Պետությունը հոգսը թողել է ծնողի վրա
Հաշմանդամություն ունեցող երեխա մեծացնելը մեր օրերում շատ բարդ է, քանի որ մեծ խնամք է պահանջում։ Միլենա Ավագյանը, ում աղջիկը՝ Ինեսսան արդեն 21 տարեկան է, Panorama.am-ի թղթակցի հետ զրույցում պատմեց, թե ինչ խնդիրների առջև են կանգնել չափահաս դառնալուց հետո։
Նրա խոսքով՝ մանկուց առաջին կարգի հաշմանդամություն ունեցող երեխան որքան մեծանում, ծախսերն ու խնամքը զուգահեռ ավելանում են, իսկ ծնողի համար խնդիրներն էլ ավելի են խորանում, երբ պետությունը 18 տարեկանից հետո, մեղմ ասած՝ «ձեռքերը լվանում է»։
«Մեր կառավարությունն ինչ էլ ասի, միևնույն է, այսօր հաշմանդամություն ունեցող ծնողներին մեր պետությունը տարանջատում է։ 18 տարեկանից հետո էլ երեխան ունի նույն կարիքները, ինչ մինչ այդ։ Նույնիսկ կենսաթոշակը մինչև 18 տարեկանը ստանում են 37 000 դրամ, իսկ 18-ից հետո՝ ավելի ցածր։ Ինչո՞վ են տարբերվում, նույն ծախներն են, դեռ՝ ավելին»,- պատմեց ծնողը։
Անդրադառնալով երեխայի բուժման ծախսերին՝ Միլենան ասաց, որ տարիներ շարունակ պետությունը ֆինանսավորել է իր երեխայի բուժման ծախսը՝ պետպատվերի շրջանակում, սակայն այժմ, առողջապահության նախարարության որոշմամբ, ամեն ինչը պետք է ծնողը հոգա։
«Իմ երեխան մանկուց առաջին կարգի հաշմանդամություն ունի։ Հետծննդյան վնասվածքի հետևանքով էպինոպաներ ունի և անընդհատ դեղորայքի հսկողության տակ է։ Օրվա ընթացքում երեք տեսակի դեղորայք են օգտագործում։ Դեղորայք կա, որ ստանում էինք անվճար, հիմա՝ ոչ։ Բացի այդ, երեխայիս բուժման համար ուղեգրով իրեն բուժող բժշկի մոտ կարող եմ գնալ վեց ամիսը մեկ անգամ։ Ավելի շուտ բժշկին այցելության կարիք եթե լինում է, ապա պետք է վճարեմ 15 000 դրամ։ Այսինքն՝ 18 տարեկանից հետո հաշմանդամություն ունեցողների համար ամեն ինչ վճարովի է, նաև պարապմունքները։ Ամեն ինչ շատ բարդ է ու դժվար»,- ասաց հոգսերի հետ միայանակ մնացած մայրը։
Նրա խոսքով՝ պետությունն ամբողջ հոգսը թողնում է ծնողի վրա, սակայն աշխատանքով չի ապահովում։ Մեր օրերում հաշմանդամություն ունեցողի ծնողի համար աշխատանք գտնելը մեծ խնդիր է, քանի որ պետք է տնային պայմաններում աշխատի, որպեսզի կարողանաս զուգահեռ երեխային խնամել։
«Փոքր ժամանակ կարողանում էինք երեխային մի հարազատի մոտ թողնել ու գնալ ինչ-որ գործով, բայց մեծ տարիքում արդեն թողնել չես կարողանում, խնդիրներն այլ են։ Դա է պատճառը , որ հաշմանդամություն ունեցող երեխայի ծնողը չի կարողանում աշխատանք գտնել»,- նշեց նա։
«Ունիսոն» ՀԿ ղեկավար Արմեն Ալավերդյանը Panorama.am-ի հետ զրույցում ասաց, որ առհասարակ պետպատվերի շրջանակում բուժում ստանալը սահմանափակ է։
«Պետպատվերը սահմանափակ է։ Բայց չկա սահմանափակում, որ հաշմանդամության կարգ ունեցող անձը պետք է դիմի բժշկին մեկ կամ երկու անգամ, որքան ուզում է այդքան էլ պետք է դիմի։ Գուցե ներքին կարգով այդպիսի որոշում են ընդունել, բայց օրենքով նման բան չկա սահմանված։ Այլ հարց է, թե որ ծառայություններից օգտվելու համար է դիմում կամ որ բժշկին։ Օրինակ, եթե նախընտրած պրոֆեսորի ես դիմում, ուզում ես հազար հատ թուղթ ունենաս, ստիպված ես վճարել, որպեսզի քեզ բուժի այն բժիշկը, որին դու ես ընտրել»,- ասաց ՀԿ ղեկավարը։
Ինչ վերաբերում է անվճար դեղամիջոցներին, ապա, ըստ նրա, Առողջապահության նախարարության կողմից կա հատկացված անվճար դեղորայքի ցանկ։
«Այն շատ սահմանափակ է և թերի։ Եթե անձին անհրաժեշտ դեղամիջոցն այդ ցանկում ընդգրկված չէ, ուրեմն նա ստիպված է վճարելու։ Այսինքն՝ թղթի վրա գեղեցիկ գրված են այդ արտոնությունները, բայց փաստացի օգտվելը բավականին բարդ է։ Բժիշկն էլ ասում է, եթե ուզում ես դեղն օգնի սա եմ նշանակում, եթե քեզ համար միևնույն է կարող եմ փոխարինող նշանակել։ Բնականաբար, մարդն ուզում է էֆեկտիվը»,- հավելեց նա։
Արմեն Ալավերդյանի խոսքով՝ առհասարակ մարդիկ բազմաթիվ ծառայություններից կամ զրկվում են կամ թերի են օգտվում։
Մեկ այլ օրինակ բերելով՝ նա նշեց, որ սկզբունքորեն ոլորտում խնդիրները նույնն են․ «Օրինակ՝ սրտի ստենտավորման համար հիմա ուզում են միլիոններ, իսկ նախկինում այդ ամենն արվում էր պետպատվերի շրջանակում։ Իմ ծանոթն ունի հաշմանդամության երրորդ խումբ, հիմա ուղղակի ստիպված է հայթայթել երեք միլիոն դրամ, որպեսզի ապրի»։
Նրա համոզմամբ՝ պետական միջոցներից հատկացված գումարները չեն բավարարում, որպեսզի օրենքով սահմանված արտոնությունները լիարժեք կիրառվեն կամ մարդիկ լիարժեք օգտվեն դրանցից։
Լրահոս
Տեսանյութեր
Սա քաղաքական գործընթաց է, անթույլատրելի քաղաքական որոշումներ. Թաթոյանը՝ սահմանազատման մասին
