Տնտեսություն 13:06 19/11/2019 Հայաստան

Մարդու կյանքն արդեն կառավարվում է տարբեր ալգորիթմներով՝ նրա իսկ թույլտվությամբ. Արմեն Խաչատրյան

Panorama.am-ի հարցազրույցը ֆիզիկական գիտությունների թեկնածու,  Քեմբրիջում «Arm» ընկերությունում խմբի ղեկավար, պրինցիպալ ինժեներ Արմեն Խաչատրյանի հետ (group lead and principal engineer at GPU division, Arm, Cambridge)՝ Հայաստանում, աշխարհում տեղեկատվական տեխնոլոգիաների զարգացման, դրանց հիմնական ուղղությունների, արհեստական բանականության շուրջ։  

-Պարոն Խաչատրյան, ինչպե՞ս եք տեսնում Հայաստանում տեղեկատվական տեխնոլոգիաների զարգացման ապագան։

- Հայաստանում տեղեկատվական տեխնոլոգիաների զարգացման հիմքերն արդեն իսկ բավական հաջողված են։ Նայելով ապագային, կարծում եմ, առաջին հերթին ու ամենակարևորն այն է, որ պետք է գիտությունը, կրթությունն ու բարձրագույն տեխնոլոգիաները կապված լինեն միմյանց հետ, և այդ կապը պետք է ստրուկտուրավորվի Հայաստանում։ Այս պահի դրությամբ, իմ պատկերացմամբ, կրթությունը մի ուղղությամբ է գնում՝ համալսարաններն ինչ-որ կյանքով են ապրում, գիտությունը՝ այլ ուղղությունների վրա է կենտրոնացված, ՏՏ-ն փորձում է այս երկուսի հետ իր խնդիրները լուծել։ Ընթացիկ բացերը լրացվում է նրանով, որ ՏՏ կազմակերպությունները համալսարաններից խելացի երեխաներին հավաքագրում են ու իրենց պիտանի կրթությունն են տալիս։ Սա ցույց է տալիս օրգանական կապի ակնհայտ խզում։ Իրականում, որպեսզի ոլորտն ավելի լավ զարգանա, այս 3 ճյուղերը պետք է օրգանապես կապվեն, ու համապատասխան քաղաքականություն պետք է մշակվի ԿԳՄՍ-ի և ՏՏ նախարարությունների կողմից։

Եթե տաղանդները զարգացման պայմանները ճիշտ ձևավորեն՝ շուկայի պահանջները մտքում ունենալով,  մասնագետների բանակը համալրվի Հայաստանում, ապա գործի 90 տոկոսն արդեն կարելի է ասել արված է։ Այս հիմքի վրա հնարավոր է մեծ զարգացում ունենալ, ավելի բարդ խնդիրներ լուծել, դա իր հերթին կհրապուրի նոր ընկերություններին, որոնք իրար հերթ չտալով կմտնեն Հայաստան։ Համոզված եմ, մասնագետների առկայության դեպքում գործի, աշխատանքի խնդիր չի լինի։

-Վերջերս Հայաստանում կայացավ Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների համաշխարհային համաժողովը՝ WCIT 2019-ը, որին նաև դուք էիք մասնակցում։ Նման համաժողովներն ի՞նչ ազդեցություն ու նշանակություն են ունենում ընդհանրապես տեխնոլոգիական ընկերությունների համար։

-Ընդհանուր առմամբ WCIT 2019-ն ավելի շատ շոուի տպավորություն թողեց, քան տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կոնֆերանսի։ Իրական տեխնոլոգիական համաժողովներն ավելի շատ մասնագիտացված են լինում։ Նույն Հայաստանում եղել են ու ընթանում են նման համաժողովներ։ WCIT 2019-ը հնարավորություն տվեց մարդկանց միջև նոր կապերի հաստատուման, հին կապերի թարմացման, մի քիչ էլ ապագայի մասին ինչ-որ տեսակետների ձևավորում։ Մեծ արդյունքներ չեմ պատկերացնում, որ այն ունենալու է։

-Անդրադառնալով տեխնոլոգիական ոլորտի զարգացմանը՝  ի՞նչ ուղղություններով է այն գնում աշխարհում։

