Մշակույթ 20:45 04/10/2022 Տարածաշրջան

Թբիլիսիում հայերեն գրություններով մարմարե տապանաքարեր են հայտնաբերվել

Վրաստանի մշակույթի նախարարության և Թբիլիսիի 104-րդ հայկական դպրոցի կենտրոնում` հողային աշխատանքերի ընթացքում, հայտնաբերվել են բազալտե տապանաքարեր առանց գրությունների։ Այսօր արդեն հայտնաբերվել են հայերեն և վրացերեն գրություններով մարմարե տապանաքարեր:

Հայազգի հասարակական գործիչ Լևոն Չիդիլյանը «Ալիք Մեդիայի» հետ զրույցում ասել է, որ ներկայիս մշակույթի նախարարության և Թբիլիսիի 104-րդ դպրոցի տարածքում 14-րդ դարից ի վեր գտնվել է վիրահայոց թեմի ամենակարևոր առաջնորդանիստ եկեղեցին, որ օծված էր «Սուրբ Աստվածածին» անվամբ, բայց ամբողջ համալիրը կոչվել է «Վանքի մայր տաճար» կամ «Վանքի եկեղեցի»: 

«Դա եռագմբեթ հսկայական շինություն է եղել, առանձին զանգակատնով. շուրջբոլորը եղել են կրթական, մշակութային կենտրոններ: Եվ հենց այստեղ է հիմնադրվել հայկական ամենահայտնի դպրոցներից՝ Ներսիսյան դպրոցը»,- ասել է Չիդիլյանը:

Նրա խոսքով, արդեն կոմունիստական անաստվածության տարիներին, երբ ոչնացվում էին տասնյակ հազարավոր եկեղեցիներ՝ ոչնչացվել է նաև «Թիֆլիսի Վանքի մայր տաճարը»:

Ըստ հասարակական գործչի, հայտնաբերված տապանաքարերի մասին արդեն տեղյակ են մշակույթի նախարարությունում: Չիդիլյանի խոաքով, սպասվում է, որ աշխատանքների ընթացքում նոր նմուշներ ևս կհայտնաբերվեն:

«Այս պահին հայտնաբերվել է նաև 2 դամբարան, որտեղ ոսկորներ կան: Երեկ տեղում հանդիպում է կայացել վիրահայ թեմի առաջնորդ հայր Կիրակոս Դավթյանի, «Վրաստան» թերթի խմբագիր Վան Բայբուրթի և մշակույթի նախարար Թեա Ծուլուկիանիի հետ. որոշում է կայացվել հայկական եկեղեցու ավանդույթներով գտածոները վերադարձնել հայ համայնքին»,- ասում է հասարակական գործիչը:

Չիդիլյանը նկատում է՝ այդ տարածքում դեռ շատ մասունքներ և տապանաքարեր կգտնվեն, քանի որ Վանքը, բացի կրթական, կրոնական կենտրոն լինելուց, նաև ազգային պանթեոն է եղել:

«Այստեղ են թաղված եղել Ալեքսանդր Մանթաշյանը՝ իր կնոջ հետ, գեներալներ Հակոբ Ալխազովը, Արշակ Տեր-Ղուկասովը, հասարակական գործիչներ Աբգար Հովհհանիսյանը («Արձագանք» թերթի հիմնադիր, խմբագիր), Պետրոս Սիմոնյանը («Մեղու Հայաստանի» թերթի խմբագիր), վիրահայ թեմի առաջնորդներ Գաբրիել Այվազովսկին (Հովհաննես Այվազովսկու ավագ եղբայրը) և այլն, նաև Գաբրիել Սունդուկյանը, նաև Թբիլիսիի երկարամյա քաղաքապետ Ալեքսանդր Մատինյանցը»,- ասել  է Չիդիլյանն ու հավելում, որ, ըստ իր հետազոտության արդյունքների, 80 հայտնի հայեր են թաղված եղել այդ տարածքում:

Ըստ նրա, երբ կոմունիստական իշխանությունները քանդել են հայկական եկեղեցին, դրա հետ միասին քանդել են նաև ամբողջ գերեզմանատունը. մարմարե քարերն օգտագործել են որպես շինանյութ՝ ներքին հարդարման համար.

