«Ովքեր ճիշտ ժամանակին հայտնվեցին տեսադաշտում, աջակցեցին Փաշինյանին, դարձան էլիտա»
«Արցախում քաղաքական պայքարն ընթանում է նորմալ հունով, արդեն ֆավորիտներ նկատվում են»,- այս մասին այսօր լրագրողների հետ զրույցում ասաց քաղաքագետ Ալեքսանդր Իսկանդարյանը։
Նրա խոսքով, այս պահին նաև Ադրբեջանում են անցկացվում ընտրություններ։ Եվ բանակցությունների փուլում այս պահին որևէ փոփոխություններ սպասել չենք կարող, քանի որ և՛ Արցախում, և՛ Ադրբեջանում այս պահին ավելի շատ քաղաքական պայքարի վրա է շեշտը դրված։
Ինչ վերաբերում է Հայաստանին, ապա Իսկանդարյանի խոսքով, այնտեղ տուրբուլենտ հոսանքներ են նկատվում։
«Քաղաքական իրավիճակը Հայասանում նման է փոթորիկի՝ մեկ բաժակ ջրում։ Իրավիճակը շարունակելու է մնալ այսպիսին, քանի որ այլ քաղաքական դերակատարներ այս պահին չեն նկատվում։ Մեզ մոտ շարունակում է մնալ նույն քաղաքական վիճակը, այսինքն՝ պառլամենտում առավել շատ ձայներ ունեցող ուժը շարունակում է որոշումներ ընդունել, իսկ մյուս ուժերը չեն կարողանում որոշումների ընդունման վրա ազդել»։
Անդրադառնալով Արթուր Վանեցյանի հավանական քաղաքական հայտին՝ Իսկանդարյանը նշեց, որ որևէ քայլ կարող է արվել, բայց որպես ընդդիմադիր ուժ դեռևս նրան ընկալել չի կարելի. «Ընդդիմադիր ուժեր եղել են, բայց ասել, որ նրանք ունեցել են հնարավորություն լրջորեն ազդելու իշխանական ուժի վրա՝ 2008-2009-ից հետո, չի եղել, և այսօր էլ չկա: Այսօր այն ընդդիմադիր ուժերը, որոնք կան խորհրդարանում, նրանք աջակցել են հեղափոխությանը, ինչ-որ չափով գործող իշխանության դաշնակիցն են եղել, Այս պահին ընդդիմությունը ոչինչ անել չի կարող։ Նախորդ խորհրդարանում մենք ունեինք ընդդիմություն, որը որոշակիորեն ուժեղ էր, դա «Ելք»-ն էր։ Հիմա այդպես չէ։ Այս ընդդիմությանը ներկայացնել՝ որպես գործող ռեժիմին զսպող ուժ, կարծում եմ, չարժի։ Այս ընդդիմադիր դիսկուրսները թույլ են, իսկ քաղաքական ուժեղ ընդդիմություն, ես չեմ տեսնում»։
Սակայն, ըստ Իսկանդարյանի քաղաքական բանավեճ դեռևս չկա, միայն սոցիալական դիսկուրս կա. «Վանեցյանը մի բան է գրում, Մինասյանն այլ բան։ Այստեղ միայն սոցիալական դաշում բանավեճ է, ուրիշ ոչինչ։ Վանեցյանը, ինչպես նաև Միքայել Մինասյանը գործող իշխանությանը հակադրվում են տեքստերի միջոցով, իսկ քաղաքական լուրջ հակադրման համար բավարար չէ լինել այն մարդը, որը հոդվածներ է գրում, դրա համար պետք է տիրապետել քաղաքական ուժի՝ մարդկային, ֆինանսական ռեսուրսներ, հիերարխիա պիտի լինի: Այսօրինակ քաղաքական ուժ ես չեմ տեսնում: Կարո՞ղ է այսօրինակ ուժ ստեղծել Վանեցյանը, կամ Միքայել Մինասյանը, թեորետիկ կարող են, ինչպես յուրաքանչյուր մարդ: Ավելին, վաղ թե ուշ դա տեղի կունենա»։
«Իմ քայլում» ևս, Իսկանդարյանի խոսքով, կան հակասություններ։
«Իշխանությունում կան հակասություններ, դա կարող ենք նկատել նաև Վանեցյանի օրինակով։ Հեղափոխությունից հետո պետք էր էլիտա ձևավորել, այն պետք էր ինչ-որ տեղից հավաքել։ Եվ հենց այդ դարձավ պատճառ, որ շատ արագ ու հապճեպ սկսեցին հավաքել մարդկանց։ Եվ ահա, ովքեր ճիշտ ժամանակին հայտնվեցին տեսադաշտում, աջակցեցին Փաշինյանին, դարձան էլիտա։ Եթե ինձ ասեն, որ վաղը «Կովկաս» ինստիտուտում պետք է հազար մարդու աշխատանքի ընդունել, ես պետք է պատահական մարդկանց ընտրեմ։ Այդպես եղավ հենց էլիտայի ընտրության հարցում։ Հիմա կան մարդիկ, որ մի բան ասում են, ապա ներողություն խնդրում իրենց ասածների համար։ Այդպես էր նաև ՀՀԿ-ում, ուղղակի պատգամավորներն անցել էին մեծ ճանապարհ։
Ի վերջո, այդ մարդիկ տարբեր համակարգերից են եկել, կան մարդիկ, որոնք մասնագետ են, և երբ նրանք ինչ-որ բան են անում, վերևից ազդանշաններ են ստացվում, և նրանք սկսում են հակադարձել՝ մենք այդպես չենք կարող: Մենք գիտենք, որ կան պատգամավորներ, որոնց թույլատրված է ինչ-որ թեմաներով խոսել, ինչ-որ թեմաներով էլ չխոսել: Սա սահմանափակում է, ինչը կար նաև ՀՀԿ-ում»։
Անդրադառնալով խորհրդարանը լուծելու և նոր ընտրություններ անցկացնելու մասին լուրերին՝ Իսկանդարյանն ասաց, որ նման փուլի դեռևս չի սպասում։
Ինչ վերաբերում է ՍԴ շուրջ առաջացած աղմուկին՝ Իսկանդարյանն ասաց՝ կատարվողը նորմալ երևույթ է. «Խաղը խաղացված է, դա եղել է նախորդ տարի ապրիլին։ Ներկայում կատարվողը ուղղակի դրա շարունակությունն է։ Գործադիրն այժմ մյուս ուժերին իր ձեռքն է հավաքում, հասել է իշխանության երրորդ ճյուղին՝ դատականին, մնացել է չորրորդը՝ մամուլը։ Հիմա կամ պետք է ինչ-որ ձևով պայմանավորվեն և հին իշխանությունից մնացած մարդիկ խոնարհվեն ու հնազանդվեն, ինչը Հրայր Թովմասյանի դեպքում, ակնհայտ է՝ չի հաջողվել մի շարք պատճառներով: Կամ պետք է նրանց փոխել: Ես չեմ ասում՝ սա վատ է կամ լավ, ասում եմ՝ հասկանալի է, թե ինչ է կատարվում: Եթե դու փոխում ես էլիտան, դատական իշխանությունը ևս պետք է վերցնես»։