Հասարակություն 11:47 17/01/2022 Հայաստան

Փորձագետը բացատրում է՝ ինչո՞ւ է վստահ, որ Վանեցյանի դեմ Pegasus կիրառել են Հայաստանի հատուկ ծառայությունները

««Pegasus»-ը կիբերզենք է, ոչ թե հասարակ վիրուս»,- նման տեսակետ հայտնեց
կիբերանվտանգության հարցերով փորձագետ Ռուբեն Մուրադյանը՝ Հայաստանում լրտեսական ծրագրերի թեմայով «Հետք»-ի կազմակերպած քննարկմանը։

Մուրադյանը «Pegasus»-ն ուսումնասիրում է 2017 թվականից։ Նա նախ ընդգծեց, այդ վիրուսը հասարակ մարդը չի կարող հայտնաբերել իր հեռախոսում, համակարգչում, ի դեպ, հասարակ մարդկանց սարքավորումներ չեն էլ տեղադրում այն։

«Վիրուսն անում է այնպիսի աշխատանք, որը ինչ-որ ձևովով քյար է բերում վիրուս գրողին։ Վերջինին հետաքրքիր չէ, թե ում մոտ է այդ վիրուսը նստում, նրան հետաքրքիր է, որ վիրուսը նստի հնարավորինս շատ մարդու մոտ, որ ավելի շատ փող բերի։ Իսկ երբ խոսում ենք կիբերզենքի մասին, պետք է հստակ իմանանք, որ այն միշտ օգտագործվում է թիրախային, այն մարդկանց դեմ, որոնք ինչ-որ հետաքրքրություն են ներկայացնում»,- վիրուսի ու կիբերզենքի տարբերությունը մանրամասնեց Ռուբեն Մուրադյանը։

Փորձագետն ընդգծեց, կիբերզենքի օգտագործման հնարավորություն ունեն միայն ու միայն պետությունները, կիբերզենք արտադրող ընկերությունները համագործակցում են միայն պետությունների հետ։

«Երբ մենք ասում ենք պետություն՝ ի նկատի ունենք այդ պետությունների հատուկ ծառայություններին։ Որպես կանոն այն լինում է  կամ ոստիկանությունը, կամ ԱԱԾ-ն։ Այս պարագայում մենք պետք է հասկանանք, երբ մարդու հեռախոսի, համակարգչի մեջ հայտնվում է  կիբերզենք, դա նշանակում է, որ ինքը պետական գործողությունների թիրախ է»,- նշեց նա։

Հարցին, հնարավո՞ր է, որ օրինակ արցախյան պատերազմի ընթացքում կամ դրանից հետո Ադրբեջանի հատուկ ծառայությունները նման ծրագրեր կիրառեն հայաստանցի պաշտոնյաների, քաղաքական գործիչների կամ զինվորականների դեմ, Ռուբեն Մուրադյանը նախ բացատրեց, որ հատուկ ծառայությունները դիմում են NSO group-ին, որը Pegasus-ի արտադրողն է, վճարում են ու խնդրում, որ այս հեռախոսահամարին, կամ հաշվին նստացնեն ծրագիրը։ NSO group չի աշխատում պետական ներթափանցումների մեխանիզմով, հակառակ դեպքում այն երկրները, որոնց քաղաքացիների դեմ օգտագործվել է ծրագիրը, ուղղակի չեն օգտվի դրանից, ինչը կկրճատի  ընկերության առանց այդ էլ փոքր շուկան։

Քննարկման մասնակից «Սայբերհաբ» կազմակերպության համահիմնադիրներ Սամվել Մարտիրոսյանընախ նշեց, որ  ամենայն հավանականությամբ ծրագրի վաճառքն իրականացնում է Իսրայելի հատուկ ծառայությունների թույլտվությամբ, ապա կարծիք հայտնեց, որ Հայաստանում Pegasus-ով վարակումների մի քանի ալիք է եղել։

«Ես կարող եմ վկայակոչել տեղեկատվական անվտանգության մեկ այլ փորձագետի, որը պատերազմի ժամանակ ուսումնասիրել է կառավարության անդամների, ռազմական վերանախավի կարևոր ներկայացուցիչների առնվազն չորս հեռախոսներ, և համոզված է, որ այնտեղ կիրառվել է Pegasus։ Նրանք եղել են մարդիկ, որոն կարևոր ինֆորմացիայի կրող են։ Կան դեպքեր, որտեղ վարակումները շատ ներքաղաքական բնույթ են կրում, կան դեպքեր, երբ վարակումը արտաքին քաղաքականության հետ կապ ունի։ Իմ կարծիքն այն է, որ եղել է վարակման մի քանի ալիք, որոնց հետևում կանգնած են ինչպես Ադրբեջանը, այնպես էլ ամենայն հավանականությամբ Հայաստանի հատուկ ծառայությունները»,-ասաց Մարտիրսյոնը։

