Իրավունք 18:44 05/06/2020 Հայաստան

Սևակ Թորոսյան. Պետք է պարզապես 300.1 հոդվածը ջնջվի Հայաստանի քրեական օրենսգրքից

Ռոբերտ Քոչարյանի գործով ՄԻԵԴ խորհրդատվական կարծիքի, դրան հետևած տարբեր մեկնաբանությունների մասին Panorama.am-ը զրուցել է ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի փաստաբանական խմբի անդամ, Ֆրանսիայի փաստաբանների պալաի անդամ Սևակ Թորոսյանի հետ։

Panorama.am-ՄԻԵԴ-ն օրեր առաջ հրապարակեց խորհրդատվական կարծիք՝ դատարանին Հայաստանի Սահմանադրական դատարանի կողմից հասցեագրված  հարցերի վերաբերյալ։ Այս պահին ի՞նչ կարող եք փաստել, ի՞նչ է արձանագրել Եվրոպական դատարանը։
Սևակ Թորոսյան-Նախ հիշենք, որ ընդհանուր իրավասության դատարանը գործը կասեցրել և ուղարկել էր Սահմանադրական դատարան, որպեսզի Քրեական օրենսգքրի 300.1 հոդվածի սահմանադրականության հետ կապված որոշում կայացնի։ Այս պահին պետք է փորձել ենթադրել, թե ինչու ՍԴ-ն  իր հերթին ցանկացավ ՄԻԵԴ-ից խորհուրդ ստանալ, ի վերջո Սահմանդրական դատարանն է որոշում կայացնելու այդ հոդվածի սահմանդրականության վերաբերյալ։
Երբ ՍԴ-ն սկսկեց այս գործը քննել, կարող ենք ենթադրել, որ 30 կամ 40 հարցումներ ուներ, որոնց մեծամասնությունը լուծեց։ Մնացել էր 4  տեխնիկական հարցեր, որոնց վերաբերյալ որոշեցին կարծիք ստանալ Եվրոդատարանից։  Իմ կարծիքով, ՄԻԵԴ-ն ատաջին երկու հարցերին չպատասխանեց, քանի որ դրանք շատ ընդհանրական էին, ու ՄԻԵԴ-ն ուղղակի կապ չտեսավ դրանց ու Ռոբերտ Քոչարյանի գործի միջև։  Դա պետք չէ պատիժ համարել, ՄԻԵԴ չափանիշներով, հարցումը պետք է ուղղակի կապ ունենա նշված գործի հետ։ Այս երկու հարցերը, որոնք կապված էին իրավական պետության կամ իրավունքի գաղափարաբանության հետ, ուղղակի կապ չէին ստեղծում գործի հետ, ըստ ՄԻԵԴ դատավորների։
Ինչ վերաբերում է երրորդ և չորրորդ հարցերի պատասխաններին, ու եթե մեկ նախադասությամբ ամփոփելու լիենք, ապա առավել կարևոր է քրեական հանցագործության հստակության սկզբունքը։

Panorama.am-ՄԻԵԴ որոշման մասին պաշտպանական ու մեղադրող կողմի տեսակետները տրամագծորեն հակառակ կողմերում են։ Միջազգային փորձը՝ մասնավորապես ֆրանսիականն ի՞նչ է ցույց տալիս, այդպես էլ պե՞տք է լիներ։
Սևակ Թորոսյան -ՄԻԵԴ-ի կարծիքը նախաորոշում չէ։ Բնական է, որ տուժող կողմը, կամ դատախազությունը պետք է փորձեն այլ մեկնաբանություններ տալ, քանի որ կարծիքը պարզապես հիշեցնում և հաստատում է քրեական դատավարության բարձրագույն սկզբունքները։ Դրանք երկու տարի է, որ մենք պնդում ենք։
Ինչ վերաբերում  միջազգային փորձին, ապա հիշեցնեմ, որ այս խորհրդատավական կարծիքի ինստիտուտը 2018-ից է գործում՝ թիվ 16 արձանագրությամբ։ Եվ այդ ժամանակից ի վեր եվրոպական երկրների բարձրագույն  դատարանները միայն երկու անգամ  են օգտագործել՝ առաջին անգամ Ֆրանսիայի վճռաբեկ դատարանը 2018 թվականին, երկրորդ անգամ  Հայաստանի Սահմանադրական դատարանը 2019-ին։ Այս երկու կարծիքները կարդալով՝ հասկանում ենք, որ Եվրոդատարանը խորհրդատվական կարծիք տալով, նախավճիռ չի ուզում կայացնել։  Վճռի կայացումը, ըստ ՄԻԵԴ-ի, պետք  է դրված լինի ազգային դատավորների ուսերին։ Մի խոսքով, ազգային դատավորը պետք է փաստի, որ լավ հասկացել է այս գործում քրեական օրենսգրքի հստակության սկզբունքը։ Դատավորն է պատասխանատու և իր երկիրն է պատժվելու, եթե սխալ որոշում կայացվի։

