Տավուշում բերքահավաքը՝ թշնամու նշանառության տակ
Տավուշի մարզում սկսվել է բերքահավաքը։ Սահմանամերձ գյուղերի բնակիչները սահմանից մի քանի հարյուր մետր հեռավորության վրա թզի, հոնի, խաղողի բերքն են հավաքում։
Չինարիում այս տարի թզի առատ բերք են ստացել։ Panorama.am-ի թղթակցի հետ զրույցում Չինարիի գյուղապետ Սամվել Սաղոյանն ասաց, որ արդեն 200 տոննայից ավելի թուզ են արտահանել Ռուսաստանի Դաշնություն։ Մոսկվայաբնակ չինարեցիներն էլ իրենց հերթին 50-60 տոննա թուզ են արտահանել, որ թշնամու կրակոցների տակ արարող ու ստեղծող գյուղացին բերքի իրացման խնդիր չունենա։
Սամվել Սողոյանն ասաց, որ սեպտեմբերի 18-ից Չինարիում սկսվի խաղողի բերքահավաքը. ակնկալում են հավաքել շուրջ 500 տոննա բերք։
«Կարծում եմ՝ իրացման հետ կապված խնդիր չենք ունենա։ Գյուղացիական տնտեսությունները Երևանի կոնյակի գործարանի հետ 230 տոննայի պայմանագիր են կնքել։ Բացի այդ, այլ մթերման կետերի հետ էլ պայմանագրեր ունենք»,- ասաց գյուղապետը։
Նրա խոսքով՝ վերջին շրջանում գյուղում հանգիստ է, կրակոցներ չկան. «Մեզ համար կարևորը խաղաղությունն է, եթե կրակոցներ չլինեն գյուղացին իր հացը կստեղծի, կապրի»։
Պառավաքարի գյուղապետ Ռոլանդ Մարգարյանն էլ մեզ հետ զրույցում ասաց՝ արդեն 4-5 օր է սկսել են խաղողի բերքահավաքը։ Տարին, ըստ նրա, այնքան էլ բարենպաստ չէ, թեև սպասում էին խաղողի լավ բերք ունենալ, բայց բնակլիմայական պայմանների պատճառով՝ շոգերն ու դրան հաջորդած անձրևները, որոշ չափով վնասել են բերքը։
Գյուղապետն ասաց, որ ակնկալում են 2000 տոննա խաղող հավաքել։ Նրա խոսքով՝ պառավաքարցիները ևս պայմանագրեր ունեն Երևանի կոնյակի գործարանի և այլ մթերման կետերի հետ։
Խաղողից հետո հոկտեմբերի կեսերին Պառավաքարում կսկսվի արքայանարնջի բերքահավաքը։ Ռոլանդ Մարգարյանը հույս ունի, որ նորմալ բերք կունենան, եթե իհարկե եղանակն անակնկալներ չմատուցի։
Նա ևս նշեց, որ վերջին շրջանում կրակոցներ չկան և գյուղացիները կարողանում են դաշտերում հանգիստ աշխատել։
«Պառավաքարցիներն ապրում են անասնապահությամբ ու խաղողագործությամբ։ Եթե գյուղացիները կարողանան ցանեն, բերքը հավաքեն ու իրացնեն, որոշ չափով ձեռները գումար կլինի, նորմալ կապրեն ։ Գյուղացու օրը հեշտ չէ, բայց հիմա մեզ միայն դա է պետք»,- ասաց Պառավաքարի գյուղապետը։
Ռոլանդ Մարգարյանը կարևորեց նաև երիտասարդների շրջանում զբաղվածության խնդիրը։ Նրա խոսքով՝ եթե աշխատատեղեր լինեն, երիտասարդները չեն հեռանա գյուղից։ Նա միաժամանակ ուրախությամբ նշեց, որ վերջին շրջանում կան նաև գյուղ հետ վերադարձողներ։
Գյուղապետն ասաց, որ Պառավաքարում ձեռնոցի գործարան է կառուցվում՝ «Տավուշ տեքստիլ»-ի թվով չորրորդ գործարանը։
«Շինարարությունն արդեն սկսվել է, հույս ունեմ, որ գործարանի կառուցումը գյուղում աշխուժություն կմտցնի»,- ընդգծեց Ռոլանդ Մարգարյանը՝ հավելելով, որ գործարանը կունենա 250-300 աշխատող և արդյունքում կլուծվի ոչ միայն Պառավաքարի, այլ հարևան գյուղերի՝ Վարագավանի ու Ծաղակավանի բնակիչների զբաղվածության հարցը։
Գյուղապետը հույս հայտնեց, որ դրանից հետո քչերը կմտածեն գյուղից հեռանալու մասին։
Նշենք, որ ձեռնոցի գործարան կա Չորաթան, Արծվաբերդ գյուղերում և Բերդում։
Տավուշի մարզի Բարեկամավան գյուղում էլ, որը ՀՀ պետական սահմանից հեռու է ընդամենը 1 կմ-ով, բերքահավաքն ավարտվել է։ Ինչպես գյուղապետ Ջոնիկ Միքայելյանն է ասում՝ հող ունե՞ն, որ մի հատ էլ մշակեն ու բերք ստանան։
Բարեկամավանցիները հիմնականում տնամերձ հողամասերն են մշակում։ Գյուղապետը հայտնեց, որ գյուղում մշակում են ընդամենը 30 հա-ի չափ վարելահողը, մնացածը ականապատված, թշնամու կրակի տակ գտնվող հողատարածքներ են, գյուղացիները չեն կարողանում մոտենալ:
«Գյուղացին ապրում է միայն իր տան այգու ունեցած բերքով, այլ եկամուտ չունի»,- նշեց նա։
Ինչ վերաբերում է զբաղվածությանը, Ջոնիկ Միքայելյանն ասաց, որ էլ թեև վերջին տարիներին արտագաղթ չկա, գնացողներն արդեն գնացել են, բայց երիտասարդները քիչ են։ Գյուղում մեծամասնությունը թոշակառուներ են։
«Մենք ամեն ինչից կտրված ենք, եթե գյուղում արտադրամասեր բացվեն, գուցե երիտասարդները շարունակեն մնալ գյուղում։ Խնդիրները շատ են, բայց եթե դրանք լուծվեն, միգուցե մայրաքաղաքում կրթություն ստացած երիտասարդը գյուղ վերադառնալու մասին մտածի»,- ասաց Բարեկամավանի գյուղապետը։