Ձեր վստահելի աղբյուրը

Մի քանի տարի առաջ Սանկտ-Պետերբուրգի օդանավակայանում շարժասանդուղքից վայր ընկնելով՝ մահացավ մի կին իր նորածին երեխայի հետ։ Գործի քննության ընթացքում պարզվեց, որ համապատասխան տասնյակ աշխատողներից միայն մեկն ուներ շարժասանդուղքների անվտանգ շահագործման համար անհրաժեշտ մասնագիտական գիտելիքներ։ Այո՛, ամեն գործում էլ հմտություններ են պետք, որոնց չիմացությունն ու մատների արանքով նայելը միշտ էլ մի օր փաստի առաջ է կանգնեցնում։

Վերջին շրջանում մեր հանրապետությունում բավականին հաճախակի են դարձել իրար հաջորդող արտակարգ պատահարները։ Այնքան են ավելացել, որ դժվար է զուտ որպես պատահականություն դիտարկելը։ Ավելի շուտ մտածում ես, որ մարդիկ համատարած կերպով իրենց գործին չեն տիրապետում։ Նկատի ունենալով, որ վերջին մեկ տարում, թավշյա հավաստիացումներին հակառակ ՝ հանրապետությունում իրականացվեց իսկական կադրային ջարդ, զարմանալի չի լինի, եթե պարզվի, որ ամեն ոլորտում մնացել են մեկ-երկու մասնագետներ։

Նրանց էլ, ամենայն հավանականությամբ, նախորդների մնացուկ համարելով՝ լսող չկա։ Նախկինում, նախարարական պորտֆելը որևէ կուսակցության հանձնելով հանդերձ, աշխատող միջուկը պահպանվում էր, և մեծ հաշվով ոլորտը չէր տուժում։ Իսկ այսօր ընդհուպ տեխնիկական կազմը յուրայիններով են փոխարինվում՝ տասներորդական պլան մղելով մասնագիտական հարցերը։ Արդյոք նաև այդ պատճառով չե՞ն սխալներն ու ձաղոխումներն ամեն քայլափոխին ։ Հետաքրքիր է, քաղծառայության մասին օրենքը պաշտոնապես չեղարկվե՞լ է, թե ձևական թողնվել է թղթի վրա։

Անիմաստ է պրոֆեսիանալիզմ ակնկալել նաև նույն սկզբունքով ձևավորված կառավարությունից ու ԱԺ-ից։ Ի սկզբանե ակնհայտ էր, որ միայն յուրային լինելն ու օտար լեզվի տիրապետելը ո՛չ Սևանը ճահճացումից կփրկեն, ո՛չ էներգետիկ համակարգի անվտանգությունը կապահովեն, ո՛չ էլ հայկական ավիացիան կզարգացնեն։ Հայաստանի կառավարման համակարգում ոչ թե սերնդափոխություն կատարվեց՝ մեծերին փոխարինեցին երիտասարդները, այլ տեսակափոխություն եղավ։ Իշխանության եկան մարդիկ, ովքեր ապազգային հայացքներով ու միակողմանի պատկերացումներով են դաստիարակվել ու ձևավորվել․ մի մասը՝ ազգակործան ԼՏՊ-ական , մյուս մասը՝ աշխարհակործան սորոսական գաղափարներով (բացառություններ իհարկե կան): Նույն հակապետական վիրուսն է տարբեր անոթներում, ինչը բնականաբար Հայաստան չի շենացնի։

Հուլիսի 10-ի խոշոր էներգետիկ վթարը նախազգուշացում-հիշեցում էր, որ չմոռանաք, թե ինչ հարևաններով ենք շրջապատված։ 90-ականներին արհավիրքները մեկ օրում գլխներիս չթափվեցին, այլ կամաց-կամաց օղակը սեղմվեց․․․ և պարբերաբար նոր չափաբաժիններ էին մատուցում Վրաստանի տարածքով անցնող գազատարի պայթեցումները։ Այսօր էլ ոչ մի երաշխիք չկա, որ մեծ տերությունների խաղերի մեջ ներքաշված արևմտամետ Վրաստանը՝ ճնշման տակ մեզ տհաճ անակնկալներ չի մատուցի։ Հայաստանում ոչ ոքի ձեռնտու չէ 27-30 տարվա այդ պատմության կրկնությունն ու ևս մեկ անգամ ազգովին աղքատանալը։ Բայց դրա համար աշխատել է պետք․ ամենօրյա, պատասխանատու, մանրակրկիտ աշխատանք՝ վերից-վար բոլոր օղակներում։

Իշխանության դեմքը միայն արքայական շրջագայությունները , ճոխ ընդունելություններն ու աշխարհի հզորների հետ ձեռքսեղմումները չեն։ Իշխանության հակառակ երեսը անխոնջ աշխատանքն է, պետության բոլոր խնդիրների իմացությունը, երկրի զարգացման հստակ պատկերացումն ունենալը և դրա իրականացումը կազմակերպելը, կարևոր ոլորտներները խելամիտ ու քաջատեղյակ կադրերին վստահելը, ովքեր իրենց հերթին լավ մասնագետների կներգրավեն։ Ցավոք, այսօրվա իշխանությունները տեսնում են միայն վայելքի կողմը, իսկ աշխատանքի մասին միայն վեհ խոսքեր են շռայլում՝ շուրջն ամեն ինչ որակազրկելով, ապամասնագիտացնելով և քաղաքականացնելով ․․․ Դրա համար էլ շատացել են ողբերգական վթարները, անվերջանալի հրդեհները, ինքնասպանություններն ու սպանությունները, անարդարությունը ու դատաիրավական կամայականությունները։

Լիա Իվանյան