Հասարակություն 17:36 18/11/2019 Հայաստան

Հայաստանցի սպառողը պաշտպանված չէ սննդում առկա հակաբիոտիկներից

Հակաբիոտիկների նկատմամբ  կայունություն մարդու օրգանիզմը կարող է ձեռք բերել ինչպես այդ դեղամիջոցների օգտագործման հետևանքով, այնպես էլ սննդում առկա հակաբիոտիկների հետևանքով։ Հայաստանցի սպառողն այսօր պաշտպանված չէ նման ռիսկից, նույնիսկ բավարար չափով իրազեկված չէ խնդրի, դրա հետևանքների  ու այն կանխարգելող միջոցների մասին։

Մինչդեռ պետք է հստակ իմանալ և գիտակեցել, որ հակաբիոտիկների տեղի-անտեղի օգտագործումը, դրանց՝ մարդու օրգանիզմ ներթափանացումը առաջացնում է կայունություն հակամանրէային մարմինների նկատմամբ, խնդրին լուծում չտրվելու դեպքում  մի քանի տարի անց բազմաթիվ մարդիկ կարող են մահանալ տարբեր հիվանդությունների հետևանքով, քանի որ հակաբիոտիկներն այլևս արդյունավետ չեն լինի դրանց բուժման համար։

«Քանի դեռ հայաստանցի սպառողի համար որակի չափանիշ է  ու բրենդ է տնականը, մենք միշտ բախվելու ենք այս խնդրին։ Մինչդեռ պետք է հիշել, որ տնականը չի  վերահսկվում»,-Panorama.am-ի հետ զրույցում խնդիրը ներկայացրեց Սննդի անվտանգության տեսչական մարմնի ղեկավար Գեորգի Ավետիսյանը։

Նրա խոսքով, անասնապահությամբ զբաղվող գյուղացին սովորաբար առաջնորդվում է կենդանին կորցնելու վախով ու հակաբիոտիկն օգտագործում է ինչպես կանխարգելիչ ու պրոֆիլակտիկ,  այնպես էլ  բուժման նպատակներով։

Եթե կենդանին մի փոքր վատ է  զգում, ապա առաջին հերթին հակաբոտիկ են ներարկում, իսկ դրանից հետո էլ չեն պահպանվում այն ժամկետները, որոնք անհրաժեշտ են մնացորդային նյութերը կենդանու օրգանիզմից դուրս գալու համար։

Կամ օրինակ, կանխարգելիչ  նպատակով տետրացիտլինով շաղախված կերով սնված տնական հավերի ձուն հակաբիոտիկ է պարունակում, իսկ  «առողջ ու անվտանգ» ձու գնած սպառողն այդպես էլ չի իմանում դեղամիջոցի օգտագործման մասին։ Բայց սա չի նշանակում, որ ընկերությունների արտադրանքում հակաբիոտիկներ չկան։

Այս պահին  Հայաստանի ամբողջ տարածքով իրականացվում է հակաբիոտիկների նկատմամբ կայունության դեմ պայքարի իրազեկման շաբաթ, այն կշարունակվի մինչև նոյեմբերի 22-ը։ Արշավի ընթացքում հանդիպումներ կլինեն ինչպես պրակտիկ անասնաբույժների, այնպես էլ ուսանղների հետ, քննարկումներ կլինեն նաև  ֆերմերների հետ։

Էկոնոմիկայի նախարարությունը մշակել է օրենքի նախագիծ, որով ցանկանում է սահմանափակել հակաբիոտիկների վաճառքը, նախատեսվում է նաև անասնաբույժների լիցենզավորում։ Հենց նրանց է վերապահվելու հակաբիոտիկների նշանակման ու դուրսգրման իրավունքը։ Սննդի անվտանգության տեսչական մարմնում այս նախաձեռնությունը շատ են կարևորում։

ԵՄ տարածք ձուկ և մեղր արտահանելու հնարավորություն ունենալու համար միության հետ պայմանավորվածության համաձայն, ամեն տարի պետք է մոնիտորինգի ենթարկվեն Հայաստանում արտադրված ձուկն ու մեղրը։ Այս տարի դրանց կավելանա նաև կաթն ու միսը, նմուշառումները կարվեն արտադրողների մոտից։ Հակաբիոտիկները սննդում հայտնվում են նաև կերերի միջոցով։

