Տնտեսություն 11:20 08/03/2023

Եթե Ամուլսարի հանքը շահագործվի, տարիներ հետո Ջերմուկը կդառնա ուրվական-քաղաք. բնապահպան

Ամուլսարի հանքի շահագործման պարագայում Ջերմուկն այլևս չի լինի առողջարանային քաղաք, այն որպես հանգստավայր գոյություն չի ունենալու։ Այս մասին Panorama.am-ի թղթակցի հետ զրույցում ասաց «ԷկոԼուր» տեղեկատվական ՀԿ-ի նախագահ Ինգա Զարաֆյանը։

Հիշեցնենք, որ փետրվարի 22-ին էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանը հայտարարեց, որ Ամուլսարի ոսկու հանքը կշահագործվի, ՀՀ կառավարությունը 250 միլիոն դոլար արժողությամբ համաձայնագիր է ստորագրել «Լիդիան Արմենիա» ընկերության և Եվրասիական զարգացման բանկի հետ։ Նշվեց, որ հանքի շահագործման դիմաց Հայաստանը ստանալու է «Լիդիան Արմենիա» ընկերության բաժնետոմսերի 12,5 տոկոսը։

Հուշագրի ստորագրման ժամանակ խոսվեց միայն ծրագրի տնտեսական օգուտների մասին, իսկ որտե՞ղ մնացին բնապահանական խնդիրները։

Բնապահպաները, Ամուլսարի հարակից բնակավայրի բնակիչները տարիներ շարունակ բարձրաձայնում են ծրագրի աղետալի հետևանքների մասին։ Հանքի շահագործումով կվտանգվեն Հայաստանի ջրային պաշարները, Ջերմուկում, Սևանում ջրերը ծանր մետաղներով կլցվեն, այլևս պիտանի չեն լինի օգտագործման համար, ինչպես նաև հարվածի տակ կդրվի շրջակայքում ապրող մարդկանց առողջությունը:

Ինգա Զարաֆյանի խոսքով՝ Ամուլսարի ծրագիրը պարունակում է ոչ միայն բնապահպանական, այլև անվտանգային ռիսկեր:

«2022 թվականի սեպտեմբերից հետո Ջերմուկը դարձել է սահմանամերձ բնակավայր։  Կառավարությունը պետք է շտապ միջոցներ նախաձեռներ, որ ամրապնդեր այդ համայնքի անվտանգությունը, բայց դրա փոխարեն կանաչ լույս տրվեց Ամուլսարի ծրագրին, որն ավելի վտանգավոր է դարձնում այս տարածքը»,- ասաց Ինգա Զարաֆյանը։

Բնապահպանը նշեց, որ Էկոնոմիկայի նախարարը խոսում է միայն ստեղծվելիք աշխատատեղերի մասին, իսկ մարդկանց առողջության, բնությանը հասցված վնասի մասին միայն լռում են։

«Այո, աշխատատեղեր կստեղծվեն, բայց ոչ տեղի բնակիչների համար, քանի որ նրանց հիմնական մասն արդեն իսկ աշխատում են Ջերմուկի հյուրանոցային համալիրներում։ Չեմ կարծում, որ նրանք դա կթողնեն ու կգնան հանքում կաշխատեն։ Դա նշանակում է, որ աշխատելու համար ժամանակավոր այնտեղ կգան այլ բնակավայրերի բնակիչներ։ Իսկ տեղի բնակչությունը, որը տասնամյակներ շարունակ զարգացրել, շենացրել է Ջերմուկը, կհեռանա այդտեղից, իսկ մի քանի տարի հետո էլ ժամանակավոր տեղափոխվածները կվերադառնան իրենց բնակավայրեր։ Այսպիսով, Ջերմուկը կդատարկվի»,- նշեց բնապահպանը։

Ինգա Զարաֆյանի խոսքով՝ Ջերմուկին սպասվում է նույն ճակատագիրն, ինչ Սյունիքի մարզի Դաստակերտ բնակավայրին, որտեղ հանքի շահագործումից հետո այլևս մարդ չի բնակվում։