-Աշխարհն ինքն էլ է որոնումների մեջ, քանի որ մեծ կապիտալներ կան, միլիարդավոր գումարներ, որոնք փնտրում են այն բնագավառները, որտեղ կարելի է ներդրումներ կատարել ու մեծ գումարներ աշխատել։ Վերջին տարիներին մենք նկատում ենք, որ մի քանի ուղղություններ  են ի հայտ գալիս, շատ պոպուլյար են դառնում, որոնցում մեծ ներդրումներ են կատարվում։ Դրանցից է օրինակ «internet of things»-ը (իրերի համացանց).  գաղափարն այն է, որ ամեն առարկա պետք է միանա համացանցին։ Այսինքն, ցանկացած ապրանք, սկսած բաժակից, աթոռից, սեղանից, ամեն ինչ միանալու է ինտերնետին։ Այսպիսի ցանցի միջոցով մարդը կարողանում է ստանալ իրեն շրջապատող ողջ համակարգի «վիճակը» (the state of the environment)։ Այս հսկայածավալ ողջ ինֆորմացիան ունենալով՝ համակարգերը կարողանում են ավելի «smart»՝ խելացի որոշումներ կայացնել ու կյանքն ավելի լավացնել։ Սա է այն արժեքը, որ պետք է ստեղծվի   «internet of things»-ի միջոցով։

Մյուս ուղղությունը, որը բում էր ապրում, դա բլոկչեյն (blockchain) տեխնոլոգիան է, որի հիման վրա ստեղծվեց կրիպտոարժույթը՝ թվային արժույթը, որոնցից է բիթքոյնը։ Բլոկչեյնի գլխավոր միտքն այն է, որ վերցնելով ինֆորմացիայի կտոր (block)՝ նրա վրա հաշվարկվում է այդ կտորը միանշանակորեն նկարագրող էլեկտրոնային ստորագրություն կամ ինչպես մաթեմատիկներն են ասում կրիպտոգրաֆիկ H ֆունկցիան։ Այդ ստորագրությունը հիշեցնում է ֆիքսված երկարությամբ պատահական թվի խումբ։ H ստորագրության առանձնահատկությունն այն է, որ  եթե «block»-ի մեջ մեկ նիշ անգամ փոխվի, ապա ստորագրությունն ամբողջովին փոխվում է։

Այսինքն «block»-ը ու H-ը միարժեքորեն մաթեմատիկորեն կապված են միմյանց հետ։ Հիմա պատկերացնենք այսպիսի «block»-երի շթա(blockchain), որոնցից յուրաքանչյուրում պահպանվում է իր նախորդի ստորագրությունը՝ H-ը։ Այսպիսի շղթան անհնար է փոփոխել, որովհետև եթե մեկ բլոկում փոփոխություն արվի, դա կփոխի իր ստորագրությունը, դա իր հերթին կփոխհի հաջորդ բլոկին և այսպես շարունակ։ Կրիպտոարժույթը, օրինակ բիթքոյնը, ամբողջովին հիմնվում է այս գաղափարի վրա, որի դեպքում  «block»-ում հիշվում է, թե կողմերը ինչպիսի դրամային փոխանցումներ են արել ու քանի որ այդ «block»-ի ինֆորմացիան անհնար է փոփոխել, ցանցը միշտ գիտի, ով ինչքան կրիպտոգումար ունի։

-Աշխարհում բիթքոյնի կապիտալը որքա՞ն կարող է լինել:

-Բիթքոյնն այն արժույթն է, որը սահմանափակ է, այսինքն ցանցը որոշակի սահման ունի, որից հետո այն նոր «coin» (կոպեկ)  չի  գեներացնում, ինչն էլ հանգեցնում է նրան, որ բիթքոյնը ժամանակի ընթացքում թանկանում է։ Սակայն թանկացումն էլ ավելի շատ կապված է նրա հետ, որ մարդիկ հավատում են, որ այն արժեք է իրենից ներկայացնում ու սկսում են գնել այն, ու որքան շատ են գնում, այդքան ցանցը սկսում է դժվարացնել նոր «coin»ի թողարկումը ։ Բիթքոյնի քանակը ֆիքսված է, իսկ գինը լրիվ մարդկանց ուղեղներում է՝ ինչքան կտան այդ պահին, այնքան էլ կլինի գինը։ Վաղը կարող է որոշեն, որ բիթքոյնն արժեք չունի ու այն միանգամից կարժեզրկվի։ Այն իրականության մեջ ոչ թղթի հետ է կապված, ոչ տնտեսության, այլ միայն մարդկանց ուղեղների։