«Վերջին ուսումնասիրության արդյունքները բավականին հուսադրող են։ Այս տարվա մոնիտորինգի համար նոր է նմուշառումը կատարվում։ Այս առումով շատ կարևոր է խոսել ոչ թե վտանգի, այլ ռիսկի մասին, բայց դրա համար պետք է ունենալ կառավարության կողմից նշանակված ռիսկերի գնահատման գիտական կենտրոն, որն այս պահին չունենք։ Ռիսկի գնահատումը հիմնվում է, թե ինչ հաճախականությամբ ու քանակությամբ  է սպառողն օգտագործում տվյալ մթերքը, որում առկա է հակաբիոտիկը»,-ասաց Ավետիսյանը։

ԳԱԱ Էկոկենտրոնի սննդի ռիսկերի գնահատման կենտրոնի ղեկավար, սննդագիտության դոկտոր Դավիթ Պիպոյանը Panorama.am-ի հետ զրույցում հայտնեց՝ իրենց հետազոտությունների արդյունքում հայտնաբերվել են նույնիսկ արգելված հակաբիոտիկներ։ Կենտրոնի մասնագետներն իրականացրել են Հայաստանում արտադրված կենդանական ծագում ունեցող մթերքներում՝  ձուկ, մեղրիժ ու թռչնամիս, առկա հակաբիոտիկների ռիսկի գնահատում։

«Բոլոր այս սննդամթերքներում  մենք հայտնաբերել ենք հակաբիոտիկներ, նույնիսկ արգելված հակաբիոտիկներ։ Ձկան և մեղրի մեջ հայտնաբարել ենք նիտրոֆուրան, իսկ թռչնամսում՝ քլորաֆենիկոլ։ Բայց մեր ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ դրանք հանրային առողջապահական ռիսկ չեն պարունակում։ Բայց սա չի նշանակում, որ մենք պետք է մեր ձեռքերը ծալած նստենք»,-ասաց սննդագետը։

Ուսումնասիրվել է նաև ներմուծված թռչնամիսը։ Պիպոյանի խոսքով, Հայաստանում արտադրված թռչնամիսը շատ ավելի քիչ է հակաբիոտիկներ է պարունակում, քան ներմուծվածը։

«Ավելին ասեմ, Հայաստանում արտադրվածի մեջ գրեթե խախտումներ չենք հայտնաբերել, խախտումները մեծամասամբ եղել են ներկրված թռչնամսում»,-նշեց նա։

Նա ուշադրություն է հրավիրում փաստին, որ հակաբիոտիկներ պարունակող սննդամթերքը չի կարող արտահանվել։

«Հետաքրքրիր է, որ այն անտիբիոտիկները, որ մենք հայտնաբերել ենք ձկան մեջ, վերջերս Ռուսաստանի Դաշնությունը Հայաստանից արտահանված ձկնամթերքը հետ ուղարկեց հենց այդ հակաբիոտիկների պատճառով։ Այսինքն միշտ չէ, որ հանրային առողջապահական ռիսկի բացակայությունը խոսում է սննդի անվտանգ լինելու մասին»,-մանրամասնեց նա։

Պիպոյանը, ով հաճախ է մասնակցում միջազգային համաժողովների, նշում է, հիմա ԵՄ-ն հակամանրէային ազդեցություն ունեցող այլ բաղադրիչների ակտիվ փնտրտուքների մեջ են, որպեսզի հակաբիոտիկների օգտագործումը հասցվի նվազագույնի։ Եվրոպացի փորձագետներն առաջարկել են, որ անասաբուժության ու մարդաբուժության դեպքում հակաբիոտիկների տարբերակում մտցնել, որպեսզի հակամարմինները դրանց նկատմամբ կայունություն ձեռք չբերեն։

Նա ցավով է փաստում, որ Հայաստանում սննդի արտադրության ոլորտում առավել առողջ, առավել քիչ հակաբիոտիկներ, հավելումներ պարունակող սնունդ արտադրելու հարցում մրցակցություն չկա, ինչպես արևմտյան երկրներում է։ Պատճառը նաև սպառողի անտեղյակությունն է, պարենի գին ու եկամուտ հարաբերությունը, հանրային պահանջի բացակայությունը։