Հիշեցնենք, որ  Հայաստանում լրտեսական ծրագրերի թեման սկսեց ակտիվորեն քննարկվել, երբ Ազգային անվտանգության ծառայության նախկին տնօրեն, «Պատիվ ունեմ» խմբակցության ղեկավար Արթուր Վանեցյանը 2021թ․ նոյեմբերի 24-ին հայտարարեց, թե իր և իր ընտանիքի անդամների բջջային հեռախոսների վրա հարձակում է իրականացվել Pegasus ծրագրով։ Վանեցյանը հարձակման համար մեղադրում էր Հայաստանի իշխանություններին։ 

Սամվել Մարտիրոսյանը նշում է, որ Արթուր Վանեցյանը կարող էր հետաքրքրել նաև արտաքին ուժերին ու այլ երկրի իշխանություններին։

Ռուբեն Մուրադյանը, որն ուսումնասիրել է Վանեցյանի, նրա ընտանիքի անդամների հեռախոսները 2021 թ.սեպտեմբերի վերջին, Pegasus հայտնաբերել է նրա երկու հեռախոսների ու ընտանիքի անդամներից մեկի հեռախոսի մեջ։

«Եթե մենք խոսում ենք Ադրբեջանի մասին, հասկանում ենք, չէ՞, որ ընտանիքի անդամը նրանց չէր հետաքրքրի։ Վանեցյանը կատարվածի համար մեղադրում է Հայաստանի իշխանություններին, ես կարող եմ ասել, որ նման եզրակացություն անելու համար նա հիմքեր ունի։ Վերադառնալով իմ գտածին, տեսածին ու դատողություններին՝ միանշանակ պնդել, որ դա արել են Հայաստանի հատուկ ծառայությունները, ես չեմ կարող։ Չեմ կարող ասել՝ 100 տոկոս գիտեմ։ Բայց հաշվի առնելով այն հանագամանքը, որ NSO group-ը ծրագիրը վաճառում է միայն պետություններին, շատ ուշադիր հետևում է, որ միջսահմանային ներթափանցումներ չլինեն։ Տեսնելով՝ ոնց է ՀՀ ԱԱԾ-ն լռել այդ դեպքի մասին ութ օր, ինչից հետո «Արմենպրես» պետական գործակալությւոնը հարցրել է, էս ի՞նչ են խոսում, ՀՀ ԱԱԾ-ն էլ պատասխանել է՝ մենք նման բան կիրառում, մարդու մոտ չեն գնացել, չեն ասել, քո նկատմամբ հանցագործություն է կատարվել, բեր հասկանանք, ի՞նչ է եղել։ Չեն ասել, էսքան բանը որ պնդում ես, որտեղի՞ց ես վերցրել։ Ամենակարևորը, մենք ունեցել ենք ապատեղակատվության արշավ, սև փիար, էն կռվարար դեպուտատը՝ Վահագն Ալեքսանյանը գրել էր՝ ով ինչ կուզի ասի՝ մոռանալով, որ Վանեցյանը հրապարակել էր Apple-ից ստացած նամակը։ Բոլորը փորձում էին ձևացնել, թե մենք էլ ենք ստացել, ի՞նչ է եղել որ։ Այս ամենի արդյունքում ես համարյա վստահ եմ, որ սա Հայաստանի հատուկ ծառայությունների ձեռքի գործն է»,-իր համոզմունքն այսպես հիմնավորեց տեղեկատվական անվտանգության փորձագետը։


 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Հարակից հրապարակումներ`

Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

16:21
ՄԻԵԴ-ը նախնական ընդունել է Արթուր Դանիելյանի ու Արմեն Աշոտյանի գործերով գանգատները
Փաստաբան Տիգրան Աթանեսյանը գրում է. «Այսօր Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանից ստացա երկու ծանուցում՝ իմ կողմից ներկայացված...
Աղբյուր` Panorama.am
16:11
Արցախի և արցախահայերի նկատմամբ վարվող քաղաքականությամբ Նիկոլը և Ալիևը վաղուց նույնացել են. Սաղաթելյան
«Վերստին հիշեցնեմ, ՀՀ անվտանգության գլխավոր սպառնալիքը Նիկոլ Փաշինյանն է, այլ ոչ թե Արցախի պետական ինստիտուտները»:
Աղբյուր` Panorama.am
16:10
Հայաստանում բռնության դեպքերի աճի պատճառները՝ հոգեբանի դիտարկմամբ
Ի պատասխան Panorama.am-ի հարցման ՆԳՆ-ն տրամադրել է 2022 և 2023 թվականների և 2024 թվականի առաջին երկու ամիսներին ֆիզիկական ներգործության (ծեծ),...
Աղբյուր` Panorama.am
16:03
«Այրում» գինիում գտել են սինթետիկ ներկանյութ ազորուբին. ՍԱՏՄ-ն Բելառուսից նամակ է ստացել
Արարատի կոնյակի գործարան ՍՊԸ-ում վերահսկողություն կիրականացվի
Աղբյուր` Panorama.am
15:37
Նազենի Հովհաննիսյան. Շատ դժվար անցավ այս անգամ Պահքն ինձ համար
Հաղորդավարուհի Նազենի Հովհաննիսյանը գրում է. «Արաբկիրի Ս. Խաչ եկեղեցում մարդկանց սիրտը բաց էր՝ աղոթքի եւ սիրո համար: Հաղորդվելու և...
Աղբյուր` Panorama.am
15:32
Ամուսնության առաջարկություն՝ «Հայաթ փրոջեքթի» համերգի ժամանակ
«Հայաթ փրոջեքթ» խմբի՝ Գյումրիում տեղի ունեցած համերգներից մեկի ժամանակ բեմում ամուսնության առաջարկություն է արվել։ Բեմ...
Աղբյուր` Panorama.am
15:06
Տղաները պինդ էին. Աղվան Վարդանյանն այցելել է Սամսոնյանին և Սաղաթելյանին
Այսօր «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Աղվան Վարդանյանն այցելել է «Արմավիր ՔԿՀ»-ում կալանքի տակ պահվող Վազգեն...
Աղբյուր` Panorama.am
14:55
Հայկ Մարությանը կուսակցություն է հիմնում
Երևանի նախկին քաղաքապետ Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի։ Այն կոչվում է «Նոր ուժ»։ Լուրը «Ազատության»...
Աղբյուր` Panorama.am
14:48
Հրազդանի 64-ամյա բնակչի սպանության դեպքի առթիվ նախաձեռնված քրեական վարույթի նախաքննությունը
Քննչական կոմիտեի Կոտայքի մարզային քննչական վարչությունում իրականացված քննչական և վարութային գործողությունների արդյունքում պարզվել են Կոտայքի...
Աղբյուր` Panorama.am
14:45
Ոսկեպարցիներն ասում են՝ ՔՊ-ականները, ովքեր հանձնվող գյուղերն ադրբեջանական են համարում, թող գան ու իրենց ներկայությամբ նման հայտարարություն հնչեցնեն
ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանը գրում է.  «Ոսկեպար և Բաղանիս կատարածս այցիս ու...
Աղբյուր` Panorama.am
14:39
ԵԱՏՄ անդամ ենք, զուգահեռաբար ԵՄ և այլ շուկաների ինտեգրման ուղղությամբ ենք աշխատում. Թունյան
«Այս պահին մենք ԵԱՏՄ անդամ ենք, կատարում ենք մեր պարտավորությունները, վճարում ենք ընդհանուր մաքսատուրքերն ու ստանում մեր բաժինը, ընդ...
Աղբյուր` Panorama.am
14:26
Բաքուն ռազմական է հռչակում Ստեփանակերտի մարզամշակութային համալիրը
Հուշահամալիրը հավերժացնելու էր ազգային պայքարի բոլոր զոհերի հիշատակը: Սակայն շինարարական աշխատանքներն անավարտ են մնացել 44-օրյա պատերազմի հետևանքով:
Աղբյուր` Panorama.am
14:10
Երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն՝ Երևանի Միկոյան-Գալշոյան փողոցների խաչմերուկում
Երևանում տրանսպորտային հոսքերի անցանելիությունն ավելացնելու նպատակով մարտի 29-ից փորձնական տարբերակով երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն...
Աղբյուր` Panorama.am
13:50
Ստեփան Դանիելյան. Հայաստանում ստվերային պետություն գոյություն չունի
Քաղաքագետ Ստեփան Դանիելյանը համարում է, որ Հայաստանում ստվերային պետություն գոյություն չունի, չնայած կա նման տարածված կարծիք։ Կարծիքներից մեկն...
Աղբյուր` Panorama.am
13:38