Panorama.am -Դատախազությունը, մեկնաբանելով խորհրդատվական կարծիքը, տարածած հաղորդագրության մեջ նշել էր. «Մեծ պալատը որևէ խնդիր և առավել ևս, Կոնվենցիային հակասող չի համարում քրեական նորմով որպես բլանկետ սահմանադրական նորմերի նախատեսումը` դարձյալ հղում կատարելով իրավական որոշակիության և կանխատեսելիության ընդհանուր կանոնին»։ Այսինքն, այն էականորեն տարբերվում է Ռոբերտ Քոչարյանի փաստաբանների հայտարարություններից։ Իսկապե՞ս խորհրդատվական կարծիքն այդ աստիճան տարընթերցումների տեղիք է տալիս։
Սևակ Թորոսյան -Դատախազության արտահայտությունը խաբեբայություն է, ՄԻԵԴ-ը նման դիրքորոշում չի արտահայտել, մասնավորապես 300.1-ի հստակության մասին դիրքորոշում չի հայտնել, ընդհակառակը զգուշացնում է ազգային դատավորին, եթե չեզոք կերպով դատավորը չի կարող անդրադառնալ, որ 300.1 հոդվածը հստակության ու կանխատեսելիության խնդիր է ստեղծում, ապա իր երկիրն է պատժվելու, երբ այս գործը ներկայացվի մեր առջև մոտ ապագայում։  300.1 հոդվածը զարմանալի տեքստ է։ Ազգային ժողովը ժամանակին նախատեսել է պատիժը՝ 10-15 տարվա ազատազրկում, բայց ոչ հանցագործության սահմանումը։ Գողություն, մարդասպանություն կամ բռնաբարությունը գիտենք ինչ է, հստակ սահմանված են աշխարհի բոլոր քրեական օրենսգրքերում, բայց սահմանադրական կարգի տապալման գաղափարը, սահմանված չէ ու վտանգ է ստեղծում բոլոր քաղաքացիների, ընդդիմադիրների, լրագրողների համար, որոնց  նկատմամբ կարող է այդ հիմքով քրեական գործ հարուցել իրենց հայտարարությունների կամ գործողությունների համար։  Պետք է պարզապես 300.1 հոդվածը ջնջվի Հայաստանի քրեական օրենսգրքից։

Panorama.am-  Դատախազության ու փաստաբանների կարծիքները չեն համընկնում նաև օրենքի հետադարձ ուժի կիրառման վերաբերյալ, երբ հղում է արվում ներպետական պրակտիկային։ Ձեր կարծիքը ո՞րն է այդ հարցի վերաբերյալ։
Սևակ Թորոսյան -Դատախազությունն ու փաստաբանները պետք չունեն համաձայնվել օրենքի հետադարձ ուժի կիրրառման մասին, պարզապես պետք է կարդալ Եվրոպական օրենքը։ Բոլոր եվրոպական երկրների քրեական օրենսգրքերում նշված է այս սկզբունքը։ Եթե 2008-ին քրեական այդ հոդվածը գոյություն չուներ, ապա հետո ընդունվածը չի կարող հիմք դառնալ որևէ հանցագործության համար։ Եթե գոյություն ուներ, բայց տարիներ հետո այդ պատիժը խստացվել է, ապա այն դատարանը չի կարող օգտագործել։ Մեկ անգամ ևս ՄԻԵԴ-ը հիշեցնում է, որ ազգային դատավորը պետք է կոնկրետ անդրադառնա, եթե 2008-ին այդ օրենքի սահմանումը կար, թե՞ ոչ։ Այսինքն , խնդիրը նույնն է, ոչ 2008-ին, ոչ էլ 2020-ին Հայաստանի Քրեական օրենսգիքրը հստակ կերպով չի սահմանել այսպես կորված սահմանդրական կարգի տապալումը։

Panorama.am-  Միջազգային օրենքների հումանիզացիայի սկզբունքը ասում է, որ եթե արարքից հետո օրենքը փոխվել է ու խստացվել է, այն չի կարող կիրառվել տվյալ արարքի համար։
Սևակ Թորոսյան -Այս հարցը պետք է տալ դատախազությանը։ Ես կարծում եմ, որ ժամանակ են շահում, քանի որ ինչ բաղդատումներ էլ անեն տարբեր տարիներին ընդունված զանզան օրենքների միջև, ի վերջո ամեն մարդ պետք է անդրադառնա խնդրին, որ սահմանադրական կարգի տապալումը երբեք սահմանված չի եղել։

Panorama.am -Եթե «յոթի գործ»-ով քրեական հետապնդումները դադարեցվել են,  արդյոք ավտոմատ նույն հիմնավորումները չպետք է գործե՞ն  սահմանդրական կարգի ենթադրյալ տապակման գործով  մեղադրյալների համար՝ կատարած լինեն նրանք այդ արարքը, թե չէ, ապացուցված լինի մեղքը, թե չէ։
Սևակ Թորոսյան -Իհարկե, եթե այս հիմքով Ռոբերտ Քոչարյանը դատապարտվի, ապա վաղն էլ նույն հիմքով Նիկոլ Փաշինյանը պետք է դատապարտվի։ Բայց նորից կրիկնեմ, այս հանցագործությունը չի կարող հիմք լինել, որևէ դատապարտման համար։ Ռոբերտ Քոչարյանի գործը պետք է հենց հիմա դադարեցնել։

Panorama.am-  ՍԴ-ն կարծիք է խնդրել նաև Վենետիկի հանձնաժողովից։ Ի՞նչ եք կարծում, ինչպիսին կլինի այդ հանձնաժողովի արձագանքը։
Սևակ Թորոսյան -Վենետիկի հանձնախումբն արդեն արտահայտվել է մոտ անցյալում Հայաստանի իրադարձությունների մասին։ Այն հեղափոխությունների մաքրության փուլի վերաբերյալ մեծ փորձառություն ունի, մասնավորապես, թե ինչպես նորընտիր իշխանությունները քրեական դատավարությունն օգտագործում են իրենց երևակայած թշնամիները մաքրելու համար։ Ի վերջո, ՄԻԵԴ-ի կամ Վենետիկի հանձնաժողովին կարծիքները պիտի օգնեն նախ և առաջ Սահմանադրական դատարանին որոշում կայացնելու համար։ Այս որոշումին է, որ կսպասենք։
 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Լրահոս

