panorama.am
17:21
Հայաստանի և Վրաստանի միջև սահմանազատումն արագ լուծվող հարց չէ. Վրացագետ
«Այսօր մենք նաև քննարկել ենք Հայաստանի և Վրաստանի միջև սահմանազատման գործընթացի ակտիվացման հնարավորությունները»,-մարտի 25-ին...
Աղբյուր` Panorama.am
17:04
Ժաննա Անդրեասյանն ասում է՝ Կոնսերվատորիայի շուրջ ոչինչ տեղի չի ունենում, բայց 6290 ստորագրությունն այլ բան է վկայում
«Կոնսերվատորիայի շուրջ ոչինչ, որևէ իրադարձություն տեղի չի ունենում»,- Ազգային ժողովում քննարկման ժամանակ ասաց ԿԳՄՍ նախարար...
Աղբյուր` Panorama.am
16:21
ՄԻԵԴ-ը նախնական ընդունել է Արթուր Դանիելյանի ու Արմեն Աշոտյանի գործերով գանգատները
Փաստաբան Տիգրան Աթանեսյանը գրում է. «Այսօր Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանից ստացա երկու ծանուցում՝ իմ կողմից ներկայացված...
Աղբյուր` Panorama.am
16:11
Արցախի և արցախահայերի նկատմամբ վարվող քաղաքականությամբ Նիկոլը և Ալիևը վաղուց նույնացել են. Սաղաթելյան
«Վերստին հիշեցնեմ, ՀՀ անվտանգության գլխավոր սպառնալիքը Նիկոլ Փաշինյանն է, այլ ոչ թե Արցախի պետական ինստիտուտները»:
Աղբյուր` Panorama.am
16:10
Հայաստանում բռնության դեպքերի աճի պատճառները՝ հոգեբանի դիտարկմամբ
Ի պատասխան Panorama.am-ի հարցման ՆԳՆ-ն տրամադրել է 2022 և 2023 թվականների և 2024 թվականի առաջին երկու ամիսներին ֆիզիկական ներգործության (ծեծ),...
Աղբյուր` Panorama.am
16:03
«Այրում» գինիում գտել են սինթետիկ ներկանյութ ազորուբին. ՍԱՏՄ-ն Բելառուսից նամակ է ստացել
Արարատի կոնյակի գործարան ՍՊԸ-ում վերահսկողություն կիրականացվի
Աղբյուր` Panorama.am
15:37
Նազենի Հովհաննիսյան. Շատ դժվար անցավ այս անգամ Պահքն ինձ համար
Հաղորդավարուհի Նազենի Հովհաննիսյանը գրում է. «Արաբկիրի Ս. Խաչ եկեղեցում մարդկանց սիրտը բաց էր՝ աղոթքի եւ սիրո համար: Հաղորդվելու և...
Աղբյուր` Panorama.am
15:32
Ամուսնության առաջարկություն՝ «Հայաթ փրոջեքթի» համերգի ժամանակ
«Հայաթ փրոջեքթ» խմբի՝ Գյումրիում տեղի ունեցած համերգներից մեկի ժամանակ բեմում ամուսնության առաջարկություն է արվել։ Բեմ...
Աղբյուր` Panorama.am
15:06
Տղաները պինդ էին. Աղվան Վարդանյանն այցելել է Սամսոնյանին և Սաղաթելյանին
Այսօր «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Աղվան Վարդանյանն այցելել է «Արմավիր ՔԿՀ»-ում կալանքի տակ պահվող Վազգեն...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Հիմա Հայաստանին դեմ են տվել 33 քարտեզ. Սուրենյանց
12:51 28/03/2024

Հիմա Հայաստանին դեմ են տվել 33 քարտեզ. Սուրենյանց

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}