Ձեր վստահելի աղբյուրը

Սննդի անվտանգության տեսչական մարմնի աշխատակիցներից բաղկացած տասը խմբեր այսօր երևանյան մեծ ու փոքր խանութներում մշտադիտարկում են իրականացրել պարզելու՝ արդյո՞ք վաճառվող միսը սպանդանոցում մորթված կենդանուն է։ Հիշեցնենք, որ այսօրվանից խանութներում, սուպերմարկետներում, շուկաներում պարտավոր են վաճառել միայն սպանդանոցներում մորթված անասունների միսը։

«Արդյունքները ես ավելի վատ էի պատկերացնում։ Տնտեսվարողները պատրաստակամություն էին հայտնում, որ ձեռք կբերեն սպանդանոցում մորթված կենդանու միս։ Այսինքն չկար այն դիմադրությունը, թե փողոց կփակենք։ Մարդիկ գիտակցում են՝ ամոթ է»,-Panorama.am-ի հետ զրույցում ասաց Տեսչական մարմնի ղեկավար Գեորգի Ավետիսյանը։

68 տնտեսվարողից 47-ում ձև 5 -ը, որը վկայում է սպանդանոցային մորթի մասին, բացակայել է։ Ոլորտի պատասխանատուին մշտադիտարկում իրականացրած խմբերը տեղեկացրել են՝ խնդիրը հիմնականանում փոքր տնտեսվարողների մոտ է եղել։ Հիմնավորումներն էլ տարբեր են եղել՝ չեն իմացել, լուրջ չեն ընդունել, սպանդանոցում մորթված անասունի միս չեն գտել։  ՍԱՏՄ ղեկավարն անլուրջ է որակում դրանք։ Օրենքին չհետևածներին տրվել են հանձնարարականներ՝  սեղմ ժամկետում խախտումը վերացնելու վերաբերյալ։ 

«Քանի որ մշտադիտարկման արդյունով իրավունք չունենք վարչական վարույթ հարուցել, այդ պատճառով տույժեր չեն եղել»,-ասաց Ավետիսյանը՝ ավելացնելով, որ մի քանի օր էլ չեն լինի։

Վաղը աշխատանքային խմբերը մշտադիտարկում կիրականացնեն Երևանի հանրային սննդի կետերում։ Հիշեցնենք, որ օրենքով նախատեսված է 50 հազար դրամի չափով տույժ, ինչպես նաև մսեղիքի վաճառքի կասեցում։

Թե ինչքան միս է սպառվում հանրապետությունում, հստակ չէ։ Նոր ուսումնասիրություն չի արվել։ Այս պահին հանրապետության տարածքում գործող 22 սպանդանոց կա. 1-ը՝ Արագածոտնում, 10-ը՝ Կոտայքում, 2-ը՝ Լոռիում, 2-ը՝ Սյունիքում, 2-ը՝ Արարատում, 1-ը՝ Տավուշում, 1-ը՝ Վայոց Ձորում, 2-ը՝ Երևանում:

Եվս 20 սպանդանոց այս պահին կառուցման փուլում են, տեսչական մարմնից վստահեցնում են՝ շատերն  այս ամսվա վերջ շահագործման կհանձնվեն: Եվս 26-ը նախագծման ու թույլտվությունների ստացման փուլում են:

Ավետիսյանի կարծիքով, սպանդանոցների փոքր թվի պատճառով խանութներում մսի դիֆիցիտ չի լինի։

Սակայն վիճակագրության բացակայությունը նվազեցնում է լավատեսության նկատմամբ հավատը։  Դժվար է պատկերացնել, որ Տավուշի միակ սպանդանոցը կարող է այնքան մորթ կատարել, որ միս մատակարարի մանկապարտեզներին, մարզում գործող ռեստորաններին, հյուրանոցներին, խանութներին։ Ի դեպ, մարզերում վերահսկողությունը կսկսի ավելի ուշ, մարզեր կգործուղվեն Երևանից։

Իսկ մինչ այդ,  բացառություն  կամ օրենքի կիրառման հետաձգում որևէ շրջանի մասով չեն նախատեսում, որոշումը պետք է լինի կառավարությանը, ՍԱՏՄ-ից ասում են, իրենք նման նախաձեռնությամբ հանդես չեն գա։

«Իրազեկ և պաշտպանված սպառող» ՀԿ նախագահ Բաբկեն Պիպոյանը մտավախություն ունի, որ օրենքի պահանջի բավարարման համար կենդանի ունեցողները ոչ թե սպանդանոցում մորթը կիրականացնեն, այլ դրա մասին զուտ վկայող թուղթ կգնեն։

«Թուղթ կգրվի, իբր կենդանին տեղափոխվել է սպանդանոց, այնտեղ մորթվել ու միսն այնտեղից է դուրս եկել։ Նման դեպք եղել է, և իրավասու մարմինն էլ դիմել է դատախազություն։ Տեսականորեն հնարավոր է»,-ասաց Պիպոյանը։

Տեսչական մարմնի ղեկավարն այս առումով հանգիստ է, ասում է՝ վկայող փաստաթուղթը տրամադրում է տեսչական մարմինը, գիտի սպանդանոցների հզորությունը, վերահսկում է օնլայն կերպով։

«Տնտեսվարողներ կան, որ չեն հասկանում երկրում  բան է փոխվել, զանգում են սպանդանոցներից թուղթ են ուզում։ Սպանդանոցները շատ լավ գիտեն, որ մենք վերահսկում ենք,  ծրագրի միջոցով մենք հետևում ենք, թե որ կազմակերպությունն ինչքան մորթ է իրականացնում։ Այսօր կասկածելի դեպք չի եղել»,-ասաց նա։

Պիպոյանի մյուս մտահոգությունը վերաբերում է սպանդանոցների  մատուցած ծառայությունների գնի հետևանքով մսի թանկացմանը։

Ավետիսյանն էլ կարծում է, որ սպանդանոցները սնկի պես աճելու են, քանի որ «բավականին լավ բիզնես է»։

«Դրա արդյունքում կունենանք մրցակցություն, գրեթե համոզված եմ, որ մսի գինը դրա արդյունքում կիջնի»,-ասաց նա՝ ավելացնելով, որ սպանդանոցի ստեղծմամբ հետաքրքրված է նաև ամերիկաբնակ մի հայ գործարար։

Ի դեպ, ոլորտի պատասխանատուն վստահեցնում է , որ սպանդանոցային մորթի ոլորտում մենաշնորհ չկա, հանդիպումների ընթացքում փոխկապակցվածություն չեն տեսել, խոշոր ֆերմաներն էլ նախընտրում են իրենց սեփական սպանդանոցն ունենալ։