Քաղաքական 13:41 23/09/2022 Տարածաշրջան

Թոմաս դե Վաալ. Հայաստանի ու Ադրբեջանի գլխին ավելի շատ սև ամպեր են կուտակվում

Կարնեգի Եվրոպա Հիմնադրամի ավագ հետազոտող Թոմաս դե Վաալը հիմնադրամի էջում հրապարակած վերջին հոդվածում անդրադարձել է Ադրբեջանի կողմից Հայաստանի վրա հարձակմանը՝ ընդգծելով, որ ռազմական գործողությունները տեղի էին ունեում ոչ թե Արցախում, որտեղ այժմ խաղաղապահ առաքելություն են իրականացնում ռուս զինծառայողները, այլ Հայաստանի Հանրապետության տարածքում։

Արևելյան Եվրոպայի ու Կովկասի տարածաշրջանի հարցերով մասնագիտացված հետազոտողը նկատում է, որ կռիվը սկսվեց ԵՄ միջնորդությամբ Բրյուսելում Հայաստանի ու Ադրբեջանի առաջանորդների հանդիպումից երկու շաբաթ անց, որտեղ առաջընթաց էր գրանցվել, կարևորելով այն հանգամանքը, որ հարձակումը հաջորդեց Խարկով նահանգում «Ուկրաինայի կողմից Ռուսաստանի ռազմական նվաստացմանը».

«Որոշ լրատվամիջոցներ մոլորեցնում են՝ մարտերը ներկայացնելով որպես սահմանային բախումներ ու հղում անելով Լեռնային Ղարաբաղի վիճելի տարածքին, որն ավելի քան երեսուն տարի հակամարտության օջախ է։

Բայց ոչ մի կռիվ Ղարաբաղում, որտեղ հիմա տեղակայված են ռուսաստանցի խաղաղապահները կամ Ադրբեջանի տարածք է, չկա։ Այդ ամենը եղել է Հայաստանի տարածքի ներսում։ Ադրբեջանն ասել է՝ Հայաստանի կողմից «սադրանքներ» են եղել, մեղադրանք, որը ստուգել հնարավոր չէ։ Ականատեսները նկարագրում են ռազմական օբյեկտների և քաղաքացիական ենթակառուցվածքների ուժեղ գնդակոծություններ, այդ թվում Սոթք գյուղում և առողջարանային Ջերմուկ քաղաքում, որի քաղաքացիական բնակչությունը տարհանվել է: Արժանահավատ տեղեկություններ կան զոհված երկու հայ կին զինծառայողների նկատմամբ վայրագությունների և սարսափելի պղծումների մասին։

2020 թվականի պատերազմում ճնշող հաղթանակ տանելուց ի վեր, Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը Հայաստանի դեմ օգտագործել է այն, ինչ բարձրաստիճան մի ադրբեջանցին ինձ նկարագրեց որպես «հարկադրական դիվանագիտության» ռազմավարություն, որն իրենից ներկայացնում է  բանակցությունների և ուժի միախառնում:

2020-ին հասնելով իր նպատակներից շատերին, բայց ոչ բոլորին, Ալիևը նոր նպատկներ ունի։ Առաջինը Հայաստանին «խաղաղության պայմանագրի» ստորագրումը պարտադրելն է, որով  Հայաստանը հրաժարվում է հայաշատ Ղարաբաղի շրջանի նկատմամբ պահանջներից։   Երկրորդը Հայաստան-Ադրբեջան սահմանի դեմարկացիան է, որը հարմար է Ադրբեջանին։ Երրորդը երկաթուղին է, որը Հայաստանի տարածքով կապում է  Նախիջևանի էքսկլավին, որը կոչվում է Զանգեզուրի միջանցք՝ նվազագույն ստուգումներով և հսկողությամբ։

Բռնության այս վերջին փուլը 2020 թվականից ի վեր ամենադաժանն ու վտանգավորն է: Այն կարծես ուղղված է որքան Հայաստանի, նույնքան էլ Ռուսաստանի դեմ: Ռուսաստանը պարտավոր է աջակցել Հայաստանին ինչպես երկկողմ պաշտպանական պայմանագրի, այնպես էլ Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպությանը (ՀԱՊԿ) նրանց համատեղ անդամակցության շրջանակներում»։

Թոմաս դե Վաալը նկատում է, սակայն այս պահին Ռուսաստանը Ուկրաիանայի պատերազմում թիկունքով է, ու Ադրբեջանն էլ շտապում է ցույս տալ, որ Ռուսաստանն օգնություն տրամադրելիս դանդաղում է, ՀԱՊԿ-ն էլ թղթե վագր է, ինչի մասին վկայում է նաև Տաջիկստանի ու Ղրղզստանի բախումները։

Ինչ վերաբերում է Արևմուտքին, ապա հիմնադրամի փորձագետը միջնորդներին մեղադրում է մեղմ արձագանքների համար, միաժամանակ հիշեցնում, կողմերի առևտրի մասին, Ռուսաստանը դեռ ազդեցիկ միջնորդ է, հաղորդվում է, որ Մոսկվան նաև հանդես է եկել խաղաղության պայմանագրի նախագծով, որն անորոշ ժամանակով հետաձգում է Ղարաբաղի կարգավիճակի հարցը, մի բանաձև, որը հայերին ավելի շատ է դուր գալիս, քան եվրոպական առաջարկը:

ԱՄՆ-ն, որ լիովին աջակցում է ԵՄ աջակցությանը, նույնպես հայերի մոտ հույսեր առաջացրեց ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ նշանակելով։ ԱՄՆ ներկայացուցիչների պալատի խոսնակ Նենսի Փելոսիի  համերաշխության կայծակնային այցը խառը ուղերձներ է պարունակում, ԵՄ-ն էլ ինքնին երկիմաստ է թվում։ Վերջինի առումով հոդվածագիրը հիշեցնում է, որ Եվրահանձնաժողովի  նախագահ Ուրսուլան, որ հուլիսին գազ գնելու նպատակով  Բաքվում էր, Ադրբեջանին որակել է «վստահելի գործընկեր», իր խոսքում որևէ հիշատակում չի արել հակամարտության կամ խաղաղության մասին։ Սա Ադրբեջանում PR մեծ հաղթանակ են գնահատել։

Թոմաս դե Վաալը նկատում  է, որ վերջի մարտերը խարխլել են Նիկոլ Փաշինյանի դիրքերը։ Դրանք տարակարծություններ են առաջացրել Ադրբեջանում նույնիսկ նրանց մոտ, որոնք աջակցում էին 2020-ի պատերազմին։ Խաղաղությանը կողմ արտահայտված մի ակտիվիստ երեք օր է բանտում։ Անկախ մի փորձագետ էլ Ալիևին  բնութագրել է որպես «մաքսիմալիստ», «իրրեդենթիստ»՝ մեղադրելով նրան Հայաստանի հետ հաշտություն կնքելու պատմական հնարավորությունը վատնելու համար։

Քանի որ Հայաստանում ու Ադրբեջանում այս օրերին հուղարկավորություններ են՝ կլինեն նոր ջանքեր առաջնորդներին բանակցությունների սեղան վերադարձնելու համար։

Թոմաս դե Վաալը համարում է, որ հիմա ամենակենսունակը Շառլ Միշելի նախաձեռնած գործընթացն է, բայց այն ավելի մեծ աջակցության կարիք ունի Եվրահանձնոժողովից, ԵՄ անդամներից, ԱՄՆ-ից։

«Եթե այն ձախողի կամ դադարի, ապա երկու տխուր այլընտրանք կա. Միջնորդությունը կրկին զիջվում է Մոսկվային կամ որ ավելի վատ է, երկու կողմերը պատրաստվում են հաջորդ պատերազմին»,-հոդվածն ամփոփում է փորձագետը։

