Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Արտակարգ իրավիճակը և COVID-19-ը մերկացրին Հայաստանի կրթական համակարգը՝ ցույց տալով բոլոր կնճիռներն ու խեղճությունը»,- այսօր «Հեռավար կրթության մարտահրավերներն ու հնարավորությունները արտակարգ դրության պայմաններում» առցանց քննարկման ժամանակ ասաց ազգագրագետ Ռուզաննա Ծատուրյանը։

Նրա խոսքով, ՀՀ-ում կրթության կառավարման ոլորտում ռիսկերի կառավարման որևէ մեխանիզմ ներդրված չէ.

«Այո COVID-19-ը համաշխարհային մարտահրավեր է, բայց պատերազմող երկրում, եթե մենք չունենք ռիսկերի կառավարում, վաղն էլ այլ իրավիճակ կլինի, և մենք հնարավորություն չենք ունենա պլան «Ա»-ից անցնել պլան «Բ»-ի։ Մյուս կողմից, տեխնոլոգիական առումով մենք այսքանին էինք պատրաստ, բայց հարց՝ ի՞նչ քայլեր էին արվել, որ ուսուցիչները տեխնոլոգիապես ավելի գրագետ լինեին»։

Ծատուրյանը վստահեցրեց՝ ուսուցիչների աշխատանքը գերծանրաբեռնված է, քանի որ նրանք մի կողմից չունեն տեխնոլոգիական գիտելիքներ, մյուս կողմից ուղղահայաց վերահսկողության տակ են, և անընդհատ ներգրավված են կրթություն տրամադրելու մեջ։

«Պատկերացրեք, հինգ դասարանի դասավանդող ուսուցիչը օրը 150 գրավոր է ստանում չաթով և պարտավոր է դրանց արձագանքել։ Բացի այդ, այս հեռահար կրթության արդյունքում ուսուցիչ-աշակերտ-ծնող կոմունիկացիոն սահմանները փլուզվեցին։ Նրանք հաճախ հայտնվում են նույն չաթերում, և ծնողական խմբերը, չաթերը դարձան դպրոցների միակ և հիմնական կառավարչական բազաները, քանի որ դպրոցները չունեն միասնական հարթակներ, որտեղ ուսուցիչներն ու աշակերտները ներգրավված կլինեին»,- ներկայացրեց Ծատուրյանը։

Նա առաջարկեց, որ հեռավար կրթությունը կազմակերպեն ոչ ամենօրյա ռեժիմով. «Մի օր դաս լինի, մի օր տնայիններ կատարելու օր, այդպես համակարգն ավելի ճկուն կլինի և աշխատող ծնողներին էլ հարմարեցված կլինի»։

Մաթեմատիկոս Էմմա Կիրակոսյանն էլ նշեց, որ ամեն անգամ աշակերտի ուղարկած նկարը մեծացնել, ստուգելը, արված սխալներն արտագրելը, նկարելն ու հետ ուղարկելը տևում է ամենաքիչը 15 րոպե։ Եվ եթե դասարանում կա 20 աշակերտ, ապա այդ գործընթացը կտևի 5 ժամ։

«Այսինքն՝ սպասելիքների նշաձողը, որ դրված է, ուղղակի աբսուրդ է։ Այսինք՝ ուսուցիչը մինչև 16։00-ն  օնլայն աշխատելուց հետո մնացած ժամանակը պետք է տրամադրի աշխատանքները ստուգելուն։ Հիշեցնեմ, որ նա էլ մարդ է, և ունի ընտանիք։ Իսկ այս դեպքում նա ֆիզիկապես չի կարող ապահովել որակ։ Եվ եթե դպրոցի տնօրենները ձեզ ներկայացնում են, որ ամեն ինչ լավ է, այդպես չէ, նրանք դա անում են արհեստական մրցակցային ֆոնի վրա լավ աշխատանք ցուցադրելու համար»,- ասաց Կիրակոսյանը։

Նա նաև նշեց՝ աչքերի խնդիր ունեցող երեխայից պահանջել, որ օրական 5-6 ժամ նստի էկրանի առաջ, ինչ է թե բացակա չստանա, արդար չէ։

Կիրակոսյանն առաջարկեց, որ այս օրերին աշակերտներին գնահատելը պարտադիր չհամարվի, թող դրանք դրվեն ուսուցչի հայեցողությամբ.

«Կան առարկաներ, որ կարելի է շաբաթական մեկ անգամ դասավանդել, օրինակ, պատմողականները։ Բացի այդ, պետք է քչացնել օնլայն դասերի ժամանակը, կան օրեր, երբ դասերը սկսվում են 11-ին և ավարտվում երեկոյան 7-ին։ Այդ ամենի հետ մեկտեղ տրվում են շատ տնայիններ։ Կամ նախարարն իր էջում ամեն օր ներկայացնում է դասացուցակ, և հանրայինով ժամը 8-ին դաս է անցկացվում, ի՞նչ, երեխան պետք է 8-ից 11-ը դա նայի, հետո դաս անի մինչև 5-ը, հետո էլ տնային գրի՞։ Մենք մոռացել ենք, որ երեխաները ռոբոտներ չեն»։

Ըստ Կիրակոսյանի, մինչև 18։00-ն օնլայն ռեժիմով աշխատող ծնողին ասում են, որ պետք է զբաղվի նաև երեխայի դասերով, իսկ դա ստեղծում է անհավասար այմաններ. այս անհավասար պայմանների թվում կարելի է դասել նաև այն, որ երեխան տեխնիկական խնդրի պատճառով դուրս է մնում դասապրոցեսից, կամ բազմազավակ ընտանիքում կա մեկ սմարթֆոն։

«Կամ հենց թեմատիկ աշխատանքները։ Ո՞վ է գրել երեխայի թեմատիկ աշխատանքը, գուցե նա գիրքը բացել և արտագրել է, կամ մեկ ուրիշն է նրա փոխարեն գրել։ Այս պայմաններում թեմատիկ աշխատանք տալն անիմաստ և աննպատակ է։ Ես չգիտեմ, թե նախարարությունն ինչ հրահանգներ է ուղարկում դպրոց, բայց եթե ֆիզկուլտուրայի ուսուցիչն ասում է՝ պետք է կպնես «Zoom»-ին, որ մարզանք անենք, ես ուղղակի զարմանում եմ։ Ու իրենք դա անում են, որ ցույց տան՝ դաս են անում։ Իրենցից էլ դա պահանջում են, կա ճնշում»,- եզրափակեց խոսքը Կիրակոսյանը։