«Ջերմուկն էլ Դաստակերտի նման կդառնա ուրվական-քաղաք»,- հավելեց նա։

ՀԿ-ի նախագահն անհիմն է համարում նաև այն պնդումները, թե Ամուլսարի ծրագրի իրականացումը և միջազգային ներդրումների ներգրավումն անվտանգության երաշխիք են։ Դա, ըստ նրա, մանիպուլյացիա է:

«Օրինակ, Սոթքի հանքավայրում կան ներդրումներ, այսօր ոսկի է արդյունահանվում, բայց այն պարբերաբար ռմբակոծվում է Ադրբեջանի կողմից, ինչը նշանակում է, որ դա ևս պաշտպանված չէ։ Այսինքն՝ ներդրումներն էլ նշանակություն չունեն»,- ընդգծեց նա։

Բնապահպանի համար նաև անհասկանալի է կառավարության հանքը շահագործելու հապշտապ որոշումը։ Ինգա Զարաֆյանի խոսքով՝ կառավարությունը մի կողմ է դրել բոլոր փորձագիտական եզրակացությունները, այդ թվում՝ պետության կողմից պատվիրված։ Նա հիշեցրեց, որ պետությունը 400 հազար դոլար ծախսեց, հրավիրեց միջազգային փորձագետների, որի արդյունքում «Էլարդի» թիմը տվեց եզրակացություն՝ Ամուլսարի հանքի շահագործման համար կան որոշակի ռիսկեր՝ հատկապես ջրային ռեսուրսների մասով։ 

«Նորից եմ ուզում շեշտել՝ Ամուլսարում ոսկու արդյունահանման ծրագրի իրականացումը վտանգում է Հայաստանի ջրային ռեսուրսները, ի վերջո դրանք Հայաստանի համար ռազմավարական նշանակություն ունեն։ Ամուլսարի հանքավայրի շահագործման դեպքում ծանր մետաղներով կաղտոտվեն Դարբ, Արփա և Որոտան գետերի ջրերը, վտանգի տակ են Սևանա լիճն ու Հայաստանի քաղցրահամ ջրերը, ինչպես նաև՝ Վայոց ձորի, Սյունիքի, Արարատի և Գեղարքունիքի մարզերը։

Կարծում եմ՝ կառավարությունն իր վրա շատ մեծ բեռ է վերցրել։ Երևի ճնշումների տակ է ընդունվել այդ փաստաթուղթը։ Հուշագրի ստորագրման ամբողջ գործընթացը եղել է փակ։ Ուստի փաստաթղթի անպասելի, արագ ընդունումից հետո նման եզրահանգման եմ գալիս, որ ճնշումներ են եղել։ Տարօրինակ է, թե ինչպես է կառավարությունը նման ռիսկեր վերցրել իր վրա»,- նշեց Ինգա Զարաֆյանը։

Բնապահպանն անդրադառնալով իրավապաշտպան և բնապահպանական մի շարք հասարակական կազմակերպությունների հայտարարությանը՝ ՀՀ կառավարությունից պահանջելով հրաժարվել Ամուլսարի հանքավայրի շահագործման ծրագրից, նշեց, որ դրա տակ ամեն օր բազմաթիվ քաղաքացիներ են ստրագրում, տարբեր մասնագիտության տեր մարդիկ միանում են իրենց, քանի որ հասկանում են, թե ինչ աղետալի հետևանքներ այն կարող է ունենալ։

«Շարժումը նոր թափ է ստանում, մենք ամեն ինչ անելու ենք, պայքարելու ենք ծրագրի դեմ, մեր գիտելքիներն ու հնարավորություններն օգտագործելու ենք, որ նման վտանգավոր ծրագիրը կյանքի չկոչվի»,- ընդգծեց նա։
 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Հարակից հրապարակումներ`

Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

23:44
Մատենադարան-Գանձասարում գտնվում են միայն ձեռագրերի կրկնօրինակները
44-օրյա պատերազմի ժամանակ  Մատենադարան-Գանձասար գիտամշակութային կենտրոնում ցուցադրվող ձեռագրերի կրկնօրինակները, Արցախի պատմությանն առնչվող...
Աղբյուր` Panorama.am
23:11
Արցախում որոնումների արդյունքում հայտնաբերվել է 3 զինծառայողի և 2 քաղաքացու մարմին
Այսօր` սեպտեմբերի 26-ին, փրկարարական 2 խումբ որոնողական աշխատանքներ է իրականացրել Մարտակերտի շրջանի Ճանկաթաղ և Վարդաձոր գյուղերի տարածքում։...
Աղբյուր` Panorama.am
23:02
Արցախում վառելիքի պահեստի պայթյունի հետևանքով ժամը 22։00-ի դրությամբ հաստատված մահերի թիվը 68 է
Տեղեկատվական կենտրոններ ստացված զանգերի ամփոփ տվյալների համաձայն՝ պայթյունի հետևանքով ճակատագիրն անհայտ քաղաքացիների թիվը 105 է։
Աղբյուր` Panorama.am
22:53
Ադրբեջանից Նախիջևան միջանցքը կարող է անցնել Իրանի տարածքով. Էրդողան
Եթե Երևանը հրաժարվի Երկաթուղային միջանցքը Ադրբեջանից Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետություն, կարող է անցնել Իրանի, ոչ թե Հայաստանի տարածքով:...
Աղբյուր` Panorama.am
22:14
Բլինքենը կոչ է արել Ալիևին կատարել ռազմական գործողությունները չվերսկսելու և դիտորդական առաքելություն թույլ տալու իր խոստումը
Պետքարտուղար Անտոնի Բլինքենը կոչ է արել Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևին ապահովել Լեռնային Ղարաբաղի բնակիչների անվտանգությունն ու ազատ տեղաշարժը,...
Աղբյուր` Panorama.am
21:51
Ֆրանսիան յոթ միլիոն եվրո կհատկացնի Ղարաբաղի հայերին օգնելու համար
Ֆրանսիայի կառավարությունը 7 մլն եվրո կհատկացնի Հայաստան տեղափոխված Լեռնային Ղարաբաղի հայերին օգնելու համար:«ՌԻԱ նովոստի»-ն գրում է,...
Աղբյուր` Panorama.am
21:06
Այս պահի դրությամբ 20 270 հազար մարդ է հատել Կոռնիձորի մեր անցակետը․ Նազելի Բաղդասարյան
Այս պահի դրությամբ 20 270 հազար մարդ է հատել Կոռնիձորի մեր անցակետը: Այս մասին  մամուլի ասուլիսի ընթացքում տեղեկացրեց Նիկոլ Փաշինյանի...
Աղբյուր` Panorama.am
20:56
Երևան են հասցվել նորածին երեխաներ, որոնցից մեկը՝ բավականին ծանր վիճակում. Ավանեսյան
Այսօր առավոտյան Ստեփանակերտից Երևան են հասցվել նորածին երեխաներ, որոնցից մեկը՝ բավականին ծանր վիճակում։ Այս մասին ասուլիսի ընթացքում տեղեկացրեց...
Աղբյուր` Panorama.am
20:39
Խաղաղապահների բժշկական ջոկատը բուժօգնություն է ցուցաբերում տուժած տեղի 22 բնակիչների
Ռուսական խաղաղապահ զորախմբի բժշկական ջոկատն օգնություն է ցուցաբերում Լեռնային Ղարաբաղի Ստեփանակերտում վառելիքով և քսանյութերով պահեստի պայթյունի...
Աղբյուր` Panorama.am
20:32
ՀՀ-ում ԴՆԹ փորձաքննության իրականացում ապահովելու համար անհետ կորած անձանց հարազատներին ԱՀ ՔԿ-ն խնդրում է ներկայանալ
ԱՀ քննչական կոմիտեն տեղեկացնում է․ «Սույն թվականի սեպտեմբերի 19-20-ը տեղի ունեցած ռազմական գործողությունների ընթացքում զոհվածների...
Աղբյուր` Panorama.am
20:25