 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Լրահոս

15:41
Կարծում եմ՝ բոլոր տեղերում էլ կլինեն. դատավոր Չիչոյանը դատական համակարգում «գործ տվողների» մասին
«Բոլորիս համար  էլ մտահոգիչ է դատավորների հրաժարականների դիմումները»,- Դատավորների ընդհանուր ժողովի մեկնարկին լրագրողների հետ...
Աղբյուր` Panorama.am
15:38
Սուտ է. ՆԱՏՕ–ի գլխավոր քարտուղարը Բաքվում և Երևանում հստակ ցույց տվեց, թե ինչն ինչոց է. Թևանյան
Քաղաքական գործիչ Անդրանիկ Թևանյանը ֆեյսբուքյան գրառմամբ անդրադարձել է «փաշինյանական քաղցր ստերի մահաբեր հետևանքներին»։ Նա գրում է....
Աղբյուր` Panorama.am
15:31
Ադրբեջանում պահվում է 23 անձ, ումի՞ց և ինչի՞ համար է վրեժխնդիր լինում Բաքուն
«Այս պահի դրությամբ Ադրբեջանը Հայաստանին վերադարձրել է 210 գերեվարվածների կամ այլ կարգավիճակ ունեցող հայերի։ Պաշտոնական տվյալներով, 23 անձ...
Աղբյուր` Panorama.am
15:15
Եթե նույն իրավիճակում հայտնվեմ, նույն կերպ կվարվեմ. դատավոր Բորիս Բախշիյան
«Պետք է պինդ լինել, հավատալ  սեփական ուժերին և արդարադատությանը, անպայման կհասնենք արդարադատությանը»,- Դատավորների ընդհանուր...
Աղբյուր` Panorama.am
15:13
Մատահոգված եմ, որ 4 դատավորները դիմում գրեցին գնացին.Արման Թովմասյան
«Մտահոգված եմ, որ 4 դատավորները դիմում գրեցին գնացին, այստեղ անխուսափելի է չմտահոգվելը, չգիտեմ, թե ով պետք է լինի դատավորներից, որ...
Աղբյուր` Panorama.am
14:57
Դեղձենին 20-25 օր շուտ կծաղկի
«Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ը հրապարակել է ագրոօդերևութաբանական տեղեկատվություն Արարատյան դաշտում դեղձենու...
Աղբյուր` Panorama.am
14:48
Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի
Ամերիաբանկը ճանաչվել է Հայաստանի լավագույն բանկը Global Finance ամսագրի «Աշխարհի լավագույն բանկեր» 31-րդ տարեկան մրցանակաբաշխության...
Աղբյուր` Panorama.am
14:43
Դատավորի վրա ճնշում լինելու դեպքում նա պետք է համապատասխան ընթացակարգով դիմի համապատասխան մարմիններին. Դատավոր Արթուր Ստեփանյան
«Այդ հարցը բազմաթիվ անգամ տրվել է դատավորներին և որևէ դեպքում ես դրական պատասխան չեմ լսել իրենցից»,-դատավորների ընդհանուր ժողովից...
Աղբյուր` Panorama.am
14:42
Դավիթ Ֆիդանյան. Կարծում եմ՝ ԱՄՆ դեսպանը տեղյակ չէ՝ ինչ է կատարվում Նարեկ Սամսոնյանի, Վազգեն Սաղաթելյանի գործով
«Քաղաքացիական գիտակցություն» ՀԿ նախագահ, AntiFake.am կայքի հիմնադիր, քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանի անունից Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան...
Աղբյուր` Panorama.am
14:24
Ահազանգ. Արմատախիլ են անում Ալեք Մանուկյան փողոցի ծառերը
Երևանի կենտրոնի ծառերի ապագան վտանգված է։ Այսօր արմատախիլ անելու հերթը Ալեք Մանուկյան փողոցի ծառերինն է։ Ծանր տեխնիկան  քոքահան է անում...
Աղբյուր` Panorama.am
13:59
