«Փաստ». Արցախն ու ԼՂ խնդիրը ՀՀ քաղաքական համակարգում նորից դարձել են շահարկումների առարկա
Սուրեն Սուրենյանց
Հակահեղափոխականների» փնտրտուք՝ Արցախում
«Նիկոլ Փաշինյանի երեկվա ելույթը թեև նվիրված էր դատաիրավական բարեփոխումներին, սակայն դրանում շեշտված անդրադարձ է եղել Արցախին, ավելի ստույգ՝ Հայաստան-Արցախ հարաբերություններին։ Իհարկե, վարչապետը չի խոսել այդ հարաբերությունների հայեցակարգային բաղադրիչի մասին, այլ ավելի շատ առիթն օգտագործել է՝ հերթական անգամ Հայաստանի նախկին իշխանությանը գնահատականներ տալու համատեքստում։
Առհասարակ՝ այնպիսի տպավորություն է, որ դարձյալ Արցախն ու ԼՂ խնդիրը Հայաստանի քաղաքական համակարգում դարձել են շահարկումների առարկա, ընդ որում՝ հաճախ էժանագին։
Երբ նախկին իշխանության որոշ գործիչներ Փաշինյանին մեղադրում են «Արցախը հանձնելու» մեջ, այդ քննադատությունը, մեղմ ասած, դուրս է փաստարկված ընդդիմախոսության համատեքստից, որովհետև լավագույն դեպքում լսում ենք ենթադրություններ՝ առանց փաստական բաղադրիչի։ Նույն վարքագիծը բնորոշ է Նիկոլ Փաշինյանին։
«Չնայած բոլորիս ակնհայտ է, որ մեր երկրում գործած համակարգային կոռուպցիայից Արցախի մեր հայրենակիցները հաճախ ավելի շատ են տուժել, բայց այդ համակարգերի որոշ պաշտոնյաներ գործադրում են կոռուպցիոն կապերը՝ Արցախում Հայաստանի կառավարության և անձամբ վարչապետի դեմ ստահոդ քարոզչություն իրականացնելու համար: Դեռևս նախորդ տարվա խորհրդարանական ընտրությունների քարոզարշավին ասել եմ, որ այս ամենը վերլուծելով՝ դրա տակ տեսնում եմ ընդհուպ դավադիր պատերազմ հրահրելու, անգամ որոշ տարածքներ հանձնելու և տեղի ունեցածի պատասխանատվությունը Հայաստանի կառավարության վրա դնելու հեռահար նպատակ: Այս իմաստով՝ դա համարում եմ պետական դավաճանությանը նմանվող գործունեություն, և որպես Արցախի անվտանգության երաշխավորը հանդիսացող Հայաստանի Հանրապետության վարչապետ, պատերազմական իրավիճակներում Զինված ուժերի գերագույն հրամանատար, ձեռնարկելու եմ ամենակոշտ միջոցները այս դավադիր մտադրությունները արմատախիլ անելու համար»,- երեկվա խորհրդակցության ժամանակ ասել է Նիկոլ Փաշինյանը՝ առանց կոնկրետ փաստեր ներկայացնելու։
Այնպիսի տպավորություն է ստեղծվում, որ վարչապետն օգտագործում է Արցախի հարցը՝ Երևանում ու Ստեփանակերտում ընդդիմադիր տեսակետներ լռեցնելու համար։ Պատահական չէ, որ վարչապետը հիմա է որոշել նախաձեռնել 2016 թվականի ապրիլյան պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող Ազգային ժողովի քննիչ հանձնաժողովի ստեղծումը (միայն թե անհասկանալի է, թե ինչու է գործադիրի ղեկավարը նախաձեռնում օրենսդիր մարմնի գործառույթ)։
