Հայաստանում ամուսնալուծության հիմնական պատճառները
Վերջին տարիներին ամուսնությունների թիվը կրճատվում էին, ավելանում էին ամուսնալուծությունները, սակայն 2019 թվականի առաջին եռամսյակում նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ դրական միտում է արձանագրվել։ Լրագրողների հետ հանդիպմանը ՄԱԿ-ի Բնակչության հիմնադրամի գործադիր ներկայացուցիչ Ծովինար Հարությունյանի ներկայացրած տվյալներով՝ ամուսնությունների թիվը ավելացել է 202-ով՝ կազմելով 3783 ամուսնություն նախորդ տարվա 3580-ի փոխարեն, ամուսնալուծությունների թիվը պակասել են 171-ով. այս տարի գրանցվել է 850 ամուսնալուծություն նախորդ տարվա 1021-ի փոխարեն։
«Եթե նախկինում ամուսնալուծվում էին ամուսնության մեջ ավելի երկար ժամանակահատվածում գտնվող զույգերը, վերջին տարիներն միտումը փոխվել է, ավելի շատ ամուսնալուծվում են ավելի քիչ ժամանակ ամուսնության մեջ գտնվող խմբերը»,- ասաց նա։
Ծ. Հարությունյանի խոսքով, ամուսնալուծության հիմնական պատճառներն են՝ 50 տոկոս վեճեր, 14 տոկոս բնավորությունների անհամատեղելիություն, 8 տոկոս արտագնա աշխատանքի մեկնումը։
2019 թ. առաջին եռամսյակում ամենաշատն ամուսնացել են ու ամենաքիչն ամուսնալծուվել Գեղարքունիքի մարզում, վատագույն մարզերն են Լոռին, Կոտայքը, նաև Երևանը։
Ծ. Հարությունյանն ասաց, եթե 1990-ականների վերջերին ամուսնության տարիքը կանանց համար համարվում էր 22 տարեկանը, ապա այսօր բարձրացել ու հասել 25-ի, տղամարդկանց մոտ՝ 30-ի, հետևաբար առաջին անգամ երեխա ունենալու և մայրանալու միջին տարիքը բարձրացել է։ Նա նշեց, որ Հայաստանը դեռ Եվրոպայի միջին ցուցանիշից ցածր դիրքերում է գտնվում, սակայն իրենց կանխատեսումներով միտումը շարունակվելու է, այսինքն ամուսնության տարիքը բարձրանում է։
Ասուլիսին ներկա ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարի տեղակալ Սմբատ Սաիյանն ասաց, որ ընտանիքը որպես հասարակության հիմնական բջիջ, բնակչության պահպանման և վերարտադրման հիմք, գտնվում է պետության մշտական հոգածության ներքո։
«Ցավոք ասել, որ այս պահին Հայաստանում ընտանիքների հանդեպ տարվող քաղաքականությունն այլևս բավարար է ընտանիքի հիմնական խնդիրները լուծելու համար, սխալ կլինի։ Ներկայացված ցուցանիշները հետևանք են այն գործոնների, որոնք ազդել են ընտանիքի ինստիտուտի վրա։ Այս ոլորտում տարվող քաղաքականության հիմնական նպատակն է հնարավորինս աջակցություն ցուցաբերել ընտանիքների կայացմանը»,- նշեց նա։
Սմբատ Սաիյանի խոսքով, նախ և առաջ պետք է աջակցել ընտանիքի բնակարանային ապահովության խնդրի լուծմանը, ինչը նաև ժողովրդագրական իրավիճակի բացասական միտումների հիմնական խնդիրներից մեկն է, ընտանիքների եկամտաստեղծ գործունեությանը։ Նա ասաց, որ պետությունն առաջիկայում հստակ քայլեր է ձեռնարկելու, որպեսզի աջակցի հատկապես գյուղական բնակավայրերում եկամտաստեղծ գործունեությանը։ Բնակարանային ապահովության շրջանակներում հիմնական խնդիրը դիտարկվում է հիփոթեքային վարկերի մատչելիության բարձրացումը։
Ս. Սաիյանն ասաց, որ վարվող քաղաքականության կարևորագույն ուղղություններից է խնամքի հաստատությունների ապաինստիտուցիոնալացումը։ Նրա խոսքով, տարեց մարդիկ, երեխաները խնամքի հաստատություններում հայտնվում են ընտանեկան պայմաններից ելնելով կամ ընտանիքում համապատասխան խնամք, դաստիարակություն ստանալու անհնարինության դեպքում։
«Այստեղ հիմնական նպատակն է՝ քայլեր ձեռնարկել, որպեսզի բացառվի խնամքի հաստատություն մարդու ոտքը։ Սա նշանակում է՝ նախ և առաջ աջակցություն ընտանիքներին ամենատարբեր եղանակներով։ Վստահեցնում եմ, որ խնդիրը միայն սոցիալականը չէ, եկամուտների պակասը չէ»,- ասաց փոխնախարարը։
Նա նշեց, որ պետք է փորձել հնարավորինս ներառական միջավայր ստեղծել, որպեսզի կինը, մայրը ստիպված չլինի ընտրություն կատարել իր կարիերայի և երեխայի խնամքի և դաստիարակության միջև։ Որպես առաջին քայլ նախատեսում են առաջիկայում նախաձեռնությամբ հանդես գալ, որի ամբողջ նպատակն այն է, որ մանկապարտեզներում աշխատանքային ժամը սկսվի 8։30-ից, ավարտվի 18։30-ից 19։00-ին։
«Իհարկե, մեկ իրավական ակտով լուծվող խնդիր չէ, սակայն հիմնական խոչընդոտներից մեկն է, որը ստիպում է մարդուն ընտրություն կատարել երեխայի և կարիերայի միջև։ Սա ժամանակակից աշխարհում ընտանիքի առջև ծառացած հիմնական խնդիրներից մեկն է։ Սա այն դեպքն է, որ լավագույն լուծումները հայտնի են՝ զարգացած խնամքի հաստատությունների ցանց, պետական աջակցություն»,- ասաց Ս. Սաիյանը։
Լրահոս
Տեսանյութեր
Սա քաղաքական գործընթաց է, անթույլատրելի քաղաքական որոշումներ. Թաթոյանը՝ սահմանազատման մասին
