Տնտեսություն 18:31 23/10/2020 Հայաստան

Ի՞նչ կարող է արտահանել Հայաստանը Սաուդյան Արաբիա՝ թուրքական ապրանքների բոյկոտի արդյունքում

Սաուդյան Արաբիայում թուրքական ապրանքների, ծառայությունների նկատմամբ բոյկոտն օր օրի ավելի լուրջ ծավալների է հասնում։ Այդ արշավն ու հանրային տրամադրությունները տարածվում են ինչպես արաբական, այնպես էլ Պարսից ծոցի տարբեր երկրներում։ Ի՞նչ են ներկրում այդ պետությունները Թուրքիայից, ստեղծվող վակուումը լցնելու և այլընտրանքային ապրանքներ, ծառայություններ առաջարկելու գործում ի՞նչ հնարավորություններ ունի և կարող է ունենալ Հայաստանը։

Պարսից ծոցի երկրներից  Քուվեյթում վերջին հինգ տարիներին բնակվող, աշխատող հայաստանցի, մարկետոլոգ Արամ Մկրտչյանը Panorama.am-ի հետ զրույցում հայտնում է, որ Սաուդյան Արաբիայում սկսած արշավն անխուսափելի ազդեցությունն է թողնում արաբական աշխարհի տարբեր երկրների վրա։

«Չմոռանանք, որ Սաուդյան Արաբիան թե տնտեսական, թե հոգևոր առումներով արաբական աշխարհի առաջատար պետություններից է, և ինչ-որ իմաստով առաջին ջութակի դեր է խաղում։ Հյուսիսային Աֆրիկայի մի շարք երկրներ արդեն  կարծես թե լուրջ քայլեր են ձեռնարկում թուրքական ապրանքներից հրաժարվելու ուղղությամբ՝ Մարրոկոն, Թունիսը, նրանց գումարվում է թուրքական ապրանքների համար հսկայական շուկա ունեցող Եգիպտոսը»,-նշում է նա։

Ինչ վերաբերում է Պարսից ծոցի երկրներին, ապա Ա. Մկրտչյանը նկատում է, Սաուդյան Արաբիան քաղաքական առումով ազդեցիկ երկիր է, բայց Ծոցի երկրներից յուրաքանչյուրն իր անհատական կապերն ունի Թուրքիայի հետ։

«Բայց հանրային քննարկումներում դա առկա է, շատերը աջակցում են։ Կարծում եմ ժամանակի խնդիր է՝ թե երբ ծոցի բոլոր երկրները միահամուռ կերպով կմերժեն թուրքական ապրանքների մուտքն իրենց տարածք»,-ասում է Panorama.am-ի զրուցակիցը։

Այսպես, Պարսից Ծոցի երկրներ՝  Սաուդյան Արաբիա, Բահրեյն, Քուվեյթ, Օման, ԱՄԷ Թուրքիայից մեծ քանակությամբ ներկվում են  կենդանի ոչխարներ, տավարի ու ոչխարի թարմ միս։ Հայաստանում  անասնաբուծությունը զարգացնելն այնքան էլ բարդ գործ չէ, պետք է մեծ ուշադրություն դարձնել նաև լոգիստիկ ենթակառուցվածքներին։

Մեծ քանակությամբ թարմ միրգ ու բանջարեղեն է ուղարկվում Թուրքիայից։

«Դրանք այնպիսի մրգեր ու բանջարեղեններ են, որոնք արտադրվում են նաև Հայաստանում՝ սկսած ծիրանից մինչև լոլիկ։ Իմ անձնական դիտարկումն այն է, որ այստեղ վաճառվող թուրքական միրգն ու բանջարեղենը զիջում են հայկականին իրենց որակով։ Իհարկե, պետք է հասկանալ, որ Թուրքիայի հետ լոգիստիկ կապերը շատ ավելի լավ են կազմակերպված ու հնարավորություն են տալիս ավելի մատչելի գնով ապրանքները հասցնել այդ տարածաշրջան»,-մանրամասնում է նա։

Թուրքիայից Ծոցի երկրներ արտահանվող ապրանքների հաջորդ մեծ խումբը կաթնամթերքն է՝ հատկապես պանրի տեսականին, մածունը, թանը, յուգորտները։ Հայաստանի համար ոչ բարեկամ երկրից արաբական աշխարհի երկրներ են հասնում նաև մեծ քանակությամբ պահածոյացված ու մշակված մթերքներ՝ հատկապես տոմատ, թթուներ, նաև հրուշակեղեն, քաղցրավենիք, զովացուցիչ ըմպելիքներ, հյութեր։

«Այս խմբին կարող եմ ավելացնել ձկնատեսակները, որոնք մատակարարվում են սառեցված ու կիսասառեցված վիճակում։ Հետաքրիր է, որ Ծոցի երկրները ելք ունեն ծով, ունեն իրենց տեղական ձկնատեսակները, սակայն Թուրքիայից բերված սառեցված ձկները մեծ պահանջարկ ունեն այստեղ։ Այստեղ էլ Հայաստանը, կարծում եմ անելիք ունի, քանի որ մենք ունենք շատ որակյալ ու համեղ իշխանի ու ոչ միայն իշխանի տեսակներ։ Հաջորդ խմբում թուրքական մեղրն է, որ այս երկրների շուկաներում թե մարկետինգի, թե փաթեթավորման տեսակետից շատ լավ է ներկայացված, ունեն մեծ պահանջարկ այն պատճառով, որ սարի անաղարտ մեղրի համարում ունեն։ Հայաստանի թե  կլիման, թե լանդշաֆտը շատ նման են իրար ու կարծում եմ, որ Հայաստանից բերված մեղրը հաջողությամբ կարող է ներկայացվել ծոցի երկրներում»,-մանրամասնում է Արամ Մկրտչյանը՝ միաժամանակ հիշեցնելով, որ արաբական երկրները լավագույն շուկան չեն ալկոհոլային խմիչքների ու խոզի մսի համար։

Արաբական երկրներում լայնորեն ներկայացված են թուրքական տրիկոտաժը, հագուստի բրենդները, նաև եվրոպական այն բրենդները, որոնք արտադրամասեր ունեն Թուրքիայում։
«Այս ոլորտում իհարկե անելիքները շատ ավելի բարդ են, քանի որ Հայաստանում տարբեր բրենդների հագուստի արտադրություն կազմակերպելու համար լուրջ ու երկարատև աշխատանքի կարիք կա։ Ամեն դեպքում կարելի է սկսել մարկետինգ արդեն իսկ գոյություն ունեցող հայկական հագուստ արտադրող ընկերությունների կողմից, որոնք կարող են իրենց ուժերի ներածի չափով ներկայանալ այդ շուկայում»,-ասում է մասնագիտությամբ մարկետոլոգ Մկրտչյանը։

Արաբական երկրներում մեծ սպառում ունեն ոսկյա զարդերը։
«Ի դեպ, այս առումով ներկայացված է նաև հայկականը։ Հայ ոսկերիչների աշխատանքները շատ հարգի են այս տարածշրջանում, պետք է ավելի մեծացնել այդ ներկայությունը, հայաստանյան ոսկերչական ընկերությունները պետք է կարողանան տարածաշրջանում իրենց ներկայությունն ապահովել»,-նշում է նա՝ ավելացնելով, որ այս իրավիճակում մեծ անելիքներ ունեն թե Հայաստանի պետական մարմինները, թե անհատները։

