Իրավունք 20:00 14/12/2019 Հայաստան

Այգիս չորացել է՝ պոչանքի հետևանքով, պատրաստվում եմ դիմել դատարան. Ճոճկան գյուղի բնակիչ

Հայաստանում  էկոլոգիական  իրավունքի խախտման դեպքեր  հաճախ են հանդիպում, հատկապես այն  մարզերում, որտեղ ակտիվ է հանքարդյունաբերությունը: Պետք է նաև փաստել, որ շատ դեպքերում  բնակիչները  տեղեկացված չեն իրենց իրավունքներից և առավել ևս  վտանգներին կամ իրավունքներին ծանոթանում են այն ժամանակ, երբ արդեն, այսպես ասած, «դանակը ոսկորին է հասնում»:

Արդեն երկրորդ տարին է  «Արնիկա»  չեխական կազմակերպությունը   հետազոտություն է իրականացնում Լոռու մարզի  Ալավերդի և Ախթալա համայնքներում: Այնտեղ են Ալավերդու պղնձաձուլարանը, ինչպես նաև «Ախթալա ԼՀԿ»-ի կողմից շահագործվող Շամլուղի պղնձի հանքավայրն և պոչամբարները:  Տասը բնակավայրից վերցված փորձանմուշները՝  հողից, սննդից և մարդու մազերից, հետազոտվել են Պրահայի համալսարանական լաբորատորիայում:

«Համայնքային համախմբման և աջակցության կենտրոն» ՀԿ-ի նախագահ Օլեգ Դուլգարյանը panorama.am-ի հետ զրույցում տեղեկացրեց, որ հայտնաբերվել են ծանր մետաղներ, որոնք գերազանցել  թե տեղական, և թե միջազգային  թույլատրելի նորմայի սահմանը մի քանի անգամ.

«Մի շարք ծանր մետաղներ են հայտնաբերվել: Առաջին տեղում մկնդեղն է: Հողի որոշ փորձանմուշներում մկնդեղի կոնցենտրացիան ընդհուպ 70 անգամ գերազանցել է նորմը:  Ըստ բնակավայրերի կարող ենք ասել, թե որտեղ է ավելի մեծ  ռիսկը կամ դրա քանակությունը որտեղ է ավելի շատ հանդիպել: Օրինակ՝ Ախթալա համայնքի Ճոճկան գյուղում է  մկնդեղն ամենատարածվածը: Երկրորդ տեղում կադիումն է, իսկ երրորդը՝ նիկելը: Նիկելը հատկապես ամենից շատ հանդիպել է  Աքորի գյուղում, մարդկանց մազերի մեջ: Բոլոր այս ծանր մետաղները  քաղցկեղածին և ոչ քաղցկեղածին  մի շարք  հիվանդությունների պատճառ կարող են դառնալ»,-ասաց նա:

Շարունակելով ներկայացնել հետազոտության արդյունքները, Դուլքարյանը նշեց, որ չեխ մասնագետների կողմից հետազոտվել  է նաև սննդում ՝ վտանգավոր նյութերի քանակությունը և որպես ինդիկատոր վերցրել են ազատ պայմաններում տեղաշարժվող հավերի հավկիթները:

«Դիօքսինների միացություններ են հայտնաբերվել հավկիթների մեջ, որոնք քաղցկեղածին են  և վտանգ են ներկայացնում մարդու առողջության համար: Իսկ Ալավերդի քաղաքում  սննդի մեջ դիօքսինի քանակությունը տագնապ է առաջացնում, քանի որ  նորմայից մի քանի անգամ գերազանցում է դրանց քանակությունը: Այսպես օրինակ՝ Միջազգային ստանդարտների առավելագույն շեմից  գերազանցում են 2,5 անգամ, իսկ Հայաստանի ստանդարտներից՝ 1,8  անգամ: Համեմատության համար վերցրել ենք նաև  սուպերմարկետից գնված  հավկիթները, դրանց մեջ դիօքինների քանակը 0,20 մլ է, իսկ ահա Ալավերդիում հավերի ձվերի մեջ պարունակում է շուրջ 15 մլ: Մենք  ուսումնասիրել ենք հավկիթները, քանի որ դրանք ինդիկատոր են համարվում, այսինքն՝ եթե հավկիթի մեջ հայտնաբերվում է նյութ, ուրեմն ավելի մեծ քանակությամբ կա մսամթերքի և կաթնամթերքի մեջ»,-ասաց «Համայնքային համախմբման և աջակցության կենտրոն» ՀԿ-ի նախագահը:



Հատկանշական է, որ հետազոտության արդյունքները սկսել է մտահոգել նաև տեղի բնակիչներին: Եվ հիմնականում նրանց, որոնց  հողատարածքներից  փորձանմուշներ են վերցվել:

Panorama.am-ի հետ զրույցում Մեծ Այրում գյուղի բնակիչ  Հարութ Դանիելյանին  մտահոգում է  իր և ընտանիքի անդամների առողջական վիճակը: Նրա  տունը Նահատակի պոչամբարին շատ մոտ է՝ ընդամենը հիսուն մետր հեռավորության վրա: Երեք  երեխա ունի, որոնք պարբերաբար հիվանդանում են: Երկու տարի առաջ էլ  երեխաներից մեկը  ծանր թունավորմամբ ընկել է հիվանդանոց: Շուրջ մեկուկես տարի բուժում են ստացել: Հիմա Դանիելյանը վստահ է, որ պոչամբարի թունավոր նյութերն են երեխաների հիվանդությունների պատճառը: Տունը գնել է մի քանի տարի առաջ, երբ նոր ընտանիք է կազմել, այն ժամանակ չի  գիտակցել պոչամբարի վտանգավորության մասին  և հիմա չի կարողանում վաճառել.

«Ոչ ոք չի ցանկանում պոչամբարի  մոտ տուն առնել: երեխեքս էլ արդեն իմունիտետ չունեն, անընդհատ հիվանդանում են: Ուզում եմ գնալ այստեղից հեռու, չգիտեմ կողքի գյուղ, կամ Ախթալա, բայց այստեղից հեռու: Դիմել եմ  գործարանի տնօրենին, բայց անվտանգության աշխատակիցը ներս չթողեց՝ պատասխանելով, որ իրենք չեն կարող բոլորի համար տուն առնել կամ փոխհատուցել:  Հիմա ուզում եմ դիմել դատարան, այլ ելք չկա: Թող ինձ տուն տան, ես իմ իմ տունը կտամ իրենց, կամ փող տան ես ուրիշ տեղ տուն առնեմ՝ երեխեքիս  հետ գնամ»:

Պոչամբարին շատ մոտ չեն ապրում, բայց  կրկին պոչամբարի հետևանքներն են կրում Սիրադեղյանների ընտանիքը՝ Ճոճկան գյուղից: Սամվել Սիրադեղյանը Panorama.am-ին պատմեց, որ  պոչամբարից երկու կմ հեռավորության վրա են ապրում: Դեղձի այգիներ  է ունեցել, որոնք տարիների ընթացքում չորացել են:

«Այգիս պոչամբարից հեռու է, շուրջ 15 կմ հեռավորության վրա: Հողամասս Դեբետ գետի  կիրճում է: Ամեն տարի վարարումների ժամանակ  հողատարածքը գետի ջրով պարբերաբար  ողողվել է և   պոչանքները նստվածք են  տվել: Մեկ ու կես հա  այգի էի հիմնել, որ ընտանիքս պահեմ, սեփականաշնորհված  հողատարածք է, բայց պոչանքների հետևանքով այգիս չորացավ, շուրջ 650 հատ դեղձի ծառ կար: Ես կարծում եմ, որ դա  հողի աղտոտման հետևանքն է, քանի որ հողի շերտի վրա  շուրջ 35 սմ դեղին ապարների նստվածքներն կան, ինչու եմ համոզված, քանի որ  նույն նստվածքները կան ամիջապես բաց պոչամբարի տարածքում: Ես ագրոնոմ եմ մասնագիտությամբ, յուրաքանչյուր հողում, որտեղ առկա է խոնավություն, գոնե մոլախոտ պետք է աճի: Իսկ մեզ մոտ ոչ մի բուսականություն չի  աճում, հողում ոչ մի կենդանի, դեղձի ծառեր էի դրել, բերք էի ստանում»,-պատմում է նա:

Մեր հարցին, թե ինչպե՞ս է պատրաստվում պաշտպանել իր իրավունքները, Ճոճկան գյուղի բնակիչը հայտնեց, որ պատրաստվում է դիմել առաջին ատյանի դատարան ՝ սեփականության իրավունքի վերականգման բողոքով:

«Դիմելու եմ դատարան, պահանջելու եմ վերականգնել իմ հողերի  օգտագործաման համար  անհրաժեշտ պայմանները: 15  տարի է չեմ կարողանում գյուղատնտեսությամբ զբաղվել և ընտանիքիս համար գոյատևման միջոց ստեղծել: Այս իրավունքներն եմ ուզում վերականգնել»,- ասաց տուժած գյուղացին: 



Միջազգային կազմակերպության անցկացրած հետազոտության արդյունքներով  գյուղացիները ցանկանում են դիմել դատարան  և վերականգնել իրենց իրավունքները: Այժմ նրանք իրավաբան են փնտրում, որը կաջակցի նրանց այդ հարցում:  Եթե Հայաստանում բոլոր դատական ատյանները սպառվեն և արդյունք չլինի, ապա պատրաստ են դիմել նաև ՄԻԵԴ:



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

09:50
Դիլիջանի ոլորանները փակ են բեռնատարների համար
Փրկարար ծառայությունը տեղեկացնում է, որ ՀՀ տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ։ Փակ են Արագածոտնի մարզում...
Աղբյուր` Panorama.am
09:47
«Ժողովուրդ». Փաշինյանի այցին հնարավոր է հաջորդի Շիրակի մարզպետ Մուշեղ Մուրադյանի պաշտոնանկությունը
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. ««Ժողովուրդ» օրաթերթի տեղեկություններով՝ այս շաբաթվա վերջին Նիկոլ Փաշինյանը...
Աղբյուր` Panorama.am
09:45
«Փաստ». «Փողի խնդիր չունեն», բայց գնում են հարկերը և տուրքերը բարձրացնելու կամ նորերը սահմանելու ճանապարհով
«Փաստ» թերթը գրում է. «Դեռ նախորդ տարվանից փորձագետները պնդում էին, որ Հայաստանի իշխանությունները գնալու են հարկերը և...
Աղբյուր` Panorama.am
09:44
«Հրապարակ». ՀՀ իշխանությունը կփորձի՞ հետայսու աշխատել Արցախի ՀԿ սեկտորի հետ
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Արցախի ՀԿ սեկտորի ակտիվիստները մարտի 20-ին հանրահավաք են անելու Օպերայի հրապարակում։...
Աղբյուր` Panorama.am
09:42
«Ժողովուրդ». Ազգային ժողովը պատրաստ է և՛ ԱԺ բացօթյա սրճարանի համար գրեթե նույնքան վճարել, և՛ օրացույցների և օրագրերի համար
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. ««Ժողովուրդ» օրաթերթը գրում է. «Ուսումնասիրելով Ազգային ժողովի 2024 թվականի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:41
«Փաստ». Փաշինյանը բավական այլայլված է եղել ու նեղված
«Փաստ» թերթը գրում է. «Երեկ Նիկոլ Փաշինյանն այցելել է Ոսկեպար և, ինչպես տեղեկանում ենք պաշտոնական հաղորդագրությունից,...
Աղբյուր` Panorama.am
09:38
Էդգար Ղազարյան. Իջևանցիներին պետք է փրկել իջևանցիներից
Քաղաքական-հասարակական գործիչ Էդգար Ղազարյանը գրում է. «2022 թվականի օգոստոսին Արցախի տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների...
Աղբյուր` Panorama.am
09:32
Թուրքիայի արտգործնախարարը բացառում է 2024թվականին ուկրաինական հակամարտության կարգավորումը
Թուրքիայի արտգործնախարար Հաքան Ֆիդանը CNN Turk-ին տված հարցազրույցում ասել է, որ այս տարի Ուկրաինայում հակամարտությունը կարգավորելու...
Աղբյուր` Panorama.am
09:32
«Ժողովուրդ». Փաշինյանի այցին հնարավոր է հաջորդի Շիրակի մարզպետ Մուշեղ Մուրադյանի պաշտոնանկությունը
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. ««Ժողովուրդ» օրաթերթի տեղեկություններով՝ այս շաբաթվա վերջին Նիկոլ Փաշինյանը...
Աղբյուր` Panorama.am
09:30
«Հրապարակ». Եվրադիտորդներին տրվող անձեռնմխելիությունից Հայաստանում անգամ երկրի ղեկավարներն ու պատգամավորները չունեն
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Երեկ ՔՊ խմբակցությունը մեկուկես ժամանոց նիստ է արել՝ ԱԺ այսօրվա նիստից առաջ քննարկելու...
Աղբյուր` Panorama.am
09:23
Ողբերգական պատահար Սիսիան-Գորիս ավտոճանապարհին
Մարտի 19-ին, ժամը 05:40-ին Սյունիքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Սիսիանի օդանավակայանի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:21
«Փաստ». Խնդիր է դրվել ձևավորել ուժեղ քաղաքական բևեռ` որպես գործող քաղաքական համակարգին իրական այլընտրանք
«Փաստ» թերթը գրում է. «Մեր ունեցած տեղեկություններով, կիրակի օրը Երևանի «Գոլդեն Թուլիփ» հյուրանոցում փակ,...
Աղբյուր` Panorama.am
09:18
«Ժողովուրդ». Փաշինյանը վրդովվել է ու կտրուկ արձագանքել է, թե ամեն մարդ իր գործով պետք է զբաղվի, այդ հարցերը Պապիկյանի տիրույթում չեն
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «Երեկ հայտնի դարձավ, որ Տավուշի գյուղերի հանձման մասին թեժ խոսակցությունների ֆոնին Նիկոլ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:15
«Հրապարակ». ՆԳՆ-ն 89 հատ ժամացույցների համար վճարել է 10 մլն 786 հազար դրամ
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Ներքին գործերի նախարարությունը 89 հատ թանկարժեք ժամացույց է գնել, որոնցից 45 հատից...
Աղբյուր` Panorama.am
09:14
Մարտի 19-ին դոլարն էժանացել է, ռուբլին և եվրոն՝ արժևորվել
ՀՀ բանկերում այսօր՝ մարտի 19-ին ժամը 09:05-ի դրությամբ, ԱՄՆ դոլարի առքի միջին փոխարժեքը կազմում է 399.33 դրամ՝ էժանանալով 0.23 դրամով։ Ըստ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:13
«Փաստ». Որևէ պաշտոնյա իրավասու չէ միանձնյա որոշել, թե որն է ՀՀ տարածքը
«Փաստ» թերթը գրում է. «Կիրակի օրը «Հայաքվե» նախաձեռնության ներկայացուցիչները այցելել են Տավուշի սահմանագիծ,...
Աղբյուր` Panorama.am
09:09
«Ժողովուրդ». «Իմ քայլը» բարեգործական հիմնադրամի դեպքում 277.5 միլիոն դրամից 99.7 միլիոնը աշխատավարձ է
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «Մարդկությանը հայտնի բոլոր բարեգործական հիմնադրամների շնորհները ուղղվում են տարբեր կարիքավոր...
Աղբյուր` Panorama.am
09:05
«Հրապարակ». Փաշինյանն ու իր խմբակը իրականում չեն պատրաստվում խզել ՌԴ-ի հետ որևէ միջպետական պայմանագիր
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Չնայած Նիկոլ Փաշինյանն ու իր խմբակն արդեն մի քանի տարի է՝ Ռուսաստանի դեմ քարոզչական արշավ են...
Աղբյուր` Panorama.am
09:03
«Ժողովուրդ». Վարչապետի և ԱԺ նախագահի եղբայրները բիզնեսմեններ են. Փաշինյանը խաբել է
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «2018 թվականի հուլիսի 20-ին տված մամուլի ասուլիսի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը հրապարակավ խոստացավ....
Աղբյուր` Panorama.am
08:58
Ղամբարյան. Պետք է հիշել ԲԴԽ անդամների անունները, ովքեր կողմ քվեարկեցին Բորիսին կալանավորելու միջնորդությանը
