Հասարակություն 09:10 28/07/2022 Աշխարհում

«Ջերմային նոկաուտ». Ծայրահեղ շոգը սպանում է եվրոպացիներին

Եվրոպայում ջերմաչափերի հուլիսյան թռիչքը տագնապալի կանխատեսումների տեղիք է տվել։ Ռիա նովոստիի փոխանցմամբ, շատ գիտնականներ կարծում են, որ Հյուսիսային կիսագնդում մահացու շոգերն ավելի հաճախակի կդառնան։ Սակայն եղանակային ռեկորդների վիճակագրությունը ցույց է տալիս, որ ամեն ինչ այնքան էլ պարզ չէ կլիմայական ապագայի հետ կապված:

Մթնոլորտային ծանրաբեռնվածություն

Հարմարավետ եղանակը Հյուսիսային կիսագնդում ապահովում է կայուն մթնոլորտային շրջանառությամբ, երբ ցիկլոնները փոխարինվում են անտիցիկլոններով, այնպես որ ոչ ինտենսիվ շոգը, ոչ անձրևները երկար ժամանակ չեն մնում որոշակի շրջանի վրա:

Այնուամենայնիվ, երբեմն համակարգը փչանում է, առաջանում է «ծանրաբեռնվածություն». ցիկլոններն ու անտիցիկլոնները երկար ժամանակ «սառչում» են տեղում, հետևաբար կիսագնդի որոշ հատվածներում շոգ է, իսկ մյուսներում՝ զով և անձրևոտ:

2022 թվականի հուլիսին Արևմտյան Եվրոպայում արգելափակած անտիցիկլոնը հիմնական վնասը հասցրել է Պիրենեյան թերակղզու երկրներին՝ Իսպանիայում ջերմաստիճանը հասել է 45 աստիճանի, Պորտուգալիայում՝ 47 աստիճանի։

Որոշ ժամանակ անց,  երբ անտիցիկլոնը սկսել է շարժվել դեպի արևելք, շոգը հասել է Միացյալ Թագավորությունը, այնտեղ գրանցվել է պատմական ռեկորդ՝ հուլիսի 19-ին Լոնդոնի Հիթրոու օդանավակայանում օդի ջերմաստիճանը հասել է 40,2 աստիճանի։ Եվրոպայում նման եղանակի հետևանքների պատճառով զոհվել է ավելի քան հազար մարդ, հիմնականում Պիրենեյներում։

Անոմալիաներ և աղետներ

Երկու տարի առաջ Միացյալ Թագավորության Օդերևութաբանական ծառայությունը հրապարակել էր կանխատեսում, որ տաք օրերը 2050 թվականին կդառնան բնորոշ երևույթ երկրի համար: Այժմ մամուլում մտավախություն կա, որ կանխատեսումը ժամանակից շուտ իրականանում է։

Շատ փորձագետներ կարծում են, որ նման երևույթներ ավելի հաճախ են լինելու։ Չինաստանի Գիտությունների ակադեմիայի գիտնականների վերջին ուսումնասիրության համաձայն՝ առաջիկա տարիներին Հյուսիսային կիսագնդում ծայրահեղ ջերմային ալիքների թիվը կավելանա ավելի քան 30 տոկոսով: Աշխատանքի հեղինակները պարզել են ԱՄՆ-ում և Կանադայում անցած տարվա շոգերի պատճառները։ Նրանք փորձարկել են, թե ինչպես է օդի ջերմաստիճանի վրա ազդում բնական գործընթացները, օրինակ՝ մթնոլորտային շրջանառությունը և մարդկային գործոնը: Նրանց բացահայտումների համաձայն՝ տարածաշրջանում երկարաժամկետ տաքացման երկու երրորդը պայմանավորված է ջերմոցային գազերով:

Մոսկվայի պետական համալսարանի աշխարհագրության ֆակուլտետի օդերևութաբանության և կլիմայաբանության ամբիոնի առաջատար գիտաշխատող Բայց Միխայիլ Լոկոշչենկոն կարծում է, որ ջերմային ալիքներն ուղղակիորեն կապված չեն երկարաժամկետ կլիմայի փոփոխության հետ։ Սա նշանակում է, որ առաջիկա տարիներին դրանց աճը կանխատեսել հնարավոր չէ։

«Շատ առումներով սա ուղղակի զուգադիպություն է, այն կապված է մի շարք սինոպտիկ պրոցեսների հետ, երբ օդի ջերմաստիճանի բարձրացում առաջացնող տարբեր պատճառներ միաժամանակ նկատվում են, մտնում են ռեզոնանսի մեջ և փոխադարձաբար ամրապնդում միմյանց»,- ասել է փորձագետը։

Ոչ բոլոր ռեկորդներն են գերազանցվել

Կլիմայագետը խոստովանում է, քանի որ գլոբալ տաքացում իսկապես տեղի է ունենում, եղանակային նման անոմալիաների հավանականությունը պետք է մեծանա։ «Բայց դա դժվար է ճշգրիտ գնահատել, քանի որ իսկապես աղետալի շոգի դեպքերը չափազանց հազվադեպ են, և օրինակները չափազանց քիչ են  վիճակագրական վերլուծության համար», - ուշադրություն է հրավիրում Լոկոշչենկոն:

Նրա խոսքով, եթե աննորմալ շոգը որպես երևույթ ուղղակիորեն կապված լինեին կլիմայի փոփոխության հետ, ապա դրա հաճախականությունը տարեցտարի անշեղորեն կմեծանային, և ցուցանիշները մշտապես կթարմացվեին։ Հենց այն փաստը, որ հարյուր տարի առաջվա առավելագույն ջերմաստիճանների ռեկորդները դեռ չեն խախտվել, ուղղակի կապի բացակայության մասին է վկայում։

Ով է հաջորդը

Եղանակային անոմալիաները նման են վիճակախաղի: Արևմտյան Եվրոպայի բախտը չբերեց այս ամառ։ Չափազանց դժվար է գուշակել, թե հաջորդ անգամ ովքեր են լինելու հսկա «թավայի» վրա։