«Այն ժամանակվա կարևոր շենքերի կառուցման համար օգտագործել են այդ մարմարե քարերը. դրանք են՝ Մարքսիզմ–լենինիզմի անվան ինստիտուտը, այսօրվա խորհրդարանի շենքը և այլն»: 

Ավելի մանրամասն՝ սկզբնաղբյուրում։



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

23:20
Մենք այնքան երախտամոռ ենք, որ պիտի վերադառնանք Արցախ.Մետաքսե Հակոբյան
Արցախի Հանրապետության ԱԺ պատգամավոր Մետաքսե Հակոբյանը գրում է. «Նիկոլն ասում է.«Ղարաբաղին մենակ թողնելու մասին արձագանքներին...
Աղբյուր` Panorama.am
22:41
Երկրաշարժ Ադրբեջանում
Երկրաշարժ է տեղի ունեցել Կասպից ծովում, Ադրբեջանի ափերի մոտ: Լուրը հայտնում է Ադրբեջանի սեյսմոլոգիական ծառայությունը։ Նշվում է, որ ...
Աղբյուր` Panorama.am
22:23
ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարը ողջունել է հարաբերությունների կարգավորման վերաբերյալ Երևանի և Բաքվի հայտարարությունը
ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղար Անտոնիո Գուտերեշը ողջունում է հարաբերությունները կարգավորելու մտադրության մասին Ադրբեջանի և Հայաստանի համատեղ...
Աղբյուր` Panorama.am
21:58
Ադրբեջանի առաջարկներին ծանոթանալը միայն փաստեց դրա վտանգավորությունը. Գեղամ Մանուկյան
«Երկար պնդումներից ու հարցումներից հետո այսօր ԱԳՆ շենքում ծանոթացանք Ադրբեջանի և Հայաստանի հարաբերությունների կարգավորման պայմանագրի...
Աղբյուր` Panorama.am
21:17
Գազայի բնակիչների մոտ 85 %-ը լքել է իրենց տները.Գուտերեշ
Գազայի բնակչության մոտ 85%-ը ստիպված են եղել լքել իրենց տները, սակայն գոտում անվտանգ վայրեր չկան: ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի նիստում ասել է...
Աղբյուր` Panorama.am
20:50
Իշխանության հիմնական խնդիրը` լռեցնել Արմենին ու հանել խաղից, ակնհայտորեն տապալված է․ Աբրահամյան
«Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանը գրում է․ «Արմեն Աշոտյանի`կալանավայրից վարվող հոդվածաշարն ու...
Աղբյուր` Panorama.am
20:46
Հայտնաբերվել են օդի աղտոտման և ապօրինի ջրօգտագործման դեպքեր
Բնապահպանության և ընդերքի տեսչական մարմնի աշխատակիցները վերահսկողական աշխատանքների ընթացքում հայտնաբերել են օդի աղտոտման և ապօրինի ջրօգտագործման...
Աղբյուր` Panorama.am
20:31
«Կարաս»-ի սննդում կոպիտ խախտումներ են հայտնաբերվել
ՀՀ սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի Արագ արձագանքման բաժնի տեսուչները վերահսկողական միջոցառումներ են անցկացրել «Կարաս...
Աղբյուր` Panorama.am
20:18
Գազայում մարդասիրական աջակցության համակարգի ամբողջական կոլապսի մեծ վտանգ կա․ Գուտերեշ
Գազայի հատվածում մարդասիրական աջակցության համակարգի կոլապսի վտանգը մեծ է։ ՌԻԱ Նովոստիի փոխանցմամբ, այս մասին հայտարարել է կազմակերպության...
Աղբյուր` Panorama.am
20:04
Ինչպե՞ս հասկանալ՝ բավարարում է կրծքի կաթը
ՀՀ Առողջապահության նախարարությունը պատրաստել է տեղեկագիր՝ կրծքով կերակրող մայրերի համար, որում նշված է․ «Հիշե՛ք՝ - Եթե միայն...