«Մենք ահռելի ճանապարհ ունենք անցնելու, մեր տնտեսությունները մանր են, ֆերմաները փոքր են, պրոֆեսիոնալ անասնապահություն չի վարվում։ Հայաստանը, ճիշտն ասած, 21-րդ դարի տնտեսությությունից շատ հեռու է, այստեղ հարկավոր է պետական ռազմավարություն, անասնաբուժության ոլորտում հակաբիոտիկները պետք է լինեն դեղատոմսերով, որպեսզի հնարավոր լինի պատշաճ վերահսկողություն իրականացնել։ Եթե ընդունվի օրենքը ու չլինի պատշաճ գործիքակազմ, ապա որևէ արդյունք չենք ունենա։ Իրավական ակտն ու գործիքակազմը լրիվ տարբեր բաներ են»,-մանրամասնեց կենտրոնի տնօրենը։

Նա խորհուրդ է տալիս գնել այնպիսի սննդամթերք, որը ենթարկվել է լաբորատոր փորձաքննության, ունի համապատասխանության գնահատում,  մակնշված ու փաթեթավորված է։



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

15:42
Կրեմլը մեկնաբանել է Ստոլտենբերգի հարավկովկասյան շրջագայությունը
«Կովկասում իր ազդեցությունն ու ներկայությունն ընդլայնելու ՆԱՏՕ-ի փորձերը դժվար թե կայունություն հաղորդեն տարածաշրջանին»,- այս մասին...
Աղբյուր` Panorama.am
15:36
Սևանի տարածաշրջանի ավտոճանապարհները դժվարանցանելի են
«Ճանապարհային դեպարտամենտ» հիմնադրամը տեղեկացնում է, որ մարտի 19-ին՝ ժամը 15։00-ի դրությամբ, առատ ձյան պատճառով Սևանի տարածաշրջանի...
Աղբյուր` Panorama.am
15:34
Եվրադիտորդները Հայաստանում են, բայց երկրի ղեկավարը Տավուշում սպառնում է նոր պատերազմով. Գեղամ Մանուկյան
«Եվրադիտորդները Հայաստանում են, բայց երկրի ղեկավարը Տավուշում սպառնում է նոր պատերազմով, նոր օկուպացիայով»,- հայտարարեց...
Աղբյուր` Panorama.am
15:06
Նիկոլ Փաշինյանին ցեխն ենք կոխել, հանել, վախենալու բան չունեմ. Ոսկեպարցի
«Նիկոլ Փաշինյանին ցեխն ենք կոխել, հանել »,-Մեդահաբի հետ զրույցում հայտարարել է Տավուշի մարզի Ոսկեպար գյուղի բնակիչներից մի տղամարդ։...
Աղբյուր` Panorama.am
14:57
Զախարովան նշել է պատճառը՝ ինչու է Փաշինյանը Տավուշում հայտարարել Ադրբեջանի հետ մոտալուտ պատերազմի սպառնալիքի մասին
«Ուշադրություն դարձրեք՝ այս հայտարարությունը ոչ մի կերպ կապված չէ Ռուսաստանի հետ»
Աղբյուր` Panorama.am
14:55
Առանց արցունքների. Վալերի Լեոնտևը 75-ամյակին հայտարարել է բեմից հեռանալու մասին
Ռուս երգիչ Վալերի Լեոնտևը հայտարարել է բեմից հեռանալու մասին։ Նա նշում է  իր 75-ամյակը։ «Հեռանում եմ առանց արցունքների ու խռպոտ...
Աղբյուր` Panorama.am
14:45
Հայկական կողմը մեծապես կարևորում է ԵՄ-ի հետ անվտանգային ոլորտում համագործակցության խորացումը. Մնացական Սաֆարյան
«Հայաստանը մեծապես կարևորում է ինչպես Հայաստանում ԵՄ քաղաքացիական առաքելության գործունեությունը, այնպես էլ ԵՄ-ի հետ անվտանգային ոլորտում...
Աղբյուր` Panorama.am
14:38
Ըստ ՔՊ-ական Հովիկ Աղազարյանի՝ Տավուշում կան բնակավայրեր, որոնք պետք է վերադարձվեն Ադրբեջանին
«Տավուշի մարզում չկան գյուղեր, որոնք պետք է հանձնվեն Ադրբեջանին։ Տավուշում կան բնակավայրեր, որոնք պատկանել են Խորհրդային Ադրբեջանին...
Աղբյուր` Panorama.am
14:26
Տավուշցիները Փաշինյանին ասել են՝ թշնամուն բերում ես, հասցնում գյուղի մեջ, այստեղ մա՞րդ է մնալու, ի՞նչ է՝ խրամատը խոհանացում փորենք
