Ձեր վստահելի աղբյուրը

Պատմության մեջ ֆինանսական փաստաթղթերի ամենամեծ արտահոսքի շնորհիվ աշխարհի հարյուրավոր առաջնորդների, քաղաքական գործիչների և միլիարդատերերի գաղտնի գործարքները և գաղտնի ակտիվները հայտնի են դարձել հանրությանը։ Նոր օֆշորային թղթապանակն անվանվել է  «Պանդորայի փաստաթղթեր»՝ «Pandora Papers»։ Այս մասին գրում է BBC-ն։

Հետաքննող լրագրողների միջազգային կոնսորցիումի (ICIJ) գլխավորությամբ ավելի քան 650 լրագրողներ ուսումնասիրել են միլիոնավոր ֆայլեր, որոնք ներառում են երեք տասնյակ ներկա և նախկին պետությունների ղեկավարներ և ավելի քան երեք հարյուր պաշտոնյաներ:

Փաստաթղթերում ներառված են Ադրբեջանի նախագահ Ալիևի ընտանիքի, ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի, Չեխիայի վարչապետ Անդրեյ Բաբիշի, Հորդանանի թագավորի անունները։

Փաստաթղթերը, ի թիվս այլնի, կապում են Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինին Մոնակոյի գաղտնի ակտիվների հետ և ցույց են տալիս, որ Չեխիայի վարչապետ, մագնատ Անդրեյ Բաբիշը, որը պետք է ընտրվի մեկ շաբաթից, չի հայտարարագրել օֆշորային ընկերության մասին, որի համար ձեռք է բերվել երկու առանձնատուն Ֆրանսիայի հարավում։

Նոր թղթապանակը շարունակում է վերջին յոթ տարվա ավանդույթը, որի ընթացքում օֆշորային ընկերությունների ֆինանսական փաստաթղթերը մի քանի անգամ արտահոսել են հանրային տարածք: Դրանցից ամենահայտնին են FinCen- ը, Paradise Papers-ը, Panama Papers-ը և LuxLeaks-ը:

Նոր արտահոսքի շնորհիվ ICIJ-ի մեդիա գործընկերները, ներառյալ BBC-ին, մուտք են ունեցել օֆշորային գոտիներում ֆինանսական ծառայություններ մատուցող ընկերությունների 12 միլիոն փաստաթղթերի։ Փաստաթղթերը արտահոսել են այն ընկերություններից, որոնք գործում են, մասնավորապես, բրիտանական Վիրջինյան կղզիներում և Կիպրոսում, Պանամայում, Բելիզում, Սինգապուրում, Արաբական Միացյալ Էմիրություններում և Շվեյցարիայում:

Բրիտանական անշարժ գույքը՝ որպես մագնիս կասկածելի կապիտալի համար

Թղթապանակում հայտնաբերված որոշ անուններ արդեն հնչել են կապված կոռուպցիայի, փողերի լվացման և հարկերից խուսափելու կասկածների հետ:

Հիմնական բացահայտումներից մեկը հայտնի և հարուստ կերպարների կողմից Մեծ Բրիտանիայում անշարժ գույք գնելու մասշտաբն էր`գաղտնի, բայց լիովին օրինական օֆշորային սխեմաների միջոցով: Արտահոսքը պարունակում է տվյալ նպատակով օգտագործված 95 հազար ընկերությունների մասին տեղեկատվություն:

Սա ևս մեկ անգամ ընդգծում է, որ բրիտանական իշխանությունները չեն կատարել օֆշորային գույքի սեփականատերերի գրանցամատյան ստեղծելու բազմաթիվ խոստումները, չնայած հանրության մտահոգություններին, որ նման ներդրումները կարող են ծառայել որպես ապօրինի եկամուտների լվացման գործիք:

Ալիևների ընտանիքի գործարքները

Ահա ընդամենը մեկ օրինակ. Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի ընտանիքը մեղադրվում է սեփական երկիրը կողոպտելու մեջ: Պանդորայի փաստաթղթերը ցույց են տալիս, որ Ալիևներն ու նրանց համախոհները ներգրավված են եղել Մեծ Բրիտանիայում անշարժ գույքի գործարքներում՝ ավելի քան 400 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ (ավելի քան կես միլիարդ ԱՄՆ դոլար):

Ալիևների որոշ գործարքներ կարող են խայտառակել բրիտանական իշխանություններին: Օրինակ, Ադրբեջանի առաջին ընտանիքը, ըստ երևույթին, վաստակել է ավելի քան 30 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ՝ վաճառելով իր շենքերից մեկը Crown Estate-ում: Այն տասնյակ միլիարդավոր ֆունտ ստեռլինգ անշարժ գույքի և հողի կայսրություն է, որը պատկանում է թագուհուն, սակայն վերահսկվում է նրա հպատակների շահերից ելնելով:

Նշվում է, որ բացահայտված փաստաթղթերում արտացոլված գործարքներից շատերը լիովին օրինական են:

Սակայն, ըստ ICIJ-ի Ֆերգյուս Շիելի, «արտահոսքի մասշտաբն աննախադեպ է, և այն հստակ ցույց է տալիս, թե ինչ ծառայություններ կարող են առաջարկել օֆշորային ընկերությունները կասկածելի եկամուտները թաքցնել կամ հարկերից խուսափել ցանկացողներին»:

«Նրանք օգտագործում են օֆշորային հաշիվներ՝ այլ երկրներում միլիոնավոր դոլարների անշարժ գույք գնելու և սովորական քաղաքացիների հաշվին իրենց և իրենց ընտանիքներին հարստացնելու համար»,- ասել է նա։

ICIJ-ն վստահ է, որ այս հետաքննությունը կբացի Պանդորայի արկղը, ուստի անունը դրել են «Pandora Papers»:

Ինչպես Ալիևի 11-ամյա տղան դարձավ Լոնդոնում տան սեփականատեր

«Պանդորայի փաստաթղթերը» ցույց են տալիս, թե ինչպես է Ադրբեջանի նախագահ Ալիևի ընտանիքը ձեռք բերել 17 սեփականություն Մեծ Բրիտանիայում, այդ թվում՝ իր 11-ամյա որդու՝ Հեյդարի համար, 33 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ գրասենյակային շենքը:

Լոնդոնի ամենաթանկ Մեյֆեր թաղամասի շենքը գնել է Mallnick Holdings ընկերությունը, որը 2009 թվականից պատկանում է նախագահ Իլհամ Ալիևի ընտանիքին: Մեկ ամիս անց սեփականության իրավունքը վերագրանցվել է Հեյդարի անունով:

Հրապարակված ֆինանսական փաստաթղթերի վերլուծությունը նաև պարզել է, որ Ալիևների ընտանիքը 2018 թվականին 66 միլիոն ֆունտ ստեռլինգով վաճառել է մոտակայքում գտնվող մեկ այլ գրասենյակային շենք:

Մեծ Բրիտանիայի կառավարությունը, իր հերթին, հավաստիացրել է, որ պայքարում է փողերի լվացման դեմ՝ օրենքների խստացմամբ և, երբ դրա համար օրենսդրական ժամանակացույցում ժամանակ լինի, կգործարկի օֆշորային սեփականատերերի գրանցամատյան: