Լորան Լեյլեկիան․ ԼՂ բանակցային գործընթացում կա թափանցիկության պակաս
Panorama.am-ի հարցազրույցը Ֆրանսիայում բնակվող Huffington Post-ի հոդվածագիր, Եվրամիության և Փոքր Ասիայի հարցերով քաղաքական վերլուծաբան Լորան Լեյլեկիանի հետ՝ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության բանակցությունների վերջին զարգացումների շուրջ։
-Պարոն Լեյլեկիան ինչպե՞ս կմեկնաբանեիք Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության վերջին զարգացումները, հատկապես հունվարի 16-ին Փարիզում կայացած Հայաստանի և Ադրբեջանի նախարարների հանդիպումը, որն անցկացվեց Մինսկի խմբի հովանու ներքո։
-Առաջին հերթին կցանկանայի ընդգծել թափանցիկության պակասը, բանակցային գործընթացը գաղտնի է պահվում։ Անգամ չգիտենք, թե ինչ է սեղանի վրա, այդ իսկ պատճառով էլ դժվար է ունենալ վերջնական կարծիք։ Ինձ մոտ տպավորություն է, միգուցե հոռետեսական, որ սա Ադրբեջանի կողմից վարվող կոմունիկացիոն քաղաքականության ձև է։ Իմ տեսակետը հետևյալն է․ վերջերս տեղի ունեցած հայտնի «թավշյա հեղափոխությունից» հետո Հայաստանը բավական լավ իմիջ ունի՝ դինամիկ երկիր է, որն առաջ է գնում, և Հայաստանի այս նոր իմիջի դեմ պայքարելու համար Ադրբեջանը կեղծ տպավորություն է ստեղծում, թե զիջումների է գնում, համաձայն է բանակցությունների։ Սա Ադրբեջանի կողմից միջոց է կամ ինչ-որ կոմունիկացիոն քաղաքականություն վարելու, որպեսզի ինքն էլ դրական իմիջ ունենա, կամ նրանք պարոն Փաշինյանից սպասում են Ղարաբաղի հարցում փորձի պակաս ու փորձում են օգուտ քաղել Հայաստանի այս ենթադրյալ թուլությունից։ Անկեղծորեն, ես կարծում եմ, որ սա ավելի շատ կոմունիկացիոն քաղաքականություն է։
- ԱԳ նախարարների հանդիպումից հետո ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահները տարածեցին բավական դրական հայտարարություն, որտեղ ասվում էր, որ նախարարները համաձայնել են «միջոցներ ձեռնարկել բնակչությանը խաղաղ լուծման նախապատրաստելու համար»։ Ինչ եք կարծում, սա հնարավո՞ր է։
- Երբ Մինսկի խումբն ասում է, որ երկրները պետք է քայլեր ձեռնարկեն բնակչությանը զիջումների նախապատրաստելու, նրանք իրականացնում են իրենց դերը, դա նրանց պարտականությունն է այսպես ասելու ու սա առաջին անգամ չէ։ Վախենում եմ, որ հիմա մարդիկ Ղարաբաղում ընդհանրապես պատրաստ չեն զիջումների, քանի որ նրանք անտեսված են բանակցային գործընթացում, ինչպես նաև Ադրբեջանում, որտեղ նրանք ռադիկալացվել են իրենց իսկ իշխանությունների կողմից։ Սա հազիվ թե հավատալի է։ Ես ավելի պեսիմիստ եմ։
- Ի՞նչ կարող ենք կանխատեսել ԼՂ բանակցություններում մոտ ապագայում։
- Ներկա պահին, Հայաստանում տեղի ունեցած փոփոխությունների շնորհիվ, Ադրբեջանը կանգնած է դժվարին իրավիճակի առաջ․ ընդամենը օրեր առաջ Ադրբեջանին քննադատեց Եվրոպական խորհրդարանը մարդու իրավունքների համար։ Միևնույն ժամանակ Ադրբեջանը շարունակում է զենք գնել շատ երկրներից, այդ թվում իմ երկրից՝ Ֆրանսիայից, նրանք նաև լոբբիստական աշխատանք են կատարում Ֆրանսիայում, որպեսզի Ֆրանսիայի իշխանությունները դատական գործեր սկսեն այն քաղաքների դեմ, որոնք այսպես կոչված բարեկամական համաձայնագրեր են հաստատում Ղարաբաղի քաղաքների հետ։ Այնպես որ ես Ադրբեջանում ոչ մի փոփոխություն չեմ տեսնում։ Նրանք ինչ-որ դիսկուրս են անում, բայց իրավիճակը չի փոխվում։
Խաղաղության նախապատրաստումն ուղղակի Մինսկի խմբի կողմից ցանկալի իրականությունն է, որ նրանք կոչ են անում երկրներին։ Նրանց ցույց են տալիս այս դրական տրամադրությունը, բայց ի վերջո ես նոր բան չեմ տեսնում։ Վերջերս նաև զորքերի տեղաշարժեր են եղել Նախիջևանում, և ես չեմ տեսնում որևէ ճեղքում բանակցություններում, քանի դեռ Մինսկի խումբը չի ստիպել կողմերին զիջումների գնալ։ Հայաստանը բազում անգամներ ասել է, որ պատրաստ է զիջումների, իսկ Ադրբեջանը՝ երբեք։ Այնպես որ, չեմ տեսնում համաձայնության հասնելու հնարավորություն մոտ ապագայում։
Հարցազրույցը՝ Աննա Մկրտչյանի