Սիրանույշ Սահակյան. Եթե շարունակեն այդ քննարկումները, Հայաստանը կհայտնվի ոչ իրավական տիրույթում
Վենետիկի հանձնաժողովը ճիշտ ուղղություն է մատնանշում։ Panorama.am-ի ետ զրույցում հայտարարեց Բարձրաստիճան պաշտոնատար անձանց էթիկայի հանձնաժողովի նախկին նախագահ, «Իրավական ուղի» ՀԿ-ի համահիմնադիր Սիրանույշ Սահակյանը՝ անդրադառնալով հանձնաժողովի հայտարարության այն մասին, ըստ որի վեթթինգի փոխարեն պետք է ամրապնդել կարգապահական ընթացակարգերը և կապ ստեղծել գույքի հայտարարագրման համակարգի հետ։
«Վեթթինգն իրականացվում է ֆինանսական հոսքերի օրինականությունը հասկանալու համար։ Դրա գործիքը գույքի եկամուտների հայտարարագրումն է։ Ավելին Հայաստանում, դրան հաջորդեց շահերի հայտարարագրումը՝ քաղաքական ուժերի, հասարկական միավորումների, բիզնես գործընկերների հետ։ Հանձնաժողովի նկատառումն այն է, որ այս համակարգը զարգացնելու միջոցով փորձեն հասկանալ եկամուտները, ձեռքբերումները, վերլուծական գործիքներ տրամադրեն այն մարմիններին, որոնք կոչված են ռիսկերի վերլուծության համար, և այն դեպքերը, որոնք կհիմնավորվեն, դրանցով կզբաղվեն իրավապահ մարմինները»,-ասաց Սիրանույշ Սահակյանը։
Նա փաստում է, որ հայտարարգրման համակարգում 2012-2018 թվականներին էական զարգացումներ են իրականացվել։ 2012-ի անատամ կառույցին 2017-ին փոխարինելու եկավ որոշ խախտումների համար ընդհուպ քրեական պատասխանատվության սահմանումը, բացի այդ հանձնաժողովն ունեցավ հասանելիություն շատ պետական մարմինների տվյալների՝ ընդհուպ մինչև բանկային գաղտնիք հանդիսացող տվյալների։
«Բազում փոփոխություններ եղան, այլ հարց է, որ դրանք կյանքի չկոչվեցին։ Նույն շահերի հայտարարագրումը հետաձգվեց մինչև 2020 թվականը։ Մարմինը քանի որ չձևավորվեց, ապօրինի հարստացման տեսանկյունից վերլուծություններ չեն արվում, դա թողնված է միայն իրավապահ մարմինների վրա, անհամատեղելի գործողությունների վերաբերյալ վերահսկողություն չկա, էթիկայի համակարգը չի համակարգվում։ 2018-ի մարտի 23-ի օրենքով իրավական կարգավորումները կան, բայց դրանք կյանքի չեն կոչվում։ Իհարկե, դա կատարյալ չէ, բայց կատարելագործման միջոցով կարող է խնդիրները լուծել»,-ընդգծեց Սահակյանը։
Վենետիկի հանձնաժողովն ընդգծել է, որ ՀՀ դատական օրենսգիրքը պետք է ենթարկվի փոփոխության մինչև հուլիսի վերջն ընկած ժամանակահատվածում։ Կհասցնե՞ն իշխանությունները։ Սիրանույշ Սահակյանը մտահոգություն ունի փոփոխությունների որակի վերաբերյալ։
«Այլ հարց է, թե ի՞նչ որակով կհասցնեն, և արդյոք հանրային քննարկումների արդյունքում ի հայտ կբերեն թերություններն ու հնարավորինս անխոցելի լուծումներ կառաջարկեն, որպեսզի այդ գործիքները ծառայեն նպատակին։ Առնվազն մի փոփոխության հետ կապված ես խիստ մտահոգություն ունեմ, խոսքը Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովի մասին է։Նախագիծն առաջին ընթերցմամբ ընդունվել առանց հանրային քննարկումների»,-մանրամասնեց Սահակյանը։
Նա նշում է, եթե նախկինում հանձնաժողովի անդամներն ընտրվում էին մրցութային կարգով, անկախ խորհրդի կողմից, պետք է ունենային 10 տարվա մասնագիտական գործունեության փորձ ունենալու պահանջ, ապա հիմա պահանջները մեղմվել են, ոչ միայն մասնագիտական գործունեության պահանջ չի դրվել, այլև նշվում է աշխատանքային 5 տարվա ստաժի մասին։
