Ձեր վստահելի աղբյուրը

Հարյուրավոր աշխարհագրագետներ տևական ժամանակ է կորցրել են քունն ու հանգիտը՝ ոլորտում ծագած խնդիրների պատճառով։  

«Խնդիրը կապված է աշխարհագրություն առարկայի հետ։ Տպավորություն է՝ այս պետությունը կամ նախարարությունը չի սիրում աշխարհագրություն»,- Panorama.am-ի հետ զրույցում ասաց աշխարհագրության ուսուցիչ Տիգրան Ենգիբարյանը։

Նա առանձնացրեց այն խնդիրները, որոնք վերաբերում են ուսուցիչների ատեստավորմանը և ԵՊՀ աշխարհագրության ֆակուլտետ ընդունվելու համար աշխարհագրություն առարկան պարտադիր քննական ցանկից հանելու որոշմանը։

«Աշխարհագրություն առարկայի նկատմամբ վերաբերմունքը նկատել ենք դեռևս  2020թ․-ից, երբ չափորոշիչներում կրճատվեց աշխարհագրությունը։ Իհարկե, դասաժամերում դա չարտահայտվեց, բայց դասագրքերում՝ արտահայտվեց։ 6-րդ դասարանից դուրս բերվեց «Մայրցամաքների աշխարհագրություն» առարկան, փոխարենը մտցվեց «Բնություն ինտեգրված», որը ոչ բոլոր դպրոցներում են աշխարհագրագետները դասավանդում։Թեման պետք է մտցվեր 8-րդ դաարանի ծրագրում, սակայն դա էլ չարվեց։ Մենք կորցրեցինք այս դասընթացը դպրոցներում։ Հիմա ավելի զավեշտալի նորություններ ենք լսում ԿԳՄՍՆ-ից՝  ԵՊՀ-ում աշխարհագրության ֆակուլտետ ընդունվելու համար աշխարհագրություն առարկայի քննությունը պարտադիր չէ։ Դիմորդը կարող է  հանձնել մաթեմատիկա և ընտրություն  կատարել աշխարհագրության և օտար լեզվի միջև՝ հիմք ընդունելով, որ մաթեմատիկական գիտելիքները շատ կարևոր են։ Եթե այդպես է՝ եկեք Բժշկական համալսարան ընդունվելու համար հանենք կենսաբանություն և քիմիա առարկայի քննությունները։ Աշխարհագրության ֆակուլտետում դիմորդ չունենք, պետք է դյուրացնել ընդունելության պրոցեսը։ Ընդունվելուց հետո թող բարդացնեն սովորելու պրոցեսը։ Ամիսներ առաջ աշխարհագրագետներով կատակում էինք, թե կարող է այնպես լինել, որ աշխարհագրագետ դառնալու համար աշխարհագրություն առարկայից քննություն չտան, հիմա այդ զավեշտն իրականություն է դառնում։ Այստեղ, կարծում եմ, կա երկու կարծիք՝ կա՛մ նախարարին սխալ է ներկայացվում, կամ՛ նախարարության վարած քաղաքականությունն է սխալ։ Այն ամբողջովին հակասում է պետության որդեգրած քաղաքականությանը։ Նորմա՞լ է, որ աշխարհագրության բաժին ընդունվողն այդ առաջկան չպետք է իմանա։ Մարդը բուհ է ընդունվում ՝աշխարհագրության ֆակուլտետ, հրաշալի անգլերեն գիտի, բայց չգիտի աշխարհագրություն, նորմա՞լ է դա»,- դժգոհեց ուսուցիչը։

Աշխարհագրագետի կարծիքով՝  հատկապես մեր տարածաշրջանում ապրող քաղաքացին աշխարհընկալման խնդիր չպետք է ունենա։

«Այսօր ապրում ենք աշխարհագրական, տեղեկատվական համակարգերի և պատերազմների դարաշրջանում, երբ տարածքի իմացությունը ոչ թե կարևոր, այլ խիստ կարևոր է։ Հիմա մենք գնում ենք այդ գիտելիքն արմատախիլ անելուն։ Եթե որոշում է կայացվում , ապա ինչո՞ւ է կայացվում միանձնյա։ Ինչու այդ որոշումը չի նարկայացվում հասարակական խորհրդի քննարկմանը, բա մեր կարծիքը որտե՞ղ պետք է ընդունվի»,- ընդգծեց աշխարհագրագետը։

Մեկ այլ կարևոր հարց, որի մասին բարձրաձայնեց Տիգրան Ենգիբարյանը, կապված է աշխարհագրության մասնագետների ատեստավորմանը։ Նա տեղեկացրեց, որ այդ գործընթացից հետո հարյուրավոր մասնագետների մոտ դժգոհություն է առաջացել։