12:10
Սերգեյ Խաչատրյանը, Անա Չումաչենկոն և մեծահամբավ այլ երաժիշտներ ընդգրկված են Խաչատրյանի անվան մրցույթի ժյուրիի կազմում
Արամ Խաչատրյանի անվան 20-րդ միջազգային մրցույթի ժյուրիի կազմում ընդգրկված են մեծահամբավ երաժիշտներ։ Հիշեցնենք, որ այս տարի մրցույթն անցկացվում է...
Աղբյուր` Panorama.am
12:10
Սերժ Սարգսյանը շնորհավորական ուղերձ է հղել Վլադիմիր Պուտինին
ՀՀ երրորդ նախագահ, ՀՀԿ նախագահ Սերժ Սարգսյանը շնորհավորական ուղերձ է հղել Վլադիմիր Պուտինին` ՌԴ նախագահի ընտրություններում համոզիչ հաղթանակի...
Աղբյուր` Panorama.am
11:31
Եթե մտանք նոր սահման գծելու տրամաբանության մեջ, մենք մեր բոլոր սահմանները կկորցնենք. Փաշինյանը՝ ոսկեպարցիներին
Ձեր թիկունքում, ձեր դեմ որևէ բան չի կարող արվի, եթե նույնիսկ արվի մի բան, որն ընկալեք ձեր դեմ, դա արտահայտում է ձեր լավագույն շահը տվյալ իրավիճակում»։
Աղբյուր` Panorama.am
11:13
Պետությունից մինչև ինքնապաշտպանական ջոկատներ. Վահե Հովհաննիսյան
«Մենք գտնվում ենք պետական համապարփակ աննորմալության փուլում, սրանից պետք է դուրս գալ»։
Աղբյուր` Panorama.am
11:06
Հայաստանին է մոտենում է հաջորդ ցիկլոնը
Հարավից հզոր ցիկլոնի ներթափանցմամբ պայմանավորված հանրապետության ամբողջ տարածքում դիտվել են առատ տեղումներ, Շիրակում, Լոռիում, Տավուշի...
Աղբյուր` Panorama.am
10:58
Առաջարկվում է երկրորդ Հ1 ստեղծել՝ հանրապետական հեռարձակման
«Նախագծով առաջարկվում է հանրային հեռարձակողին հնարավորություն տալ առանց լիցենզիայի և մրցույթի հանրային մուլտիպլեքսում ուեննալ ևս մեկ...
Աղբյուր` Panorama.am
10:56
Ընդդիմությունն ասում է՝ Տավուշի գյուղերն ուզում է տա, Տավուշում Խրեմլու, Ասկիպարա անունով գյուղեր կա՞ն. Փաշինյանը՝ կիրանցիների հետ հանդիպմանը
«Ես եկել եմ Ոսկեպար և Կիրանց, որովհետև սահմանագծման գործընթացը կարող է որոշակի խնդիրներ առաջացնել մեր որոշ բնակավայրերի համար, բայց մյուս...
Աղբյուր` Panorama.am
10:33
Աշխարհում վնասաբեր փոստային առաքումների քանակը նվազել է, ֆիշինգային գրոհներինը՝ ավելացել. «Կասպերսկի»
Գլոբալ փոստային տրաֆիկում սպամի միջին մասնաբաժինը 2023-ին նախորդ հաշվետու ժամանակաշրջանի համեմատ նվազել է 3,03 տ.կ.-ով և կազմել 45,60%: 2022-ին...
Աղբյուր` Panorama.am
10:17
Եթե ճիշտ եմ հասկանում, «Պատիվ ունեմ» խմբակցությունը չի գրանցվել, որպեսզի քվորում չլինի. Ռուբինյան
Այսօր մեկնարկում է Ազգային ժողովի հերթական քառօրյան։ Սակայն քվորում չլինելու պատճառով, նիստը քիչ ուշ մեկնարկեց։ Նախ գրանցվեց 47 պատգամավոր,...
Աղբյուր` Panorama.am
10:11
Միքայել Վարդանյանը Մասիսին նվիրել է 117 մլն դրամ արժողությամբ աղբահավաք մեքենաներ և 230 աղբաման
Մասիս խոշորացված համայնքում աղբահանության խնդիրն ամբողջությամբ կլուծվի: Բարերար Միքայել Վարդանյանը համայնքին նվիրել է աղբատար մեքենա,...
Աղբյուր` Panorama.am
10:08
Մարդը ոնց կարող է նման սարսափելի մտքեր ունենա. Ալեքսանդր Չաուշյանը Կոնսերվատորիան տեղափոխելու մասին
«Ինձ համար շատ բարդ է հասկանալ, թե մարդը ոնց կարող է նման սարսափելի մտքեր ունենա։ Հետաքրքիր է՝ այդ մարդն ինչ է կերել, խմել, կամ միգուցե...
Աղբյուր` Panorama.am
09:50
Դիլիջանի ոլորանները փակ են բեռնատարների համար
Փրկարար ծառայությունը տեղեկացնում է, որ ՀՀ տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ։ Փակ են Արագածոտնի մարզում...
Աղբյուր` Panorama.am
09:49
«Ժողովուրդ». Ալեն Սիմոնյանը պետբյուջեի հաշվին քավորին Փարիզ է տարել
«Ժողովուրդ» օրաթերթը գրում է․ «ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանն իր որդու քավորին, որը խոշոր գործարար է ներկայանում, դասավորել է...
Աղբյուր` Panorama.am
09:47
«Ժողովուրդ». Փաշինյանի այցին հնարավոր է հաջորդի Շիրակի մարզպետ Մուշեղ Մուրադյանի պաշտոնանկությունը
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. ««Ժողովուրդ» օրաթերթի տեղեկություններով՝ այս շաբաթվա վերջին Նիկոլ Փաշինյանը...
Աղբյուր` Panorama.am
09:45
«Փաստ». «Փողի խնդիր չունեն», բայց գնում են հարկերը և տուրքերը բարձրացնելու կամ նորերը սահմանելու ճանապարհով
«Փաստ» թերթը գրում է. «Դեռ նախորդ տարվանից փորձագետները պնդում էին, որ Հայաստանի իշխանությունները գնալու են հարկերը և...
Աղբյուր` Panorama.am
09:44