Այդ ճանապարհ փակելը ո՛չ Նիկոլն ա հնարել, ո՛չ՝ մենք, դա մասնագիտացված բան է․ Վազգեն Մանուկյան
Քաղաքացին Ազգային կոմիտեի անդամ, ՀՀ նախկին վարչապետ Վազգեն Մանուկյանից փորձեց պարզել ընդդիմության գործողությունների տրամաբանությունը՝ հարց...
Աղբյուր` Panorama.am
20:01
Գրանադայում հնարավոր հանդիպումը պետք է օգտագործվի Երևանի և Բաքվի կողմից հրապարակայնորեն վերահաստատելու միմյանց տարածքային ամբողջականությունը ․ ԵՄ
ԱԽ քարտուղար Արմեն Գրիգորյանն ու Ալիևի օգնականը բանակցություններ են վարել հայ-ադրբեջանական խաղաղ գործընթացի առաջմղմանն ուղղված հնարավոր կոնկրետ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:49
Հանրապետության հրապարակում մի խումբ քաղաքացիներ ինքնաբուխ բողոքի ակցիա են իրականցնում
Հանրապետության հրապարակում մի խումբ քաղաքացիներ ինքնաբուխ բողոքի ակցիա են իրականցնում։ Ռազմական և քաղաքական գործիչ Գևորգ Գևորգյանը նշեց, որ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:36
Անապայում հայ բռնցքամարտիկները 6 մեդալ են նվաճել
Հայ բռնցքամարտիկները 6 մեդալ են նվաճել Անապայում կայացած Նիկոլայ Պավլյուկովի անվան միջազգային մրցաշարում:Այս մասին տեղեկացնում են Հայաստանի...
Աղբյուր` Panorama.am
19:25
Հայաստանի ամերիկյան համալսարանն իր խորը մտահոգությունն է հայտնում ուսանողներին բերման ենթարկելու կապակցությամբ
Հայաստանի ամերիկյան համալսարանն իր խորը մտահոգությունն է հայտնում ոստիկանության կարմիր բերետավորների կողմից համալսարանի մոտից ուսանողներին...
Աղբյուր` Panorama.am
19:16
Հայաստանի հիվանդանոցներում Արցախից տեղահանված անձանց մահվան դեպքեր մինչ այս պահը չեն գրանցվել․ՀՀ առողջապահության փոխնախարար
ՀՀ առողջապահության նախարարի տեղակալ Արտակ Ջումայանը Կոռնիձորում լրագրողների հետ զրույցում հայտնել է՝ Գորիսի մշակութային տանը բուժկետեր են...
Աղբյուր` Panorama.am
19:06
Ըստ թուրքական ԶԼՄ-ի՝ Ադրբեջանը Հայաստանից պահանջում է 100 մլրդ դոլարի փոխհատուցում
Թուրքական   իշխանամերձ  լրատվամիջոցում «‎Հայաստանը այժմ քաշված  է. Ադրբեջանը խաղաղության համար 100 միլիարդ դոլար է...
Աղբյուր` Panorama.am
18:56
Պետք է հասնել նրան, որ ԼՂ-ից բռնի տեղահանված նախադպրոցական և դպրոցական տարիքի երեխաների շրջանում պարտադիր կրթությունից դուրս մնացողներ չլինեն․ Անդրեասյան
Ժաննա Անդրեասյանն այսօր ընդունել է Հայաստանում ԵՄ պատվիրակության նորանշանակ ղեկավար, դեսպան Վասիլիս Մարագոսին։ Այս մասին հայտնում են ԿԳՄՍՆ-ից։...
Աղբյուր` Panorama.am
18:40
Արցախում նյութական կորուստները նախնական գնահատումներով կազմում է շուրջ 50 միլիարդ ԱՄՆ դոլար․ Թադևոս Ավետիսյան
ՀՀ ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր, ՀՅԴ Հայաստանի Գերագույն մարմնի անդամ Թադևոս Ավետիսյանը հոդված է հրապարակել՝ ներկայացնելով...
Աղբյուր` Panorama.am
18:28
Արմեն Գրիգորյանը երկօրյա այցով կգտնվի Բեռլինում
ԱԽ գրասենյակից հայտնում են, որ Արմեն Գրիգորյանը երկօրյա այցով կմեկնի Բեռլին։ «Սեպտեմբերի 27-28-ը ՀՀ ԱԽ քարտուղար Արմեն Գրիգորյանն...
