Մշակույթ 09:58 27/01/2023

Տիգրան Մանսուրյանի ծննդյան օրն է

ՀՀ ժողովրդական արտիստ, կոմպոզիտոր Տիգրան Մանսուրյան, ում  համար երկու սրբություն  գոյություն ունի՝ Հայաստան երկիրն իր տարածքով և հայոց լեզուն նրա վրա իշխող. «Սրանցից ամեն մեկի նահանջն ինձ համար իմ մարմնի մի մասը տանելն է»:

Այսօր մաեստրո Տիգրան Մանսուրյանի ծննդյան օրն է. ծնվել է 1939 թ. Բեյրութում:

Այսօր Տիգրան Մանսուրյանի ծննդյան օրվա առիթով տեղի կունենա «Մանսուրյան․ խոսքի և մեղեդու խաչմերուկին» խորագրով համերգ, որի ընթացքում կներկայացվեն մաեստրո Մանսուրյանի ստեղծագործությունները. «8 հայրեն սիրո, պանդխտության և լուսնյակ գիշերների» ստեղծագործությունը համաշխարհային պրեմիերա է, իսկ «Օրհներգ - Նավապետ Բարի»-ն, որ գրվել է Մեսրոպ Մաշտոցի խոսքերով, Հայաստանում կներկայացվի առաջին անգամ։

Համերգի մասնակիցներն են Հայաստանի պետական կամերային նվագախումբը, Հայաստանի պետական կամերային երգչախումբը, Երևանի պետական կամերային երգչախումբը, մենակատար՝ Տիգրան Քախվեջյան (բարիտոն), ասմունքող՝ Բաբկեն Չոբանյան։ Երեկոն կղեկավարի դիրիժոր Ռոբերտ Մլքեյանը։ Համերգը կազմակերպվում է Մանսուրյանի անվան կոմպոզիտորների միջազգային մրցույթի շրջանակներում։ 

Օրեր առաջ լրագրողների հետ հանդիպմանը նա ասել էր, որ այս համերգը չի կարող հերթական, շարքային համերգների շարքին դասել, քանի որ առաջին անգամ հնչելու են երկու ստեղծագործություններ և դա լինելու է իր տարեդարձի օրը։

«Ինձ համար չափազանց հուզիչ է»,- նշել էր մաեստրոն։

1940-ականների վերջերին ընտանիքով ներգաղթել է Հայաստան: Մանսուրյանը կոմպոզիցիա է սովորել 1956-1960 թթ.Երևանի Ռոմանոս Մելիքյանի անվան երաժշտական ուսումնարանում (Էդուարդ Բաղդասարյանի դասարան), ապա 1960-1965թթ.՝ Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիայում՝ Ղազարոս Սարյանիդասարանում, ում ղեկավարությամբ 1967 թվականին ավարտել է ասպիրանտուրան:

Ուսանողական տարիներին գրել է տարբեր ժանրի երկեր, արժանացել մրցանակների: 1967-1986 թթ. ժամանակակից երաժշտության տեսություն է դասավանդել կոնսերվատորիայում: 1986 թվականին Մանսուրյանին շնորհվել է երաժշտության պրոֆեսորի կոչում: 1992-1995 թթ. զբաղեցրել է կոնսերվատորիայի ռեկտորի պաշտոնը:

Մանսուրյանը նախկին ԽՍՀՄ-ում ժամանակակից երաժշտության ռահվիրաներից մեկն է և առաջինը, ով կոմպոզիցիոն ժամանակակից հնարներ (ինչպես օրինակ՝ նեոկլասիցիզմ, դոդեկաֆոնիզմ, վեբեռնիզմ) է ներմուծել Հայաստան: Կոմպոզիտորի ստեղծագործությունները մեծ հաջողությամբ են ընդունվում Լոնդոնում, Փարիզում, Հռոմում, Միլանում, Վիեննայում, Մոսկվայում, Վարշավայում, Նյու-Յորքում, Լոս Անջելեսում և համաշխարհային երաժշտական այլ մայրաքաղաքներում:

Մանսուրյանի ստեղծագործությունները հայկական երաժշտարվեստի և ժողովրդական ավանդույթների հետաքրքիր միահյուսություն են՝ իրենց լուսապայծառ, արտահայտիչ մեղեդիներով և տպավորապաշտ, բարձրաճաշակ ու ընտիր հնչերանգներով:

Գրել է «Ձյունե թագուհին» (ըստ Հանս Քրիստիան Անդերսենի, 1988, բեմադրություն՝ 1990) բալետը, սիմֆոնիկ երկեր՝ «Պարտիտ» (1965), «Պրելյուդներ» (1975), «Գիշերային երաժշտություն» (1980), կոնցերտներ՝ թավջութակի և նվագախմբի (1976, 1981, 1983), երգեհոնի և լարային նվագախմբի (1964), ջութակի և լարային նվագախմբի (1981), ալտի և կամերային նվագախմբի (1995), «Արվեստ Քերթության» երգչախմբի (խոսք՝ Եղիշե Չարենցի, 1997-1999) համար, կամերային երկեր՝ «Թովեմ» (15 մենակատարի համար, 1979), լարային կվարտետներ, 5 բագատել դաշնամուրային տրիոյի համար (1985), սոնատներ, վոկալ-կամերային մադիիգալների շարք (ձայնի և տիիոյի համար), «Հավատով խոստովանիմ» (ձայնի, ալտի և տղամարդկանց երգչախմբի համար, ըստ Ներսես Շնորհալու, 1999), վոկալ շարքեր՝ «4 հայրեն Նահապետ Քուչակից»(1967), «Մայրամուտի երգեր» (խոսք՝ Համո Սահյանի, 37 1983), «Երկիի Նաիրի» (խոսք՝ Վահան Տերյանի, 1984), «Գարնան երգեր» (խոսք՝ Հովհաննես Թումանյանի, 1993), խմբերգեր, կինոնկարների (Սերգեյ Փարաջանովի«Նռան գույնը», Միքայել Վարդանովի «Հայկական հողի գույնը», «Կտոր մը երկինք», «Մենք ենք, մեր սարերը», «Սգավոր ձյունը», «Հին օրերի երգը», «Մեր մանկության տանգոն») և թատերական («Ջոն արքա», «Հացավան», «Մեծ լռություն» և այլն) երաժշտություն:

Մանսուրյանի կինոերաժշտությունն առանձնանում է մեղեդայնությամբ, քնարականությամբ և մեծապես նպաստում է ֆիլմի գեղարվեստական նկարագրի ամբողջացմանը: Կոմպոզիտորի ստեղծագործությունները կատարվել են Լոնդոնի, Փարիզի, Հռոմի, Միլանի, Բեռլինի, Վիեննայի, Մոսկվայի, Նյու Յորքի, Լոս Անջելեսի և այլ քաղաքների խոշորագույն համերգային դահլիճներում:

Ինչ երազանք ունի այսօր Տիգրան Մանսուրյանը. 

«Խաղաղ երկինք մեր գլխավերև և ներքին կյանքը կազմակերպված, իրար ներդաշնակ կյանքով ապրող մի իրականություն»։

«Տիգրանով իմ սերունդը իր խոսքն է խոսում նորոգ ու նորօրյա մշակույթի տաճարում: Առանց Տիգրանի՝ իմ սերունդը միայն համր ուխտավոր էր լինելու»,- Տիգրան Մանսուրյանի մասին ասել է  Հրանտ Մաթևոսյանը:

«Երաժշտության մեջ երկու երևույթների հարաբերություն կա՝ ձայնի և լռության: Ո՞րն է ավելի հարուստ, ո՞րն է ավելի հագեցած, որի՞ մեջ ավելի խորհուրդ կա: Իմ կարծիքով, հարուստը լռությունն է: Երբ ես անցնում եմ սահմանը՝ չգրելուց գրելուն, իմ զգացումն այն է, թե հանցանք եմ գործել, որ կորցրել եմ այդքան ժամանակը: Երբ չեմ գրում՝ խեղդում է ունայնության զգացումը: Երաժշտություն գրելն ինձ համար գործ չէ: Ինքնարտահայտման միջոց էլ չէ: Ես եմ: Ես ապրում եմ… Իմ իմացած ճշմարտությունը հաստատելու համար պատրաստ եմ լինել համառորեն: Ինչպե՞ս կարելի է բաց ճակատով լեռների կատարներին նայել, որ մեջդ երգ հղանա, երբ քո շուրթերին թռիչքի անկարող, ներքին կրակից զուրկ հանգաբանություն է և ոչ բանաստեղծություն: Առանց մոլեգնության ոչ մի բան չի ծնվում…

Մեր ամեն մի չծնված գործ՝ առ հայրենիքը, առ մեր ժողովուրդը և նրա պատմությունը ունեցած սիրո պակասի արտահայտություն է: Մարդ արժևորելու ունակությունը մեր պատմությունն է մեզ տվել»,- ասել է Տիգրան Մանսուրյանը:

 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Հարակից հրապարակումներ`

Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

22:01
Հունիսի 1-ից Երևանում կմեկնարկեն 7 նոր ավտոբուսային երթուղիներ
Վաղը` հունիսի 1-ից Երևանում կմեկնարկեն 7 նոր ավտոբուսային երթուղիներ: Այս մասին տեղեկացնում է Երևանի ավագանու անդամ Աշոտ Սարգսյանը։ Նոր...
Աղբյուր` Panorama.am
21:40
Փողերի լվացման, ապացույցներ կեղծելու, իրավունք վերապահող փաստաթղթեր կեղծելու և օգտագործելու դեպքերի առթիվ հարուցվել է քրեական գործ. ԱՀ դատախազություն
 2023թ. փետրվարի 21-ին Ա.Գ.-ն փաստաբան Վ.Պ.-ի միջոցով հայցադիմում է ներկայացրել ԱՀ ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի դատարան՝ Վ.Ղ.-ի հետ...
Աղբյուր` Panorama.am
21:25
Իրեն կայսր զգացող էրդողանը հիմա ցանկացած քայլի կարող է գնալ․ Վիկտոր Սողոմոնյան
Alpha Newsroom-ի մայիսի 30-ի թողարկման ուղիղ եթերում Վիկտոր Սողոմոնյանը, մեկնաբանելով մայիսի 28-ին Ադրբեջանի նախագահի հնչեցրած սպառնալիքները՝...
Աղբյուր` Panorama.am
21:11
Արամ Ա կաթողիկոսը մեկնել է Կանադա՝ «Հզոր Սփյուռք՝ Հզոր Հայաստան և Հզոր Արցախ» տեսլականով և հանձնառությամբ
Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոսությունը տեղեկացնում է, որ Արամ Ա կաթողիկոսը հովվապետական այցով մեկնել է Կանադայի Հայոց թեմ։ «Ինչպէս...
Աղբյուր` Panorama.am
20:49
Մարտակերտի շրջանում ադրբեջանական զինուժի կողմից հրադադարի ռեժիմի խախտում է արձանագրվել․ ՌԴ ՊՆ
Ռուսական խաղաղապահ զորախումբը շարունակում է խնդիրների կատարումը Լեռնային Ղարաբաղի տարածքում։ Այս մասին ասված է ՌԴ ՊՆ տեղեկագրում։ Երեսուն...
Աղբյուր` Panorama.am
20:36
Բաքվի քաղաքականության խրախուսումը լավագույն միջոցը չէ խաղաղ կարգավորման գործընթացի համար․ ԱՀ ԱԳՆ
Արցախի ԱԳՆ մեկնաբանություն է տարածել ԱՄՆ Պետքարտուղարության պաշտոնական ներկայացուցչի հայտարարության վերաբերյալ, որում ասվում է․ «ԱՄՆ...
Աղբյուր` Panorama.am
20:26
Մալիշկա գյուղի տներից մեկի նկուղային հարկը ջրալցվել է․Փրկարարները հեռացրել են մոտ 20 տ ջուր
Մայիսի 31-ին, ժամը 15։39-ին Վայոց ձորի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Մալիշկա գյուղի 27-րդ...
Աղբյուր` Panorama.am
20:14
Առաջիկայում Պուտինն ու Էրդողանը կհանդիպեն
Մոսկվան և Անկարան այժմ համաձայնեցնում են Ռուսաստանի և Թուրքիայի նախագահների առաջիկա հանդիպման ժամկետներն ու վայրը: Էրմենիհաբերի փոխանցմամբ, այդ...
Աղբյուր` Panorama.am
20:03
Անգիտակից ու անգափար հասարակությանը կառավարելու տարբերակներից մեկը բռնապատությունն է. Սենոր Հասրաթյան
Արցախի ՊԲ նախկին խոսնակ Սենոր Հասրաթյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է․ «Անգիտակից ու անգափար հասարակությանը կառավարելու տարբերակներից...
Աղբյուր` Panorama.am
19:49
Team ընկերությունների խումբը ձեռք է բերել վրացական SkyTel-ի 30%-ը
Team ընկերությունների խումբը ձեռք է բերել Վրաստանի հեռահաղորդակցության առաջատար երեք օպերատորներից մեկի՝ SkyTel-ի 30% բաժնեմասերը: Այս մասին...
Աղբյուր` Panorama.am
19:38
Շուկայում միլիոնավոր «Անդրոիդ»-ի տակ աշխատող սարքեր են հայտնվել, որոնց մեջ հենց արտադրողն է վիրուսներ ներդնում․ Սամվել Մարտիրոսյան
Մեդիափորձագետ Սամվել Մարտիրոսյանը գրում է․ «Մի հատ մունդառ թեմա կա, քանի որ մարդկանց գրպանին ա խփում, բայց պետք ա խոսել։ Հարցը...
Աղբյուր` Panorama.am
19:27
Հայկական MetaGait նորարարական սարքով կկատարվեն գիտական բացառիկ հետազոտություններ
Հայկական արտադրության MetaGait-ը քայլքի իմիտացիա ստեղծելով՝  վերականգնում է  հաշմանդամություն ունեցող անձանց շարժունակությունը։ Այս...
Աղբյուր` Panorama.am
19:17
Հունիսի 1-ից պարեկները և ճանապարհային ոստիկաններն ապահովելու են օրենքի պրակտիկ կիրառումը․ ՆԳՆ
Ներքին գործերի նախարարությունը տեղեկացնում է․ «ՀՀ ՆԳՆ ոստիկանությունը նախապես հայտարարել էր, որ ներպետական օրենսդրության...
Աղբյուր` Panorama.am
19:04
ՊՆ պաշտոնյայի նկատմամբ որպես խափանման միջոց է ընտրվել կալանքը․ Հակակոռուպցիոն կոմիտե
ՀՀ հակակոռուպցիոն կոմիտեում իրականացված քրեական վարույթով ձեռք բերված ապացույցներով հիմնավորվել է, որ Կ. Ա.-ն, զբաղեցնելով ՀՀ պաշտպանության...
Աղբյուր` Panorama.am
18:50
Բացահայտվել է փողի և թմրամիջոցի մաքսանենգության դեպք․ ՊԵԿ
Հայաստանի Հանրապետության ազգային անվտանգության ծառայությունից Պետական եկամուտների կոմիտեի  հետաքննության և օպերատիվ հետախուզության...
Աղբյուր` Panorama.am
18:37
«Մարդասեր» օտարին ենք ապավինում, թե՞ մեր բռունցքված ուժին. Գևորգ Գևորգյան
Ռազմական և քաղաքական գործիչ Գևորգ Գևորգյանը գրում է․ «Շառլ Միշելն իր «ԼՂԻՄ-ում ապրող հայեր» եզրույթով ի ցույց...
Աղբյուր` Panorama.am
18:22
Թաղանթապատված ապակիներով մեքենաների խախտումը կվերահսկվի նվազ վարչական ներգործության միջոցներով
ՀՀ ԱԺ պաշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովը տեղեկացնում է․ «Այսօր ԱԺ Պաշտպանության և անվտանգության հարցերի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:11
19 նոր դատավորներ կհամալրեն դատական իշխանության շարքերը
Բարձրագույն դատական խորհրդում դատավորների թեկնածուների հավակնորդների ցուցակի քաղաքացիական մասնագիտացման բաժնի համալրման նպատակով անցկացված...
Աղբյուր` Panorama.am
18:04
Հայաստանի օրակարգում Միութենական պետությանը միանալու հարց չկա․ ԱԳՆ
ԱԳՆ մամուլի խոսնակ Անի Բադալյանը «Լուրերին» մեկնաբանել է Բելառուսի նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի հայտարարությանը, թե ցանկության...
Աղբյուր` Panorama.am
17:56
Կիևը ԱՄՆ-ից ստացել է 1,25 միլիարդ դոլարի նոր դրամաշնորհ
Ուկրաինան ԱՄՆ-ից 1,25 մլրդ դոլարի նոր դրամաշնորհ է ստացել քաղաքացիների հանդեպ սոցիալական պարտավորությունները կատարելու համար: «ՌԻԱ...
Աղբյուր` Panorama.am
17:43
Ավագանու անդամները երեխաներն են լինելու
Հունիսի 1-ին, Երեխաների պաշտպանության միջազգային օրը, Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի երեխաների և սոցիալական պաշտպանության վարչության կողմից,...
Աղբյուր` Panorama.am
17:39
Արթուր Ազարյանը նշանակվել է Եվրոպա լիգայի եզրափակչի՝ ՈւԵՖԱ-ի պատվիրակ
Մայիսի 31-ին Բուդապեշտի «Պուշկաշ Արենա» մարզադաշտում կկայանա ՈՒԵՖԱ Եվրոպա լիգայի 2022/23 խաղարկության եզրափակիչ «Սևիլյա»...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
Հայոց ցեղասպանության ճանաչման գործընթացն ավարտվեց, վերջացավ. Զարեհ Սինանյան
«Ի՞նչ Ցեղասպանության ճանաչման գործընթացի մասին է խոսքը։ Ճանաչվել է։ Գործընթացը վերջացավ, ավարտվեց,- այսօր Ազգային ժողովում լրագրողների հետ...
Աղբյուր` Panorama.am
17:24
Երևի թուլամորթ եմ. Քաղաքացիները՝ ծխելու պատճառների ու հետևանքների մասին
Ամեն տարի մայիսի 31-ին նշվում է Առանց ծխախոտի համաշխարհային օրը,  որն ԱՀԿ-ն սահմանել է 1987 թվականին՝ հանրության ուշադրությունը ծխախոտի...
Աղբյուր` Panorama.am
17:02
Արամ Նիկոլյանն ազատվել է աշխատանքից. Հ1-ի տնօրեն
Դիզայներ, ոճաբան Արամ Նիկոլյանն իր դիմումի համաձայն ազատվել է աշխատանքից։ Ազգային ժողովում լրագրողների հետ զրույցում ասաց Հանրային...
Աղբյուր` Panorama.am
16:55
Արսեն Թորոսյանը կհարցաքննվի
Համավարակի ընթացքում կատարված չարաշահումների գործով կհարցաքննվի այդ ժամանակ Առողջապահության նախարարի պաշտոնը զբաղեցրած Արսեն Թորոսյանը։ Այս...
Աղբյուր` Panorama.am
16:52
Դիտահորի խողովակները վնասվել են. ջուրը լցվել է տան նկուղ և ավտոտնակ
Մայիսի 31-ին, ժամը 13:51-ին Ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Երևանի Մալխասյանց փողոցի 1-ին նրբանցքի տներից մեկի...
Աղբյուր` Panorama.am
16:45
Մարտիրոս Սարյանի «Դեղին ծաղիկներ» կտավը կցուցադրվի Ռուսական իմպրեսիոնիզմի թանգարանում
Այս օրերին Մոսկվա քաղաքի Ռուսական իմպրեսիոնիզմի թանգարանում  ընթանում են «Выбор Добычиной» խորագրով ցուցահանդեսի...
Աղբյուր` Panorama.am
16:36
Ծխելը դադարեցնելու խորհրդատվական ծառայությունն անվճար է բոլորի համար
Առողջապահության նախարարությունը հրապարակել է ծխելը դադարեցնելու թեժ գծի միջոցով առավել հաճախ հնչած հարցերը. .Ո՞վ է նստած հեռախոսային գծի այն...
Աղբյուր` Panorama.am
16:26
Չնայած անասելի դժվարություններին՝ հաջողվել է գարնանացանն իրականացնել նախատեսվող հիմնական ծավալներով. Արցախի գյուղնախարար
«Գարնանացանն այս տարի իրականացվել է անասելի դժվար պայմաններում, այնուամենայնիվ, թեկուզ ագրոժամկետների որոշ խախտումներով, հաջողվել է...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Երևի թուլամորթ եմ. Քաղաքացիները՝ ծխելու պատճառների ու հետևանքների մասին
17:10 31/05/2023

Երևի թուլամորթ եմ. Քաղաքացիները՝ ծխելու պատճառների ու հետևանքների մասին

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}