Սուրենյանց. Փաշինյանը որոշել է Ստեփանակերտի էլիտային ահաբեկել
Քաղաքագետ Սուրեն Սուրենյանցը, անդրադառնալով այսօր կառավարության նիստում Նիկոլ Փաշինյանի հնչեցրած հայտարարություններին, գրում է....
Աղբյուր` Panorama.am
13:24
ՌԴ ԱԳՆ-ն մտահոգված է ապրիլի 5-ին կայանալիք Հայաստան-ԵՄ-ԱՄՆ բարձր մակարդակի հանդիպումով
Հայաստան-Եվրամիություն-ԱՄՆ հանդիպումն անհանգստություն է առաջացնում Ռուսաստանում։ Այս մասին հայտարարել է ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա...
Աղբյուր` Panorama.am
13:17
25-օրյա զորահավաքի մասնակցի ահազանգը. Բանակը գցել են քացու տակ
25-օրյա զորահավաքի մասնակից Սուրեն Մանուչարյանը որոշել է ֆեյսբուքում պատմել հավաքի ընթացքում տեսածը։ Նա գրում է. ««...Միակ...
Աղբյուր` Panorama.am
12:57
Ավագ հինգշաբթի ընտանիքի անդամների քանակով հավկիթ չեն եփում, չեն ներկում ու չեն մատուցում
Այսօր դեռ տեղի չի ունեցել խաչելությունը, թաղումը, Հարությունը...
Աղբյուր` Panorama.am
12:43
Ֆրանսիական կողմն Ակադեմիական քաղաքի ծրագիրը որակել է համարձակ, հավակնոտ և գրավիչ
Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Ժաննա Անդրեասյանն ու ՀՀ-ում Ֆրանսիայի արտակարգ և լիազոր դեսպան Օլիվիե Դըկոտինյին այսօր այցելել...
Աղբյուր` Panorama.am
12:33
Տավուշում տեղի ունեցողը կոպիտ սխալների արդյունք է. Թաթոյան
«Տավուշում տեղի ունեցողը կոպիտ սխալների արդյունք է: Չի կարելի ամրացնել ադրբեջանական դիրքերը սեփական ժողովրդին անվտանգությունը խաթարելու...
Աղբյուր` Panorama.am
12:30
Հայաստանը 29.94 տոննա հումանիտար բեռ կուղարկի Գազայի հատված
«Մարդասիրական օգնության շրջանակներում  տեղահանված անձանց կառավարության կողմից առաջարկվում է տրամադրել մթերք և...
Աղբյուր` Panorama.am
12:29
Քաղաքագետ. Ալեն Սիմոնյանը թող իրան քաղաքական ծաղրածուի տեղ չդնի
«Ալեն Սիմոնյանը թող իրեն քաղաքական ծաղրածուի տեղ չդնի։ Ֆեյք, ֆալստարտ ու նման բառերը բնորոշ են իրենց իշխանությանը»,-Panorama.am-ի...
Աղբյուր` Panorama.am
12:16
Տաք օդային հոսանքներ են ներթափանցում Հայաստան
Երևանում ցերեկային ժամերին ջերմաստիճանը կհասնի +20․․․+22 աստիճանի
Աղբյուր` Panorama.am
11:52
Վճարված ռոյալթիներից 1 մլրդ 51 մլն դրամը հատկացվեց ազդակիր համայնքներին
«Նախագծով նախատեսվում է Սյունիքի, Լոռու, Կոտայքի և Գեղարքունիքի 6 համայնքներին, որոնք միասին ընդգրկում են 33 ազդակիր բնակավայր,...
Աղբյուր` Panorama.am
11:42
«Արտավազդ»-ի մրցանակակիրները
Թատրոնի միջազգային օրը՝ մարտի 27-ին, Հակոբ Պարոնյանի անվան երաժշտական կոմեդիայի պետական թատրոնում տեղի ունեցավ Հայաստանի թատերական գործիչների...
Աղբյուր` Panorama.am
11:31
ԼՂ-ից բռնի տեղահանված որոշ շրջանակների գործողությունները սպառնալիք են Հայաստանի անվտանգության համար. Փաշինյան
«Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված որոշ շրջանակ կամա թե ակամա անում է գործողություններ և քայլեր, որոնք սպառնալիք են ստեղծում Հայաստանի...
Աղբյուր` Panorama.am
11:30
Արտակ Զաքարյան. Ռևանշն անխուսափելի է
ՀՀԿ փոխնախագահ Արտակ Զաքարյանը գրում է. «Դավադիր բոսյակներ կան, որ լավագույն տղերքի արյամբ 30 տարի առաջ գծված սահմանները, թշնամու...
Աղբյուր` Panorama.am
11:25
Իսրայելն Ադրբեջանին խորհուրդ է տվել ինչպես հաղթահարել ջրի դեֆիցիտը
Իսրայելի ջրամատակարարման ազգային օպերատոր Mekorot ընկերությունն առաջարկել է Ադրբեջանում ջրի սակավության խնդիրը լուծել արհեստականորեն առաջացած...
Աղբյուր` Panorama.am
11:18
40+10 հազար դրամ աջակցության ծրագիրը երկարաձգվեց 9 ամսով
«Նախագծով առաջարկում ենք ԼՂ-ից բռնի տեղահանված մեր հայրենակիցների 40+10 հազար դրամ աջակցության ծրագրի հիման վրա ևս 9 ամսով ...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Հիմա Հայաստանին դեմ են տվել 33 քարտեզ. Սուրենյանց
12:51 28/03/2024

Հիմա Հայաստանին դեմ են տվել 33 քարտեզ. Սուրենյանց

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}