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Լրահոս

23:01
Կարծում եմ, որ քաղաքական գործիչը և բոլորս պետք է մշտապես պատրաստ լինենք.Ալեն Սիմոնյանը սպառնաց պատերազմով
«Իմ միջազգային գործընկերները երբ մեկնում են Բաքու, իրենց հետ խոսելիս ասում եմ, որ մենք մտահոգություն ունենք, որ Ադրբեջանը պատրաստվում է...
Աղբյուր` Panorama.am
22:31
Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը.Ժաննա Անդրեասյան
Հանրակրթության նոր չափորոշիչի ներդրմանը զուգահեռ դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը, արդյունքում տարրական և միջին դասարաններում երեխաների...
Աղբյուր` Panorama.am
22:13
Կայացել են ՀՀ-ի և Կորեայի արտաքին գործերի նախարարությունների միջև 5-րդ քաղաքական խորհրդակցությունները
ՀՀ ԱԳՆ-ից հայտնում են Մարտի 28-ին Երևանում կայացել են Հայաստանի Հանրապետության և Կորեայի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
21:58
Մայր Աթոռում կատարվեց Ոտնլվայի կարգը
Մայր Աթոռից հայտնում են. «Մարտի 28-ին՝ Ավագ Հինգշաբթի, Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի...
Աղբյուր` Panorama.am
21:30
Օրակարգը մեկն է՝ հայկական պետականության փրկությունը. ՀՅԴ Բյուրո
ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարություն է տարածել, որում ասվում է. «Վերջին շաբաթների ընթացքում Նիկոլ Փաշինեանն ու իր վարչակազմը ևս մէկ անգամ...
Աղբյուր` Panorama.am
21:18
Գլխավոր դատախազությունը մեկնաբանել է Հայաստանի գրողների և նկարիչների միությունների շենքերը պետականացնելու իր նախաձեռնությունը
Գլխավոր դատախազությունը մեկնաբանել է «Հայաստանի գրողների միության» և Հայաստանի նկարիչների միության» շենքերը պետականացնելու իր...
Աղբյուր` Panorama.am
20:40
Լավրով. Հայաստանի իշխանությունները միտումնավոր փչացնում են հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ
Հայաստանի և Ռուսաստանի հարաբերություններում ստեղծված իրավիճակը լավատեսություն չի ներշնչում՝ պայմանավորված Հայաստանի ղեկավարության դիրքորոշմամբ,...
Աղբյուր` Panorama.am
20:26
Տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված
ՆԳՆ կողմից իրականացված օրենսդրական բարեփոխումների արդյունքում՝ մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտումների շրջանակում գոյացած պարտավորությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
20:12
«Բեմբի, գտա՞ր Ոսկեպարի 7-րդ դարի հայկական եկեղեցին, թե ադրբեջանական քարտեզներում չի երևում»․ օգտատերերը՝ Ալեն Սիմոնյանին
Երեք ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը լրագրողների հետ զրույցում, անդրադառնալով Տավուշի 4 գյուղերի տարածքներ Ադրբեջանին հանձնելու խնդրին, մտքի հերթական...
Աղբյուր` Panorama.am
19:48
Վիշտը պետք է հոգու մեջ լինի, ոչ թե սոցիալական ցանցերում․ Ալլա Պուգաչովան՝ Մոսկվայում տեղի ունեցած դեպքերի մասին
Ալլա Պուգաչովան խախտել է լռությունը՝ Մոսկվայում տեղի ունեցած ողբերգությունից հետո. «Վիշտը պետք է հոգու մեջ լինի, ոչ թե սոցիալական...
Աղբյուր` Panorama.am
19:31
Ամուրի շրջանում երկինքը նարնջագույն է դարձել ավազային փոթորկի պատճառով
Ամուրի շրջանը տուժել է Չինաստանից և Մոնղոլիայից եկած ավազի փոթորկից։ Բլագովեշչենսկի վրա դեղին-նարնջագույն մշուշ է կախված։ Այս մասին գրում է МИР...
Աղբյուր` Panorama.am
19:17
Զելենսկի․ Գազայում իրավիճակը շեղել է համաշխարհային ուշադրությունն Ուկրաինայից
Վլադիմիր Զելենսկին ամերիկյան CBS հեռուստաալիքին տված հարցազրույցում կրկին դժգոհել է, որ պաղեստինա-իսրայելական հակամարտությունը շեղել է...
Աղբյուր` Panorama.am
18:53
Ֆրանսիական առագաստանավը օլիմպիական ջահը կտեղափոխի Միջերկրական ծովով
Ֆրանսիայի ծովային պրեֆեկտուրան հայտարարել է, որ մայիսի 8-ին իրենց երկիր հասնող օլիմպիական կրակը կուղեկցվի ծովային հսկայական շքերթով:Այս մասին...
Աղբյուր` Panorama.am
18:44
Հայաստանի տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ
Փրկարար ծառայությունը տեղեկացնում է, որ ՀՀ տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ։ «Փակ են Արագածոտնի մարզում...
