Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Սուրբ Սոֆիա տաճարի կարգավիճակը թանգարանից մզկիթի փոխելը նման է աշխարհը միջնադար վերադարձնելու Թուրքիայի իշխանությունների  փորձին»,- ասել է Պետդումայի ԱՊՀ հարցերով հանձնաժողովի նախագահի առաջին տեղակալ Կոնստանտին Զատուլինը:

Թուրքիայի Գերագույն Վարչական դատարանը, Պետական խորհուրդը հինգշաբթի օրը քննել է Սուրբ Սոֆիայի կարգավիճակը փոխելու և մզկիթի վերածելու հարցը: Պետական խորհուրդը կարծում է, որ նախագահի հրամանը բավարար է տաճարի կարգավիճակը փոխելու համար, հաղորդում է ERT հունական հեռուստատեսությունը: Որոշումը կհրապարակվի 15 օրվա ընթացքում: «ՌԻԱ նովոստի»-ի փոխանցմամբ, Թուրքիայի արտգործնախարար Մեվլութ Չավուշօղլուն հայտնել է, որ իր երկիրը իրավունք ունի առանց հաշվի առնելու այլ պետությունների տեսակետները փոխել տաճարի կարգավիճակը՝ այն վերածելով մզկիթի:

«Այսպիսով, կա անհաջող փորձ որոշ հավատացյալների (մուսուլմանների) ոգին բարձրացնել մյուսների հաշվին (քրիստոնյաներ), կրկին հիշեցնել հազարամյա բյուզանդական քաղաքակրթության ջարդի մասին սարսափը, որի ճարտարապետական գլուխգործոցը հարյուրամյակների ընթացքում օգտագործվել է որպես իր ստեղծողների նկատմամբ տարած հաղթանակի վկայություն: Քեմալ Աթաթուքի Թուրքիան, որին Ռուսաստանը օգնեց դիմակայել և ոտքի վրա կանգնել, հնարավոր համարեց, որ անցյալի արյունոտ էջը թերթվի, գոնե Սուրբ Սոֆիայի հետ կապված: Այնպիսի տպավորություն է, որ այսօրվա Թուրքիայի իշխանությունները ցանկանում են մեզ վերադարձնել միջնադար»,- պատգամավորի խոսքերը հրապարակել է իր մամուլի  ծառայությունը:

Խորհրդարանականը շեշտել է, որ Սուրբ Սոֆիան թանգարանային կարգավիճակում անգամ շարունակում է մնալ ուղղափառ աշխարհի ամենամեծ սրբությունը, ինչը հատկապես սիրելի է Ռուսաստանի, Ուկրաինայի, Բելառուսի և ԱՊՀ այլ երկրների ուղղափառ քրիստոնյաների համար, քանի որ այստեղ է մկրտվել արքայադուստր Օլգան, այստեղ իշխան Վլադիմիրի դեսպանները տեսան «երկինքը Երկրի վրա»՝ համոզելով նրան, որ ընդունի Ուղղափառությունը:

Ըստ Զատուլինի, Կոստանդնուպոլսի պատրիարքարանը պատասխանատվության իր բաժինն ունի տաճարի շուրջը տեղի ունեցող իրադարձությունների զարգացման համար, քանի որ 2018-ին խրախուսեց եկեղեցական տարանջատումները Ուկրաինայում՝ դրան բրան տալով լեգիտիմություն, հակամարտության մեջ մտան Ուղղափառ աշխարհի ամենամեծ՝ ռուս ուղղափառ եկեղեցու հետ:
«Ստեղծված իրավիճակում հատուկ պատասխանատվություն է ընկած Ռուսաստանի վրա՝ որպես ուղղափառ աշխարհի ամենամեծ երկիրը, ուղղափառ Բյուզանդական կայսրության հոգևոր և դինաստիական իրավահաջորդը: Ես կցանկանայի հավատալ, որ ռուս-թուրքական հարաբերությունները չեն վնասվի VI-րդ դարի քրիստոնեական ժառանգությունը XI դարում յուրացնելու հիմար փորձի պատճառով»,- հայտնել է խորհրդարանականը:

Սուրբ Սոֆիան հիմնադրվել է քրիստոնյա կայսր Յուստինիանոսի կողմից և բացվել է 537 թվականի դեկտեմբերի 27-ին: Մայր տաճարը հազար տարի քրիստոնեական աշխարհի ամենամեծ տաճարն է եղել: Այն բանից հետո, երբ օսմանները գրավեցին Կոստանդնուպոլիսը և 1453-ին Բյուզանդական կայսրությունն ընկավ, տաճարը վերածվեց մզկիթի, բայց 1934 թվականից ի վեր շենքը, ժամանակակից Թուրքիայի պետության հիմնադիր Քեմալ Աթաթուրքի հրամանով դարձավ թանգարան և հետագայում ընդգրկվեց  ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկում: