Հասարակություն 10:11 05/12/2019 Աշխարհում

Արա Սանճեան. «Հայաստան» հիմնադրամը համահայկական չէ՞

Միչիգանի Դիրբորնի համալսարանի Հայագիտության կենտրոնի տնօրեն, պրոֆեսոր Արա Սանճեանը ֆեյսբուքյան գրառմամբ անդրադարձել է  «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի դրամահավաքին: Նա գրել է. 

«Այն ինչ, որ պիտի գրեմ հիմա՝ «Հայաստան» հիմնադրամի տարեկան թելեթոնին առնչութեամբ, մտածուած էր երբ այս տարուան թողարկման առաջին, երեւանեան հատուածին կը հետեւէի։ Տասը միլիոնի հասնող հանգանակութեան վերջնարդիւնքը որեւէ ազդեցութիւն չունեցաւ գրելիքիս վրայ։ Ի դէպ, վիճակագրութիւնը սիրող ընթերցողներուն համար գրեմ թէ յայտարարուած գումարը ամենացածն է 2005 թուականի թելեթոնէն ի վեր, եւ ասիկա չորրորդ յաջորդական տարին է ուր խոստացուած գումարը հետեւողական անկում կը կրէ։

Հիմնադրամի ամէնամեայ թելեթոնները դարձած են չափազանց միօրինակ, յատկապէս՝ իրենց գաղափարական բովանդակութեամբ։ Կարծես կանխատեսելի եկեղեցական արարողութեան մը կը հետեւիս, ուր ի սկզբանէ գիտես թէ նոյն ձայնասկաւառակն է, որ անփոփոխ պիտի կրկնուի անցեալ տարիներուն նման։ Նախագահներու, վարչապետներու, գործադիր տնօրէններու փոփոխութիւնները ոչ մէկ փոփոխութիւն կը մտցնեն ամէն տարի կրկնուածին մէջ։

Իբրեւ օրինակ, նշեմ փոփոխութեան մէկ առաջարկ։ (Եթէ յառաջիկայ օրերուն ազատ ժամանակ գտնեմ, մէկ-երկու յաւելեալ բան եւս կը փորձեմ գրել։)

2017 թուականին՝ նախքան 2018 Ապրիլ-Մայիս ամիսներուն իրականացած ժողովրդական ըմբոստացումն ու քաղաքական փոփոխութիւնը, այլ կապակցութեամբ գրած էի. «1991-ին Հայաստանի վերանկախացումէն ետք սփիւռքի հետ յարաբերութիւններու քննարկումը եւ մեծ մասամբ նաեւ անոնց գործնականացումը դրուած է գործադիր իշխանութեան ուսերուն։ Ներկայ Հայաստանը` ըստ իր Սահմանադրութեան, ժողովրդավարական պետութիւն է։ Երկրի ղեկավարման մէջ մեծ դեր վերապահուած է իրարու դէմ, հաւասար պայմաններու ներքոյ մրցելիք կուսակցութիւններուն։ Այս կուսակցութիւնները` ունենալով տարբեր աշխարհահայեացքներ, հաւանական է, որ նաեւ տարբեր պատկերացումներ որդեգրեն Հայաստան-սփիւռք փոխյարաբերութիւններուն վերաբերեալ։ Ժողովրդավարութեան դասական ըմբռնման համաձայն, կառավարութեան քաղաքականութիւնը` իր անխուսափելի վերիվայրումներով, պիտի յստականար միջկուսակցական բանավէճի ընթացքին` ընտրութիւններու ժամանակ քուէարկողներուն անմիջական յանձնարարականներով։ Բայց Հայաստանը` 1995-էն առ այսօր չէ կրցած ժողովուրդի համընդհանուր վստահութեան արժանանալ, արդար եւ օրինական ընտրութիւններ կայացնել, որու հետեւանքով ալ 1996-էն սկսեալ Հայաստանի բոլոր նախագահները անօրինակարգ համարուած են իրենց քաղաքացիներուն կարեւոր մէկ մասին, ինչպէս եւ երկրէն ներս գործող շարք մը ազդեցիկ քաղաքական ուժերու կողմէ։

«Այս իրողութիւնն արգելք հանդիսացած է, որ հայրենիքն ու սփիւռքը մէկտեղելու առաջադրանքով կազմակերպուած բոլոր մեծ հաւաքներուն Հայաստանը ներկայանայ իր քաղաքական, գաղափարախօսական ու մշակութային ամբողջ բազմազանութեամբ։ Ընդդիմադիր բազմաթիւ ուժեր բացակայած են այս հաւաքներէն ու վերջիններս վերածուած են Հայաստանի պետական պաշտօնեաներու եւ սփիւռքէն հրաւիրուած կազմակերպութիւններու եւ անհատներու միջեւ երկխօսութեան։ Գուցէ հայաստանեան կողմի ամբողջական ներկայացուցչականութեան բացակայութեան հետեւանքով է, կամ ալ` Հայաստանէն եւ սփիւռքէն մասնակիցները մասամբ կաշկանդող աւելի խոր բարոյահոգեբանական պատճառներու, որ այս հաւաքներու օրակարգէն դուրս մնացած են բազմաթիւ հիմնահարցեր, ինչպէս` սփիւռքեան տարբեր հատուածներու ակնկալիքներուն շարադրումը Հայաստանէն, կամ հակառակը` Հայաստանի հասարակութեան այլազան շերտերուն սպասումները աշխարհասփիւռ Հայութենէն, կամ թէ ինչպէ՛ս պէտք է վերաբերիլ եթէ այդ երկու հատուածներէն մէկը համաձայն չըլլայ միւսի օրակարգին։ Չեն քննարկուած նաեւ այն պայմանները, որոնց առկայութեան պարագային աւելի շատ պիտի ըլլար ներգաղթը ե՛ւ յետեղեռնեան, աւանդական ե՛ւ նոր, յետխորհրդային սփիւռքներէն։ Ի հարկէ, այսպիսի հաւաքներ կամ հայկական պետականութիւնը միայնակ ի վիճակի չեն այս բոլորը լուծելու, բայց արժէր որ այս տիպի հաւաքներով հիմքերը դրուէին այս լրջագոյն հարցերուն մանրազնին, գիտական ուսումնասիրութեան եւ անոնց լուծումներ գտնելու քննարկման»:

Այս տողերը միտքս եկան երբ թելեթոնի առաջին բաժնին ընթացքին շարան-շարան երեւանեան տաղաւար հրաւիրուեցան ՔՊ-ական նախարարներ։ Հակառակ որ 2018 թուականի ընտրութիւններուն օրինականութիւնը երբեք չվիճարկուեցաւ, Հայաստանի մէջ գործունէութիւն ծաւալող քաղաքական որեւէ այլ ոյժի ներկայացուցիչի խօսափող չտրամադրուեցաւ՝ համայն հայութեան մասնակցութեան կոչ ընելու։ Երկինքը փո՞ւլ պիտի գար եթէ առնուազն տաղաւար հրաւիրուէին նաեւ Հայաստանի խորհրդարանին մէջ գործունէութիւն ծաւալող Բարգաւաճ ու Լուսաւոր Հայաստան կուսակցութիւններէն ներկայացուցիչներ։ Այս հիմնադրամը համահայկական չէ՞։ Խորհրդարանի, ոչ-իշխանական կուսակցութիւնները Հայաստանի պետականութեան մէկ մասը չե՞ն։ Մի քանի օր առաջ շատ ուրախալի էր տեսնել ընդդիմադիր կուսակցութեան ներկայացուցիչին ընտրութիւնը փտածութեան դէմ պայքարելիք խորհուրդի նախագահի պաշտօնին։ Լաւ չ’ըլլա՞ր եթէ Հայաստանի խորհրդարանին մէջ ներկայացուած բոլոր կուսակցութիւններուն ալ ի պաշտօնէ տեղ տրուի հիմնադրամի աշխատանքներուն մէջ։ Ասիկա չ’աւելցնե՞ր հիմնադրամի հեղինակութիւնն իբրեւ համահայկական կառոյց»։

Գրառմանը օգտատերերից մեկը (Hovic Atokian)  հետևյալ մեկնաբանությունն է արել. «Բայց գումարին պակսիլը բնական է, որովհետեւ հիները կ՛երթան (աւելի հայախօս եւ հայրենիքի հետ կապ պահող) եւ կը մնան նորերը (աւելի անտարբեր իրենց հայութեան նկատմամբ), ուրեմն ակնկալէ որ այդ գումարը օր մը պիտի հասնի 0-ի»։

Մեկ այլ օգտատեր (Sevak Sevan Arshakian) մասնավորապես գրել է. «Հիմնադրամի» և Սփյուռքի նկատմամբ ՀՀ իշխանության քաղաքականության ձախողության պատճառը այն է, որ ՀՀ նոր իշխանությունները, կատարում են նույնը ինչ անում էին հները, սպասելով նոր արդյունք։ Ցանկացած գործ հաջողելու համար, պետք է լսել մասնագետներին, լինել առարկայական, ունենալ հստակ նպատակ, ծրագիր և մեխանիզմ»: 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Հարակից հրապարակումներ`

Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

11:46
Ռուբեն Մխիթարյանը՝ ՔՊ-ականներին. Դուք վախեցած եք, դա ակնհայտ է
Հայտնի պրոդյուսեր Ռուբեն Մխիթարյանը գրում է. «Դուք վախեցած եք: Դա երևում է: Դա ակնհայտ է: Դա զգացվում է նույնիսկ ձեր հազիվ բռնվող...
Աղբյուր` Panorama.am
11:44
Եթե Տավուշի գյուղերի հանձնման պրոցեսը տեղի ունենա, այդտեղից կսկսվի պետականության վերջնական ավարտը. Սուրեն Պետրոսյան
«Երևան-Նոյեմբերյան միջպետական ճանապարհն անցնում է ադրբեջանցիների տոտալ վերահսկողության տակ։ Գյուղից մի փոքր աջ գազատարն է, որը ևս անցնում է ադրբեջանցիներին»։
Աղբյուր` Panorama.am
11:35
Օդային ճանապարհով փորձ է արվել Հայաստան ներմուծել առանց հայտարարագրման բջջային հեռախոսներ
ՊԵԿ էլեկտրոնային առևտրի և օդային տրանսպորտով իրականացվող փոխադրումների վարչությունում օրերս հայտնաբերվել է մաքսային կանոնների խախտման նոր դեպք։...
Աղբյուր` Panorama.am
10:53
Զելենսկին, թերևս, առաջին անգամ բաց տեքստով խոստովանել է, որ Ուկրաինան պատերազմում պարտվում է. Քաղաքագետ
Քաղաքագետ Սուրեն Սուրենյանցը գրում է. «Զելենսկին, թերևս, առաջին անգամ բաց տեքստով խոստովանել է, որ Ուկրաինան պատերազմում պարտվում է:...
Աղբյուր` Panorama.am
10:48
Հայաստանում արգելափակվել են «Երեկոն Վլադիմիր Սոլովյովի հետ» և «Կիրակի երեկոն Վլադիմիր Սոլովյովի հետ» հաղորդումները
«Հայաստանի հեռուստատեսային և ռադիոհաղորդիչ ցանց» (ՀՀՌՑ) ՓԲԸ-ն արգելափակել է հանրային մուլտիպլեքսով սփռվող «ՌՏՌ-Պլանետա»...
Աղբյուր` Panorama.am
10:37
Իմ անունից սուտ հայտարարություններ են արվում. Լևոն Քոչարյան
ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Լևոն Քոչարյանը հայտարարել է, որ իր անունից սուտ հայտարարություններ են տարածվում։...
Աղբյուր` Panorama.am
10:22
Պետք է կոնկրետ հողի վրա կազմակերպել այդ ինքնապաշտպանությունը. Արմեն Այվազյան
«Տավուշի այդ բնակավայրերի բնակիչներն արեցին ամենագլխավորը, ասացին՝ մենք համաձայն չենք, կռվելու ենք»,-Aysor.am-ի «Հարցեր...
Աղբյուր` Panorama.am
10:16
Խուզարկում են Ժիրայր Սէֆիլյանի ու այլոց բնակարանները
«Այս պահին ոստիկանությունը խուզարկություն է իրականացնում Բևեռի խորհրդի անդամ Ժիրայր Սէֆիլյանի բնակարանում»։ Այս մասին հայտնում...
Աղբյուր` Panorama.am
10:14
Արցախի նախագահը այլ դիրքորոշում ունի և դրա մասին բաց խոսում է. Աբրահամյան
«Փաշինյանը հավաստիացրել է ադրբեջանցի գործընկերներին՝ անհանգստանալու բան չկա, իրենք չեն ճանաչում Արցախի վտարանդի կառավարությունը, Արցախի հարցը փակելու ճանապարհին պատրաստ են ծայրահեղ քայլերի»։
Աղբյուր` Panorama.am
09:51
Պուտինը զարմացել է, որ Փաշինյանը Պրահայում Արցախն Ադրբեջանի մաս է ճանաչել. Լավրով
ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը զարմանցել է, որ Նիկոլ Փաշինյանը Պրահայում  Արցախի Հանրապետությունը ճանաչել է Ադրբեջանի մաս։...
Աղբյուր` Panorama.am
09:46
Հռոմի պապը խախտել է ավանդույթն ու լվացել միայն կին բանտարկյալների ոտքերը
Հռոմի Ֆրանցիսկոս պապը հինգշաբթի օրը Հռոմի բանտում լվացել է 12 կանանց ոտքերը՝ ոտնլվայի արարողության ժամանակ։ Սա առաջին անգամն է, որ Հռոմի պապն...
Աղբյուր` Panorama.am
09:42
Վաղ առավոտյան խուզարկել են գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանի տունը
Գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանը ֆեյսբուքյան ուղիղ եթերում հայտնում է, որ առավոր շուտ եկել են իր տունն են խուզարկում՝ զենք -զինամթերք հայտանաբերելու...
Աղբյուր` Panorama.am
09:39
Ռուսաստանը պատրաստ է նպաստել Երևանի և Բաքվի հարաբերությունների կարգավորմանը. Լավրով
«Հայաստանի ղեկավարությունը, ծանոթ է Մոսկվայի տեսակետին, գիտի Ռուսաստանի Դաշնության պատրաստակամության մասին՝ նպաստելու Ադրբեջանի հետ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:33
«Ժողովուրդ». Գյումրիում ՔՊ-ականներին շատ «ջերմ» ընդունելություն են ցույց տվել տեղացիները
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «Ինչպես արդեն հայտնի է, շաբաթ օրը՝ մարտի 23-ին, իշխանական վերնախավը, Նիկոլ Փաշինյանի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:24
«Հրապարակ». Ոսկեպարցիներն անհամբերությամբ սպասում են Փաշինյանի այցին
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Երեկ լրացավ տասնօրյա ժամկետը, երբ Նիկոլ Փաշինյանը Տավուշի Ոսկեպար, Բաղանիս և հարակից...
Աղբյուր` Panorama.am
09:23
Փոխանակման կետերում ռուբլին, եվրոն և դոլարը էժանացել են
ՀՀ բանկերում այսօր՝ մարտի 29-ին ժամը 09:10-ի դրությամբ, ԱՄՆ դոլարի առքի միջին փոխարժեքը կազմում է 390.72 դրամ՝ էժանանոլով 0.57 դրամով։ Ըստ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:18
«Ժողովուրդ». Փոքրիկ Հայաստան, բայց 29 հազար 800 կմ² ձգվող կոռուպցիոն սկանդալներ
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «Արցախի ներդրումային հիմնադրամը, որպես «Զարգացման արցախյան գործակալություն» ՊՈԱԿ-ի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:12
«Ժողովուրդ». Գյումրիում ՔՊ-ականներին շատ «ջերմ» ընդունելություն են ցույց տվել տեղացիները
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «Ինչպես արդեն հայտնի է, շաբաթ օրը՝ մարտի 23-ին, իշխանական վերնախավը, Նիկոլ Փաշինյանի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:09
«Հրապարակ». Իշխան Սաղաթելյանի հո նկատմամբ դատախազությունը հարուցել է հանրային քրեական հետապնդում
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «ՀՅԴ ԳՄ ներկայացուցիչ, ԱԺ պատգամավոր Իշխան Սաղաթելյանի հոր` Վաչիկ Սաղաթելյանի նկատմամբ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:07
«Ժողովուրդ». Պաշտոնային ոչ հարիր պահվածքը ազդելու է Հայաստանի կողմից արտերկրում նշանակված 51 պատվավոր հյուպատոսների գործունեության վրա
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. ««Ժողովուրդ» օրաթերթը տեղեկացավ, որ ԱԳՆ արարողակարգի ղեկավար Գագիկ Վանոյանը, որը...
Աղբյուր` Panorama.am
09:01
«Հրապարակ». Ինչ պաշտոն կստանա Դիանա Գալոյանը
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Տնտեսագիտական համալսարանի արդեն նախկին ռեկտոր Դիանա Գալոյանը, մեր տեղեկություններով, շուտով...
Աղբյուր` Panorama.am
09:00
«Հրապարակ». Փաշինյանը ջանք, եռանդ և ֆինանս չի խնայում իր անձնական պաշտպանության համար
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Պատերազմից ի վեր Նիկոլ Փաշինյանը ջանք, եռանդ և ֆինանս չի խնայում իր անձնական պաշտպանությունն...
Աղբյուր` Panorama.am
08:56
«Ժողովուրդ». Ովքե՞ր են ընդգրկված Հայկ Մարությանի կուսակցությունում
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «Երեկ հայտնի դարձավ, որ Երևանի նախկին քաղաքապետ Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնել՝...
Աղբյուր` Panorama.am
08:54
«Ժողովուրդ». Կարճ ասած՝ Նիկոլ Փաշինյանը խաբել է
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «2019թ ապրիլի 17-ին ՀՀ Ազգային ժողովում Նիկոլ Փաշինյանը այսպիսի միտք արտահայտեց. «Մենք...
Աղբյուր` Panorama.am
08:51
Գյանջայի Ալիևի անվան պողոտայում խոշոր հրդեհ է բռնկվել
Ադրբեջանի Գյանջա քաղաքի՝ Հեյդար Ալիևի անվան պողոտայի հինգհարկանի շենքերից մեկում խոշոր հրդեհ է բռնկվել։ Այս մասին գրում են ադրբեջանակն...
Աղբյուր` Panorama.am
08:30
Ավագ ուրբաթ
Ավագ ուրբաթը Հիսուս Քրիստոսի չարչարանաց, խաչելության, մահվան ու թաղման հիշատակության օրն է:
Աղբյուր` Panorama.am
07:34
Որ հասցեներում այսօր լույս չի լինի
«Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր» փակ բաժնետիրական ընկերությունը տեղեկացնում է, որ մարտի 29-ին պլանային նորոգման աշխատանքներ...
Աղբյուր` Panorama.am
07:29
Վազգեն Ռշտունի. Դժվարին որոշում եմ կայացրել այս պահին չհավակնել ԲԴԽ դատավոր անդամի թափուր տեղին
Վերաքննիչ քրեական դատարանի դատավոր Վազգեն Ռշտունին հայտարարություն է տարածել, որում մասնավորապես ասվում է. «Ցանկանում եմ իրազեկել, որ...
Աղբյուր` Panorama.am
23:01
Ալեն Սիմոյանը մեծահոգաբար Ադրբեջանին է տալիս այն, ինչը «իրենցն է»
«Իմ միջազգային գործընկերները երբ մեկնում են Բաքու, իրենց հետ խոսելիս ասում եմ, որ մենք մտահոգություն ունենք, որ Ադրբեջանը պատրաստվում է...
Աղբյուր` Panorama.am
22:31
Ինչպե՞ս Ժաննա Անդրեասյանը դասարաններում կկրճատի աշակերտների թիվը
«Հանրակրթության նոր չափորոշիչի ներդրմանը զուգահեռ դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը, արդյունքում տարրական և միջին դասարաններում...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Եթե Տավուշի գյուղերի հանձնման պրոցեսը տեղի ունենա, այդտեղից կսկսվի պետականության վերջնական ավարտը
11:57 29/03/2024

Եթե Տավուշի գյուղերի հանձնման պրոցեսը տեղի ունենա, այդտեղից կսկսվի պետականության վերջնական ավարտը

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}