Ծոցի երկրներում ծաղկում է ապրում նաև թուրքական ռեստորանային բիզնեսը, քաղցրավենիքի խանութ-սրահները, սրճրանները։
«Դրանք որպես կանոն, թուրքականի անվան տակ արաբ հասարակությանն իրենց մենյուներում առաջարկում են բալկանյան, միերկրածովյան, ինչպես նաև հայկական խոհանոցի գոհարները։  Արաբներն էլ շատ մեծ հաճույքով սպառում են նաև հայկական խոհանոցի ճաշատեսակները, ժամանկ են անցկացնում այնտեղ։ Կարծում եմ, որ Սաուդյան Արաբիայի նախաձեռնած բոյկոտը նաև կհարվածի թուրքական ռեստորանային բիզնեսի ներկայությանը տարածաշրջանում։ Հետևաբար այստեղ մեծ պոտենցիալ է ձևավորվում հայկական ռեստորանային, ֆաստֆուդ բրենդների, ինչու չէ նոր կոնցեպտների համար, որոնք կարող են շատ պարարտ հող գտնել ծոցի երկրների հատկապես մեծ քաղաքներում։ Դրանք կարող են լինել մլրդավոր դոլարների հասնող ուղղություններ»,-հայ ռեստորանատերերի ուշադրությունն է հրավիրում Մկրտչյանը։

Ի դեպ, մարկետոլոգը ֆեյսբուքյան իր էջում պատրաստակամություն էր հայտնել՝ աջակցելու այն հայ տնտեսվարողներին, հայաստանյան ընկերություններին, որոնք պատրաստ են ու ցանկություն ունեն իրենց արտադրանքն արտահանել Սաուդյան Արաբիա։ Մի քանի ժամում հարյուրավոր արձագանքներ, զանգեր, նամակներ է ստացել։

«Ինչպես գիտեք, ես բնակվում եմ Քուվեյթում։ Քուվեյթական դիստրիբյուտր շատ ընկերություններ իրենց ներկրած ապրանքները վաճառում են ոչ միայն այդ երկրի ներսում, այլև Սաուդյան Արաբիայում։ Ուրախությամբ կփորձեմ դառնալ կամուրջ հայ արտադրողների ու այդ ընկերությունների միջև։ Հիմա մտածում ենք՝ ինչպես կարելի է այդ աշխատանքը կատարել ավելի համակարգված, կազմակերպված ու հստակ մեխանիզմների միջոցով»,-ասում է նա։

Արամ Մկրտչյանն ընդգծում է, սա կարող է դառնալ պատմական հնարավորություն Հայաստանի տնտեսական ոլորտում հաղթանակների համար, հատկապես որ Ծոցի հարուստ երկրները շատ հեռու չեն գտնվում Հայաստանից։

«Քանի դեռ երկրեերկիր թևածում է թուրքական ապրանքների բոյկոտը, պետք է կազմակերպվել ու ստեղծել որակյալ, մրցունակ առաջարկ, որպեսզի Ծոցի երկրներն իրենց հայացքն ուղղեն դեպի հայկական արտադրանքը, ինչու չէ գործուն քայլեր կատարեն, պայմանավորվածություններ ձեռք բերեն, նաև ներդրումներ կատարեն Հայաստանի վերամշակող տնտեսության, գյուղատնտեսության մեջ։ Կարծում եմ՝ ճիշտ ժամանակը հիմա է, և ինչպես մարտի դաշտում, այնպես էլ այստեղ պետք է մեր պայքարը մղենք շատ կազմակերպված, լավ հաշվարկված»,-ամփոփում է նա։



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Լրահոս

18:28
Կարեն Ենգիբարյանը, որը շտապել էր մարդկանց փրկել «Կրոկուս»-ում տեղի ունեցած ահաբեկչության ժամանակ, մահացել է
 Ռուսաստանի հայերի միությունից հայտնում են․ «Ցավով տեղեկացնում ենք, որ Կարեն Ենգիբարյանը, որը շտապել էր մարդկանց փրկել...
Աղբյուր` Panorama.am
18:13
Քուրդ լրագրող. Էրդողանի կուսակցությունը փլուզման գործընթաց է ապրում
Թուրքիայում մոտավորապես 61 միլիոն ընտրող մարտի 31-ին կմասնակցի տեղական ինքնակառավարման մարմինների (ՏԻՄ) ընտրություններին։ Ո՞ր կուսակցությունը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Փարիզ-2024-ի ջահը կվառվի Թյուիլրի այգիներում
«Փարիզ-2024» օլիմպիական խաղերի կրակը կվառվի Լուվրի թանգարանի դիմաց գտնվող Թյուիլրի  այգիներում (Jardin des Tuileries), այլ ոչ...
Աղբյուր` Panorama.am
17:54
Գամանե արևադարձային ցիկլոնը հարվածել է Մադագասկարին
Մարտի 28-ին Գամանե արևադարձային ցիկլոնը հարվածել է Մադագասկարին։ Քամու պոռթկումները հասել են մինչև 55 մ/վ։ «Հիդրոօդերևութաբանության...
Աղբյուր` Panorama.am
17:47
ՊԵԿ-ը բացահայտել է կառուցապատման ոլորտում առանձնապես խոշոր չափերով հարկեր չվճարելու դեպք
ՊԵԿ հետաքննության և օպերատիվ հետախուզության վարչությունը շարունակում է կառուցապատման ոլորտում հարկային մարմնին հսկողության լիազորություններ...
Աղբյուր` Panorama.am
17:38
Ծանրամարտի 2027 թ. աշխարհի առաջնությունը կանցկացվի Երևանում
Ծանրամարտի միջազգային ֆեդերացիան որոշում է կայացրել 2027 թվականի աշխարհի առաջնության անցկացման իրավունքը վստահել Հայաստանին: ԿԳՄՍ նախարարության...
Աղբյուր` Panorama.am
17:14
Արման Թաթոյան. Միայն Ներքին Հանդը շրջափակված է ադրբեջանական 25 մարտական դիրքերով
«Հայաստանի Հանրապետությում՝ Վայոց Ձորում, Սյունիքում, Գեղարքունիքում մենք ունենք Ադրբեջանի կողմից բնակիչների մեկուսացումներ։ Ադրբեջանական...
Աղբյուր` Panorama.am
17:12
ՌԴ գլխավոր դատախազությունը Պուգաչովայի վերաբերյալ հարցում է ուղարկել արդարադատության նախարարություն
Անվտանգության և կոռուպցիայի դեմ պայքարի դաշնային նախագծի ղեկավար Վիտալի Բորոդինը հրապարակել է նամակ, որը գխավոր դատախազությունն ուղարկել է ՌԴ...
Աղբյուր` Panorama.am
16:57
Եղեգնաձորում զենքի գործադրմամբ խուլիգանություն, սպանության փորձ կատարելու վարույթով կալանավորվել է 32–ամյա անձը
Ավարտվել է Եղեգնաձոր քաղաքի Շահումյան փողոցում նույն քաղաքի 32–ամյա բնակչի կողմից զենքի գործադրմամբ խուլիգանության, ապօրինի կերպով հրազեն...
Աղբյուր` Panorama.am
16:55
Փաշինյան, «5-րդ շարասյուն», ներսի ցեցեր. Ըստ քաղաքացիների՝ Հայաստանի անվտանգության հիմնական սպառնալիքները
Հայաստանում քաղաքացիներն անորոշ վիճակում են. հիմնական մտահոգող հարցն է՝ ինչ է լինելու վաղը, քանի որ, կարծում են, այս իշխանության օրոք որևէ...
Աղբյուր` Panorama.am
16:54
Այնպես չէ, որ հանք շահագործողները ռոյալթի վճարեցին ու ազատվեցին պատասխանատվությունից. Նազելի Վարդանյան
Ըստ գործող օրենսդրության՝ հանք շահագործողների վճարած բնապահպանական հարկերից՝ ռոյալթիներից 2 %-ը պետք է վերադարձվի այն համայնքներին, որոնք...
Աղբյուր` Panorama.am
16:46
Արա Ղազարյան. Այն, ինչ անում է Ադրբեջանն այսօր, դեռ պետք է տակից դուրս գա
«ՄԻԵԴ-ում ունենք Ադրբեջանի դեմ շահած երեք գործ։ Ադրբեջանը վճիռները չի կատարում, բայց հետաքրքիր է՝ չի էլ հայտարարում, որ չի...
Աղբյուր` Panorama.am
16:21
ՌԴ ԱԳՆ. 102-րդ բազայի և ռուս սահմանապահների առկայությունը Հայաստանի ինքնիշխանության միակ իրական երաշխիքն է
ՌԴ ԱԳՆ-ն հայտարարել է, որ 102-րդ բազայի և ռուս սահմանապահների առկայությունը Հայաստանի ինքնիշխանության միակ իրական երաշխիքն է։ Այս մասին գրում է...
Աղբյուր` Panorama.am
15:59
Մխիթար Պապոյանը չի բացառում, որ կառաջադրվի ԲԴԽ անդամի թեկնածու
«Այդ հարցի հետ կապված ես որևէ պատասխան չունեմ, խնդրելու եմ այդ հարցը չպնդեք»,- Դատավորների ընդհանուր ժողովի մեկնարկին լրագրողների...
Աղբյուր` Panorama.am
15:58
Նարեկ Սամսոնյանի ձերբակալման վերաբերյալ Թ. Թովմասյանի դիմումի հիման վրա քրեական վարույթ է նախաձեռնվել
«ՀՀ դատախազությունից տեղեկացրեցին, որ իմ դիմումի հիման վրա քրեական վարույթ է նախաձեռնվել»,-տեղեկացրել է ԱԺ անկախ պատգամավոր Թագուհի...
Աղբյուր` Panorama.am
15:49
Նարեկ Սամսոնյանի՝ ԱՄՆ դեսպանին ուղղված նամակը դեսպանատանը չվերցրեցին
«Իմնեմնիմի» պոդքաստի վարող Նարեկ Սամսոնյանի՝ ԱՄՆ դեսպանին ուղղված բաց նամակն այսօր Սամսոնյանի թիմակիցները տարել էին ԱՄՆ դեսպանատուն՝...
Աղբյուր` Panorama.am
15:41
Կարծում եմ՝ բոլոր տեղերում էլ կլինեն. դատավոր Չիչոյանը դատական համակարգում «գործ տվողների» մասին
«Բոլորիս համար  էլ մտահոգիչ է դատավորների հրաժարականների դիմումները»,- Դատավորների ընդհանուր ժողովի մեկնարկին լրագրողների հետ...
Աղբյուր` Panorama.am
15:38
Սուտ է. ՆԱՏՕ–ի գլխավոր քարտուղարը Բաքվում և Երևանում հստակ ցույց տվեց, թե ինչն ինչոց է. Թևանյան
Քաղաքական գործիչ Անդրանիկ Թևանյանը ֆեյսբուքյան գրառմամբ անդրադարձել է «փաշինյանական քաղցր ստերի մահաբեր հետևանքներին»։ Նա գրում է....
Աղբյուր` Panorama.am
15:31
Ադրբեջանում պահվում է 23 անձ, ումի՞ց և ինչի՞ համար է վրեժխնդիր լինում Բաքուն
«Այս պահի դրությամբ Ադրբեջանը Հայաստանին վերադարձրել է 210 գերեվարվածների կամ այլ կարգավիճակ ունեցող հայերի։ Պաշտոնական տվյալներով, 23 անձ...
Աղբյուր` Panorama.am
15:15
Եթե նույն իրավիճակում հայտնվեմ, նույն կերպ կվարվեմ. դատավոր Բորիս Բախշիյան
«Պետք է պինդ լինել, հավատալ  սեփական ուժերին և արդարադատությանը, անպայման կհասնենք արդարադատությանը»,- Դատավորների ընդհանուր...
Աղբյուր` Panorama.am
15:13
Մատահոգված եմ, որ 4 դատավորները դիմում գրեցին գնացին.Արման Թովմասյան
«Մտահոգված եմ, որ 4 դատավորները դիմում գրեցին գնացին, այստեղ անխուսափելի է չմտահոգվելը, չգիտեմ, թե ով պետք է լինի դատավորներից, որ...
Աղբյուր` Panorama.am
14:57
Դեղձենին 20-25 օր շուտ կծաղկի
«Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ը հրապարակել է ագրոօդերևութաբանական տեղեկատվություն Արարատյան դաշտում դեղձենու...
Աղբյուր` Panorama.am
14:48
Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի
Ամերիաբանկը ճանաչվել է Հայաստանի լավագույն բանկը Global Finance ամսագրի «Աշխարհի լավագույն բանկեր» 31-րդ տարեկան մրցանակաբաշխության...
Աղբյուր` Panorama.am
14:43
Դատավորի վրա ճնշում լինելու դեպքում նա պետք է համապատասխան ընթացակարգով դիմի համապատասխան մարմիններին. Դատավոր Արթուր Ստեփանյան
«Այդ հարցը բազմաթիվ անգամ տրվել է դատավորներին և որևէ դեպքում ես դրական պատասխան չեմ լսել իրենցից»,-դատավորների ընդհանուր ժողովից...
Աղբյուր` Panorama.am
14:42
Դավիթ Ֆիդանյան. Կարծում եմ՝ ԱՄՆ դեսպանը տեղյակ չէ՝ ինչ է կատարվում Նարեկ Սամսոնյանի, Վազգեն Սաղաթելյանի գործով
«Քաղաքացիական գիտակցություն» ՀԿ նախագահ, AntiFake.am կայքի հիմնադիր, քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանի անունից Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան...
Աղբյուր` Panorama.am
14:24
Ահազանգ. Արմատախիլ են անում Ալեք Մանուկյան փողոցի ծառերը
Երևանի կենտրոնի ծառերի ապագան վտանգված է։ Այսօր արմատախիլ անելու հերթը Ալեք Մանուկյան փողոցի ծառերինն է։ Ծանր տեխնիկան  քոքահան է անում...
Աղբյուր` Panorama.am
13:59
Վարսեն Աղաբեկյանն ընդգրկվել է Պաղեստինի կառավարության կազմում
Պաղեստինի նախագահ Մոհամեդ  Աբասը հրամանագիր է ստորագրել՝ վստահություն հայտնելով Պաղեստինի տասնիններորդ կառավարությանը, ինչպես նաև...
Աղբյուր` Panorama.am
13:39
Կխնդրեի լսումներին ներառել հակադիր կարծիք ունեցողներին, այլապես կարող ենք իրար ջան ասել՝ ջան լսել. Արսեն Թորոսյան
«ԱԺ-ն որպես քաղաքական մարմին, ի դեմս Եվրաինտեգրման մշտական հանձնաժողովի, հնարավորություն է տալիս մասնագետներին, շահառու ուժերին...
Աղբյուր` Panorama.am
13:34
Անհանգիստ որոշ հանրային գործիչներ զանգն են հնչեցնում մոտալուտ աղետի, սակայն բոց առաջացնող կայծը չի երևում. Անանյան
«Օրացույցի յուրաքանչյուր նոր օր սոցիալ-քաղաքական սպասումների անտանելի ծանրության տակ ավելի ու ավելի է դառնում անտանելի ու ծանր»։
Աղբյուր` Panorama.am
13:17
Հունաստանի ափերի մոտ երկու ուժգին երկրաշարժ է տեղի ունեցել
Հունաստանի Պելոպոնես թերակղզու մերձակայքում երկու երկրաշարժ է տեղի ունեցել, հայտնում է Աթենքի համալսարանի սեյսմոլոգիական լաբորատորիան։ 5,4...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Փաշինյան, «5-րդ շարասյուն», ներսի ցեցեր. Ըստ քաղաքացիների՝ ՀՀ-ի անվտանգության հիմնական սպառնալիքները
17:01 29/03/2024

Փաշինյան, «5-րդ շարասյուն», ներսի ցեցեր. Ըստ քաղաքացիների՝ ՀՀ-ի անվտանգության հիմնական սպառնալիքները

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}