Քաղաքական 13:29 24/04/2023 Տարածաշրջան

Վիկտոր Ռաևսկի. «Ցեղասպանության ճանաչման գործընթացից հրաժարվելը հայ ժողովրդի ինքնության ոչնչացումն է»

«Օսմանյան կայսրության և այսօրվա Թուրքիայի ու Ադրբեջանի վարած քաղաքականությունների միջև զուգահեռները համարում եմ բավականին հիմնավորված»: Ermenihaber.am-ի հետ զրույցում ասաց ռուս հայտնի փորձագետ Սևծովյան-Կասպյան տարածաշրջանի քաղաքական և սոցիալական հետազոտությունների ինստիտուտի տնօրեն, ՌԳԱ Պրիմակովի անվան համաշխարհային տնտեսության և միջազգային հարաբերությունների ազգային հետազոտական ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող Վիկտոր Նադեին-Ռաևսկին:

«Հայաստանի և Արցախի ղեկավարության թույլ տված սխալների հետևանքով հայերը պարտվեցին պատերազմում: Լաչինի միջանցքի փակումն անկասկած նպատակ ունի ճնշել Ղարաբաղի ժողովրդին, բարդացնել այնտեղի քաղաքացիների կյանքը, ովքեր նորից վերադարձել են հայրենի Արցախ, քանի որ այնտեղ առկա է ռուսական խաղաղապահ զորախումբ, որը, ցավոք, ունի սահմանափակ լիազորություններ։

Մենք տեսնում ենք, թե ինչպես է Ադրբեջանը հնարավորինս դժվարեցնում հայերի կյանքը իրենց իսկ հայրենիքում։ Բայց այստեղ գլխավորն այն է, որ Ադրբեջանը վճռականորեն հայտարարում է, որ կարգավիճակի հարցն արդեն լուծված է։ Ոչ մի նման բան չկա, կարգավիճակի խնդիր դեռ կա, և հարցը չի վերացել: Իհարկե, Օսմանյան կայսրության ցեղասպան քաղաքականության և Թուրքիայի ու Ադրբեջանի ներկայիս քաղաքականության միջև զուգահեռները կան»:

Անդրադառնալով Հայոց ցեղասպանության հարցին՝ զրուցակիցը նշեց, որ  երբ  խոսում են Հայոց ցեղասպանության մասին, չպետք է մոռանալ հույների ու ասորիների մասին, որոնք ևս մեծ կորուստներ են կրել։

«Մենք գիտենք, որ Օսմանյան կայսրությունում 1.5 միլիոն հայ է կոտորվել: Կոտորված ասորիների թիվը կազմել է 30.000, իսկ հույներինը՝ 60.000։ Ասորիների մի մասը փրկվել է Ռուսաստանում և, բարեբախտաբար, այժմ ասորի ժողովուրդը ազգային վերածննդի շրջան է ապրում։

Մյուս ժողովուրդը, որը տուժել է թուրքերի ձեռքից, հույներն են։ Բայց ի տարբերություն հույների՝ թուրքերը ասորիների ու հայերի հետ պատերազմական գործողությունների մեջ չէին»,- նշեց Ռաևսկին՝ հավելելով, որ Օսմանյան կայսրությունում այն ժամանակ գործում էր 31 հանձնաժողով, որը զբաղվում էր հայկական և հունական լքված գույքի թուրքացմամբ։

«Թուրքերը քրդերին օգտագործում էին վերոհիշյալ ժողովուրդներին ոչնչացնելու համար, և բոլոր գործողությունները ղեկավարում էր տխրահռչակ եռյակը՝ Թալեաթ փաշան (1874-1921), Էնվեր փաշան (1881-1922) և Ջեմալ փաշան (1872-1922),  որոնք 1913թ. պետական հեղաշրջումից անմիջապես հետո իրենց ձեռքում կենտրոնացրեցին իշխանությունը: Երեք ոճրագործ, որոնք իսկապես զբաղված էին հայերի ոչնչացմամբ։ Իսկ Թալեաթի հեռագրերը վկայում են, որ բոլոր գործողությունները պետական մակարդակով են տեղի ունեցել».- նշեց փորձագետը։

Ռաևսկին նաև հիշատակեց  2019թ. հրատարակված թուրք հայտնի պատմաբան Թաներ Աքչամի «Սպանության հրամաններ» գրքի ռուսերեն թարգմանության մասին։