«Հարցեր են ուղղել՝ ինչ տարածքներ ես զիջում, այդ տարածքների վրա դու ամագ ունե՞ս, որևէ մի պատերազմի, ազատագրական պայքարի մասնակցած կա՞ս, քրտինք, արյուն թափած կա՞ս»։
Աղբյուր` Panorama.am
14:18
Անգլերենի մոլուցքները հանեք, օրենքում «ՍԵՅՖ» բառը մի գրեք. Թադևոս Ավետիսյան
«Էկոնոմիկայի նախարարության պատասխանատուները գնալով ինձ ավելի շատ են զարմացնում, բերում են նախագիծը, սակայն որոշ հարցերի վերաբերյալ...
Աղբյուր` Panorama.am
14:00
Հայ-գերմանական արշավախմբի ստացած տվյալները նոր լույս են սփռում Արտաշատ մայրաքաղաքի գործընթացների վրա
ԳԱԱ Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի գիտնականները Գերմանիայի Մյունսթերի համալսարանի գործընկերների հետ Արտաշատ մայրաքա­ղաքի պեղումների...
Աղբյուր` Panorama.am
13:45
Սա պատմական այց է Հայաստան. Խավիեր Կոլոմինան՝ ՆԱՏՕ-ի քարտուղարի այցի մասին
«Հաճելի է վերադառնալ Կովկաս՝ այս անգամ ուղեկցելով ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարին՝ Ենս Ստոլտենբերգին»,- X-ի իր միկրոբլոգում գրել է...
Աղբյուր` Panorama.am
13:39
Ինչպես Սյունիքում «ճշգրտումներից» հետո Հայաստանը բան չստացավ, նույնը լինելու է Տավուշի դեպքում. Տիգրան Աբրահամյան
«Հայաստանյան իշխանության հիմնական քաղաքական  վարքագծային առանձնահատկություններից մեկն այն է, որ բոլոր խնդրահարույց իրավիճակներում,...
Աղբյուր` Panorama.am
13:36
Փոսն ընկած տրոլեյբուսը չի վնասվել
«Տերյան-Կորյուն փողոցների  խաչմերուկում այսօր  համայնքային ենթակայությամբ գործող տրոլեյբուսը հայտնվել էր շինարարի կողմից փողոցը...
Աղբյուր` Panorama.am
13:25
Թաթոյան. Տավուշում տեղի ունեցողը որևէ առնչություն չունի պետական սահմանի դելիմիտացիայի կամ դեմարկացիայի հետ
Տավուշում տեղի ունեցողը որևէ առնչություն չունի պետական սահմանի դելիմիտացիայի կամ դեմարկացիայի հետ: Ահազանգում է Հայաստանի նախկին ՄԻՊ Արման...
Աղբյուր` Panorama.am
13:15
Այս տարի պարենային ապահովվածությունը ցորենի գծով իջնելու է 20 %-ից էլ ներքև, ինչը մարտահրավեր է. Աշոտ Հարությունյան
Սոցիալական ցանցերում օգտատերերը մտահոգություն են հայտնում, որ մեղմ ձմեռվա արդյունքում հանրապետությունում վնասված կիլինեն աշնանացան ցորենի...
Աղբյուր` Panorama.am
13:02
Գլխիվայր շրջված մեքենաներ. Ինչ է կատարվում հանրապետության ճանապարհներին
Առատ տեղումներով պայմանավորված վթարային ու դժվարին իրավիճակ է  ստեղծվել հանրապետության ճանապարհներին։ ՆԳՆ փրկարար ծառայության...
Աղբյուր` Panorama.am
12:55
Շտապօգնության ավտոմեքենան արգելափակվել է ցեխակույտի մեջ
Ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոն  մարտի 19-ին, ժամը 08:12-ին ահազանգ է ստացվել, որ Կոտայքի մարզի Քանաքեռավան գյուղից դեպի...
Աղբյուր` Panorama.am
12:49
Տեղի է ունեցել Փաշինյանի և ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարի առանձնազրույցը
Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը կառավարությունում հյուրընկալել է ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար Յենս Ստոլտենբերգին: Վարչապետի աշխատակազմից հայտնում են՝...