Աղբյուր` Panorama.am
19:50
Գորիսի տարածաշրջանի ավտոճանապարհներին մառախուղ է, տեսանելիությունը՝ 30-40 մետր
«Ճանապարհային դեպարտամենտ» հիմնադրամից հայտնում են, որ դեկտեմբերի 8-ին՝ ժամը 19:30-ի դրությամբ, Գորիսի տարածաշրջանի...
Աղբյուր` Panorama.am
19:40
Հարցաքննվել է կացարանում զոհված 15 զինվորի գործով տուժող Լևոն Խառատյանը
«Հիշում եմ, որ ասացին 5 լիտրանոց շշեր է պետք, որ բենզին գնան ստանան, քանի որ «կանեստր» չկա։ Այդ ժամանակ այդ շշերը հանել, տվել...
Աղբյուր` Panorama.am
19:29
Բրյուսելում Միրզոյան-Բայրամով հանդիպում նախատեսված չէ. ԱԳՆ
Բրյուսելում Հայաստանի ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը չի հանդիպի Ադրբեջանի ԱԳ նախարար Բայրամովի հետ: Այդ մասին լրատվամիջոցներին հայտնել է ԱԳՆ խոսնակ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:12
Պետական եկամուտների կոմիտեում մեկնարկում է հարկային ծառայողի պատրաստման դասընթաց
ՀՀ պետական եկամուտների կոմիտեն 2023 թվականի դեկտեմբերի 8-ից սկսում է նոր չափանիշներով հարկային ծառայողների պատրաստման դասընթաց։Այս մասին...
Աղբյուր` Panorama.am
19:00
ՔՊ-ականներն ընտրեցին ընդդիմության թեկնածուին
Մանվել Բադալյանն ընտրվեց Մրցակցության պաշտպանության հանձնաժողովի անդամ: Քվեարկության արդյունքները ներկայացրեց հաշվիչ հանձնախմբի նախագահ Նարեկ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:50
Տաթևիկ Վիրաբյանի գործով հաջորդ նիստը տեղի կունենա 2024թ․-ի հունվարի 10-ին
Տաթևիկ Վիրաբյանի գործը դեռևս փակված չէ։Այս մասին Panorama.am-ի հետ զրույցում ասաց փաստաբան Արսեն Բաբայանը։ «Այս փուլի  դատական...
Աղբյուր` Panorama.am
18:30
Ոչ մի լումա, սեղան չեմ դնելու. Քաղաքացիները՝ ամանորը նշելու մասին
Ամանորին ընդառաջ Pamorama.am-ն հարցում արեց՝ պարզելու որքա՞ն գումար են նախատեսել քաղաքացիները: «Եթե ձեռքս գումար լինի, շատ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:20
«Սպասում եմ նրա ձայնը լսելուն». Լինդա Էուլջեքյան
«Սպասում եմ նրա ձայնը լսելուն. Թող դա շուտ լինի»։  X-ի (նախկին՝ Թվիթեր) իր միկրոբլոգում գրել է Արցախում 44-օրյա պատերազմից հետո...
Աղբյուր` Panorama.am
18:20
ՊԵԿ-ը հորդորում է ժամանակավոր ներմուծված ավտոմեքենաները մաքսազերծել հնարավորինս շուտ՝ չթողնելով վերջին օրերին
ՊԵԿ-ից տեղեկացնում են․ «Պետական եկամուտների կոմիտեն հայտնում է, որ Հյուսիսային մաքսատուն-վարչությունում 2023 թ. դեկտեմբերի 5-ից սկսվել...
Աղբյուր` Panorama.am
18:09
Տաթևիկ Վիրաբյանն ազատվեց տնային կալանքից
Փաստաբան Արսեն Բաբայանը հայտնում է․ «Տաթևիկ Վիրաբյանը տնային կալանքից ազատվեց...»։ Հիշեցնենք, որ Տաթևիկ Վիրաբյանը...
Աղբյուր` Panorama.am
17:58
Ադրբեջանը Հադրութում տարբեր պատրվակներով ոչնչացնում է հայկական հետքը
Ադրբեջանը ժամանակավորապես օկուպացված Հադրութում շարունակում է իր հանցագործությունները՝ տարբեր պատրվակներով ոչնչացնելով հայկական հետքը։ Այս մասին...
Աղբյուր` Panorama.am
17:42
Փաշինյանի բացահայտ անհարգալից վերաբերմունքը դատական համակարգի նկատմամբ իր անդրադարձն է ունենում պետական մարմինների վրա. Սոս Հակոբյան
«Վերջին բողոքի ակցիաներից, ցույցերից հետո մի շարք մարդիկ կալանավորվեցին, ձերբակալվեցին։ Կարծում եմ՝ դրանք նոր քաղաքական ընդվզումներ ...
Աղբյուր` Panorama.am
17:41
Պետությունը կնոջը զրկել է մայրության նպաստից, ՄԻՊ-ն ամիսներ շարունակ հարցին լուծում չի տալիս
Երեխան արդեն հինգ ամսական է, բայց ծնողը մայրության նպաստ չի ստացել Երեխան արդեն հինգ ամսական է, սակայն պետությունը ծնողին դեռ չի վճարել...
Աղբյուր` Panorama.am
17:35
ՔՊ խմբակցության պատգամավորը նույնիսկ մատ էր թափ տալիս ընտրված համայնքապետի վրա. Սյուզաննա Ավետիսյան
«Եթե մենք չունենք անկախ տեղական ինքնակառավարում և մարմինների աշխատանք, ապա չենք կարող առհասարակ մտածել  ժողովրդավարության...
Աղբյուր` Panorama.am
17:25
Երկու շաբաթ առաջվա խնդրահարույց բեռները Վերին Լարսով անցնում են համեմատաբար հեշտ. Panorama.am-ին հայտնեց Քերոբյանը
Երկու շաբաթ առաջ Վերին Լարսում կրկին հայկական բեռնատարների  համար խոչընդոտներ էին առաջացել։ ԱԺ-ում Կառավարություն-ԱԺ հարցուպատասխանի...
Աղբյուր` Panorama.am
16:51
Կաթողիկոսն ընդունել է ՀՀ-ում Կանադայի նորանշանակ դեսպանին
Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Գարեգին Երկրորդն ընդունել է ՀՀ-ում Կանադայի նորանշանակ արտակարգ և լիազոր դեսպան Էնդրյու Թըրներին: Մայր Աթոռի...
Աղբյուր` Panorama.am
16:50
Հակոբ Պարոնյանի կողմից հայկականացված «Կարմիր Վարդուկը» հեքիաթում Կարմիր գլխարկին ոչ ոք չի փրկում
Հայաստանի ազգային գրադարանում բացվել է հայ մեծ գրող, երգիծաբան Հակոբ Պարոնյանի ծննդյան 180-ամյակին նվիրված գրքային ցուցահանդես։ ...
Աղբյուր` Panorama.am
16:45
Նույն ծագման մրգով գեռնված 8 բեռնատարերից 2-ին Լարսում արգելել են մտնել ՌԴ. Հարություն Մնացականյան
Երկու շաբաթ առաջ Վերին Լարսում կրկին հայկական բեռնատարների  համար խոչընդոտներ էին առաջացել։ «Ռոսսելխոզնադզորը» պաշտոնական նամակ...
Աղբյուր` Panorama.am
16:22
Բենիկ Գալստյան. Կա անձանց շրջանակ, որոնց կալանավորումն ավելի կարևոր նպատակ ունի այս իշխանությունների համար
«Երբ մարդիկ գալիս են, ինչ-որ մանր խնդիրների հետ կապված բողոքի ակցիաներ են անում, ոստիկանների կողմից լոյալություն կա։ Իսկ երբ մարդիկ փողոց...
Աղբյուր` Panorama.am
16:04
Արաս Օզբիլիզ. Վճռական եմ
Հայաստանի ազգային հավաքականի նախկին խաղացող, կիսապաշտպան Արաս Օզբիլիզը, ով օրերս հայտարարեց ֆուտբոլային կարիերան ավարտելու մասին, հայտարարում է....
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Ռուբեն Վարդանյանի ցանկում չլինելն է Ռուսաստանի լռության պատճառը. Քաղտեխնոլոգ
13:52 08/12/2023

Ռուբեն Վարդանյանի ցանկում չլինելն է Ռուսաստանի լռության պատճառը. Քաղտեխնոլոգ

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}