Վարսեն Աղաբեկյանն ընդգրկվել է Պաղեստինի կառավարության կազմում
Պաղեստինի նախագահ Մոհամեդ  Աբասը հրամանագիր է ստորագրել՝ վստահություն հայտնելով Պաղեստինի տասնիններորդ կառավարությանը, ինչպես նաև...
Աղբյուր` Panorama.am
13:39
Կխնդրեի լսումներին ներառել հակադիր կարծիք ունեցողներին, այլապես կարող ենք իրար ջան ասել՝ ջան լսել. Արսեն Թորոսյան
«ԱԺ-ն որպես քաղաքական մարմին, ի դեմս Եվրաինտեգրման մշտական հանձնաժողովի, հնարավորություն է տալիս մասնագետներին, շահառու ուժերին...
Աղբյուր` Panorama.am
13:34
Անհանգիստ որոշ հանրային գործիչներ զանգն են հնչեցնում մոտալուտ աղետի, սակայն բոց առաջացնող կայծը չի երևում. Անանյան
«Օրացույցի յուրաքանչյուր նոր օր սոցիալ-քաղաքական սպասումների անտանելի ծանրության տակ ավելի ու ավելի է դառնում անտանելի ու ծանր»։
Աղբյուր` Panorama.am
13:17
Հունաստանի ափերի մոտ երկու ուժգին երկրաշարժ է տեղի ունեցել
Հունաստանի Պելոպոնես թերակղզու մերձակայքում երկու երկրաշարժ է տեղի ունեցել, հայտնում է Աթենքի համալսարանի սեյսմոլոգիական լաբորատորիան։ 5,4...
Աղբյուր` Panorama.am
13:07
ՊԵԿ. Առցանց անմաքս առևտրի շեմը նվազեցվել է
2024 թվականի ապրիլի 1-ից կսահմանվի 200 եվրո և 31 կգ
Աղբյուր` Panorama.am
13:00
Հորը բռնության ենթարկած, հարևան կնոջը սպանած տղամարդուն տեղափոխել են հոգեկան առողջության կենտրոն
Հարևան կանանցից մեկի նկատմամբ էլ սպանության փորձ էր կատարել։ Նրան մեղադրանք է առաջադրվել
Աղբյուր` Panorama.am
12:49
ՍԱՏՄ-ն ժամկետանց ձվեր է հայտնաբերել
Մարտի 31-ի Սուրբ Զատկի տոնակատարությանն ընդառաջ՝ ՀՀ սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմինը մարտի 20-ից 29-ը ներառյալ վերահսկողական...
Աղբյուր` Panorama.am
12:38
Գիտենք, որ ինչքան սաղարթ՝ այնքան տերև, ինչքան տերև՝ այնքան շատ ֆոտոսինթեզ. Արմեն Բեգոյան
Երևանում քաղաքապետարանը լայն թափով փողոցների ողջ երկայնքով իրականացնում է ծառերի փոխարինման ծրագիրը։ Բնապահպաններն ահազանգում են, որ փոշու բարձր...
Աղբյուր` Panorama.am
12:29
Գևորգ Դաբաղյանը ծիրանափողի հնչյունները կհասցնի Նովոսիբիրսկ, ապա Ամստերդամ
Երաժշտական արվեստի 11-րդ փառատոնի շրջանակում Նովոսիբիրսկ երկրամասում ապրիլի 3-5-ը կայանալու է «Դուդուկի առեղծվածը» խորագրով համերգ,...
Աղբյուր` Panorama.am
12:28
Այսօր աշխատանքից ազատվելու դիմում եմ ներկայացրել․ «Երևան ավտոբուս» ՓԲԸ տնօրեն
«Այսօր դիմում եմ ներկայացրել աշխատանքից ազատվելու մասին»,-հայտարարել է «Երևան ավտոբուս» ՓԲԸ տնօրեն Հովհաննես Մանուկյանը։...
Աղբյուր` Panorama.am
12:22
Վարոսյանը՝ Ռշտունու որոշման մասին. Իշխանությունները ո՞նց լուծեցին այդ հարցը, ժամանակը ցույց կտա
Վերջին մեկ ամսվա ընթացքում դադարեցվեցին չորս դատավորների լիազորություններ, երեկ Վերաքննիչ քրեական դատարանի դատավոր Վազգեն Ռշտունին էլ...
Աղբյուր` Panorama.am
11:46