Աղբյուր` Panorama.am
12:38
Նիկոլ Փաշինյանը շնորհավորական ուղերձ է հղել Վլադիմիր Պուտինին
 Նիկոլ Փաշինյանը շնորհավորական ուղերձ  է հղել Վլադիմիր Պուտինին՝ Ռուսաստանի Դաշնության նախագահի պաշտոնում վերընտրվելու առիթով:...
Աղբյուր` Panorama.am
12:22
Երևանում տրոլեյբուսը հայտնվել է հսկա փոսի մեջ
Երևանում տրոլեյբուսը հայտնվել է հսկա փոսի մեջ ու չի կարողանում շարժվել։ Ուղևորները ստիպված են եղել իջնել։ Դեպքի վայր է ժամանել փրկարար...
Աղբյուր` Panorama.am
12:10
Սերգեյ Խաչատրյանը, Անա Չումաչենկոն և մեծահամբավ այլ երաժիշտներ ընդգրկված են Խաչատրյանի անվան մրցույթի ժյուրիի կազմում
Արամ Խաչատրյանի անվան 20-րդ միջազգային մրցույթի ժյուրիի կազմում ընդգրկված են մեծահամբավ երաժիշտներ։ Հիշեցնենք, որ այս տարի մրցույթն անցկացվում է...
Աղբյուր` Panorama.am
12:10
Սերժ Սարգսյանը շնորհավորական ուղերձ է հղել Վլադիմիր Պուտինին
ՀՀ երրորդ նախագահ, ՀՀԿ նախագահ Սերժ Սարգսյանը շնորհավորական ուղերձ է հղել Վլադիմիր Պուտինին` ՌԴ նախագահի ընտրություններում համոզիչ հաղթանակի...
Աղբյուր` Panorama.am
11:13
Պետությունից մինչև ինքնապաշտպանական ջոկատներ. Վահե Հովհաննիսյան
«Մենք գտնվում ենք պետական համապարփակ աննորմալության փուլում, սրանից պետք է դուրս գալ»։
Աղբյուր` Panorama.am
11:06
Հայաստանին է մոտենում է հաջորդ ցիկլոնը
Հարավից հզոր ցիկլոնի ներթափանցմամբ պայմանավորված հանրապետության ամբողջ տարածքում դիտվել են առատ տեղումներ, Շիրակում, Լոռիում, Տավուշի...
Աղբյուր` Panorama.am
10:58
Առաջարկվում է երկրորդ Հ1 ստեղծել՝ հանրապետական հեռարձակման
«Նախագծով առաջարկվում է հանրային հեռարձակողին հնարավորություն տալ առանց լիցենզիայի և մրցույթի հանրային մուլտիպլեքսում ուեննալ ևս մեկ...
Աղբյուր` Panorama.am
10:56
Եթե նույնիսկ արվի մի բան, որն ընկալեք ձեր դեմ, դա արտահայտում է ձեր լավագույն շահը. Փաշինյանը ալիևի լեզու է թափում
«Ես եկել եմ Ոսկեպար և Կիրանց, որովհետև սահմանագծման գործընթացը կարող է որոշակի խնդիրներ առաջացնել մեր որոշ բնակավայրերի համար, բայց մյուս...
Աղբյուր` Panorama.am
10:33
Աշխարհում վնասաբեր փոստային առաքումների քանակը նվազել է, ֆիշինգային գրոհներինը՝ ավելացել. «Կասպերսկի»
Գլոբալ փոստային տրաֆիկում սպամի միջին մասնաբաժինը 2023-ին նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի համեմատ նվազել է 3,03 տ.կ.-ով և կազմել 45,60%: 2022-ին...
Աղբյուր` Panorama.am
10:17
Եթե ճիշտ եմ հասկանում, «Պատիվ ունեմ» խմբակցությունը չի գրանցվել, որպեսզի քվորում չլինի. Ռուբինյան
Այսօր մեկնարկում է Ազգային ժողովի հերթական քառօրյան։ Սակայն քվորում չլինելու պատճառով, նիստը քիչ ուշ մեկնարկեց։ Նախ գրանցվեց 47 պատգամավոր,...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Եթե մտանք նոր սահման գծելու տրամաբանության մեջ, մենք մեր բոլոր սահմանները կկորցնենք. Փաշինյան
12:08 19/03/2024

Եթե մտանք նոր սահման գծելու տրամաբանության մեջ, մենք մեր բոլոր սահմանները կկորցնենք. Փաշինյան

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}