Ձեր վստահելի աղբյուրը

Երբ կան պետական, ռազմական, բնապահպանական անվտանգությանը սպառնացող իրադարձությունների մասին տեղեկություններ, միայն այդ դեպքում հետաքննության մարմնի ղեկավարը, առանց դատարանի որոշման, իրավունք ունի իրականացնելու գաղտնալսում։ Այս մասին այսօր լրագրողների հետ զրույցում ասաց իրավապաշտպան Վահան Հովհաննիսյանը՝ անդրադառնալով ոստիկանության՝ գաղտնալսում կատարելու իրավունքի որոշմանը։

Իրավապաշտպանի խոսքով, անգամ այդ դեպքում հետաքննող մարմինը 48 ժամի ընթացքում պետք է դիմի դատարան և ստանա թույլտվություն, իսկ դրա չստացման դեպքում միջոցառումը դադարեցվում է։

«Միակ փոփոխությունը, որ կատարվել է, այն է, որ ոստիկանությանը տրամադրվել է լիազորություն, որ իրականացնի այդ օպերատիվ-հետախուզական միջոցառման ամրագրումը, քանի որ բուն միջոցառումը կարող են իրականացնել և ՔԿԾ-ն, և ոստիկանությունը, և ԱԱԾ-ն»,- նշեց Հովհաննիսյանը։

Վերջինիս խոսքով, որոշման միակ ողջամիտ պատճառաբանությունն այն է, որ դրանով ցանկանում են հավասարակշռել ոստիկանության և ԱԱԾ-ի լիազորությունները, սակայն այդ պատճառաբանությունը, ըստ Հովհաննիսյանի, քննադատության չի դիմանում.«Եթե մենք շարժվում ենք զուտ էդ տրամաբանությամբ, ապա այդ լիազորությունը պետք է տրվեր նաև քրեակատարողական ծառայությանը, ինչը չի կատարվել այս դեպքում»։

Հովհաննիսյանի կարծիքով, եթե պետությունը չունի լատենտ նպատակ՝ ստեղծելու ոստիկանապետություն, և չունի նպատակ՝ տոտալ գաղտնալսումներ կատարելու, ապա իրավական ողբերգոթյուն տեղի չի ունեցել։

«Սակայն այս վերջին շրջանի իրադարձությունները հանգեցնում են նրան, որ այդպիսի վտանգ կա։ Ներկա գործող քրեական օրենսգրքով լիազոր մարմնի լիազորությունները շատ ավելին են, քան անձանց իրավունքների ու ազատությունների երաշխիքները։ Օրինակ, անձին հնարավորություն է տրվում ծանոթանալ իր նկատմամբ իրականացված միջոցառմանը միայն այն դեպքում, եթե իր նկատմամբ իրականացվում է դատական արդարացման ակտ, կամ քրեական գործի վարույթը կարճվում է, կամ դադարեցվում է քրեական հետապնդումը։ Հակառակ դեպքում, երբ մենք դիմում ենք՝ ստանալու փաստաթղթերը, թե ինչու են մեզ գաղտնալսում, մեզ նյութեր չեն տրամադրվում»,- նշեց Հովհաննիսյանը։

ՀՀ Սահմանադրության համաձայն՝ անձը կարող է գաղտնալսել միայն դատարանի որոշմամբ, սական օպերատիվ-հետախուզական գործունեության մասին օրենքով գաղտնալսվում է ոչ միայն անձը, այլ նաև նրա հետ փոխկապակցված անձանց անորոշ շրջանակը. «Օրինակ, գաղտնալսվում է  մի անձ, ով խոսում է անորոշ թվով անձանց հետ, և բնականաբար լսվում են այդ բոլոր անձինք՝ առանց դատարանի որոշման։ Մեր գրասենյակը դիմել է ՍԴ, որպեսզի նորմի սահմանադրականությունը վիճարկի»։