Աղբյուր` Panorama.am
18:28
Ավագ հինգշաբթին Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում
Մարտի 28-ին՝ Ավագ հինգշաբթի, Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցին հիշատակեց մեր Տեր և Փրկիչ Հիսուս Քրիստոսի Վերջին ընթրիքը և Սուրբ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:13
Թուրքիան ԱՄՆ-ի հետ բանակցություններ է սկսել Ուկրաինային զինամթերք մատակարարելու հարցով
Ըստ թուրքական լրատվամիջոցների՝ Թուրքիան ԱՄՆ պաշտպանության նախարարությանը կմատակարարի զինամթերք՝ նախատեսված 116 հազար միավոր արկ 155մմ տրամաչափի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Կիրականացվի «Հարության Ավետիս» կանթեղներով երթը
Մարտի 30-ին` ժամը 20-ին, Արարատյան Հայրապետական թեմի առաջնորդանիստ Ս. Սարգիս եկեղեցուց կմեկնարկի «Հարության Ավետիս» խորագրով...
Աղբյուր` Panorama.am
17:49
20-ամյա հղի կնոջ մահվան գործով մեղադրանք է առաջադրվել երեք բժշկի
Քննչական կոմիտեի Լոռու մարզային քննչական վարչությունում քննվող քրեական վարույթի նախաքննության շրջանակներում պարզվել են 2022 թ․ օգոստոսին...
Աղբյուր` Panorama.am
17:32
Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը
ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունը, հաշվի առնելով բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների հետագա մասնագիտական...
Աղբյուր` Panorama.am
17:21
Հայաստանի և Վրաստանի միջև սահմանազատումն արագ լուծվող հարց չէ. Վրացագետ
«Այսօր մենք նաև քննարկել ենք Հայաստանի և Վրաստանի միջև սահմանազատման գործընթացի ակտիվացման հնարավորությունները»,-մարտի 25-ին...
Աղբյուր` Panorama.am
17:04
Ժաննա Անդրեասյանն ասում է՝ Կոնսերվատորիայի շուրջ ոչինչ տեղի չի ունենում, բայց 6290 ստորագրությունն այլ բան է վկայում
«Կոնսերվատորիայի շուրջ ոչինչ, որևէ իրադարձություն տեղի չի ունենում»,- Ազգային ժողովում քննարկման ժամանակ ասաց ԿԳՄՍ նախարար...
Աղբյուր` Panorama.am
16:21
ՄԻԵԴ-ը նախնական ընդունել է Արթուր Դանիելյանի ու Արմեն Աշոտյանի գործերով գանգատները
Փաստաբան Տիգրան Աթանեսյանը գրում է. «Այսօր Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանից ստացա երկու ծանուցում՝ իմ կողմից ներկայացված...
Աղբյուր` Panorama.am
16:11
Արցախի և արցախահայերի նկատմամբ վարվող քաղաքականությամբ Նիկոլը և Ալիևը վաղուց նույնացել են. Սաղաթելյան
«Վերստին հիշեցնեմ, ՀՀ անվտանգության գլխավոր սպառնալիքը Նիկոլ Փաշինյանն է, այլ ոչ թե Արցախի պետական ինստիտուտները»:
Աղբյուր` Panorama.am
16:10
Հայաստանում բռնության դեպքերի աճի պատճառները՝ հոգեբանի դիտարկմամբ
Ի պատասխան Panorama.am-ի հարցման ՆԳՆ-ն տրամադրել է 2022 և 2023 թվականների և 2024 թվականի առաջին երկու ամիսներին ֆիզիկական ներգործության (ծեծ),...
Աղբյուր` Panorama.am
16:03
«Այրում» գինիում գտել են սինթետիկ ներկանյութ ազորուբին. ՍԱՏՄ-ն Բելառուսից նամակ է ստացել
Արարատի կոնյակի գործարան ՍՊԸ-ում վերահսկողություն կիրականացվի
Աղբյուր` Panorama.am
15:37
Նազենի Հովհաննիսյան. Շատ դժվար անցավ այս անգամ Պահքն ինձ համար
Հաղորդավարուհի Նազենի Հովհաննիսյանը գրում է. «Արաբկիրի Ս. Խաչ եկեղեցում մարդկանց սիրտը բաց էր՝ աղոթքի եւ սիրո համար: Հաղորդվելու և...
Աղբյուր` Panorama.am
15:32
Ամուսնության առաջարկություն՝ «Հայաթ փրոջեքթի» համերգի ժամանակ
«Հայաթ փրոջեքթ» խմբի՝ Գյումրիում տեղի ունեցած համերգներից մեկի ժամանակ բեմում ամուսնության առաջարկություն է արվել։ Բեմ...
Աղբյուր` Panorama.am
15:06
Տղաները պինդ էին. Աղվան Վարդանյանն այցելել է Սամսոնյանին և Սաղաթելյանին
Այսօր «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Աղվան Վարդանյանն այցելել է «Արմավիր ՔԿՀ»-ում կալանքի տակ պահվող Վազգեն...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Հիմա Հայաստանին դեմ են տվել 33 քարտեզ. Սուրենյանց
12:51 28/03/2024

Հիմա Հայաստանին դեմ են տվել 33 քարտեզ. Սուրենյանց

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}