«Այնտեղ Թալեաթից հեռագրեր կան Հալեպում 4000 հայ որբերի մասին, որոնք  կորցրել էին իրենց ծնողներին։ Թաներ Աքչամը. մեջբերելով Թալեաթի հեռագիրը,  նշում է, որ ոճրագործի հրամանով, չորս տարեկանից ցածր երեխաներին  տեղավորեցին թուրքական կացարաններում, որպեսզի նրանք հետագայում չիմանան իրենց հայ լինելու մասին:  Իսկ ավելի մեծերին՝ ուղարկեցին  Տեր Զոր, ինչը հավասարազոր էր մահվան»։

Ռաևսկին փաստեց, որ Հայոց ցեղասպանության եղելիությունը հաստատվել է հազարավոր փաստաթղթերով և տարբեր երկրների որոշ պաշտոնյաների կողմից, քանի որ նույնիսկ նրանց է զարմացրել թուրքերի վայրագությունները:

«Թուրքիայի ներկայիս իշխանությունը ժխտում է Հայոց ցեղասպանության փաստը, թուրքերը փորձում են դա վերագրել ուրիշներին: Օրինակ, որ «ամեն ինչի մեղավորը հրեաներն են, որ իրենք են արել, իսկ թուրքերը մեղավոր չեն». Սա իրականում անհեթեթություն է:

Թուրքիայում տարածված տեսություն կա, որ իբր ցեղասպանությունը կազմակերպել է հրեական աղանդ հանդիսացող սաբաթայների՝ «դյոնմեների» համայնքը: Ասում են, որ նրանցից ոմանք եղել են երիտթուրքերի շարքերում։ Դե, սա թուրքերի համար շատ հարմար տեսություն է, որի վրա փորձում է հենվել թուրքական վերնախավը։

Ես փորձեցի Թուրքիայում այս աղանդի մասին գրքեր գտնել, բայց չգտա, քանի որ դրանք սպառված էին: Սա խոսում է այն մասին, որ այս տեսությունը շատ տարածված է թուրքերի շրջանում»,- նշեց նա:

«Ի վերջո, պետք է փաստել, որ թուրք բնակչությունը պատրաստ չէ ընդունել իր նախնիների գործած հանցանքագործությունն։ Ավելին, մենք հիշում ենք, որ Էրդողանն թուրք-հունական լարվածության ժամանակ, սպառնում էր հույներին նոր ցեղասպանությունով։ Սա շատ կարևոր հանգամանք էր։ Նա հույներին հիշեցրեց Զմյուռնիայի կոտորածի մասին:

Այսպիսով, Հայոց ցեղասպանության ճանաչման դատապարտման հարցը մնում է սուր և չափազանց կարևոր հարց։ Ցեղասպանության ճանաչման գործընթացից հրաժարումն՝ հայերի ինքնության ոչնչացումն է, քանի որ սա է, որ միավորում է աշխարհի բոլոր հայերին, այն է՝ հասնել արդարության»,- նշեց նա:

 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

00:18
Օլիվիե Ժիրուն՝ ի աջակցություն Արցախի
Իտալական «Միլանի» և Ֆրանսիայի հավաքականի հարձակվող Օլիվիե Ժիրուն «X» սոցիալական ցանցում (նախկինում՝ Twitter) կիսվել է...
Աղբյուր` Panorama.am
22:55
Անկարան հայտնել է, թե հայերի կողմից ԱՄՆ-ում թուրք պաշտոնյաների վրա հարձակում է եղել
Թուրքիայի ԱԳՆ-ն հայտնել է, որ ԱՄՆ-ում ազգությամբ հայերի կողմից հարձակում է տեղի ունեցել համաժողովին մասնակցած թուրքական պատվիրակության անդամների...
Աղբյուր` Panorama.am
22:53
120,000 մարդկային կյանքեր մի քանի օրվա ընթացքում հայտնվեցին բնաջնջման սպառնալիքի տակ. «Թաթոյան» հիմնադրամ
«Թաթոյան» հիմնադրամը փաստահավաք աշխատանքներ է իրականացրել Գորիսում և Կոռնիձորում սեպտեմբերի 25-ից` Արցախի բնիկ ժողովրդի` 120,000...
Աղբյուր` Panorama.am
22:33
Մատենադարանը դիմել է միջազգային կառույցներին՝ ձեռնարկել միջոցներ Ռ. Վարդանյանի, ապօրինի ձերբակալված բոլոր հայերին ազատություն շնորհելու խնդրում
Մատենադարանի տնօրենությունի  հայտարարություն է տարածել՝ դիմելով պատկան միջազգային կառույցներին՝ ձեռնարկելու անհապաղ միջոցներ Ռուբեն...
Աղբյուր` Panorama.am
22:23
Արցախում վառելիքի պահեստի պայթյունից տուժած 5 երեխաների վիճակը շարունակում է մնալ ծանր և ծայրահեղ ծանր
Բժշկական տարբեր կենտրոնների վերակենդանացման բաժանմունքներում շարունակում են բուժումը Լեռնային Ղարաբաղից Հայաստան տեղափոխված տասը երեխա, որոնցից...
Աղբյուր` Panorama.am
21:57
Սա ընդդիմության հերթական ֆիասկոն է. Աննա Կոստանյան
«Ողջ հրապարակում, բոլոր քաղաքացիների շրջանում, համատարած դժգոհություն է։ Հերթական հուսալքությունը, քանի որ էլի հստակ պլան...
Աղբյուր` Panorama.am
21:33
ՌԴ ՊՆ-ն հայտնում է, թե Արցախի Պաշտպանության նախարարությունը շարունակում է հանձնել իր սպառազինությունը
Արցախում ռուսական խաղաղապահ զորախմբի տարածած հաղորդագրության մեջ ասվում է. «Ռուսական խաղաղապահ զորախումբը շարունակում է առաջադրանքներ...
Աղբյուր` Panorama.am
21:14
Այս իշխանությունը հող չի սիրում, փող է սիրում. հանրահավաքի մասնակից
«Հանրահավաքներ, հեղափոխություններ ու նման բաներ պետությունների առաջացման ժամանակ լրիվ բնական է, բայց դրանից հետո դրանք տեղի են ունենում...
Աղբյուր` Panorama.am
21:01
«Արցախը կորած չէ, Արցախն այս պահին բռնազավթված է»
«Մասնակցում եմ հանրահավաքին նախ ցույց տալու միջազգային հանրությանը, որ չենք հարմարվել Արցախի կորստի հետ»,-Panorama.am-ին ասում է...
Աղբյուր` Panorama.am
20:43
Ես Երևանի, Հայաստանի համար էլ եմ վախենում. Բռնի տեղահանված արցախցի
«Զոռով հասել ենք Երևան՝ չորս օրում, շատ վատ, շատ մեծ դժվարություններով»,-Panorama.am-ի հետ զրույցում ասում է Արցախից բռնի տեղահանված...
Աղբյուր` Panorama.am
20:26
Եթե նորմալ ազգային իշխանություն ձևավորվի, շատ բան կփոխվի մեր իրականության մեջ. հանրահավաքի մասնակից
«Առաջին հերթին Նիկոլի հրաժարականին պիտի հասնենք մենք»,-Panorama.am-ի հետ զրույցում ասում է Ազգային կոնիտեի հանրահավաքի մասնակից...
Աղբյուր` Panorama.am
20:13
Արցախից բռնի տեղահանված 100 հազար 480 մարդ արդեն Հայաստանում է
Ժամը 18։00 դրությամբ Արցախից բռնի տեղահանված 100 հազար 480 անձ է ժամանել Հայաստան։ Հակարիի կամուրջը հատել է 21,076 տրանսպորտային միջոց։...
Աղբյուր` Panorama.am
20:07
Ըստ Ադրբեջանի դատախազության երևակայության՝ ԱՀ ԱԳ նախարարը ներգրավված է եղել բալիստիկ հրթիռների կիրառման մեջ
Ըստ Ադրբեջանի գլխավոր դատախազության երևակայության՝  ԱՀ նախկին ԱԳ նախարար Դավիթ Բաբայանը «հանցավոր համայնքի կազմում ներգրավված է եղել...
Աղբյուր` Panorama.am
20:04
Արցախցի Սոսեն արդեն Հայաստանում է
Արցախցի Սոսե Բալասանյանը, ով հրաժարվում էր դուրս գալ Արցախում գտնվող իր հայրական տնից, արդեն Հայաստանում է։ «Չներեք ինձ վեր Ձեզ թողեցի...
Աղբյուր` Panorama.am
19:43
Փաշինյանին հեռացնելու նախօրոք հայտնած գործընթացը չստացվեց, մենք սխալվեցինք. Վազգեն Մանուկյան
«Կհայտարարենք, երբ ենք անում հանրահավաքը։ Իսկ վաղվանից՝ երթեր, բողոքի ցույցեր»։
Աղբյուր` Panorama.am
19:29
Հայաստանը Եվրահանձնաժողովից օգնություն է խնդրել Ղարաբաղից բռնագաղթածներին ընդունելու համար
Հայաստանը դիմել է Եվրահանձնաժողովին՝ Լեռնային Ղարաբաղից բռնագաղթածների զանգվածային ժամանման հետևանքով խնդիրները լուծելու օգնության խնդրանքով։...
Աղբյուր` Panorama.am
19:21
Շտապօգնության մեքենաներով ԼՂ-ից Հայաստան է տեղափոխվել խնամքի կարիք ունեցող շուրջ 20 հոգի
Շտապօգնության ծառայության միջոցով  այսօր Լեռնային Ղարաբաղից Հայաստան տեղափոխվեցին խնամքի կարիք ունեցող շուրջ 20 հայրենակից։ Այս մասին...
Աղբյուր` Panorama.am
19:07
«Դու ո՞վ ես, ի՞նչ ես անում այստեղ». Եռաբլուրում քաղաքացին՝ ԱԽ քարտուղար Արմեն Գրիգորյանին
Սեպտեմբերի 19-20-ի Ադրբեջանի հարձակման հետևանքով Արցախի Հանրապետությունում զոհված զինծառայողներին հուղարկավորում են «Եռաբլուր»...
Աղբյուր` Panorama.am
18:52
Փաշինյանը վախենում է Ադրբեջանի հետ կռվել, պատերազմ է հայտարարում Ռուսաստանին. Վազգեն Մանուկյան
«Մեր աչքի առաջ տեղի ունեցավ ցեղասպանություն, բայց դրան ներկա էր նաև ռուսական զորքը, որը խաղաղապահ զորք անվան տակ կանգնած էր Արցախում միայն...
Աղբյուր` Panorama.am
18:47
Ադրբեջանը ձերբակալել է նրանց, ումից վախենում է Նիկոլ Փաշինյանը, այն հատուկ է արված. Ավետիք Չալաբյան
«Այսօր արդեն ակնհայտ է, որ Արցախում տեղի ունեցածը Ալիև-Փաշինյան զույգի ծրագրված գործողության արդյունք էր, և թշնամին դրա մասին բացահայտ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:40
Ադրբեջանի ՊՆ-ն ապատեղակատվություն է տարածել
ՀՀ պաշտպանության նախարարությունից հայտնում են.  «Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարության հաղորդագրությունն այն մասին, թե սեպտեմբերի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:29
Փաշինյան-Ալիև հանդիպմանն ընդառաջ եվրոպական 20 քաղաքներում տեղի կունենան բողոքի ցույցեր
Հոկտեմբերի 5-ին Գրանադասյում սպասվող Փաշինյան-Ալիև հանդիպմանն ընդառաջ եվրոպական 20 քաղաքներում տեղի կունենան բողոքի ցույցեր։ Այս մասին հայտնում...
Աղբյուր` Panorama.am
18:21
Արցախի թեմի առաջնորդ. Վտանգված է մեր ինքնությունը
«Մենք Տիրոջից պետք է խնդրենք իմաստություն համախմբման համար, որովհետև դրա հրամայականն է այժմ»,- Հանրաետության հրապարակում հանրահավաքի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:10
Ցանկացած երկրում, բացի Հայաստանից, Նիկոլն արդեն գոյություն չէր ունենա որպես ղեկավար.Վազգեն Մանուկյան
«Պարտադիր չէ, որ ամեն օր տեղի ունենան հանրահավաքներ, բայց այն գործիքներից մեկն է»,-պատասխանելով լրագրողների հարցերին՝ Հանրապետության...
Աղբյուր` Panorama.am
17:58
Բաքուն մեղադրանք է առաջադրել Լևոն Մնացականյանին
Ադրբեջանի կողմից նախօրեին գերեվարված Արցախի Հանրապետության պաշտպանության բանակի նախկին հրամանատար գեներալ-լեյտենանտ Լևոն Մնացականյանին...
Աղբյուր` Panorama.am
17:49
ԼՂ ռուսական համայնքի ղեկավարը Հայաստանում է
Լեռնային Ղարաբաղի ռուսական համայնքի ղեկավար Ալեքսանդր Բորդովի հետ ամեն ինչ կարգին է, նա եկել է մտել Հայաստան: ArmeniaSputnik-ին ասել ...
Աղբյուր` Panorama.am
17:27
Ֆրանսիայի հյուսիս-արևմուտքում հզոր պայթյուն է որոտացել, ինչի հետևանքով մարդ է զոհվել
Ֆրանսիայի հյուսիս-արևմուտքում գտնվող Լա Մոֆե կոմունայում հզոր պայթյունի հետևանքով մարդ է զոհվել, երկուսը՝ վիրավորվել: «ՌԻԱ...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Փաշինյանը վախենում է Ադրբեջանի հետ կռվել, պատերազմ է հայտարարում ՌԴ-ին. Մանուկյան
20:33 30/09/2023

Փաշինյանը վախենում է Ադրբեջանի հետ կռվել, պատերազմ է հայտարարում ՌԴ-ին. Մանուկյան

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}