«Մասնագետների ատեստավորումը տեղի է ունեցել նոյեմբերի 9-ին։ Այդ օրը տեղի է ունեցել ինֆորմատիկա և աշխարհագրություն առարկաների մասնագետների ատոստավորումը։ Ինֆորմատիկայի մասնագետները փայլուն արդյունքներ են արձանագրել, իսկ աշխարհագրության մասնագետները՝ ջախջախված և հիասթափված են թեստերի խայտառակ ձևաչափից, սխալների և այլն»,- ասաց նա ՝ հավելելով․

«Առաջին տարին, երբ սկսվեց ատեստավորման գործընթացը, բարձրաձայնվեց թեստերում առկա սխալների, բարդության հետ կապված խնդիրների մասին։ Այս տարի խնդիրների գագաթնակետն է հասել։ Մարդիկ պատրաստ չեն ընդունելու, որ աշխարհագրություն առարկայի թեստերում բազում սխալներ կան։ Մենք նույնիսկ տեղյակ չենք, թե այդ թեստերն ովքեր են կազմում։ Տպավորություն է, որ մենք վատ ուսուցիչներ ենք, իսկ նրանք՝ լավ։ Եթե այս հարցի շուրջ բողոքեր տասը ուսուցիչ, ես կմտածեի, որ խնդիրը գուցե իմ մեջ է, բայց չի կարող հարյուրից ավելի ուսուցիչ բողոքի ու սխալ լինի»։

Աշխարհագրության մասնագետների զգալի մասը դժգոհ է թեստավորման գործընթացից և  բողոքարկել են արդյունքները, սակայն պատասխանը ևս գոհացուցիչ չէ։

«Բողոքարկումը նախատեսված էր կիրակի, հետո հետաձգվեց՝  երկուշաբի, որից հետո պարզվեց, որ ԳԹԿ-ում էլեկտրամատակարարման հետ կապված խնդիր կա, ժամը հետաձգվեց մինչև կեսգիշեր։ Այնուհետև բողոքարկման պատասխանը եկավ՝ անտրամաբանական ձևով։ Ես բողոքարկել եմ իմ աշխատանքային էլեկտրոնային փոստից, սակայն պատասխանը եկել է անձնական   փոստին։ Բացի այդ, պատասխանը եկել է անանուն, ինձ մոտ հարց է առաջանում՝ արդյո՞ք իմ բողոքարկմանն են պատասխանել։ Բողոքող ուսուցիչների շրջանում կան մասնագետներ, որոնք նախորդ տարի հաղթահարել են շեմը, իսկ այս տարի՝ կտրվել։ Մյուս առարկաների դեպքում թեստերի բարդությունն այլ է, աշխարհագրության դեպքում՝ այլ։ Այսինքն՝ բարդության  համաչափությունը պահպանված չէ»,- ասաց Ենգիբարյանը՝ ներկայացնելով հանրապետության աշխարհագրության մասնագետներից շատերի դիրքորոշումը։

Ստեղծված իրավիճակը հանգեցրել է այն բանին, որ  աշխարհագրության մասնագետները կորցրել են իրենց քունն ու հանգիստը և չեն կարողանում ընդհանուր «լեզու գտնել» պատասխանատու գերատեսչության հետ։

«Ես խոսում եմ՝հանրապետության  բոլոր դպրոցների, աշխարհագրության բոլոր մասնագետների անունից։ Այս գերատեսչությունը ինչո՞ւ է վարում այնպիսի քաղաքականություն, որ այս մարդկանց տրամադրում է օրվա իշխանությունների դեմ։ ԿԳՄՍ-ից պատասխանում են, որ բոլոր թեստերը կազմվել են թեստաբանական պահանջներին համապատասխան և որևէ տեխնիկական խնդիր չի եղել։ Ինձ հետաքրքրում է՝ ովքե՞ր են կազմել թեստերը։ Հանրային հեռուստաընկերությունը ռեպորտաժ է նկարում և որևէ մասնակցից կարծիք չի հարցնում, այսինքն՝ կարելի է գալ, նկարել ու ցույց տալ, որ ամեն ինչ հրաշալի՞ է»,- վրդովված նշեց մասնագետը։

Ենգիբարյանը տեղեկացրեց, որ դիմել են նաև ԿԳՄՍ նախարար Ժաննա Անդրեասյանին՝ հանդիպելու և հարցը քննարկելու համար, սակայն արձագանք չեն ստացել։ Ակնկալում են նաև լրատվամիջոցների աջակցությունը՝ խնդիրների բարձրաձայնման ուղղությամբ։ 

Ավելի մանրամասն՝ լսեք հղմամբ։