Ռուբեն Մխիթարյանը՝ ՔՊ-ականներին. Դուք վախեցած եք, դա ակնհայտ է
Հայտնի պրոդյուսեր Ռուբեն Մխիթարյանը գրում է. «Դուք վախեցած եք: Դա երևում է: Դա ակնհայտ է: Դա զգացվում է նույնիսկ ձեր հազիվ բռնվող...
Աղբյուր` Panorama.am
11:44
Եթե Տավուշի գյուղերի հանձնման պրոցեսը տեղի ունենա, այդտեղից կսկսվի պետականության վերջնական ավարտը. Սուրեն Պետրոսյան
«Երևան-Նոյեմբերյան միջպետական ճանապարհն անցնում է ադրբեջանցիների տոտալ վերահսկողության տակ։ Գյուղից մի փոքր աջ գազատարն է, որը ևս անցնում է ադրբեջանցիներին»։
Աղբյուր` Panorama.am
11:35
Օդային ճանապարհով փորձ է արվել Հայաստան ներմուծել առանց հայտարարագրման բջջային հեռախոսներ
ՊԵԿ էլեկտրոնային առևտրի և օդային տրանսպորտով իրականացվող փոխադրումների վարչությունում օրերս հայտնաբերվել է մաքսային կանոնների խախտման նոր դեպք։...
Աղբյուր` Panorama.am
10:53
Զելենսկին, թերևս, առաջին անգամ բաց տեքստով խոստովանել է, որ Ուկրաինան պատերազմում պարտվում է. Քաղաքագետ
Քաղաքագետ Սուրեն Սուրենյանցը գրում է. «Զելենսկին, թերևս, առաջին անգամ բաց տեքստով խոստովանել է, որ Ուկրաինան պատերազմում պարտվում է:...
Աղբյուր` Panorama.am
10:48
Հայաստանում արգելափակվել են «Երեկոն Վլադիմիր Սոլովյովի հետ» և «Կիրակի երեկոն Վլադիմիր Սոլովյովի հետ» հաղորդումները
«Հայաստանի հեռուստատեսային և ռադիոհաղորդիչ ցանց» (ՀՀՌՑ) ՓԲԸ-ն արգելափակել է հանրային մուլտիպլեքսով սփռվող «ՌՏՌ-Պլանետա»...
Աղբյուր` Panorama.am
10:37
Իմ անունից սուտ հայտարարություններ են արվում. Լևոն Քոչարյան
ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Լևոն Քոչարյանը հայտարարել է, որ իր անունից սուտ հայտարարություններ են տարածվում։...
Աղբյուր` Panorama.am
10:22
Պետք է կոնկրետ հողի վրա կազմակերպել այդ ինքնապաշտպանությունը. Արմեն Այվազյան
«Տավուշի այդ բնակավայրերի բնակիչներն արեցին ամենագլխավորը, ասացին՝ մենք համաձայն չենք, կռվելու ենք»,-Aysor.am-ի «Հարցեր...
Աղբյուր` Panorama.am
10:16
Խուզարկում են Ժիրայր Սէֆիլյանի ու այլոց բնակարանները
«Այս պահին ոստիկանությունը խուզարկություն է իրականացնում Բևեռի խորհրդի անդամ Ժիրայր Սէֆիլյանի բնակարանում»։ Այս մասին հայտնում...
Աղբյուր` Panorama.am
10:14
Արցախի նախագահը այլ դիրքորոշում ունի և դրա մասին բաց խոսում է. Աբրահամյան
«Փաշինյանը հավաստիացրել է ադրբեջանցի գործընկերներին՝ անհանգստանալու բան չկա, իրենք չեն ճանաչում Արցախի վտարանդի կառավարությունը, Արցախի հարցը փակելու ճանապարհին պատրաստ են ծայրահեղ քայլերի»։
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Իշխանությունը շատ լավ գիտեր, որ Վազգեն Ռշտունին ընտրվելու էր ԲԴԽ անդամ. Փաստաբան
12:39 29/03/2024

Իշխանությունը շատ լավ գիտեր, որ Վազգեն Ռշտունին ընտրվելու էր ԲԴԽ անդամ. Փաստաբան

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}