«Հրապարակ». ՀՀ իշխանությունը կփորձի՞ հետայսու աշխատել Արցախի ՀԿ սեկտորի հետ
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Արցախի ՀԿ սեկտորի ակտիվիստները մարտի 20-ին հանրահավաք են անելու Օպերայի հրապարակում։...
Աղբյուր` Panorama.am
09:42
«Ժողովուրդ». Ազգային ժողովը պատրաստ է և՛ ԱԺ բացօթյա սրճարանի համար գրեթե նույնքան վճարել, և՛ օրացույցների և օրագրերի համար
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. ««Ժողովուրդ» օրաթերթը գրում է. «Ուսումնասիրելով Ազգային ժողովի 2024 թվականի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:41
«Փաստ». Փաշինյանը բավական այլայլված է եղել ու նեղված
«Փաստ» թերթը գրում է. «Երեկ Նիկոլ Փաշինյանն այցելել է Ոսկեպար և, ինչպես տեղեկանում ենք պաշտոնական հաղորդագրությունից,...
Աղբյուր` Panorama.am
09:38
Էդգար Ղազարյան. Իջևանցիներին պետք է փրկել իջևանցիներից
Քաղաքական-հասարակական գործիչ Էդգար Ղազարյանը գրում է. «2022 թվականի օգոստոսին Արցախի տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների...
Աղբյուր` Panorama.am
09:32
Թուրքիայի արտգործնախարարը բացառում է 2024թվականին ուկրաինական հակամարտության կարգավորումը
Թուրքիայի արտգործնախարար Հաքան Ֆիդանը CNN Turk-ին տված հարցազրույցում ասել է, որ այս տարի Ուկրաինայում հակամարտությունը կարգավորելու...
Աղբյուր` Panorama.am
09:32
«Ժողովուրդ». Փաշինյանի այցին հնարավոր է հաջորդի Շիրակի մարզպետ Մուշեղ Մուրադյանի պաշտոնանկությունը
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. ««Ժողովուրդ» օրաթերթի տեղեկություններով՝ այս շաբաթվա վերջին Նիկոլ Փաշինյանը...
Աղբյուր` Panorama.am
09:30
«Հրապարակ». Եվրադիտորդներին տրվող անձեռնմխելիությունից Հայաստանում անգամ երկրի ղեկավարներն ու պատգամավորները չունեն
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Երեկ ՔՊ խմբակցությունը մեկուկես ժամանոց նիստ է արել՝ ԱԺ այսօրվա նիստից առաջ քննարկելու...
Աղբյուր` Panorama.am
09:23
Ողբերգական պատահար Սիսիան-Գորիս ավտոճանապարհին
Մարտի 19-ին, ժամը 05:40-ին Սյունիքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Սիսիանի օդանավակայանի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:21
«Փաստ». Խնդիր է դրվել ձևավորել ուժեղ քաղաքական բևեռ` որպես գործող քաղաքական համակարգին իրական այլընտրանք
«Փաստ» թերթը գրում է. «Մեր ունեցած տեղեկություններով, կիրակի օրը Երևանի «Գոլդեն Թուլիփ» հյուրանոցում փակ,...
Աղբյուր` Panorama.am
09:18
«Ժողովուրդ». Փաշինյանը վրդովվել է ու կտրուկ արձագանքել է, թե ամեն մարդ իր գործով պետք է զբաղվի, այդ հարցերը Պապիկյանի տիրույթում չեն
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «Երեկ հայտնի դարձավ, որ Տավուշի գյուղերի հանձման մասին թեժ խոսակցությունների ֆոնին Նիկոլ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:15
«Հրապարակ». ՆԳՆ-ն 89 հատ ժամացույցների համար վճարել է 10 մլն 786 հազար դրամ
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Ներքին գործերի նախարարությունը 89 հատ թանկարժեք ժամացույց է գնել, որոնցից 45 հատից...
Աղբյուր` Panorama.am
09:14
Մարտի 19-ին դոլարն էժանացել է, ռուբլին և եվրոն՝ արժևորվել
ՀՀ բանկերում այսօր՝ մարտի 19-ին ժամը 09:05-ի դրությամբ, ԱՄՆ դոլարի առքի միջին փոխարժեքը կազմում է 399.33 դրամ՝ էժանանալով 0.23 դրամով։ Ըստ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:13
«Փաստ». Որևէ պաշտոնյա իրավասու չէ միանձնյա որոշել, թե որն է ՀՀ տարածքը
«Փաստ» թերթը գրում է. «Կիրակի օրը «Հայաքվե» նախաձեռնության ներկայացուցիչները այցելել են Տավուշի սահմանագիծ,...
Աղբյուր` Panorama.am
09:09
«Ժողովուրդ». «Իմ քայլը» բարեգործական հիմնադրամի դեպքում 277.5 միլիոն դրամից 99.7 միլիոնը աշխատավարձ է
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «Մարդկությանը հայտնի բոլոր բարեգործական հիմնադրամների շնորհները ուղղվում են տարբեր կարիքավոր...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Եթե մտանք նոր սահման գծելու տրամաբանության մեջ, մենք մեր բոլոր սահմանները կկորցնենք. Փաշինյան
12:08 19/03/2024

Եթե մտանք նոր սահման գծելու տրամաբանության մեջ, մենք մեր բոլոր սահմանները կկորցնենք. Փաշինյան

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}