Քաղաքական 11:41 08/06/2021 Հայաստան

Հարցեր, որ ունեն փաստական պատասխաններ 1- «Գույք պարտքի դիմաց»

Նախընտրական փուլում, ինչպես պատերազմում՝ ստերը էլ ավելի են մեծանում։ Ու դրանց անպայման պետք է պատասխանել՝ փաստական։ Հարցերը, որոնք պատասխան չեն ունենում, որքան էլ սուտ ու անտրամաբանական լինեն, սկսում են իրենց՝ անտրամաբանական տրամաբանությամբ։


Եվ այսպես՝ «Գույք պարտքի դիմաց». Այս օրերին շրջանառվող հարց, քննարկումներ դրա շուրջ, բայց քննարկումներ, որոնցում հիմնականում բացակայում է փաստականը, քանի որ դիտավորյալ է այն դաշտ գցվել հենց այդ ձևով՝  «Քոչարյանը սաղ տվեց ռուսներին», «աշխատող զավոդները ռուսներին տվին» և այլն:

Պարտք, որ կուտակվել էր

նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի պաշտոնավարման շրջանում, հիմնականում՝ 1992-94 թվականների միջակայքում, Ռուսաստանից Հայաստանի վերցրած տարբեր վարկերի հաշվին: Պարտքի գումարը կազմում էր մոտ 100 մլն դոլար, իսկ ավելի կոնկրետ՝ 98 միլիոն դոլար:

Այսինքն, 1998-ին ստանձնելով Հայաստանի նախագահի պաշտոնը, Ռոբերտ Քոչարյանի գլխավորած իշխանությունը այդ արտաքին պարտքը «ժառանգություն» ստացավ նախորդ կառավարույթունից: Իսկ 2000-ականների մեկնարկին ծագեց Ռուսաստանին ունեցած այդ պարտքը փակելու խնդիրը:

Հնարավո՞ր չէր Ռուսաստանին ունեցած այդ պարտքը մարել փողով

«Քեշ» փողով Ռուսաստանին ունեցած 98 միլիոն դոլարի պարտքը փակելու հետևանքը կլիներ այն, որ Հայաստանի կառավարությունը արդեն կդժվարանար ուսուցիչների, բժիշկների, մարտական սպաների աշխատավարձերը բարձրացնելու, կենսաթոշակառուների թոշակներն ավելացնելու, պետական բյուջեով նախատեսված շինարարական և այլ ծախսեր կատարելու հարցերում, իսկ այդ ամենը, սիրելի հայրենակից, կխփեր հենց քո գրպանին ևս:

Այսինքն, կարելի էր և փողով այդ պարտքը փակել, բայց… կանգնել նոր պարտք վերցնելու խնդրի առաջ: 

Ձեռնարկություններ՝ «պարտքի դիմաց»

Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև բանակցությունների արդյունքում ձևավորվեց «Գույք՝ պարտքի դիմաց» ծրագիրը, որի վերաբերյալ համաձայնությունը կնքվեց 2002-ին: Ըստ այդմ՝ Հայաստանը Ռուսաստանին փոխանցեց հետևյալ ընկերությունները՝
1 Հրազդանի ջերմաէլեկտրակայանը, 2 «Մարս» գործարանը, 3 Երևանի նյութաբանության, 4 Երևանի մաթեմատիկական մեքենաների («Մերգելյան»),             5 Երևանի կառավարման ավտոմատացված համակարգերի գիտահետազոտական ինստիտուտները։

Ի՞նչ տվեց դա Հայաստանին

Առաջին՝ Հայաստանի կառավարությունը այդպիսով մարեց 99 միլիոն դոլարի արտաքին պարտք, այդ չափով նվազեցնելով պարտք լինելու նյութական և հոգեբանական բեռը:

Երկրորդ՝ բացի այն, որ Ռուսաստանին ունեցած 99 միլիոն դոլարի պարտքը զրոյացավ, «Գույք՝ պարտքի դիմաց» ծրագրով ռուսական կողմը, ստանձնած պարտավորության համաձայն, կատարեց 100 միլիոն դոլարի ներդրում՝ Հայաստանի տնտեսության մեջ: Այսինքն, ծրագիրը ոչ միայն Հայաստանի տնտեսությանը վնաս չտվեց, ոչ միայն արտաքին պարտքը 100 միլիոն դոլարով նվազեց, այլև լրացուցիչ 100 միլիոն դոլարի ռուսական կապիտալի մուտք եղավ Հայաստանի տնտեսություն: Ու այդ ներդրումները շարունակական բնույթ են կրել ու կրում:

Երրորդ՝ Հայաստանը այդ ծրագրով երաշխավորեց թվարկված ընկերությունների պահպանումը, ապա՝ հետագա զարգացումն ու արդիականացումը, Հայաստանի քաղաքացիների համար նոր աշխատատեղերի ստեղծումն ու զբաղվածության ապահովումը, բյուջեի հարկային մուտքերի ավելացումը:

Չորրորդ՝ այս ծրագրի շնորհիվ, Հայաստան-Ռուսաստան առևտրատնտեսական հարաբերությունների բովանդակությունը «պարտապան-պարտատեր» հարթությունից արագորեն տեղափոխվեց տնտեսական գործընկերության ու դրա խորացման հարթություն:

Ի՞նչ եղավ նշված ընկերությունների հետ

Հրազդանի ՋԷԿ-ի հետ կապված՝ պատասխանը պարզ է ու ակնհայտ: Գործում է, էլեկտրաէներգիա է արտադրում: Իսկ նշված 3 գիտահետազոտական ինստիտուտները հետագայում միավորվեցին և այժմ հանդես են գալիս որպես՝ «Երևանի մաթեմատիկական մեքենաների ԳՀԻ» ՓԲԸ անվանմամբ (օրինակ միայն «ԵրՄՄԳՀԻ» ՓԲԸ-ն 2017 թվականին 207 մլն դրամ հարկային մուտք է ապահովել):
Հետագայում՝ 2013-ին «ՌԱՕ ՄԱՐՍ» ՓԲԸ և «ԵրՄՄԳՀԻ» ՓԲԸ տարածքներում ստեղծվել է «Ալյանս» ազատ տնտեսական գոտին՝ բարձր տեխնոլոգիական և նորարարական արտադրությունների կազմակերպման նպատակով:
Այդ ազատ տնտեսական գոտում ստեղծվել և գործում են՝ 1 «Լեդ» լամպերի արտադրությունը, 2 «Ֆարմատեք» դեղագործական ընկերությունը, 3 «Ինստիգեյթի» անօդաչու սարքերի արտադրությունը, 4 «Technology and Science Dynamics Inc./Armtab Technologies»-ը՝ հայկական ArmTab պլանշետների և սմարթֆոնների արտադրողը և այլն: Այդ ազատ տնտեսական գոտու մեկնարկից, օրինակ, մինչև 2017 թվականը ներառյալ, փաստացի իրականացվել է 2,8 մլրդ դրամի ներդրում և ստեղծվել 326 նոր աշխատատեղ ու խոսքը որակյալ մասնագետների ու աշխատատեղերի մասին է:

Այսպիսով՝ մնում է մի՝ հիմնական հարց՝  ո՞վ է դժգոհ, որ հայ մարդիկ Հայաստանում աշխատանք ու եկամուտ ունեն:



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

18:28
Կարեն Ենգիբարյանը, որը շտապել էր մարդկանց փրկել «Կրոկուս»-ում տեղի ունեցած ահաբեկչության ժամանակ, մահացել է
 Ռուսաստանի հայերի միությունից հայտնում են․ «Ցավով տեղեկացնում ենք, որ Կարեն Ենգիբարյանը, որը շտապել էր մարդկանց փրկել...
Աղբյուր` Panorama.am
18:13
Քուրդ լրագրող. Էրդողանի կուսակցությունը փլուզման գործընթաց է ապրում
Թուրքիայում մոտավորապես 61 միլիոն ընտրող մարտի 31-ին կմասնակցի տեղական ինքնակառավարման մարմինների (ՏԻՄ) ընտրություններին։ Ո՞ր կուսակցությունը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Փարիզ-2024-ի ջահը կվառվի Թյուիլրի այգիներում
«Փարիզ-2024» օլիմպիական խաղերի կրակը կվառվի Լուվրի թանգարանի դիմաց գտնվող Թյուիլրի  այգիներում (Jardin des Tuileries), այլ ոչ...
Աղբյուր` Panorama.am
17:54
Գամանե արևադարձային ցիկլոնը հարվածել է Մադագասկարին
Մարտի 28-ին Գամանե արևադարձային ցիկլոնը հարվածել է Մադագասկարին։ Քամու պոռթկումները հասել են մինչև 55 մ/վ։ «Հիդրոօդերևութաբանության...
Աղբյուր` Panorama.am
17:47
ՊԵԿ-ը բացահայտել է կառուցապատման ոլորտում առանձնապես խոշոր չափերով հարկեր չվճարելու դեպք
ՊԵԿ հետաքննության և օպերատիվ հետախուզության վարչությունը շարունակում է կառուցապատման ոլորտում հարկային մարմնին հսկողության լիազորություններ...
Աղբյուր` Panorama.am
17:38
Ծանրամարտի 2027 թ. աշխարհի առաջնությունը կանցկացվի Երևանում
Ծանրամարտի միջազգային ֆեդերացիան որոշում է կայացրել 2027 թվականի աշխարհի առաջնության անցկացման իրավունքը վստահել Հայաստանին: ԿԳՄՍ նախարարության...
Աղբյուր` Panorama.am
17:14
Արման Թաթոյան. Միայն Ներքին Հանդը շրջափակված է ադրբեջանական 25 մարտական դիրքերով
«Հայաստանի Հանրապետությում՝ Վայոց Ձորում, Սյունիքում, Գեղարքունիքում մենք ունենք Ադրբեջանի կողմից բնակիչների մեկուսացումներ։ Ադրբեջանական...
Աղբյուր` Panorama.am
17:12
ՌԴ գլխավոր դատախազությունը Պուգաչովայի վերաբերյալ հարցում է ուղարկել արդարադատության նախարարություն
Անվտանգության և կոռուպցիայի դեմ պայքարի դաշնային նախագծի ղեկավար Վիտալի Բորոդինը հրապարակել է նամակ, որը գխավոր դատախազությունն ուղարկել է ՌԴ...
Աղբյուր` Panorama.am
16:57
Եղեգնաձորում զենքի գործադրմամբ խուլիգանություն, սպանության փորձ կատարելու վարույթով կալանավորվել է 32–ամյա անձը
Ավարտվել է Եղեգնաձոր քաղաքի Շահումյան փողոցում նույն քաղաքի 32–ամյա բնակչի կողմից զենքի գործադրմամբ խուլիգանության, ապօրինի կերպով հրազեն...
Աղբյուր` Panorama.am
16:55
Փաշինյան, «5-րդ շարասյուն», ներսի ցեցեր. Ըստ քաղաքացիների՝ Հայաստանի անվտանգության հիմնական սպառնալիքները
Հայաստանում քաղաքացիներն անորոշ վիճակում են. հիմնական մտահոգող հարցն է՝ ինչ է լինելու վաղը, քանի որ, կարծում են, այս իշխանության օրոք որևէ...
Աղբյուր` Panorama.am
16:54
Այնպես չէ, որ հանք շահագործողները ռոյալթի վճարեցին ու ազատվեցին պատասխանատվությունից. Նազելի Վարդանյան
Ըստ գործող օրենսդրության՝ հանք շահագործողների վճարած բնապահպանական հարկերից՝ ռոյալթիներից 2 %-ը պետք է վերադարձվի այն համայնքներին, որոնք...
Աղբյուր` Panorama.am
16:46
Արա Ղազարյան. Այն, ինչ անում է Ադրբեջանն այսօր, դեռ պետք է տակից դուրս գա
«ՄԻԵԴ-ում ունենք Ադրբեջանի դեմ շահած երեք գործ։ Ադրբեջանը վճիռները չի կատարում, բայց հետաքրքիր է՝ չի էլ հայտարարում, որ չի...
Աղբյուր` Panorama.am
16:21
ՌԴ ԱԳՆ. 102-րդ բազայի և ռուս սահմանապահների առկայությունը Հայաստանի ինքնիշխանության միակ իրական երաշխիքն է
ՌԴ ԱԳՆ-ն հայտարարել է, որ 102-րդ բազայի և ռուս սահմանապահների առկայությունը Հայաստանի ինքնիշխանության միակ իրական երաշխիքն է։ Այս մասին գրում է...
Աղբյուր` Panorama.am
15:59
Մխիթար Պապոյանը չի բացառում, որ կառաջադրվի ԲԴԽ անդամի թեկնածու
«Այդ հարցի հետ կապված ես որևէ պատասխան չունեմ, խնդրելու եմ այդ հարցը չպնդեք»,- Դատավորների ընդհանուր ժողովի մեկնարկին լրագրողների...
Աղբյուր` Panorama.am
15:58
Նարեկ Սամսոնյանի ձերբակալման վերաբերյալ Թ. Թովմասյանի դիմումի հիման վրա քրեական վարույթ է նախաձեռնվել
«ՀՀ դատախազությունից տեղեկացրեցին, որ իմ դիմումի հիման վրա քրեական վարույթ է նախաձեռնվել»,-տեղեկացրել է ԱԺ անկախ պատգամավոր Թագուհի...
Աղբյուր` Panorama.am
15:49
Նարեկ Սամսոնյանի՝ ԱՄՆ դեսպանին ուղղված նամակը դեսպանատանը չվերցրեցին
«Իմնեմնիմի» պոդքաստի վարող Նարեկ Սամսոնյանի՝ ԱՄՆ դեսպանին ուղղված բաց նամակն այսօր Սամսոնյանի թիմակիցները տարել էին ԱՄՆ դեսպանատուն՝...
Աղբյուր` Panorama.am
15:41
Կարծում եմ՝ բոլոր տեղերում էլ կլինեն. դատավոր Չիչոյանը դատական համակարգում «գործ տվողների» մասին
«Բոլորիս համար  էլ մտահոգիչ է դատավորների հրաժարականների դիմումները»,- Դատավորների ընդհանուր ժողովի մեկնարկին լրագրողների հետ...
Աղբյուր` Panorama.am
15:38
Սուտ է. ՆԱՏՕ–ի գլխավոր քարտուղարը Բաքվում և Երևանում հստակ ցույց տվեց, թե ինչն ինչոց է. Թևանյան
Քաղաքական գործիչ Անդրանիկ Թևանյանը ֆեյսբուքյան գրառմամբ անդրադարձել է «փաշինյանական քաղցր ստերի մահաբեր հետևանքներին»։ Նա գրում է....
Աղբյուր` Panorama.am
15:31
Ադրբեջանում պահվում է 23 անձ, ումի՞ց և ինչի՞ համար է վրեժխնդիր լինում Բաքուն
«Այս պահի դրությամբ Ադրբեջանը Հայաստանին վերադարձրել է 210 գերեվարվածների կամ այլ կարգավիճակ ունեցող հայերի։ Պաշտոնական տվյալներով, 23 անձ...
Աղբյուր` Panorama.am
15:15
Եթե նույն իրավիճակում հայտնվեմ, նույն կերպ կվարվեմ. դատավոր Բորիս Բախշիյան
«Պետք է պինդ լինել, հավատալ  սեփական ուժերին և արդարադատությանը, անպայման կհասնենք արդարադատությանը»,- Դատավորների ընդհանուր...
Աղբյուր` Panorama.am
15:13
Մատահոգված եմ, որ 4 դատավորները դիմում գրեցին գնացին.Արման Թովմասյան
«Մտահոգված եմ, որ 4 դատավորները դիմում գրեցին գնացին, այստեղ անխուսափելի է չմտահոգվելը, չգիտեմ, թե ով պետք է լինի դատավորներից, որ...
Աղբյուր` Panorama.am
14:57
Դեղձենին 20-25 օր շուտ կծաղկի
«Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ը հրապարակել է ագրոօդերևութաբանական տեղեկատվություն Արարատյան դաշտում դեղձենու...
Աղբյուր` Panorama.am
14:48
Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի
Ամերիաբանկը ճանաչվել է Հայաստանի լավագույն բանկը Global Finance ամսագրի «Աշխարհի լավագույն բանկեր» 31-րդ տարեկան մրցանակաբաշխության...
Աղբյուր` Panorama.am
14:43
Դատավորի վրա ճնշում լինելու դեպքում նա պետք է համապատասխան ընթացակարգով դիմի համապատասխան մարմիններին. Դատավոր Արթուր Ստեփանյան
«Այդ հարցը բազմաթիվ անգամ տրվել է դատավորներին և որևէ դեպքում ես դրական պատասխան չեմ լսել իրենցից»,-դատավորների ընդհանուր ժողովից...
Աղբյուր` Panorama.am
14:42
Դավիթ Ֆիդանյան. Կարծում եմ՝ ԱՄՆ դեսպանը տեղյակ չէ՝ ինչ է կատարվում Նարեկ Սամսոնյանի, Վազգեն Սաղաթելյանի գործով
«Քաղաքացիական գիտակցություն» ՀԿ նախագահ, AntiFake.am կայքի հիմնադիր, քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանի անունից Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան...
Աղբյուր` Panorama.am
14:24
Ահազանգ. Արմատախիլ են անում Ալեք Մանուկյան փողոցի ծառերը
Երևանի կենտրոնի ծառերի ապագան վտանգված է։ Այսօր արմատախիլ անելու հերթը Ալեք Մանուկյան փողոցի ծառերինն է։ Ծանր տեխնիկան  քոքահան է անում...
Աղբյուր` Panorama.am
13:59
Վարսեն Աղաբեկյանն ընդգրկվել է Պաղեստինի կառավարության կազմում
Պաղեստինի նախագահ Մոհամեդ  Աբասը հրամանագիր է ստորագրել՝ վստահություն հայտնելով Պաղեստինի տասնիններորդ կառավարությանը, ինչպես նաև...
Աղբյուր` Panorama.am
13:39
Կխնդրեի լսումներին ներառել հակադիր կարծիք ունեցողներին, այլապես կարող ենք իրար ջան ասել՝ ջան լսել. Արսեն Թորոսյան
«ԱԺ-ն որպես քաղաքական մարմին, ի դեմս Եվրաինտեգրման մշտական հանձնաժողովի, հնարավորություն է տալիս մասնագետներին, շահառու ուժերին...
Աղբյուր` Panorama.am
13:34
Անհանգիստ որոշ հանրային գործիչներ զանգն են հնչեցնում մոտալուտ աղետի, սակայն բոց առաջացնող կայծը չի երևում. Անանյան
«Օրացույցի յուրաքանչյուր նոր օր սոցիալ-քաղաքական սպասումների անտանելի ծանրության տակ ավելի ու ավելի է դառնում անտանելի ու ծանր»։
Աղբյուր` Panorama.am
13:17
Հունաստանի ափերի մոտ երկու ուժգին երկրաշարժ է տեղի ունեցել
Հունաստանի Պելոպոնես թերակղզու մերձակայքում երկու երկրաշարժ է տեղի ունեցել, հայտնում է Աթենքի համալսարանի սեյսմոլոգիական լաբորատորիան։ 5,4...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Փաշինյան, «5-րդ շարասյուն», ներսի ցեցեր. Ըստ քաղաքացիների՝ ՀՀ-ի անվտանգության հիմնական սպառնալիքները
17:01 29/03/2024

Փաշինյան, «5-րդ շարասյուն», ներսի ցեցեր. Ըստ քաղաքացիների՝ ՀՀ-ի անվտանգության հիմնական սպառնալիքները

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}