Բորիս Բախշիյանը նշանակվել է Արարատի և Վայոց ձորի մարզերի առաջին ատյանի ․․․ դատարանի դատավոր։ Այս մասին գրում է իրավաբանական գիտությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
08:53
Երևանի, Գեղարքունիքի բազմաթիվ հասցեներում լույս չի լինի
«Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր» փակ բաժնետիրական ընկերությունը տեղեկացնում է, որ մարտի 19-ին պլանային նորոգման աշխատանքներ...
Աղբյուր` Panorama.am
23:20
Իմ կարծիքով, Փաշինյանն անկեղծ սիրում է ադրբեջանցիներին. ավելի շատ՝ քան հայերին. Արամ Պետրոսյան
«Ոսկեպարում է գտնվում հայկական եկեղեցի, որը 7-րդ դարի կոթող է: 7-րդ դարում այս տարածաշրջանում թուրքական ներկայություն չի եղել, դրանից...
Աղբյուր` Panorama.am
23:09
Քաղաքացին հարցնում է ԱՆ-ին՝ ով պետք է այս դեղի դեղատոմսը գրի
«Արմաշ» գյուղական համայնքների աջակցման և զարգացման կենտրոն»-ի նախագահ Տիգրան Մաթևոսյանը գրում է. «ՀՀ առողջապահության...
Աղբյուր` Panorama.am
22:49
Փաշինյանը անձամբ է վարել ՀՀ գյուղեր հանձնելու բանակցությունները Տավուշի մարզում
Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման և սահմանագծման գործընթացը մտնում է գործնական փուլ՝ այսօր Տավուշում ասել է վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը:...
Աղբյուր` Panorama.am
22:30
Հայաստանի և Մալթայի արտաքին գերատեսչությունների միջև կայացել են քաղաքական խորհրդակցություններ
ՀՀ ԱԳՆ-ից հայտնում են. «Մարտի 18-ին Վալետայում ՀՀ ԱԳ նախարարի տեղակալ Պարույր Հովհաննիսյանի և Մալթայի Հանրապետության ԱԳ նախարարության...
Աղբյուր` Panorama.am
22:12
«КамАЗ»-ը վրաերթի է ենթարկել հետիոտնին և բախվել «Hyundai»-ին
Այսօր՝ մարտի 18-ին, վրաերթ-ավտովթար է տեղի ունեցել Երևանում։ Ժամը 15։50-ի սահմաններում Իսակովի պողոտայում՝ ռուսական եկեղեցու դիմաց, 55-ամյա...
Աղբյուր` Panorama.am
21:40
Ոսկեպարի և Բաղանիսի, Նոյեմբերյանի, Ոսկևանի բնակիչները պատրաստ են ինքնապաշտպանություն կազմակերպել
Ոսկեպարի և Բաղանիսի, Նոյեմբերյանի, Ոսկևանի բնակիչները Նիկոլ Փաշինյանի հետ հանդիպումից հետո քննարկում են անցկացրել և պատրաստակամություն հայտնել...
Աղբյուր` Panorama.am
21:20
ԱՄՆ-ը հրաժարվել է շնորհավորել Պուտինին ընտրություններում հաղթանակի կապակցությամբ
ԱՄՆ-ը մտադիր չէ շնորհավորել Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինին նախագահական ընտրություններում հաղթանակի կապակցությամբ։ «ՌԻԱ...
Աղբյուր` Panorama.am
20:52
Ֆրանսիայի Ինտերպոլի կողմից հետախուզվողը հայտնաբերվեց «Զվարթնոց» օդանավակայանում
ՆԳՆ ոստիկանության «Զվարթնոց» օդանավակայանի գծային բաժնի քրեական հետախույզների ձեռնարկած օպերատիվ-հետախուզական միջոցառումների շնորհիվ...
Աղբյուր` Panorama.am
20:35
Ջերմուկի, Ապարանի, Արագածի, Մարտունիի տարածաշրջաններում ձյուն է տեղում
«Ճանապարհային դեպարտամենտ»-ից հայտնում են․ «Մարտի 18-ին՝ ժամը 20։00-ի դրությամբ, Վարդենյաց և Սարավանի լեռնանցքներում,...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Երևանի ծառերի գրեթե կեսը կորցրել կամ կորցնում է իր կենսունակությունը. Բեգոյան
12:15 18/03/2024

Երևանի ծառերի գրեթե կեսը կորցրել կամ կորցնում է իր կենսունակությունը. Բեգոյան

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}