«Այս պարագայում կապ չունի, թե որ ոլորտում է անձը աշխատել։ Բացի այդ չեն առաջադրվում մրցույթային կարգով, կառավարությունն ու ԱԺ իշխող խմբակցությունն իրենց խիստ հայեցողությամբ առաջադրում են թեկնածուին, հովանավորում են իրենց թեկնածուին պառալամենտում։ Ստացվում է, որ հանձնաժողովի 5 անդամներից 3-ն իրենց կառավարման տիրույթում են գտնվում, իսկ հանձնաժողովում երեք անդամով կարելի է ցանկացած որոշում կայացնել»,-վտանգներն ու իշխանության հեռահար նպատակներն ուրվագծեց ՀԿ-ի համահիմնադիրը։
Բացասական փոփոխություններից մեկն էլ այն է, որ հանձնաժողովի պաշտոնավարումը կարող էր դադարեցնել միայն հանձնաժողովը, կախվածությունները բացառված էին, իսկ հիմա կախվածության մեջ է դրված պառկամենտից։
«Եվ ես հասկանում եմ։ Քանի որ վեթթինգն իր կլասիկ իմաստով չէր կարող իրականացվել, Վենետիկի հանձնաժողովի հետ քննարկումների արդյունքում դրա տարրերը պետք է իրականացնի կոռուպցիայի հանձնաժողովը, հետևաբար այդ հաննձնաժողովը պետք է լինի վերահսկելի։ Այն դառնում է անկախության չափանիշներին չբավարարող կառույց այն պարագայում, երբ վերազինվում է քաղաքական բնույթի գործառույթներով»,-ընդգծեց նա։
Վանետիկի Հանձնաժողովը լիազորել է ՀՀ դատական օրենսգրքի բարեփոխումների վերաբերյալ հրատապ կարծիքի մշակումը, որը պետք է ուղարկվի հայցող պետությանը մինչև հոկտեմբեր ամսվա նստաշրջանը։ Հանձնաժողովն աչք կփակի՞ Սահակյանի նշած մտահոգությունների վրա։
«Ես կարծում եմ, որ ոչ։ Ի պատիվ հանձնաժողովի, բազմաթիվ ցնցումների, քաղաքական նախադրյալների պայմաններում հանձնաժողովը կարողացել է իր հետևողական ու անկախ գործունեությամբ վերահաստատել իր մասնագիտական հեղինակությունը։ Ես անձամբ, խորը հարգանքով ու վստահությամբ եմ վերաբերվում այդ կառույցին։ Կարծում եմ, որ մասնագիտական լուծումներն ու պրոֆեսիոնալիզմը դոմինանտ են լինելու այլ նկատառումներին,։ Կարծում եմ, թե նախկինում, թե ներկայում, թե ապագայում հետևողական են լինելու այս հարցերում»,-նկատեց նա՝ ավելացնելով, որ իր համար անակնկալ չէր Վենետիկի հանձնաժողովի նման արձագանքը։
Ինչ վերաբերում է հարցին, արդյո՞ք իշխանությունները դուրս չեն գա Վենատիկի հանձնաժողովի նշած շրջանակից, Սահակյանն ասաց. «Եթե շարունակվեն այն պնդումները, որ ՍԴ նախկին անդամը դատավոր չէ, և նրանց լիազորությունները համարեն դադարեցված, մենք կհայտնվենք ոչ իրավական տիրույթում»։
Հարակից հրապարակումներ`
- Մենք որպես ԵԽ անդամ պետք է նաեւ հաշվի առնենք Վենետիկի հանձնաժողովի եզրակացությունը. Սիսակ Գաբրելյան
- ԱՆ. Վենետիկի հանձնաժողովի արձանագրության վերաբերյալ հայտարարությամբ հանդես կգա Նիկոլ Փաշինյանը
- Ռուբեն Մելիքյան. Վենետիկի արձանագրությունից հետո մենք հասկացանք, թե ինչու էր իշխանության այս հապճեպությունը
- «Ազգային օրակարգ» կուսակցության խորհուրդը ողջունում է Վենետիկի հանձնաժողովի արձանագրությունը
- Վենետիկի հանձնաժողովը փաստեց՝ Քոչարյանի գործում իշխանությունը միջամտել է դատարանների գործունեությանը. Սարգիս Գրիգորյան
- «Իրավական ուղի». Վենետիկի հանձնաժողովում տեսնում են ՀՀ Սահմանադրական դատարանի գործող դատավորների մանդատի նկատմամբ միջամտության վտանգ
- Վենետիկի հանձնաժողովի դիրքորոշումը` վեթինգի և Վահե Գրիգորյանի հայտարարության մասին․ Արփինե Հովհաննիսյան
Լրահոս
Տեսանյութեր
Արդյո՞ք սա սահմանազատում է, թե՞ ճնշման տակ ինչ-որ բան տալ. Սերժ Սարգսյան