Ավելի վաղ Փաշինյանի համար նման հետաքննությունն ակտուալ չի եղել ու, առհասարակ, եթե իր պաշտոնավարման մեկ տարվա ընթացում վարչապետը նման հետաքննություն չի իրականացրել, նշանակում է, որ դրա հատուկ անհրաժեշտությունը չի եղել, կամ էլ՝ երկրի ղեկավարն իր բոլոր գործողությունները հարմարեցնում է սեփական քաղաքական օրակարգին։
«Արցախի ժողովրդին կոչ եմ անում աջակցել միայն այն ուժերին, ովքեր հանդես են գալիս Հայաստանի ժողովրդի և նրա լեգիտիմ ներկայացուցիչ կառավարությանն աներկբա աջակցության դիրքերից»,- երեկ ասել է Փաշինյանը՝ փաստորեն բացահայտելով, որ «հակահեղափոխության» հետ ասոցացվում են բոլոր այն ուժերը, որոնք Երևանում կամ Ստեփանակերտում հանդգնում են քննադատել իր ներքին ու արտաքին քաղաքականությունը, որոնք համաձայն չեն իր հետ։
Սրանով Փաշինյանը հենց ինքն է Արցախի ներկա ղեկավարությանը նույնացնում Հայաստանի, այսպես կոչված, հին իշխանության հետ՝ թեև օրեր առաջ մի փոքր այլ գնահատական էր տալիս Բակո Սահակյանի ու Արկադի Ղուկասյանի միջնորդությանը։ Ավելորդ է ասել, որ Փաշինյանի նման դիրքորոշումը ոչ միայն սխալ է նույնիսկ մեթոդոլոգիական առումով, այլև չափազանց վտանգավոր է թե՛ նոր պառակտումներ սերմանելու, թե՛ «հող հանձնելու», «երկիր ծախելու» դավադրության տեսությունը ամենաբարձր մակարդակով առաջ մղելու տեսանկյունից։
Մյուս կողմից՝ Հայաստանի ու Արցախի էլիտաների հարաբերություններում առաջացած ճգնաժամն ավելի խորքային պատճառներ ունի, և ակնհայտ է, որ խնդրի լուծումն ամենևին էլ այն չէ, որ Երևանից փորձ արվի «օկուպացնել» Արցախի իշխանությունը։ Սա խնդրի լուծում չէ:
Հայաստանն ու Արցախն, անշուշտ, պետք է ունենան ընդհանուր ռազմավարական նպատակ ու օրակարգ, սակայն սա ամենևին չի նշանակում, որ Ատեփանակերտում կուրորեն պետք է հետևեն Երևանի դիրքորոշումներին' ամբողջությամբ զրկվելով սուբյեկտությունից: ԼՂՀ իշխանությունները կարող են ու պետք է ունենան սեփական դիրքորոշումներ մի շարք հարցերի վերաբերյալ, ու բնավ պարտադիր չէ, որ դրանք հարյուր տոկոսով ներդաշնակ լինեն Հայաստանի իշխանության դիրքորոշումներին: Երբ Ստեփանակերտից հնչող ցանկացած տարբերվող տեսակետ Փաշինյանհ կողմից, ոստ էության, որակվում է որպես «հակահեղափոխական», ապա տպավորություն է ստեղծվում, որ այնքան էլ անկեղծ չէ Նիկոլ Փաշինյանի արցախյան քաղաքականությունը, որի նպատակն այն է, որ բանակցային գործընթացում մեծանա Ստեփանակերտի սուբյեկտությունը: Եթե նույնիսկ Երևանում պատրաստ չես հանդուրժել ԼՂՀ իշխանությունների սուբյեկտությունն ու քաղաքական ինքնաբավությունը, ապա միամիտ է նման վերաբերմունք ակնկալել օտար մայրաքաղաքներից:
Լրահոս
Տեսանյութեր
Սա քաղաքական գործընթաց է, անթույլատրելի քաղաքական որոշումներ. Թաթոյանը՝ սահմանազատման մասին