-Վերջերին ժամանակներս մոդայիկ է դարձել նաև արհեստական բանականությունը, ինչ է այն իրենից ներկայացնում։

-Այո, մյուս ուղղություններից մեկը, որը բում է ապրում դա արհեստական բանականությունն է, որը, իմ կարծիքով, մի քիչ ուռճացվում է, որպեսզի գումարներ ներգրավվեն։ Արհեստական բանականության թեման արդիական էր դեռ մի քանի տասնամյակ առաջ, երբ համակարգիչները նոր էին ստեղծվել։ Այժմ այն նորից բում է ապրում մի շարք պատճառներով։ Առաջինը, համակարգիչները բավականին հզորացել են, բայց ամենակարևորն է, որ նրանց հիշողությունն է հազարավոր անգամներով մեծացել ու գինը հազարավոր անգամներով էժանացել է։ Մյուս կողմից, ինտենետի զարգացման պատճառով մեծ քանակի ինֆորմացիա է կուտակվել, այսպիսով ունենք մեծ քանակի «data» և հզոր հաշվողական ռեսուրսներ։

Այս իրավիճակը փոխել է ընդհանուր պարադիգմը, այսինքն եթե առաջ մարդիկ ունեին համակարգիչ ու գրում էին ծրագիր, որպեսզի այդ ծրագիրը տվյալներ ստեղծի (օրինակ ստեղծել ծրագիր, որին մուտքային տանք թվեր, ելքում այն վերադարձնի այդ թվերի գումարը), ապա այժմ մենք համակարգչին տալիս ենք շատ տվյալներ ու նրանից ուզում, որ այն գեներացնի ծրագիրը (մոդել)։ Մարդիկ մոդելավորման գործը հանձնում են համակարգչին։ Նշված օրինակի դեպքում, մենք համակարգչին տալիս ենք միլիոնավոր օրինակներ գումարման, և նա արդյունքում ստեղծում է մոդել, որը կարողանում է գումարել։ Այս մեթոդաբանությունը տարածված դարձավ նեյրոնային ցանցերի վրա «խոր ուսուցուման» («deep learning») ի հայտ գալուն պես։

Այս տեխնոլոգիաների միջոցով մարդիկ կարողացան ավելի հետաքրքիր ու լայն խնդիրների շրջանակ լուծել, որ դժվար էր լուծել սովորական ծրագրավորման միջոցով։ Օրինակ, համակարգչային տեսողություն, «pattern»-ների (նմուշների) ճանաչում, խաղեր, ինքնակառավարվող ռոբոտներ ու մեքենաներ, տվյալների գեներացիա։ WCIT-ում տեսանք երաժշտության գեներացիա և այն։ Կան նաև նեյրոնային ցանցեր, որոնք պայքարում են միմյանց դեմ. մեկը, օրինակ գեներացնում է ինչ-որ բան, մյուսն ասում է՝ այն ճիշտ/նման է, թե ոչ։ Այս երկուսը իրար հետ զարգանում են ու արդյունքում կարող ես ստանալ հետաքրքիր նկար, երաժշտություն։ Մի խոսքով, մի շարք մոդելներ են ստեղծվել, որոնք տարբեր խնդիրներ են լուծում։ Սա, սակայն, դեռ արհեստական բանականություն չէ, այլ բանականության մի մասն է։

Հետաքրքիր ասպարեզ է «reinforcement learning»-ը, երբ համակարգն իր սխալներից  սովորում է։ Սա է ինձ հիշեցնում արհեստական բանականություն, քանի որ այն ժամանակի ընթացքում սովորում է։ Այս ամենը իր հերթին արդեն ինդուստրիայի մեջ է փոփոխություն մտցնում, հատկապես կրկնվող գործողություններում։

-Արհեստական բանականության զարգացման դեպքում, մարդը կարողանալո՞ւ է այն կառավարել։

-Կարծում եմ, հիմա էլ արդեն մարդը շատ բան չի կարողանում կառավարել։ Ենթադրենք, կա մի ցանց՝  արհեստական բանականություն, որը կառավարում է քաղաքի երթևեկությունը։ Եթե այն անջատենք, ապա քաղաքը կոլապսի մեջ կհայտնվի։ Հիմա հարց՝ այս դեպքում մարդը կանջատի՞ այն, թե ոչ։ Բնականաբար՝ ոչ։

-Այսինքն, հնարավոր է ժամանակ գա, որ մարդը կառավարվի ահեստական բանականության կողմի՞ց։

-Մարդը՝ ոչ, բայց մարդու կյանքը արդեն կառավարվում է տարբեր ալգորիթմներով կամ ասենք նեյրալ ցանցերի մոդելներով՝ մարդու թույլտվությամբ ։ Օրինակ, շատ դեպքերում մենք այլևս չենք որոշում թե, որ ճանապարհը ընտրենք մի տեղից մյուս տեղը գնալու համար, այլ մեր փոխարեն որոշում է օրինակ Google Map-ը։  Սակայն ապագայում մարդու կյանքը կառավարող մոդելներին կարող է ուրիշ մոդելներ կառավարել ու կարող է ստացվել, ինչպես հայտնի ֆիլմում են անվանում «skynet», որ իրականում այլևս մի տեղում չի գտնվում, այսինքն կարող է ձևավորվել մոդելների կառավարման հիերարխիա, որոնք միասին բարելավում են և ապահովում են մարդու կյանքը։ Ու «մարդը» այլևս չի կարող ու չի ցանկանա այն անջատել։

Հարցազրույցը՝ Աննա Մկրտչյանի



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Լրահոս

21:18
Գլխավոր դատախազությունը մեկնաբանել է Հայաստանի գրողների և նկարիչների միությունների շենքերը պետականացնելու իր նախաձեռնությունը
Գլխավոր դատախազությունը մեկնաբանել է «Հայաստանի գրողների միության» և Հայաստանի նկարիչների միության» շենքերը պետականացնելու իր...
Աղբյուր` Panorama.am
20:40
Լավրով. Հայաստանի իշխանությունները միտումնավոր փչացնում են հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ
Հայաստանի և Ռուսաստանի հարաբերություններում ստեղծված իրավիճակը լավատեսություն չի ներշնչում՝ պայմանավորված Հայաստանի ղեկավարության դիրքորոշմամբ,...
Աղբյուր` Panorama.am
20:26
Տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված
ՆԳՆ կողմից իրականացված օրենսդրական բարեփոխումների արդյունքում՝ մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտումների շրջանակում գոյացած պարտավորությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
20:12
«Բեմբի, գտա՞ր Ոսկեպարի 7-րդ դարի հայկական եկեղեցին, թե ադրբեջանական քարտեզներում չի երևում»․ օգտատերերը՝ Ալեն Սիմոնյանին
Երեք ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը լրագրողների հետ զրույցում, անդրադառնալով Տավուշի 4 գյուղերի տարածքներ Ադրբեջանին հանձնելու խնդրին, մտքի հերթական...
Աղբյուր` Panorama.am
19:48
Վիշտը պետք է հոգու մեջ լինի, ոչ թե սոցիալական ցանցերում․ Ալլա Պուգաչովան՝ Մոսկվայում տեղի ունեցած դեպքերի մասին
Ալլա Պուգաչովան խախտել է լռությունը՝ Մոսկվայում տեղի ունեցած ողբերգությունից հետո. «Վիշտը պետք է հոգու մեջ լինի, ոչ թե սոցիալական...
Աղբյուր` Panorama.am
19:31
Ամուրի շրջանում երկինքը նարնջագույն է դարձել ավազային փոթորկի պատճառով
Ամուրի շրջանը տուժել է Չինաստանից և Մոնղոլիայից եկած ավազի փոթորկից։ Բլագովեշչենսկի վրա դեղին-նարնջագույն մշուշ է կախված։ Այս մասին գրում է МИР...
Աղբյուր` Panorama.am
19:17
Զելենսկի․ Գազայում իրավիճակը շեղել է համաշխարհային ուշադրությունն Ուկրաինայից
Վլադիմիր Զելենսկին ամերիկյան CBS հեռուստաալիքին տված հարցազրույցում կրկին դժգոհել է, որ պաղեստինա-իսրայելական հակամարտությունը շեղել է...
Աղբյուր` Panorama.am
18:53
Ֆրանսիական առագաստանավը օլիմպիական ջահը կտեղափոխի Միջերկրական ծովով
Ֆրանսիայի ծովային պրեֆեկտուրան հայտարարել է, որ մայիսի 8-ին իրենց երկիր հասնող օլիմպիական կրակը կուղեկցվի ծովային հսկայական շքերթով:Այս մասին...
Աղբյուր` Panorama.am
18:44
Հայաստանի տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ
Փրկարար ծառայությունը տեղեկացնում է, որ ՀՀ տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ։ «Փակ են Արագածոտնի մարզում...
Աղբյուր` Panorama.am
18:28
Ավագ հինգշաբթին Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում
Մարտի 28-ին՝ Ավագ հինգշաբթի, Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցին հիշատակեց մեր Տեր և Փրկիչ Հիսուս Քրիստոսի Վերջին ընթրիքը և Սուրբ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:13
Թուրքիան ԱՄՆ-ի հետ բանակցություններ է սկսել Ուկրաինային զինամթերք մատակարարելու հարցով
Ըստ թուրքական լրատվամիջոցների՝ Թուրքիան ԱՄՆ պաշտպանության նախարարությանը կմատակարարի զինամթերք՝ նախատեսված 116 հազար միավոր արկ 155մմ տրամաչափի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Կիրականացվի «Հարության Ավետիս» կանթեղներով երթը
Մարտի 30-ին` ժամը 20-ին, Արարատյան Հայրապետական թեմի առաջնորդանիստ Ս. Սարգիս եկեղեցուց կմեկնարկի «Հարության Ավետիս» խորագրով...
Աղբյուր` Panorama.am
17:49
20-ամյա հղի կնոջ մահվան գործով մեղադրանք է առաջադրվել երեք բժշկի
Քննչական կոմիտեի Լոռու մարզային քննչական վարչությունում քննվող քրեական վարույթի նախաքննության շրջանակներում պարզվել են 2022 թ․ օգոստոսին...
Աղբյուր` Panorama.am
17:32
Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը
ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունը, հաշվի առնելով բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների հետագա մասնագիտական...
Աղբյուր` Panorama.am
17:21
Հայաստանի և Վրաստանի միջև սահմանազատումն արագ լուծվող հարց չէ. Վրացագետ
«Այսօր մենք նաև քննարկել ենք Հայաստանի և Վրաստանի միջև սահմանազատման գործընթացի ակտիվացման հնարավորությունները»,-մարտի 25-ին...
Աղբյուր` Panorama.am
17:04
Ժաննա Անդրեասյանն ասում է՝ Կոնսերվատորիայի շուրջ ոչինչ տեղի չի ունենում, բայց 6290 ստորագրությունն այլ բան է վկայում
«Կոնսերվատորիայի շուրջ ոչինչ, որևէ իրադարձություն տեղի չի ունենում»,- Ազգային ժողովում քննարկման ժամանակ ասաց ԿԳՄՍ նախարար...
Աղբյուր` Panorama.am
16:21
ՄԻԵԴ-ը նախնական ընդունել է Արթուր Դանիելյանի ու Արմեն Աշոտյանի գործերով գանգատները
Փաստաբան Տիգրան Աթանեսյանը գրում է. «Այսօր Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանից ստացա երկու ծանուցում՝ իմ կողմից ներկայացված...
Աղբյուր` Panorama.am
16:11
Արցախի և արցախահայերի նկատմամբ վարվող քաղաքականությամբ Նիկոլը և Ալիևը վաղուց նույնացել են. Սաղաթելյան
«Վերստին հիշեցնեմ, ՀՀ անվտանգության գլխավոր սպառնալիքը Նիկոլ Փաշինյանն է, այլ ոչ թե Արցախի պետական ինստիտուտները»:
Աղբյուր` Panorama.am
16:10
Հայաստանում բռնության դեպքերի աճի պատճառները՝ հոգեբանի դիտարկմամբ
Ի պատասխան Panorama.am-ի հարցման ՆԳՆ-ն տրամադրել է 2022 և 2023 թվականների և 2024 թվականի առաջին երկու ամիսներին ֆիզիկական ներգործության (ծեծ),...
Աղբյուր` Panorama.am
16:03
«Այրում» գինիում գտել են սինթետիկ ներկանյութ ազորուբին. ՍԱՏՄ-ն Բելառուսից նամակ է ստացել
Արարատի կոնյակի գործարան ՍՊԸ-ում վերահսկողություն կիրականացվի
Աղբյուր` Panorama.am
15:37
Նազենի Հովհաննիսյան. Շատ դժվար անցավ այս անգամ Պահքն ինձ համար
Հաղորդավարուհի Նազենի Հովհաննիսյանը գրում է. «Արաբկիրի Ս. Խաչ եկեղեցում մարդկանց սիրտը բաց էր՝ աղոթքի եւ սիրո համար: Հաղորդվելու և...
Աղբյուր` Panorama.am
15:32
Ամուսնության առաջարկություն՝ «Հայաթ փրոջեքթի» համերգի ժամանակ
«Հայաթ փրոջեքթ» խմբի՝ Գյումրիում տեղի ունեցած համերգներից մեկի ժամանակ բեմում ամուսնության առաջարկություն է արվել։ Բեմ...
Աղբյուր` Panorama.am
15:06
Տղաները պինդ էին. Աղվան Վարդանյանն այցելել է Սամսոնյանին և Սաղաթելյանին
Այսօր «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Աղվան Վարդանյանն այցելել է «Արմավիր ՔԿՀ»-ում կալանքի տակ պահվող Վազգեն...
Աղբյուր` Panorama.am
14:55
Հայկ Մարությանը կուսակցություն է հիմնում
Երևանի նախկին քաղաքապետ Հայկ Մարությանն առաջիկայում կուսակցություն կհիմնի։ Այն կոչվում է «Նոր ուժ»։ Լուրը «Ազատության»...
Աղբյուր` Panorama.am
14:48
Հրազդանի 64-ամյա բնակչի սպանության դեպքի առթիվ նախաձեռնված քրեական վարույթի նախաքննությունը
Քննչական կոմիտեի Կոտայքի մարզային քննչական վարչությունում իրականացված քննչական և վարութային գործողությունների արդյունքում պարզվել են Կոտայքի...
Աղբյուր` Panorama.am
14:45
Ոսկեպարցիներն ասում են՝ ՔՊ-ականները, ովքեր հանձնվող գյուղերն ադրբեջանական են համարում, թող գան ու իրենց ներկայությամբ նման հայտարարություն հնչեցնեն
ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանը գրում է.  «Ոսկեպար և Բաղանիս կատարածս այցիս ու...
Աղբյուր` Panorama.am
14:39
ԵԱՏՄ անդամ ենք, զուգահեռաբար ԵՄ և այլ շուկաների ինտեգրման ուղղությամբ ենք աշխատում. Թունյան
«Այս պահին մենք ԵԱՏՄ անդամ ենք, կատարում ենք մեր պարտավորությունները, վճարում ենք ընդհանուր մաքսատուրքերն ու ստանում մեր բաժինը, ընդ...
Աղբյուր` Panorama.am
14:26
Բաքուն ռազմական է հռչակում Ստեփանակերտի մարզամշակութային համալիրը
Հուշահամալիրը հավերժացնելու էր ազգային պայքարի բոլոր զոհերի հիշատակը: Սակայն շինարարական աշխատանքներն անավարտ են մնացել 44-օրյա պատերազմի հետևանքով:
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Հիմա Հայաստանին դեմ են տվել 33 քարտեզ. Սուրենյանց
12:51 28/03/2024

Հիմա Հայաստանին դեմ են տվել 33 քարտեզ. Սուրենյանց

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}