Աղբյուր` Panorama.am
18:09
«Սպիտակ խալաթներով» ակցիայի անդամները կոչով դիմել են բուժաշխատողներին
«Սպիտակ խալաթներով» ակցիայի անդամները հայտարարություն են տարածել, որում կոչ է արվում․  «Կո՛չ Հայաստանի Հանրապետության...
Աղբյուր` Panorama.am
18:01
Արցախից բռնի տեղահանված բնակիչների բժշկական օգնությունն ու սպասարկումը կիրականացվի պետպատվերի շրջանակներում
ՀՀ առողջապահության նախարարությունից հայտնում են, որ Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված մեր հայրենակիցների բժշկական օգնությունն ու սպասարկումը,...
Աղբյուր` Panorama.am
17:57
Թաթոյան հիմնադրամ. Սեպտեմբերի 19-20-ի ադրբեջանական զինված հարձակման ժամանակ սպանվել է 18 քաղաքացիական անձ
Արցախի նկատմամբ 2023թ. սեպտեմբերի 19-20-ի ադրբեջանական զինված հարձակմամբ ադրբեջանական զինված ծառայողները սպանել են 18 քաղաքացիական անձի, այդ...
Աղբյուր` Panorama.am
17:52
Պրոֆեսոր Սթիվ Ժեֆերին և իր թիմը կժամանեն ՀՀ՝ պայթյունից տուժածներին բժշկական ծառայություններ մատուցելու նպատակով
Ռազմական բժիշկ, պրոֆեսոր Սթիվ Ժեֆերին և իր թիմը կժամանեն ՀՀ՝ ԼՂ-ում տեղի ունեցած պայթյունից տուժածներին հայ այրվածքաբանների հետ անհրաժեշտ...
Աղբյուր` Panorama.am
17:51
Կոռնիձորի անցակետը հատել է 19000 արցախցի և նրանցից 2500-ի համար ապահովվել է կեցավայր.Տիգրան Խաչատրյան
«Ի սկզբանե, երբ Լաչինի միջանցքն արգելափակվեց և առևտրային նշանակության բեռների հոսքը դադարեց, երկու խնդիր առաջացավ, առաջինը, որ ԼՂ մեր...
Աղբյուր` Panorama.am
17:42
Ավանեսյան. Մեր նպատակն է բոլոր տուժածներին և վիրավորներին արագ տեղափոխել Հայաստան
23 տուժած հետազոտությունների և բուժօգնության փուլում է:
Աղբյուր` Panorama.am
17:24
ԵՊՀ. Սովորողների, աշխատողների կողմից կրթության իրավունքի խախտմանն ուղղված ոչ իրավաչափ վարքագիծը հանգեցնելու է պատասխանատվության
Երևանի պետական համալսարանը հայտարարություն է տարածել, որում ասվում է.  «Երևանի պետական համալսարանը այս օրերին ստեղծված դժվարին...
Աղբյուր` Panorama.am
17:01
Ընդդիմադիր պատգամավորներն ամերիկացի սենատորին առաջարկել են պատժամիջոցներ սահմանել Ադրբեջանի և նրա նախագահի նկատմամբ
ԱԺ «Հայաստան» և «Պատիվ ունեմ» խմբակցությունների ներկայացուցիչները հանդիպել են ԱՄՆ սենատոր Գերի Փիթերսի գլխավորած պատվիրակության հետ
Աղբյուր` Panorama.am
16:57
ՄԱԿ-ը աջակցություն կտրամադրի Լեռնային Ղարաբաղում ստեղծված իրավիճակից տուժած բնակչությանը
ՄԱԿ-ը պատրաստ է աջակցել Լեռնային Ղարաբաղում տիրող իրավիճակից տուժած բնակչությանը օգնություն տրամադրելու հարցում:«ՌԻԱ նովոստի»-ն...
Աղբյուր` Panorama.am
16:57
Ծանր է լսել, տեսնել այն ամենը, ինչի միջով անցնում են ԼՂ-ից դուրս եկած այս ընտանիքները. Սամանթա Փաուեր
«Նախագահ Բայդենի հանձնարարակով ես այստեղ եմ եկել՝ զրուցելու իշխանության, հասարակական կազմակերպությունների, նաև քաղաքացիական անձանց...
Աղբյուր` Panorama.am

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}