Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Ով է այդպիսի բան թույլ տվել դատավորներին, որ կանգնեն պատգամավորների առաջարկությունները որակեն դեկլարատիվ կամ ոչ դեկլարատիվ»,-այսօր ԱԺ Պետական-իրավական հարցերի մշտական հանձնաժողովում արձագանքեց Գևորգ Պետրոսյանը «ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքում լրացում կատարելու մասին» իր հեղինակած օրինագծի քննարկման ժամանակ:

«Գիտեք ինչն է ինձ համար զարմանալի, որ դուք, լինելով դատական համակարգի ներկայացուցիչներ, մի տեսակ միավորվել եք նախագիծը մերժելու գաղափարի շուրջ: Մոռանում եք, որ սահմանադրության երրորդ հոդվածում գրված է, որ  մարդն է բարձրագույն արժեքը և նրա արժանապատվությունն անխախտելի է»,- պատգամավորն իր խոսքն ուղղեց Բարձրագույն դատական խորհրդի անդամ Անի Մխիթարյանին:

Վերջինս, ներկայացնելով նախագծի վերաբերյալ դատական համակարգի կարծիքը, առաջ քաշեց այն մոտեցումը, որ մարդու պատվի ու արժանապատվության իրավունքի խախտման դեպքերում պետք չէ հատուկ արագացված դատավարության ռեժիմ սահմանել և որ այլ հարցերով կատարված նման փորձերը իրենց չեն արդարացրել:

Գևորգ Պետրոսյանը կարդաց օրինագծի վերաբերյալ Վճռաբեկ դատարանի նախագահի անունից գրված բացասական եզարկացության մի հատվածը.  «Այս ամենն ավելի քան վկայում է այն մասին որ, պատվին, արժանապատվությանը կամ գործարար համբավին պատճառված վնասի հատուցման վերաբերյալ գործերը չեն կարող իրենցից ներկայացնել ապացուցողական բարդություն չներկայացնող դատական գործեր… Գործերի բարդության մասին են վկայում Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի կայացրած բազմաթիվ որոշումները, որոնց բազմազանությունը, ի թիվս այլնի, պայմանավորված է  հասարակական հարաբերությունների զարգացմամբ»:

Պատգամավորը նկատեց, որ հեքիաթ է գրված: Անի Մխիթարյանն էլ շեշտեց, որ պատգամավորը «հեքիաթ» է որակում Վճռաբեկ դատարանի նախագահի եզարակացությունը:

Գևորգ Պետրոսյանը նշեց, որ մարդու արժանապատվությունն անխախտելի իրավունք է և այն առաջնային պաշտպանության օբյեկտ պետք է լինի:

«Այն, որ այսօր պետությունը հնարավորություն չունի այդքան դատավոր ունենալ, էլ մի շեղեք, ճշմարտությունը  եկեք ուրիշ բան ասեք այստեղ: Դուք էլ շատ լավ հասկանում եք, որ այդ խնդիրը կա»,- հավելեց պատգամավորը:

Հանձնաժողովի անդամներից  Նիկոլայ Բաղդասարյանը ընդհատեց Պետրոսյանի ելույթը:
«Ձեզ ով ձայն տվեց»,-արձագանքեց Պետրոսյանը և դիմեց Բաղդասարյանին. «Մի հատ հըլը դուք ձեր չափի մեջ մնացեք, դու ո՞վ ես, որ ինձ ընդհատես»։

«Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավորը պատասխանեց, որ ինքը Նիկոլայ Բաղդասարյանն է:
«Գիտեմ որ Նիկոլայ Բաղդասարյանն ես, դրա համար եմ ասում»,- պատասխանեց Պետրոսյանը:

Գևորգ Պետրոսյանի ներկայացրած օրինագծի հիմնավորման մեջ ասվում է. «Պատվի և արժանապատվության պաշտպանությունն իրականացվում է միայն դատական կարգով:

Ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ մարդիկ չեն գնում իրենց պատիվը և արժանապատվությունը դատական կարգով պաշտպանելու ճանապարհով՝ դրա երկար քննության պատճառով: Այս հանգամանքը թույլ է տալիս ենթադրել, որ Պետությունը չի ստեղծել բոլոր նախադրյալները, որպեսզի մարդն իր անօտարելի արժանապատվության պաշտպանությունը իրականացնի արժանապատիվ պայմաններում: Պատվի, արժանապատվության կամ գործարար համբավին պատճառված վնասի հատուման վարույթները, ըստ էության, չեն իրականացվում բարդ ընթացակարգով: Հայցվորը հայցում ներկայացնում է դեպքը, կցում է ապացույցներ, դատարանը գնահատում է ապացույցները և կայացնում վերջնական դատական ակտ: Սույն գնահատողական գործընթացը տևում է ամիսներ, նույնիսկ՝ տարիներ, ինչի արդյունքում մարդիկ նպատակահարմար չեն գտնում դիմել դատարան իրենց իրավունքների պաշտպանության համար:

Նախագծով առաջարկվում է պատվի, արժանապատվության կամ գործարար համբավին պատճառված վնասի հատուման վարույթն ընդգրկել ՀՀ Քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի «Հատուկ հայցային վարույթներ» ենթաբաժնում: Սահմանել հստակ ժամկետ նման վարույթով գործերի քննության համար, քանի որ նման գործերն իրենցից ապացուցողական բարդություն չեն ներկայացնում»: