Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Հայաստանում ապաստարանների հետ կապված առաջին կարևոր խնդիրը թաքստոցների չգոյությունն է կամ ոչ բարվոք վիճակն է, դրանց մասին իրազեկվածության բացը։ Անցած անգամ ես հետևում էի ավագանու նիստին, և ես խիստ զարմացա, որ Երևանի քաղպաշտպանության պատասխանատու քաղաքապետը այս խնդիրները թողեց բնակիչների վրա, այսինք, ՏԻՄ մարմինները կարծես չեն ուզում կատարել իրենց պոզիտիվ պարտականությունը, մինչդեռ պետք է անեն, քանի որ այն կապված է մարդկանց կյանքի հետ»,-նման կարծիք հայտնեց «Պահապան›› հիմնադրամի հոգաբարձուների խորհրդի անդամ, Վիգեն Շիրվանյանը «Թաքստոցներ և ապաստարաններ. հրատապ լուծում պահանջող խնդիրներ» թեմայով առցանց քննարկման ժամանակ։

Նա առաջարկում է, որ խնդրի կանխարգելման համար բազմաբնակարան շենքերը պարտադիր կերպով պետք է ունենան ապաստարաններ, որոնք կլինեն գործող ու օրինակելի, բնութագրիչներին, բնակչության թվին համապատասխան։

Նշենք, որ քննարկման մասնակից պետական կառույցների ներկայացուցիչները, մասնագետները ներկայացրեցին իրենց մտահոգություններն ու կարծիքները Երևանում և ՀՀ մյուս քաղաքաներում քաղաքացիական բնակչության պաշտպանության, մասնավորապես, թաքստոցներին և ապաստարաններին վերաբերող առկա հիմնախնդիրները և դրանց լուծման ճանապարհները:

Մասնագետների կարծիքով՝ խնդիրը կարգավորելու համար նաև օրենսդրական փոփոխությունների անհրաժեշտություն կա «Քաղաքացիական պաշտպանության մասին» օրենքում:

«Պահապան›› հիմնադրամի գործադիր տնօրեն, Ինգա Մանուկյանը բարձրացրեց բնակիչների իրազեկվածության աշխատանքերի հարցը, որպեսզի մադրիկ անհրաժեշտության դեպքում կարողանան ճիշտ վարք ցուցաբերել։

DAAP Ճարտարապետական ստուդիայի հիմնադիր, ճարտարապետ Ալեքսանդր Դանիելյանն այս առումով կարևորում է պետության կողմից քաղաքացու իրավունքի ամրագրումը։

Նա օրինակ բերեց Շվեյցարիայի օրենսդրությունը, երբ նշվում է, որ Շվեյցարիայի յուրաքանչյուր բնակիչ պետք է ապահովված լինի ապաստարանով իրեն մոտ, հասանելի տարածքում։

«Պետությունը պետք է այսպեսի մի նախադեսությամբ ձևակերպի նպատակն ու ապահովի դրան հասնելը։ Պետք է լինեն հանձնաժողովներ, որոնց անդամները  կշրջեն այդ ապաստարաններում, կստուգեն օրինակ ջրահեռացման համակարգը, դռները կամ այլ բաներ։ Մի խոսքով, դա պետք է սկսի կարճ նախադասությունից, որ ՀՀ յուրաքանչյուր քաղաքացի պետք է ունենա պատսպարվելու տեղ»,-ասաց նա։

«Հայ Ձմեռ պապ» բարեգործական հիմնադրամի ղեկավար Արմինե Պետրոսյանը կարևորեց իրազեկման աշխատանքների իրականցումը։ Նրա հիմնադրամը ԱԻ նախարարության հետ համագործակցությամբ պատրաստել է տեսահոլովակ, որը կոչվում է  «Պատսպարում»։ 

Հետագայում օրենսդրական բարեփոխումների նախաձեռնողներին նա հիշեցնում է, որ գործող օրենքները խրթին են, կարծես գրված են այնպես, որ մարդիկ չհասկանան։ Նա հորդորում է մասնագետներին, փորձագետներին հետագայում ավելի պարզ շարադրել։

«Arwest Architects›› ՍՊԸ տնօրեն, ճարտարապետ Ստեփան Եղիազարյանն ապաստարաններ նախագծել է, խոսեց դրա ընթացքում հանդիպած դժվարությունների մասին։ Հայաստանն այդ ժամանակ չի ունեցել նորմատիվային կանոնակարգեր։

«Պետք է օրենսդրորեն ընդունվի այն պաստը, որ ՀՀ ամեն քաղաքացի պետք է ապահովված լինի ապաստարանով, ես համաձայն եմ իմ գործընկերոջս հետ»,-ասաց նա։

Նրա խոսքով, պետք է պատրաստվեն նոր ուղեցույցներ ապաստարանների կառուցման համար, դրանք պետք է լինեն թե գյուղական, թե քաղաքային բնակավայրերի համար։

«Հենց այս պահին իմ ձեռքին հաստափոր մի գիրք է, որտեղ նկարագրվում է, թե ինչպես պետք է կառուցել ապաստարան գյուղական համայնքներում։ Մեր պետությունը պետք է թարգմնաի ու նման մի բան ստեղծի»,-ասաց նա։

,Վ. Բրյուսովի պետական համալսարանի Ֆիզկուլտուրայի և քաղպաշտպանության ամբիոնի վարիչ, մ.գ.թ., դոցենտ, «Բարձունք» գիտակրթական-ռազմավարական ՀԿ-ի հիմնադիր, Երևանի ավագանու անդամ Էռնեստ Ավանեսովը նշում է, թաքստոցների հետ կապված խնդիրներն ունեն և օբյեկտիվ, և սուբյեկտիվ պատճառներ, սակայն դրանց մեծը կարող է շատ արագ լուծվել ցանկության դեպքում։

«Օրինակ, դռների դուրս բացվելն ապահովելն այնքան էլ բարդ խնդիր չէ։ Կան դպրոցներ, որոնքց պատուհանները ճաղավանդակներ ունեն կամ ընդհանրապես չեն բացվում։ Մեր նկուղում այս պահին բարձրավոլտ բաց կաբելներ են, և դա ջրի խողովակների հարևանությամբ, մեկին ասում ես, մյուս մարմնի վրա է գցում, այս իրավցիճակում մտնել այնտեղ հնարավոր չէ»,-ասաց նա՝ ընդգծելով, որ համալիր լուծումներ են պետք, ինչը ԱԻ նախարարության տիրույթում է։

Երևանի ավագանու մեկ այլ անդամ Պավել Սարգսյանն էլ ուշադրություն է հրավիրում փաստին, երբ շատ դեպքերում շենքի որոշ տարածքներ զավթված են բնակիչների կողմի, կան դեպքեր, երբ դրանք վարձակալության են տրվել։

«Այս ուղղությամբ տարիներ շարունակ ոչ մի բան չի արվել, կարծում եմ, սա նաև ԱԻ նախարարության բացթողումն է, քանի որ քաղաքականություն մշակողն այդ գերատեսչությունն է, իսկ կարատողները ՏԻՄ մարմիններն են»,-ասաց նա։

ԱԻ գեներալ-մայոր, Տավուշի մարզպետի խորհրդական Նիկոլայ Գրիգորյանն ընդգծում է, որ կառուցվող նոր շենք շինությունները պարտադիր կերպով պետք է ունենան ապաստարան, դա կարող է լինել օրինակ ֆիզկուլտուրայի դահլիճ, նկուղ կամ էլ կայանատեղի։

«Մենք ունեցել ենք  նախկինում ցորենի, ջրի պաշարներ, կարողացել ենք շարժվել ստորգետնյա ճանապարհներով։ Ես Տավուշի օրինակը բերեմ։  Հուլիսյան դեպքերից հետո նոր մոտեցում ցուցաբերվեց, 5-6 տան մոտ փոքրիկ թաքստոց սարքել, որպեսզի մարդիկ երկար տարածություն չվազեն։ Պետք է հստակ լինի, թե օրինակ, որ զենքի դեպքում ինչպե՞ս պետք է պաշտպանվել։ Մենք անհատական պաշտպանության մասին ընդհանրապես մոռացել ենք, չկան հակագազներ, դա շատ թանկ հաճույք է, բայց դրա մասին, հաջորդ դասին»,-ասաց նա՝ ավելացնելով, որ հիմա ապաստարանների հետ կապված  օրենքը դրված է շրջանառության մեջ, գրված է, թե յուրաքանչյուրն ինչ պետք է անի։

Գրիգորյանն ընդգծում է, որ պետք է լուծումները լինեն համալիր, ոչ թե կիսատ-պռատ, հակառակ դեպքում մի օր ուշ կլինի։ 

Քննարկմանը կարող եք հետևել ուղիղ միացմամբ՝