Մշակույթ 09:58 27/01/2023

Տիգրան Մանսուրյանի ծննդյան օրն է

ՀՀ ժողովրդական արտիստ, կոմպոզիտոր Տիգրան Մանսուրյան, ում  համար երկու սրբություն  գոյություն ունի՝ Հայաստան երկիրն իր տարածքով և հայոց լեզուն նրա վրա իշխող. «Սրանցից ամեն մեկի նահանջն ինձ համար իմ մարմնի մի մասը տանելն է»:

Այսօր մաեստրո Տիգրան Մանսուրյանի ծննդյան օրն է. ծնվել է 1939 թ. Բեյրութում:

Այսօր Տիգրան Մանսուրյանի ծննդյան օրվա առիթով տեղի կունենա «Մանսուրյան․ խոսքի և մեղեդու խաչմերուկին» խորագրով համերգ, որի ընթացքում կներկայացվեն մաեստրո Մանսուրյանի ստեղծագործությունները. «8 հայրեն սիրո, պանդխտության և լուսնյակ գիշերների» ստեղծագործությունը համաշխարհային պրեմիերա է, իսկ «Օրհներգ - Նավապետ Բարի»-ն, որ գրվել է Մեսրոպ Մաշտոցի խոսքերով, Հայաստանում կներկայացվի առաջին անգամ։

Համերգի մասնակիցներն են Հայաստանի պետական կամերային նվագախումբը, Հայաստանի պետական կամերային երգչախումբը, Երևանի պետական կամերային երգչախումբը, մենակատար՝ Տիգրան Քախվեջյան (բարիտոն), ասմունքող՝ Բաբկեն Չոբանյան։ Երեկոն կղեկավարի դիրիժոր Ռոբերտ Մլքեյանը։ Համերգը կազմակերպվում է Մանսուրյանի անվան կոմպոզիտորների միջազգային մրցույթի շրջանակներում։ 

Օրեր առաջ լրագրողների հետ հանդիպմանը նա ասել էր, որ այս համերգը չի կարող հերթական, շարքային համերգների շարքին դասել, քանի որ առաջին անգամ հնչելու են երկու ստեղծագործություններ և դա լինելու է իր տարեդարձի օրը։

«Ինձ համար չափազանց հուզիչ է»,- նշել էր մաեստրոն։

1940-ականների վերջերին ընտանիքով ներգաղթել է Հայաստան: Մանսուրյանը կոմպոզիցիա է սովորել 1956-1960 թթ.Երևանի Ռոմանոս Մելիքյանի անվան երաժշտական ուսումնարանում (Էդուարդ Բաղդասարյանի դասարան), ապա 1960-1965թթ.՝ Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիայում՝ Ղազարոս Սարյանիդասարանում, ում ղեկավարությամբ 1967 թվականին ավարտել է ասպիրանտուրան:

Ուսանողական տարիներին գրել է տարբեր ժանրի երկեր, արժանացել մրցանակների: 1967-1986 թթ. ժամանակակից երաժշտության տեսություն է դասավանդել կոնսերվատորիայում: 1986 թվականին Մանսուրյանին շնորհվել է երաժշտության պրոֆեսորի կոչում: 1992-1995 թթ. զբաղեցրել է կոնսերվատորիայի ռեկտորի պաշտոնը:

Մանսուրյանը նախկին ԽՍՀՄ-ում ժամանակակից երաժշտության ռահվիրաներից մեկն է և առաջինը, ով կոմպոզիցիոն ժամանակակից հնարներ (ինչպես օրինակ՝ նեոկլասիցիզմ, դոդեկաֆոնիզմ, վեբեռնիզմ) է ներմուծել Հայաստան: Կոմպոզիտորի ստեղծագործությունները մեծ հաջողությամբ են ընդունվում Լոնդոնում, Փարիզում, Հռոմում, Միլանում, Վիեննայում, Մոսկվայում, Վարշավայում, Նյու-Յորքում, Լոս Անջելեսում և համաշխարհային երաժշտական այլ մայրաքաղաքներում:

Մանսուրյանի ստեղծագործությունները հայկական երաժշտարվեստի և ժողովրդական ավանդույթների հետաքրքիր միահյուսություն են՝ իրենց լուսապայծառ, արտահայտիչ մեղեդիներով և տպավորապաշտ, բարձրաճաշակ ու ընտիր հնչերանգներով:

Գրել է «Ձյունե թագուհին» (ըստ Հանս Քրիստիան Անդերսենի, 1988, բեմադրություն՝ 1990) բալետը, սիմֆոնիկ երկեր՝ «Պարտիտ» (1965), «Պրելյուդներ» (1975), «Գիշերային երաժշտություն» (1980), կոնցերտներ՝ թավջութակի և նվագախմբի (1976, 1981, 1983), երգեհոնի և լարային նվագախմբի (1964), ջութակի և լարային նվագախմբի (1981), ալտի և կամերային նվագախմբի (1995), «Արվեստ Քերթության» երգչախմբի (խոսք՝ Եղիշե Չարենցի, 1997-1999) համար, կամերային երկեր՝ «Թովեմ» (15 մենակատարի համար, 1979), լարային կվարտետներ, 5 բագատել դաշնամուրային տրիոյի համար (1985), սոնատներ, վոկալ-կամերային մադիիգալների շարք (ձայնի և տիիոյի համար), «Հավատով խոստովանիմ» (ձայնի, ալտի և տղամարդկանց երգչախմբի համար, ըստ Ներսես Շնորհալու, 1999), վոկալ շարքեր՝ «4 հայրեն Նահապետ Քուչակից»(1967), «Մայրամուտի երգեր» (խոսք՝ Համո Սահյանի, 37 1983), «Երկիի Նաիրի» (խոսք՝ Վահան Տերյանի, 1984), «Գարնան երգեր» (խոսք՝ Հովհաննես Թումանյանի, 1993), խմբերգեր, կինոնկարների (Սերգեյ Փարաջանովի«Նռան գույնը», Միքայել Վարդանովի «Հայկական հողի գույնը», «Կտոր մը երկինք», «Մենք ենք, մեր սարերը», «Սգավոր ձյունը», «Հին օրերի երգը», «Մեր մանկության տանգոն») և թատերական («Ջոն արքա», «Հացավան», «Մեծ լռություն» և այլն) երաժշտություն:

Մանսուրյանի կինոերաժշտությունն առանձնանում է մեղեդայնությամբ, քնարականությամբ և մեծապես նպաստում է ֆիլմի գեղարվեստական նկարագրի ամբողջացմանը: Կոմպոզիտորի ստեղծագործությունները կատարվել են Լոնդոնի, Փարիզի, Հռոմի, Միլանի, Բեռլինի, Վիեննայի, Մոսկվայի, Նյու Յորքի, Լոս Անջելեսի և այլ քաղաքների խոշորագույն համերգային դահլիճներում:

Ինչ երազանք ունի այսօր Տիգրան Մանսուրյանը. 

«Խաղաղ երկինք մեր գլխավերև և ներքին կյանքը կազմակերպված, իրար ներդաշնակ կյանքով ապրող մի իրականություն»։

«Տիգրանով իմ սերունդը իր խոսքն է խոսում նորոգ ու նորօրյա մշակույթի տաճարում: Առանց Տիգրանի՝ իմ սերունդը միայն համր ուխտավոր էր լինելու»,- Տիգրան Մանսուրյանի մասին ասել է  Հրանտ Մաթևոսյանը:

«Երաժշտության մեջ երկու երևույթների հարաբերություն կա՝ ձայնի և լռության: Ո՞րն է ավելի հարուստ, ո՞րն է ավելի հագեցած, որի՞ մեջ ավելի խորհուրդ կա: Իմ կարծիքով, հարուստը լռությունն է: Երբ ես անցնում եմ սահմանը՝ չգրելուց գրելուն, իմ զգացումն այն է, թե հանցանք եմ գործել, որ կորցրել եմ այդքան ժամանակը: Երբ չեմ գրում՝ խեղդում է ունայնության զգացումը: Երաժշտություն գրելն ինձ համար գործ չէ: Ինքնարտահայտման միջոց էլ չէ: Ես եմ: Ես ապրում եմ… Իմ իմացած ճշմարտությունը հաստատելու համար պատրաստ եմ լինել համառորեն: Ինչպե՞ս կարելի է բաց ճակատով լեռների կատարներին նայել, որ մեջդ երգ հղանա, երբ քո շուրթերին թռիչքի անկարող, ներքին կրակից զուրկ հանգաբանություն է և ոչ բանաստեղծություն: Առանց մոլեգնության ոչ մի բան չի ծնվում…

Մեր ամեն մի չծնված գործ՝ առ հայրենիքը, առ մեր ժողովուրդը և նրա պատմությունը ունեցած սիրո պակասի արտահայտություն է: Մարդ արժևորելու ունակությունը մեր պատմությունն է մեզ տվել»,- ասել է Տիգրան Մանսուրյանը:

 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Հարակից հրապարակումներ`

Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

00:05
«Սինլքորը «մոռացել է», որ ինքն է խոստովանել՝ զենքի ուժով Քաշաթաղն ու Քարվաճառը բռնազավթելն իր համար կլիներ խոշոր դժվարություն, եթե ոչ՝ անհնար»
Իրանագետ Վարդան Ոսկանյանը գրում է.  «Թշնամուն հանձնված Բերձորում Բաքվի բարբարոսական վարչախմբի պարագլուխն այնպես է հոխորտացել և...
Աղբյուր` Panorama.am
23:40
Քըլըչդարօղլուն անցած ընտրություններն անարդար է անվանել
Թուրքիայի նախագահի ընդդիմադիր թեկնածու Քեմալ Քըլըչդարօղլուն նախագահական ընտրությունների երկրորդ փուլից հետո իր առաջին ելույթում, որում, ըստ...
Աղբյուր` Panorama.am
23:31
Փաշինյանը շնորհավորել է Էրդողանին
Նիկոլ Փաշինյանը շնորհավորել է Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանին՝ Թուրքիայի նախագահական ընտրություններում հաղթանակի առիթով: «Շնորհավորում ենք...
Աղբյուր` Panorama.am
23:09
Գտնվում են տականքներ, ովքեր փորձում են օգտվել ստեղծված իրավիճակից. Արցախի պետնախարար
Արցախի Հանրապետության պետական նախարար Գուրգեն Ներսիսյանը գրում է.  «Երբ կառավարության կողմից ժամերով պլանավորվում են հումանիտար...
Աղբյուր` Panorama.am
22:53
Պուտինը շնորհավորել է Էրդողանին նախագահի պաշտոնում վերընտրվելու առիթով
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի կողմնակիցները հավաքվել են Ստամբուլում երկրի իշխող կուսակցության գրասենյակի մոտ և բարձրաձայն տոնում են...
Աղբյուր` Panorama.am
22:25
Ալիև. Պետական սահմանների սահմանազատումը պետք է տեղի ունենա բացառապես Բաքվի պայմաններով
«Հայաստանն ու Ադրբեջանը մոտ ապագայում կարող են խաղաղության համաձայնագիր ստորագրել, եթե Երևանը չփոխի իր դիրքորոշումը սահմանների...
Աղբյուր` Panorama.am
21:42
Հայաստանը դրական է արձագանքել ՌԴ-ի` Սյունիքում հյուպատոսություն բացելու առաջարկին. ԱԳՆ
Հայկական կողմը դրական է արձագանքել Սյունիքի մարզի Կապան քաղաքում ՌԴ հյուպատոսություն բացելու առաջարկությանը։ Sputnik Արմենիային տեղեկությունը...
Աղբյուր` Panorama.am
20:12
Փլուզվել է «Դաշտադեմ Ամրոց»-ի պարսպի մի հատվածը
Հորդառատ անձրևների հետևանքով մասնակի փլուզվել է  «Դաշտադեմ Ամրոց» պատմամշակութային արգելոցի` կենտրոնական մուտքից աջ գտնվող...
Աղբյուր` Panorama.am
19:51
Թուրքիայում ըստ պետական լրատվամիջոցի՝ Էրդողանն է հաղթում, ըստ ընդդիմադիր լրատվամիջոցի՝ Քըլըչդարօղլուն
Այսօր Թուրքիայում տեղի է ունեցել նախագահական ընտրությունների 2-րդ փուլը: Ընտրատեղամասերում ընտրություններն անցկացվել են ժամը 08:00-ից 17:00...
Աղբյուր` Panorama.am
19:43
Ձևավորվել է «Մայր Հայաստան» ժողովրդական շարժումը
Նպատակը՝ լայն կոնսոլիդացիա ապահովելն ու Հայաստանի, Արցախի և հայ ժողովրդի ազգային-պետական շահերի պաշտպանությունն է՝ գործող վարչախմբի հեռացման միջոցով
Աղբյուր` Panorama.am
18:55
Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապահյան. 1918-ին պետականությունը տրվեց մեզ ի վերուստ, տրվեց մեզ Եկեղեցու նախանձախնդիր կեցվածքի շնորհիվ
Մայիսի 28-ին Հայ Առաքելական Եկեղեցին տոնախմբել է Հոգեգալուստը, որին համընկել էր նաև Հանրապետության տոնը։ Մայր Աթոռի միաբանությունը Ն.Ս.Օ.Տ.Տ....
Աղբյուր` Panorama.am
17:36
Ռուբեն Վարդանյան. Մեզ պակասում են խելացի առաջնորդներ
Արցախի Հանրապետության նախկին պետական նախարար Ռուբեն Վարդանյանը գրել է. «Մայիսի 28-ին մենք տոնում ենք Առաջին հանրապետության ծնունդը`...
Աղբյուր` Panorama.am
17:28
Արթուր Դավթյանը ոսկե մեդալ է նվաճել World Challenge Cup մրցաշարում
Հայաստանի սպորտային մարմնամարզության հավաքականի ներկայացուցիչ Արթուր Դավթյանը ոսկե մեդալ է նվաճել Բուլղարիայի Վառնայում անցկացվող World...
Աղբյուր` Panorama.am
16:21
Ռուսաստանը հյուպատոսություն կբացի Սյունիքում
Ռուսաստանի Դաշնությունը հյուպատոսություն կբացի Սյունիքի մարզում։ «Սպուտնիկ Արմենիա»-ի հաղորդմամբ, Մոսկվայում հայ-ռուսական...
Աղբյուր` Panorama.am
10:54
Վանեցյան. Մեր պապերն իրենց սխրանքով ու ժառանգությամբ մեզ ցուցանել են ճշմարիտ ուղին, այսօր մեր հերթն է
«Հայրենիք» կուսակցության նախագահ Արթուր Վանեցյանն ուղերձ է հղել Հանրապետության տոնի առիթով․ «Սիրելի հայրենակիցներ,...
Աղբյուր` Panorama.am
10:50
Փաշինյան. Առաջին Հանրապետությունը չկարողացավ կանգուն մնալ 20 թվականի պատերազմից հետո, մենք կանգուն ենք 20 թվականի պատերազմից հետո
իկոլ Փաշինյանը շնորհավորական ուղերձ է հղել Սարդարապատից՝ Հանրապետության տոնի առիթով.  «Հայաստանի Հանրապետության մեծարգո նախագահ,...
Աղբյուր` Panorama.am
10:35
Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսն այցելել է Սարդարապատի հուշահամալիր
Մայիսի 28-ին Հանրապետության տոնի առիթով Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի...
Աղբյուր` Panorama.am
10:30
Արայիկ Հարությունյան. Մենք չափազանց թանկ գին ենք վճարել մեր անկախ պետականության համար և պետք է աչքի լույսի պես պահենք
Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանը մայիսի 28-ին ուղերձ է հղել Հայաստանի Առաջին Հանրապետության օրվա առթիվ: Ուղերձում ասված...
Աղբյուր` Panorama.am
10:13
Րաֆֆի Հովհաննիսյանին արգելեցին բարձրանալ Սարդարապատ, նա ծաղիկները խոնարհեց ասֆալտին
ՀՀ առաջին արտգործնախարար Րաֆֆի Հովհաննիսյանին ոստիկաններն ու ՊՊԾ աշխատակիցները թույլ չտվեցին բարձրանալ Սարդարապատի հուշահամալիր, ուր...
Աղբյուր` Panorama.am
09:52
Գարեգին Երկրորդ. Մերժենք և հեռացնենք մեր կյանքից թշնամանքը, ատելությունը, զորացնենք ազգային մեր միաբանությունը
Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսն ուղերձ է հղել Հանրապետության տոնի առիթով
Աղբյուր` Panorama.am
23:39
Վահե Դավթյան. Սա էր Վահագն Խաչատուրյանի վոյաժի ողջ ՕԳԳ֊ն
Էներգետիկայի ոլորտի փորձագետ Վահե Դավթյանը գրում է. «ՀՀ «նախագահի» գրասենյակից հայտնում են,  որ Վ. Խաչատուրյանը...
Աղբյուր` Panorama.am
22:31
Վթարի ենթարկված պատանի ըմբիշներին արյուն է անհրաժեշտ
Կոտայքի մարզում այսօր տեղի ունեցած ավտովթարի հետևանքով ծայրահեղ ծանր վիճակում գտնվող պատանի ըմբիշներին արյուն է անհրաժեշտ։ Այս մասին նշված է...
Աղբյուր` Panorama.am
22:17
Անահիտ Սիմոնյան. Գնում եմ Հայկոյի մոտ ու շատ երկար խոսում եմ իր հետ
Երգիչ Հայկոյի նախկին կինը՝ երգչուհի Անահիտ Սիմոնյանը «Սրտի Տանիքներով» հաղորդման ընթացքում պատմել է իրենց ամուսնալուծության...
Աղբյուր` Panorama.am
21:51
Մահվան ելքով դժբախտ պատահար Ստեփանակերտում
Գազի բալոնի պայթյունը 34-ամյա բնակչի մահվան պատճառ է դարձել
Աղբյուր` Panorama.am
20:34
Ցեղասպանության թանգարան. Այրվող թղթերն դասախոսությունների կրկնօրինակների սևագրերն են
«Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտ» հիմնադրամը (ՀՑԹԻ) տեղեկացնում է, որ այսօր համացանցում տարածված տեսանյութում երևացող...
Աղբյուր` Panorama.am
20:00
Կոտայքի վթարից տուժածներից 3-ի վիճակը գնահատվում է շատ ծանր, մեկի վիճակը՝ ծայրահեղ ծանր․ ԲԿ
Կոտայքի մարզում այսօր տեղի ունեցած ավտովթարի հետևանքով կան տուժածներ, որոնք տեղափոխվել են «Գրիգոր Լուսավորիչ» ԲԿ։ Բժշկական...
Աղբյուր` Panorama.am
19:30
Սելին Դիոնը առողջական խնդիրների պատճառով կրկին չեղարկել է համերգները
Աշխարհահռչակ երգչուհի Սելին Դիոնը առողջական խնդիրների պատճառով չեղարկել Է համերգները, որոնք նախատեսված էին Եվրոպայում մինչև 2024 թվականի ապրիլը:...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

«Պոչուկի կիստա»․ Ո՞ր գործոններն են նպաստում այդ հիվանդության առաջացմանը
16:50 27/05/2023

«Պոչուկի կիստա»․ Ո՞ր գործոններն են նպաստում այդ հիվանդության առաջացմանը

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}